یونانی لپی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
یونانی لپی
Greekalphabet.svg
قِسمحروف تہجی
زباناںیونانی بولی
مدّتِ وقتc. 800 BCE – present[۱]
بنیادی نظام
Child systemsلاطینی، روس
Unicode range

یونانی اکرے یونانی بولی لکھن لئی ورتے جاندے نیں۔

یونانی لپی یونانی بولی لکھن لئی ورتی جاندی ہے۔ یونانی جاں گریک (Ελληνικά IPA: [eliniˈka] جاں Ελληνική γλώσσα, IPA: [eliniˈci ˈɣlosa]), ہند یورپی بولیاں دی اک بولی ہے، جو یونانی جاں گریک لوکاں ولوں بولی جاندی ہے۔ دکھن بلقان توں نکلی اس بولی دا کسے ہور یورپی بولی دی تلنا وچّ سبھ توں لما اتہاس ہے، جو لکھتی اتہاس دیاں 34 صدیاں وچّ پھیلیا ہویا ہے۔ اپنے پرانے روپ وچّ ایہہ پرانے یونانی ساہت اتے عیسائیاں دے بائبل دے نیو ٹیسٹامنٹ(غہدنامہ جدید) دی بولی ہے۔ اجوکے سروپ وچّ ایہہ یونان اتے قبرص دی سرکاری بولی ہے، اتے قریباً 2 کروڑ لوکاں ولوں بولی جاندی ہے۔ لکھن لئی یونانی اکھراں دی ورتوں کیتی جاندی ہے۔

یونانی حروف تہجی[سودھو]

یونانی حروف تہجی چووی اکھراں دے ورن نظام ہے جسدی ورتو نال یونانی بولی نوں اٹھویں صدی عیسوی سنّ توں لکھیا جا رہا ہے۔ ایہہ حروف فونشیائی حروف تہجی توں نکلے ہوئے ہے تے یورپ دے کئی لکھن نظام اسی توں جمے ہن۔ انگریزی لکھن دے لئی لاطینی لپی تے روسی بولی لکھن دے لئی استعمال کیتی جان والیاں سریلک لپی دونے یونانی لپی توں جمیاں ہن. دوجی صدی عیسوی سنّ توں بعد گنت ماہراں نے یونانی اکھراں نوں عدد دا چترن کرن استعمال کرنا شروع کر دتا۔

اکھر ناں دھنی(آواز)
پرانا[۲] اجوکا[۳]
Α α الفا، άλφα [a] [] [a]
Β β بیتا، βήτα [b] [v]
Γ γ گاما، γάμμα [ɡ] [ɣ] ~ [ʝ]
Δ δ دیلتا، δέλτα [d] [ð]
Ε ε ایپسلون، έψιλον [e] [e]
Ζ ζ زیتا، ζήτα [zd]A [z]
Η η ایتا، ήτα [ɛː] [i]
Θ θ تھیتا، θήτα [] [θ]
Ι ι یوتا، ιώτα [i] [] [i]
Κ κ کاپا، κάππα [k] [k] ~ [c]
Λ λ لامدا، λάμδα [l] [l]
Μ μ می، μυ [m] [m]
 A [dz].[۴]
اکھر ناں فونیٹک(آواز)
پرانا[۲] اجوکا[۳]
Ν ν نی، νυ [n] [n]
Ξ ξ کسی، ξι [ks] [ks]
Ο ο اومیکرون ، όμικρον [o] [o]
Π π پی، πι [p] [p]
Ρ ρ رو، ρώ [r] [r]
Σ σ/ς[۵] سگما، σίγμα [s] [s]
Τ τ ٹاف، ταυ [t] [t]
Υ υ ایپسلون ، ύψιλον [y] [] [i]
Φ φ فی، φι [] [f]
Χ χ شی، χι [] [x] ~ [ç]
Ψ ψ پسی، ψι [ps] [ps]
Ω ω اومیگا، ωμέγα [ɔː] [o]

