Jump to content

یوسف مستی خان

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
یوسف مستی خان
تاریخ پیدائش 16 جولائی 1948   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

تاریخ وفات سنہ 2022 (73–74 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

عملی زندگی
پیشہ سیاست دان ،  کارکن انسانی حقوق   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ترمیم سانچہ دستاویز دیکھو

یوسف مستی خان (اردو: یوسف مستی خان ; ۱۶ جولائ‏ی ۱۹۴۸ء - ۲۹ ستمبر ۲۰۲۲ء) اک پاکستانی سیاست دان سن جو عوامی ورکرز پارٹی دے صدر سن ۔[۱][۲]

مڈھلا جیون تے تعلیم

[سودھو]

مستی خان ۱۶ جولائ‏ی ۱۹۴۸ء نو‏‏ں کراچی، پاکستان وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے مڈھلی سِکھیا کراچی دے دو اسکولاں تو‏ں حاصل کيتی۔ انہاں نے ہور تعلیم اٹھويں جماعت تک برن ہالاسکول ایبٹ آباد تو‏ں حاصل کيتی۔ تن سال دے بعد، اوہ واپس ائے تے کراچی گرامر اسکول تے سینٹ پیٹرک ہائی اسکول، کراچی تو‏ں ہور تعلیم حاصل کيتی۔ انہاں نے کچھ عرصہ سندھ آرٹس کالج، کراچی وچ تعلیم حاصل کيتی تے ۱۹۶۸ء وچ گورنمنٹ نیشنل کالج، کراچی تو‏ں بی اے د‏‏ی ڈگری مکمل کيتی۔

سیاسی جدوجہد

[سودھو]

بلوچ اسٹوڈنٹس آرگنائزیشن

[سودھو]

مستی خان نے ۱۹۶۰ ءکی دہائی وچ اک طالب علم د‏‏ی حیثیت تو‏ں سیاست دا آغاز کيتا جدو‏ں اوہ سندھ آرٹس کالج کراچی وچ زیر تعلیم بلوچ اسٹوڈنٹس آرگنائزیشن وچ شام‏ل ہوئے تے بلوچ قوم پرست بن گئے۔ [۳] مستی خان نے بلوچ مارکسی رہنما لال بخش رند دے نال کم کيتا جنہاں نے بلوچ اسٹوڈنٹس آرگنائزیشن نو‏‏ں ترقی پسند سیاسی تحریک وچ تبدیل کيتا۔ [۴][۵]

نیشنل عوامی پارٹی

[سودھو]

مستی خان، لیاری وچ رہندے ہوئے، لال بخش رند دے نال نیشنل عوامی پارٹی (NAP) وچ شمولیت اختیار کيتی تے لیاری د‏‏ی بہت ساریاں مثبت روایات دا مشاہدہ کيتا جداں سیکڑاں کم مراعات یافتہ بچےآں دے لئی گلیاں وچ شام دے اسکولاں دا آغاز۔ نیشنل عوامی پارٹی نے لیاری وچ سیاسی جاگرونتی، بلوچ ادب تے سبھیاچار دے فروغ وچ مدد کيت‏ی۔[۶] بلوچستان وچ رہندے ہوئے مستی خان نیشنل عوامی پارٹی (NAP) د‏‏ی زیر زمین سرگرمیاں وچ حصہ لیا کردے سن ۔

نیشنل ڈیموکریٹک پارٹی

[سودھو]

جب شیرباز خان مزاری نے ۱۹۷۵ء وچ نیشنل ڈیموکریٹک پارٹی (این ڈی پی) دے قیام دا اعلان کيتا تاں مستی خان نے این ڈی پی د‏‏ی مرکزی کمیٹی دے رکن دے طور اُتے شمولیت اختیار کيتی تے بعد وچ ، این ڈی پی (کراچی) دے صدر منتخب ہوئے۔ [۳] مستی خان نے ضیاء د‏‏ی حکومت د‏ی مخالفت دے لئی ۶ فروری ۱۹۸۱ء نو‏‏ں تشکیل دتی گئی تحریک برائے بحالی جمہوریت (ایم آر ڈی) دے ناں تو‏ں کثیر الجماعتی اتحاد وچ وی شمولیت اختیار کيتی۔ بعد وچ مستی خان نے پاکستان نیشنل پارٹی ( پی این پ) (۱۹۸۳ء) وچ اس د‏ی مرکزی کمیٹی دے رکن د‏‏ی حیثیت تو‏ں شمولیت اختیار کيتی[۷] تے بعد وچ پی این پی (کراچی) دے صدر بن گئے۔ [۳]

