ینگ اٹلی
 | |
| قیام | July 1831 |
|---|---|
| قسم | Conspiratorial organization |
| نصب العین | Italian unification |
کلیدی شخصیات | Giuseppe Mazzini |
ینگ اٹلی ( سانچہ:Lang-it ) اطالوی نوجواناں (40 سال توں کم عمر) دے لئی اک سیاسی تحریک سی جو 1831 وچ جوزیپی مازینی نے قائم ورگی۔ اٹلی چھڈنے دے کچھ مہینےآں دے بعد ، جون 1831 وچ ، مازینی نے سرڈینیا دے بادشاہ چارلس البرٹ نوں اک خط لکھیا ، جس وچ اس نے اٹلی نوں متحد کرنے تے قوم دی رہنمائی کرنے دا کہیا سی۔ اک مہینے دے بعد ، جدوں اس نے اس گل دا یقین کر ليا کہ اس دے مطالبات بادشاہ تک نئيں پہنچ پائے ، اس نے مارسیل وچ اس تحریک دی بنیاد رکھی۔ اس دے بعد ایہ پورے یورپ وچ دوسرے ملکاں وچ پھیل گی۔ [۱] اس تحریک دا مقصد اطالوی رجعت پسند ریاستاں تے آسٹریا دی سلطنت کے زیر قبضہ علاقےآں وچ عام بغاوت نوں فروغ دینے دے ذریعہ متحدہ اطالوی جمہوریہ دا قیام تھا ۔ مازینی دا عقیدہ سی کہ اک عوامی بغاوت متحد اٹلی پیدا کرے گی۔ نعرہ جس نے اس تحریک دے مقصد دی وضاحت کيتی اوہ سی "یونین ، طاقت تے لبرٹی"۔ ایہ جملہ ترنگے اطالوی پرچم وچ پایا جاسکدا اے ، جو ملک دے اتحاد دی نمائندگی کردا اے۔ [۲]
جائزہ
[سودھو]جیوین اطالیا کی بنیاد فرانس وچ ، جولائی 1831 وچ رکھی گئی ،جب مازینی جلاوطنی وچ سی۔ اس دے ممبراں نے اطالوی قرون وسطی کےکرداراں توں لیا جانے والا عرفی ناں اپنایا۔ اس بھائی چارے ہر فرد نوں عہد کرنا ہوئے گا ، کہ اوہ اٹلی نوں اک متحدہ ، آزاد ، خودمختار ، جمہوریہ قوم بنانے دا عہد کرن گے ، جتھے ہر آدمی برابر سمجھیا جائے گا۔ 1833 دے آس پاس اس تحریک نے 60،000 ارکان نوں اکٹھا کیتا۔ [۳] ايسے سال ، ساروئے تے پیڈمونٹ وچ بغاوت دی سازش کرنے والے بہت سارے ممبراں نوں سارڈینی پولیس نے گرفتار کر کے انہاں نوں پھانسی دے دی۔ آسٹریا وچ ، تحریک دے نال تعلقات نوں غداری دے طور اُتے دیکھیا جاندا سی۔ جرم دی سزا موت سی۔ [۴]
فروری 1834 دے پیڈمونٹ تے ساوائے وچ اک ہور مازینیائی بغاوت دے بعد ، ایہ تحریک کچھ وقت دے لئی غائب ہوگئی ، انگلینڈ وچ 1838 وچ دوبارہ ظہور پذیر ہوئی۔ سسلی ، ابروزی ، ٹسکنی ، لومبارڈی وینٹیا ، رومنا (1841 تے 1845) ، بولونا (1843) وچ ہور بغاوتاں ناکام ہوگئياں۔ قلیل مدتی رومن جمہوریہ 1848–49 دا قیام ہويا، جسنوں پوپ پیئس IX دی مدد دے لئی طلب کردہ اک فرانسیسی فوج نے کچل دتا سی۔ اس پوپ نوں ابتدا وچ مازینی نے اٹلی دے لبرل اتحاد دے سب توں زیادہ بہتر رہنما دے طور اُتے سراہا سی ، لیکن اوہ رجعت پسنداں دے رہنما بن گئے۔
اسی طرح دی تحریکاں خود مازینی نے وی یورپ دے آس پاس قائم کيتیاں۔ لا جیوین اٹالیا تحریک جیوین یوروپا (تخلیق 1835) ، اک بین الاقوامی سطح اُتے مبنی انجمن جداں ینگ جرمنی ، نوجوان پولینڈ ، نوجوان ترک تے جیوین سویزیرا، دے نال وابستہ ہوئے گئی اس نے مقبوضہ بوسنیا تے ہرزیگوینا وچ 20 واں صدی دے شروع وچ سربیا کی انقلابی تحریک ، ینگ بوسنیا کو وی متاثر کیتا۔
مازینی دی تحریک نوں بنیادی طور اُتے 1853 وچ میلان وچ آسٹریا کے خلاف آخری ناکام بغاوت دے بعد بے دخل کردتا گیا سی ، جس توں پائڈموندی بادشاہت دے حق وچ جمہوری اٹلی دی امیداں نوں کچل دتا گیا سی۔ اس نے کاؤنٹ کیور دی سربراہی وچ 1860 وچ قومی اتحاد حاصل کیتا۔
نوجوان اٹلی دے سب توں زیادہ مشہور رکن جوزف گریبالدی کے (1807–1882)تھا ۔ اوہ جنیوا وچ معاشرتی تے سیاسی اصلاحات دے ذریعے مازینی نال ملاقات دے بعد ، 1833 دے آس پاس تحریک وچ شامل ہوئے۔ ہور برآں ، اوہ پیڈمونٹ وچ مازینی دی سربراہی وچ ناکام بغاوت دا حصہ سی۔ اس دے نتیجے وچ ، اسنوں سزائے موت سنائی گئی۔اپنا مقدر جاننے دے بعد ، گریبالدی فرار ہوئے کے مارسیلیس چلا گیا۔ [۵]
بعد وچ , ايسے طرح دی نوجوان قوم پرست تحریکاں یورپ دی مختلف ایشیائی تے افریقی ملکاں دی کالونیاں وچ 19واں صدی دے وسط توں 20واں صدی وچ ڈی کالونائزیشن تک ظاہر ہُندی رہی۔[۶]
تے دیکھو
[سودھو]- کاربوناری
- اٹلی دا اتحاد
- ونسنزو گیوبرٹی
- جیوسپی گیربلدی
- ایٹیلیو تے ایمیلیو بانڈیرا
- کارلو پیساکین
- فرانسسکو بینٹیوگنیا
- رافیلو کاربونی
- ینگ امریکا موومنٹ
حوالے
[سودھو]- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Fabrizio De Donno and Neelam Srivastava. "Colonial and Postcolonial Italy". Interventions: International Journal of Postcolonial Studies (2006) 8#3: 371–379.
ہور پڑھو
[سودھو]- Denis Mack Smith (2008). Mazzini. Yale UP. p. passim.