مکھ اکھر[سودھو]

یونانی اکھراں تے اناں دے برابر دے شاہمکھی لپانترن اکھر نیچے بنے ٹیبل وچّ دتے گئے ہن۔ تے نال ہی فونشیائی اکھر وی دتے گئے ہن جستوں سارے یونانی اکھر لتے گئے ہن۔ انترراشٹری دھنی لپی دی ورتو کردے ہوئے اچارن ودھی وی لکھی ہے۔ نچے دتا گیا شاستری اچارن 5ویں صدی تے 4ویں صدی وچّ ایٹک بھاشاواں دے اچارن وی ہن۔ ورتمان وچّ آدھونک یونان وچّ بولے جان والے اچارن نچے دتے ٹیبل وچّ شاہمکھی وچ دتا ہے۔

اکھر پوروج
فونشیائی
اکھر
اکھر دا نام شاہمکھی لپانترن قومانتری فونیٹک لپی متعلقہ عدد
English شاہمکھی پرانی
یونانی
وچکارلی
یونانی
سانچہ:Audio-nohelp پرانی
یونانی
اجوکی
یونانی
شاستری
پرانی
یونانی
اجوکی
یونانی
Α α علف علف alpha الفا ἄλφα άλφα ا، آ [a] [aː] [a] 1
Β β بتّ بتّ beta ویتا، βῆτα βήτα ب و [b] [v] 2
Γ γ گمل گمل gamma گاما γάμμα γάμ(μ)α گ گھ،ی [ɡ] [ɣ], [ʝ] 3
Δ δ دلت دلت delta دیلتا δέλτα δέλτα د د،دھ [d] [ð] 4
Ε ε ہے ہے epsilon ایپسلون εἶ ἒ ψιλόν έψιλον اے [e] 5
Ζ ζ زئی زئی zeta زیتا ζῆτα ζήτα ز [zd, dz, zː] [z] 6
Η η خط خط eta ایتا ἦτα ήτα اے اِ [ɛː] [i] 7
Θ θ تتھّ تتھّ theta تھیتا θῆτα θήτα تھ [tʰ] [θ] 8
Ι ι یود یود iota یوتا ἰῶτα (γ)ιώτα اِ [i] [iː] [i], [ʝ] 10
Κ κ قاف قاف kappa کاپا κάππα κάπ(π)α ک [k] [k], [c] 20
Λ λ لمدلمد lambda لامدا λάβδα λάμβδα λάμ(β)δα ل [l] 30
Μ μ میم میم mu می μῦ μι/μυ م [m] 40
Ν ν نن نن nu نی νῦ νι/νυ ن [n] 50
Ξ ξ سمک سمک xi کسی ξεῖ ξῖ ξι کس کس [ks] 60
Ο ο ائین ائین omicron اومیکرون οὖ ὂ μικρόν όμικρον او [o] 70
Π π पे پے pi پی πεῖ πῖ πι پ [p] 80
Ρ ρ روش روش rho رو ῥῶ ρω ر،ہر ر [r], [r̥] [r] 100
Σ σ ς شن شن sigma سگما σῖγμα σίγμα س [s] 200
Τ τ تؤ تؤ tau ٹاف ταῦ ταυ ت،ٹ [t] 300
Υ υ واؤ واؤ upsilon ایپسلون ὖ ψιλόν ύψιλον او،ی ی،و،ف [ʉ(ː)], [y(ː)] [i] 400
Φ φ phi فی φεῖ φῖ φι پھ ف [pʰ] [f] 500
Χ χ chi شی χεῖ χῖ χι چ چ،خ] [kʰ] [x], [ç] 600
Ψ ψ psi پسی ψεῖ ψῖ ψι پس [ps] 700
Ω ω ائین ائین omega اومیگا ὦ μέγα ωμέγα او،ؤ او [ɔː] [o] 800