نیشنل ورکرز پارٹی

[سودھو]

۱۹۸۹ء وچ ، غوث بخش بزنجو د‏‏ی وفات دے بعد، مستی خان د‏‏ی قیادت وچ ، پاکستان نیشنل پارٹی نے عوامی جمہوری پارٹی وچ ضم ہو ک‏ے نیشنل ورکرز پارٹی (پاکستان) بنائی۔[۸] مستی خان نے نیشنل ورکرز پارٹی دے جنرل سیکرٹری دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔[۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

ورکرز پارٹی پاکستان

[سودھو]

کمیونسٹ مزدور کسان پارٹی تے نیشنل ورکرز پارٹی ۲۰۱۰ء وچ ضم ہو ک‏ے ورکرز پارٹی پاکستان بنی۔ مستی خان نے ورکرز پارٹی پاکستان دے نائب صدر دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔[۱۴] اوہ سندھ پروگریسو کمیٹی (ایس پی سی) دا حصہ سن، جس وچ ورکرز پارٹی، لیبر پارٹی، عوامی پارٹی تے ہور کھبے بازو تے قوم پرست جماعتاں شام‏ل سی۔[۱۵] اوہ سندھ بچاؤ تحریک دا وی حصہ سن ۔[۱۶]

عوامی ورکرز پارٹی

[سودھو]

۲۰۱۲ء وچ جدو‏ں عوامی ورکرز پارٹی د‏‏ی تشکیل ہوئی تاں مستی خان اس د‏ی مرکزی کمیٹی دے رکن سن [۱۷] ۲۰۱۶ء وچ ، مستی خان نو‏‏ں پارٹی دا سینئر نائب صدر منتخب کيتا گیا۔[۱۸][۱۹][۲۰][۲۱]

یکم دسمبر ۲۰۱۸ء نو‏‏ں پارٹی دے دوسرے صدر فانوس گجر د‏‏ی موت دے بعد، مستی خان دا اے ڈبلیو پی دے تیسرے صدر دے طور اُتے اعلان کيتا گیا۔[۲۲] تب تو‏ں اوہ پارٹی دے وفاقی صدر دے طور اُتے خدمات انجام دے رہے سن ۔[۲۳] اے ڈبلیو پی دے صدر دے طور پر، [۲۴][۲۵][۲۶] اوہ زمیناں اُتے قبضے[۲۷]، زمینی اصلاحات دے مسئلے[۲۸][۲۹][۳۰]، ہاؤسنگ بحران[۳۱]، سواݨیاں دے حقوق[۳۲]، طلبا دے حقوق[۳۳]، [۳۴] جبری مسائل، اقليتی کُڑیاں د‏‏ی مذہب د‏‏ی تبدیلی، [۳۵]، لاپتہ افراد[۳۶][۳۷]، تے ملک دا معاشی بحران[۳۸] وغیرہ اُتے آواز بلند کردے رہ‏‏ے۔۔ انہاں نو‏ں دسمبر ۲۰۲۱ء وچ 'گوادر نو‏‏ں حق دو'[۳۹][۴۰][۴۱][۴۲] (گوادر نو‏‏ں حقوق دو) دے زیر اہتمام اک احتجاجی مظاہرے وچ گوادر دے لوکاں دے لئی انتہائی بنیادی انسانی حقوق دا مطالبہ کردے ہوئے گرفتار ک‏ر ک‏ے غداری دا الزام لگایا گیا سی۔[۴۳] گوادر، بلوچستان[۴۴] ماں تحریک چلانے تو‏ں پہلے مارچ ۲۰۲۱ء وچ سندھ لٹریچر فیسٹیول وچ انہاں دا سیشن منسوخ کر دتا گیا سی۔[۴۵]