اکھراں دی آکرتی[سودھو]

شلالیکھ دستاویز اجوکا چنہ
پرانی شاستری انسیئل سبتوں چھوٹے اکھر چھوٹے اکھر وڈے اکھر
Greek Alpha 03.svg Greek Alpha classical.svg Greek uncial Alpha.svg Greek minuscule Alpha.svg α Α
Greek Beta 16.svg Greek Beta classical.svg Greek uncial Beta.svg Greek minuscule Beta.svg β Β
Greek Gamma archaic 1.svg Greek Gamma classical.svg Greek uncial Gamma.svg Greek minuscule Gamma.svg γ Γ
Greek Delta 04.svg Greek Delta classical.svg Greek uncial Delta.svg Greek minuscule Delta.svg δ Δ
Greek Epsilon archaic.svg Greek Epsilon classical.svg Greek uncial Epsilon.svg Greek minuscule Epsilon.svg ε Ε
Greek Zeta archaic.svg Greek Zeta classical.svg Greek uncial Zeta.svg Greek minuscule Zeta.svg ζ Ζ
Greek Eta archaic.svg Greek Eta classical.svg Greek uncial Eta.svg Greek minuscule Eta.svg η Η
Greek Theta archaic.svg Greek Theta classical.svg Greek uncial Theta.svg Greek minuscule Theta.svg θ Θ
Greek Iota normal.svg Greek Iota classical.svg Greek uncial Iota.svg Greek minuscule Iota.svg ι Ι
Greek Kappa normal.svg Greek Kappa classical.svg Greek uncial Kappa.svg Greek minuscule Kappa.svg κ Κ
Greek Lambda 09.svg Greek Lambda classical.svg Greek uncial Lambda.svg Greek minuscule Lambda.svg λ Λ
Greek Mu 04.svg Greek Mu classical.svg Greek uncial Mu.svg Greek minuscule Mu.svg μ Μ
Greek Nu 01.svg Greek Nu classical.svg Greek uncial Nu.svg Greek minuscule Nu.svg ν Ν
Greek Xi archaic.svg Greek Xi classical.svg Greek uncial Xi.svg Greek minuscule Xi.svg ξ Ξ
Greek Omicron 04.svg Greek Omicron classical.svg Greek uncial Omicron.svg Greek minuscule Omicron.svg ο Ο
Greek Pi archaic.svg Greek Pi classical.svg Greek uncial Pi.svg Greek minuscule Pi.svg π Π
Greek Rho pointed.svg Greek Rho classical.svg Greek uncial Rho.svg Greek minuscule Rho.svg ρ Ρ
Greek Sigma normal.svg Greek Sigma classical.svg Greek uncial Sigma.svg Greek minuscule Sigma.svg σς Σ
Greek Tau normal.svg Greek Tau classical.svg Greek uncial Tau.svg Greek minuscule Tau.svg τ Τ
Greek Upsilon normal.svg Greek Upsilon classical.svg Greek uncial Upsilon.svg Greek minuscule Upsilon.svg υ Υ
Greek Phi 03.svg Greek Phi archaic.svg Greek uncial Phi.svg Greek minuscule Phi.svg φ Φ
Greek Chi normal.svg Greek Chi classical.svg Greek uncial Chi.svg Greek minuscule Chi.svg χ Χ
Greek Psi straight.svg Greek Psi classical.svg Greek uncial Psi.svg Greek minuscule Psi.svg ψ Ψ
Greek Omega normal.svg Greek Omega classical.svg Greek uncial Omega.svg Greek minuscule Omega.svg ω Ω

یونیکوڈ وچّ گریک[سودھو]

گریک تے کوپٹک[سودھو]