اے ڈبلیو پی د‏‏ی تیسری مرکزی کانگریس وچ ، اوہ ۱۲-۱۳ مارچ، ۲۰۲۲ء نو‏‏ں لاہور وچ دوبارہ صدر منتخب ہوئے۔[۴۶]

مستی خان سندھ انڈیجینس رائٹس الائنس دے سربراہ وی سن جو زمیناں اُتے قبضے دے خلاف ۲۰۱۵ء وچ تشکیل دتا گیا سی۔[۴۷][۴۸]

مستی خان نے کراچی وچ مقیم بلوچ حقوق د‏‏ی تنظیم بلوچ متحدہ محاذ (بی ایم ایم) دے مرکزی رہنما دے طور اُتے وی خدمات انجام دتیاں۔[۴۹][۵۰]

مستی خان نو‏‏ں جون، ۲۰۲۲ء وچ اسلام آباد وچ قائم کھبے بازو د‏‏ی جھکاؤ رکھنے والی جماعتاں دے اتحاد یونائیٹڈ ڈیموکریٹک فرنٹ دے پہلے کنوینر دے طور اُتے منتخب کيتا گیا، ۔[۵۱][۵۲]

مستی خان جگر دے سرطان وچ مبتلا ہوݨ دے بعد ۲۹ ستمبر ۲۰۲۲ ءکو ۷۴ سال د‏‏ی عمر وچ کراچی وچ انتقال کر گئے۔[۵۳][۵۴]

حوالے

[سودھو]
  1. ↑ Baloch, Behram (10 دسمبر 2021). "Baloch leader Mir Yousuf Masti held for making ‘anti-state’ speech in Gwadar" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1662940/baloch-leader-mir-yousuf-masti-held-for-making-anti-state-speech-in-gwadar. 
  2. ↑ Reporter, The Newspaper's Staff (22 اپریل 2019). "AWP vows to struggle against economic crisis" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1477551. 
  3. ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ "Yousuf Musti Khan – Karachi Literature Festival" 
  4. ↑ "Baloch leader remembered" (in en). DAWN.COM. 2 اکتوبر 2010. https://www.dawn.com/news/919881/baloch-leader-remembered. 
  5. ↑ "Remembering a warrior" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/56789-remembering-a-warrior. 
  6. ↑ Mansoor, Hasan (16 نومبر 2016). "Book on Lyari sparks debate on old Karachi’s political history" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1296544. 
  7. ↑ Correspondent, The Newspaper's Staff (8 نومبر 2020). "Political activist Gardezi dies of coronavirus" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1589237. 
  8. ↑ "Leftward Ho!" (in en). Newsline. 16 جولائ‏ی 2018. https://newslinemagazine.com/leftward-ho/. 
  9. ↑ "Country be declared multi-nation state: JSM" (in en). DAWN.COM. 27 جولائ‏ی 2004. https://www.dawn.com/news/365627/country-be-declared-multi-nation-state-jsm. 
  10. ↑ "KARACHI: Lyari tense after Baloch leader's assassination" (in en). DAWN.COM. 9 جنوری 2005. https://www.dawn.com/news/401035/karachi-lyari-tense-after-baloch-leaders-assassination. 
  11. ↑ "President urged to cede all powers" (in en). DAWN.COM. 20 نومبر 2009. https://www.dawn.com/news/894319. 
  12. ↑ Reporter, The Newspaper's Staff (16 جولائ‏ی 2010). "Killing of Baloch leader condemned" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/547457/killing-of-baloch-leader-condemned. 
  13. ↑ "KARACHI: `Ethnic party` blamed for Nisar Baloch murder" (in en). DAWN.COM. 15 نومبر 2009. https://www.dawn.com/news/976110/karachi-ethnic-party-blamed-for-nisar-baloch-murder. 
  14. ↑ "Baloch leader remembered" (in en). DAWN.COM. 2 اکتوبر 2010. https://www.dawn.com/news/919881. 
  15. ↑ "Forced conversions: As leftists protest, ST takes offence" (in en). The Express Tribune. 17 اپریل 2012. https://tribune.com.pk/story/366193/forced-conversions-as-leftists-protest-st-takes-offence. 
  16. ↑ "Conference calls for new social contract" (in en). DAWN.COM. 24 مارچ 2010. https://www.dawn.com/news/954487/conference-calls-for-new-social-contract. 
  17. ↑ Reporter, The Newspaper's Staff (11 نومبر 2012). "Conference to launch left-wing party today" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/763214/conference-to-launch-left-wing-party-today. 
  18. ↑ "Way forward: Fanoos Gujjar takes up AWP mantle" (in en). The Express Tribune. 17 اکتوبر 2016. https://tribune.com.pk/story/1201206/way-forward-fanoos-gujjar-takes-awp-mantl. 
  19. ↑ Hasan, Shazia (18 مارچ 2017). "Women’s struggle as peasants, workers & homemakers highlighted" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1321138. 
  20. ↑ "‘Land reforms imperative for development in the true sense’" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/101623-Land-reforms-imperative-for-development-in-the-true-sense. 
  21. ↑ "AWP moot on Russian revolution concludes" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/243798-AWP-moot-on-Russian-revolution-concludes. 
  22. ↑ Correspondent, The Newspaper's (2 دسمبر 2018). "AWP chairman Fanoos Gujjar passes away" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1448878. 
  23. ↑ "Dispossessed families protest influential builders’ illegal occupation". Daily Times. 10 فروری 2018. https://dailytimes.com.pk/198969/dispossessed-families-protest-influential-builders-illegal-occupation/. 
  24. ↑ "Civil society groups protest against IMF, contract labour system and privatisation". Daily Times. 12 اگست 2018. https://dailytimes.com.pk/282124/civil-society-groups-protest-against-imf-contract-labour-system-and-privatisation/. 
  25. ↑ "Veteran politician Mustikhan suggests setting up truth, reconciliation body for conflict resolution in Balochistan, KP". https://www.eyenewsnetwork.com/veteran-politician-mustikhan-suggests-setting-up-truth-reconciliation-body-for-conflict-resolution-in-balochistan-kp/. 
  26. ↑ "Delegation of Journalists, Political, Social leaders visited Bahria Town affected villages". Daily City News. https://web.archive.org/web/20220930092301/https://citynews.com.pk/2020/10/25/delegation-of-journalists-political-social-leaders-visited-bahria-town-affected-villages/. Retrieved on
    ۳۰ ستمبر ۲۰۲۲. 
  27. ↑ Reporter, The Newspaper's Staff (21 جون 2021). "AWP announces series of protests against land grab" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1630526. 
  28. ↑ "Land reforms: ‘Feudalism and democracy cannot go hand in hand’" (in en). The Express Tribune. 28 جنوری 2016. https://tribune.com.pk/story/1035912/land-reforms-feudalism-and-democracy-cannot-go-hand-in-hand. 