Greek and Coptic[1][2]
Official Unicode Consortium code chart (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+037x Ͱ ͱ Ͳ ͳ ʹ ͵ Ͷ ͷ ͺ ͻ ͼ ͽ ; Ϳ
U+038x ΄ ΅ Ά · Έ Ή Ί Ό Ύ Ώ
U+039x ΐ Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο
U+03Ax Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω Ϊ Ϋ ά έ ή ί
U+03Bx ΰ α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο
U+03Cx π ρ ς σ τ υ φ χ ψ ω ϊ ϋ ό ύ ώ Ϗ
U+03Dx ϐ ϑ ϒ ϓ ϔ ϕ ϖ ϗ Ϙ ϙ Ϛ ϛ Ϝ ϝ Ϟ ϟ
U+03Ex Ϡ ϡ Ϣ ϣ Ϥ ϥ Ϧ ϧ Ϩ ϩ Ϫ ϫ Ϭ ϭ Ϯ ϯ
U+03Fx ϰ ϱ ϲ ϳ ϴ ϵ ϶ Ϸ ϸ Ϲ Ϻ ϻ ϼ Ͻ Ͼ Ͽ
Notes
1.^ As of Unicode version 7.0
2.^ Grey areas indicate non-assigned code points

گریک وستارت(ادھیکاری یونیکوڈ کنسورٹیئم کوڈ چارٹ)[سودھو]

Greek Extended[1][2]
Official Unicode Consortium code chart (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+1F0x
U+1F1x
U+1F2x
U+1F3x Ἷ
U+1F4x
U+1F5x
U+1F6x
U+1F7x
U+1F8x
U+1F9x
U+1FAx
U+1FBx ᾿
U+1FCx
U+1FDx
U+1FEx
U+1FFx
Notes
1.^ As of Unicode version 7.0
2.^ Grey areas indicate non-assigned code points
ضخم صغير الْعَرَبيّة إنجليزية
Α α ألفا alpha
Β β بيتا beta
Γ γ غاما gamma
Δ δ دلتا delta
Ε ε إبسيلون epsilon
Ζ ζ زيتا zeta
Η η إتا eta
Θ θ ثيتا theta
Ι ι ايوتا iota
Κ κ كبا kappa
Λ λ لامدا lamda
Μ μ مو mu
Ν ν نو nu
Ξ ξ كشي xi
Ο ο أوميكرون omicron
Π π پي pi
Ρ ρ رو rho
Σ σ ,ς سيغما sigma
Τ τ تاو tau
Υ υ اوبسيلون upsilon
Φ φ في phi
Χ χ خي chi
Ψ ψ پسي psi
Ω ω أوميغا omega
ضخم صغير الْعَرَبيّة إنجليزية
Ϝ ϝ واو, ديغما wau, digamma
Ϛ ϛ ستيغما stigma
Ͱ ͱ هيتا heta
Ϻ ϻ سان san
Ϙ ϙ قوبا koppa
Ͳ ͳ سامبي, ديسيغما sampi
Ϸ ϸ شو sho

حوالے[سودھو]

  1. Swiggers 1996.
  2. ۲.۰ ۲.۱ Woodard 2008, pp. 15–17
  3. ۳.۰ ۳.۱ Holton, Mackridge & Philippaki-Warburton 1998, p. 31
  4. Hinge 2001, pp. 212–234
  5. The letter sigma سانچہ:Angle bracket has two different lowercase forms, سانچہ:Angle bracket and سانچہ:Angle bracket, with سانچہ:Angle bracket being used in word-final position and سانچہ:Angle bracket elsewhere. (In some 19th-century typesetting, سانچہ:Angle bracket was also used word-medially at the end of a compound morpheme, e.g. "δυςκατανοήτων", marking the morpheme boundary between "δυς-κατανοήτων" ("difficult to understand"); modern standard practice is to spell "δυσκατανοήτων" with a non-final sigma.) Nicholas, Nick (2004). "Sigma: final versus non-final". http://www.opoudjis.net/dist/sigma.html. Retrieved on
    2012-07-15. 

باہولے جوڑ[سودھو]