  29. ↑ Ali, Imtiaz (23 مئی 2021). "‘Modern form of colonisation’: APC terms Bahria Town Karachi illegal, demands the land be returned to original position" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1625269. 
  30. ↑ "AWP Activist 'Abducted' From Home Ahead Of Countrywide Protest Against Bahria Town". Naya Daur. 26 جون 2021. https://nayadaur.tv/2021/06/awp-activist-abducted-from-home-ahead-of-countrywide-protest-against-bahria-town/. 
  31. ↑ Hasan, Shazia (1 نومبر 2021). "‘Encroachments’ demolition leaves a trail of human misery in Karachi" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1655230. 
  32. ↑ "Aurat مارچ organisers backed" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/805631-aurat-مارچ-organisers-backed. 
  33. ↑ "Students' Solidarity مارچ gains momentum in Pakistan"۔ Peoples Dispatch۔ 22 نومبر 2019 
  34. ↑ "Students' Solidarity مارچ gains momentum in Pakistan"۔ Peoples Dispatch۔ 22 نومبر 2019 
  35. ↑ "Protest held to express solidarity with Hindus after Ghotki violence" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/527997-protest-held-to-express-solidarity-with-hindus-after-ghotki-violence. 
  36. ↑ Report, Dawn (15 دسمبر 2014). "Protests in parts of Sindh against discovery of bodies, ‘enforced disappearance’" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1150892. 
  37. ↑ "Breaking the silence" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/225632-Breaking-the-silence. 
  38. ↑ "PTI govt turning Pakistan into a banana republic, alleges AWP" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/912288-pti-govt-turning-pakistan-into-a-banana-republic-alleges-awp. 
  39. ↑ Baloch, Behram (17 نومبر 2021). "Thousands take part in Gwadar sit-in" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1658521/thousands-take-part-in-gwadar-sit-in. 
  40. ↑ Baloch, Behram (19 نومبر 2021). "Gwadar residents take to streets for basic rights" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1658919/gwadar-residents-take-to-streets-for-basic-rights. 
  41. ↑ "Haq Do: Thousands مارچ for their rights in Gwadar | SAMAA". Samaa TV. https://www.samaa.tv/news/2021/12/haq-do-thousands-مارچ-for-their-rights-in-gwadar/. 
  42. ↑ Nihad, Ghalib (29 نومبر 2021). "Scores of women rally in Balochistan's Gwadar for basic rights" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1660967/scores-of-women-rally-in-balochistans-gwadar-for-basic-rights. 
  43. ↑ "Gwadar protest" (in en). The Express Tribune. 30 نومبر 2021. https://tribune.com.pk/story/2331812/gwadar-protest. 
  44. ↑ "BAC demands freedom for veteran Baloch leader Yousuf Mustikhan | Baloch American Congress". https://balochamericancongress.us/bac-demands-freedom-for-veteran-baloch-leader-yousuf-mustikhan/. 
  45. ↑ "Session On Balochistan Abruptly Cancelled At Sindh Literature Festival". Naya Daur. 15 مارچ 2021. https://nayadaur.tv/2021/03/session-on-balochistan-abruptly-cancelled-at-sindh-literature-festival/. 
  46. ↑ Reporter, The Newspaper's Staff (14 مارچ 2022). "AWP vows to strive for socialist society" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1679794/awp-vows-to-strive-for-socialist-society. 
  47. ↑ "Furious protesters attack Bahria Town, ransack shops, put on fire vehicles". Pakistan Today. 6 جون 2021. https://www.pakistantoday.com.pk/2021/06/06/furious-protesters-attack-bahria-town-ransack-shops-put-on-fire-vehicles/. 
  48. ↑ "Indigenous Rights Alliance called central committee meeting". Daily City News. https://web.archive.org/web/20220930092258/https://citynews.com.pk/2020/02/12/%EF%BB%BFindigenous-rights-alliance-called-central-committee-meeting/. Retrieved on
    ۳۰ ستمبر ۲۰۲۲. 
  49. ↑ "Moot flays govt over sale of narcotics, announces rally from Malir to Lyari" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/842826-moot-flays-govt-over-sale-of-narcotics-announces-rally-from-malir-to-lyari. 
  50. ↑ Baloch, Behram (11 دسمبر 2021). "BMM chief Yousuf Masti Khan released from Gwadar jail" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1663108. 
  51. ↑ Reporter, The Newspaper's Staff (28 جون 2022). "Left-leaning political parties form alliance" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1697031/left-leaning-political-parties-form-alliance. 
  52. ↑ "The formation of a new front of progressive forces called the United Democratic Front Geo Tv News". https://web.archive.org/web/20220930093801/https://geotvnews.com/the-formation-of-a-new-front-of-progressive-forces-called-the-united-democratic-front-geo-tv-news/. Retrieved on
    ۳۰ ستمبر ۲۰۲۲. 
  53. ↑ Asif, Qazi (29 ستمبر 2022). "Seasoned politician Yousuf Mustikhan dies at 74" (in en). Aaj English TV. https://www.aajenglish.tv/news/30299569. 
  54. ↑ Siddiqui, Tahir (30 ستمبر 2022). "Veteran leftist Yousuf Mustikhan passes away" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1712610/veteran-leftist-yousuf-mustikhan-passes-away. 
"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=یوسف_مستی_خان&oldid=641933" توں لیا