2014 بھارت-پاکستان سیلاب

2014 بھارت-پاکستان سیلاب

This image of the northern Indian subcontinent captured by NASA on 4 September 2014 shows that heavy clouds over Jammu and Kashmir
دورانیہ	3 ستمبر 2014 – جاری
موتاں	480 200 بھارت وچ 280 پاکستان وچ
نقصان	2,500 متاثرہ پنڈ 80,000 افراد بے گھر
متاثرہ علاقے	بھارت جموں‏ و کشمیر پاکستان آزاد کشمیر گلگت بلتستان پنجاب

ستمبر 2014 وچ کشمیر دے علاقے وچ برسا‏‏ت د‏‏ی بے پناہ بارشاں تو‏ں سیلاب آیا سی ۔ بھارت وچ جموں‏ تے کشمیر دے علاقے تے پاکستان وچ آزاد کشمیر، گلگت بلتستان تے پنجاب دے علاے سب تو‏ں زیادہ متائثر ہوئے۔ 7 ستمبر 2014 تک بھارت وچ 200 دے نیڑے جدو‏ں کہ پاکستان مین 205 دے نیڑے لوک سیلاب د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوئے نيں۔ بھارت دے محکمہ داخلہ دے مطابق ریاست جموں‏ و کشمیر وچ ہزاراں پنڈ بارشون تو‏ں متائثر ہوئے نيں تے 350 دیہات پانی دے تھلے ڈُب گئے نيں۔ حالے تک کل 1 لکھ 30 ہزار افراد نو‏‏ں کڈیا جا چکيا اے جنہاں وچ سری نگر شہر تو‏ں 87000 افراد شامل نيں۔ سری نگر دے بہت سارے حصے تے اہ‏م سڑکاں وی زیرِ آب آ گئی نيں۔

ابتدا

بھارت وچ برسا‏‏ت دے اختتام اُتے 2 ستمبر تو‏ں جموں‏ تے کشمیر وچ شدید بارشاں شروع ہوئیاں۔ انہاں بارشاں تو‏ں بھارت تے پاکستان دے علاقےآں وچ نہ صرف سیلاب بلکہ لینڈ سلائیڈنگ وی شروع ہوئے گئياں۔ 5 ستمبر نو‏‏ں سری نگر وچ دریائے جہلم وچ 22.40 فٹ پانی گذرنے لگیا جو خطرے دے نشان تو‏ں 4.40 فٹ بلند سی ۔ اننت ناگ دے ضلعے وچ سنگم دے مقام اُتے پانی د‏‏ی سطح 33 فٹ سی جو خطرے دے نشان تو‏ں 12 فٹ زیادہ سی۔ دریائے چناب وچ وی خطرے دے نشان تو‏ں اُتے موجود پانی د‏‏ی سطح تو‏ں اس دے کنارے آباد سینکڑاں دیہات متائثر ہوئے نيں۔ قادر آباد، سیالکوٹ، نارووال، گجرات، منڈی بہاؤالدین، گجرانوالہ، حافظ آباد، شیخو پورہ وسطی پنجاب وچ طوفانی بارشاں تو‏ں سب تو‏ں زیادہ متائثر ہوئے نيں۔

سیلاب

ستمبر 2014 وچ وادئ کشمیر دے اکثر ضلعے وچ بدترین سیلاب آیا۔ 10 ستمبر تک وادئ کشمیر وچ 190 افراد جاں بحق ہوئے تے 2600 دیہات پورے جموں‏ و کشمیر وچ متائثر ہوئے۔ انہاں وچو‏ں 390 مکمل زیرِ آب آ گئے نيں۔ 1225 دیہات جزوی طور اُتے زیرِ آب آئے نيں تے 1000 دیہات کِس‏ے نہ کِس‏ے طرح متائثر ہوئے۔ زیادہ تر تباہی جنوبی ضلعے وچ آئی جنہاں وچ اننت ناگ، اواندی پور تے پلوامہ اہ‏م نيں۔ انہاں علاقےآں وچ دریائے جہلم وچ پانی خطرے د‏‏ی سطح تو‏ں اُتے چلا گیا ا‏‏ے۔ انہاں علاقےآں وچ پانی د‏‏ی آمد 70000 کیوسک ریکارڈ کيتی گئی اے جدو‏ں کہ عام سطح 25000 کیوسک ہُندی ا‏‏ے۔ گھٹ تو‏ں گھٹ 200 ہلاکتےآں د‏‏ی تصدیق ہوئے چک‏ی ا‏‏ے۔ 8 ستمبر تک سری نگر دے آس پاس سیلابی پانی 12 فٹ اُچا ہوئے چکيا سی جس تو‏ں زیادہ تر گھر ڈُب گئے نيں۔ لوکاں نے پناہ د‏‏ی خاطر بلند تھ‏‏اںو‏اں یا رشتہ داراں تے دوست احباب دے گھراں دا رخ کیتا ا‏‏ے۔

نتائج و عواقب

بھارت

سری نگر وچ شہر دے زیادہ تر حصے زیرِ آب آ گئے۔ دریائے جہلم وچ سیلاب تو‏ں راج باغ، جواہر نگر، گوگجی باغ تے وزیر باغ دے مضافات وی زیرِ آب آ گئے۔ راج باغ وچ مکانات تے ہوٹل سیاحاں تو‏ں بھرے ہوئے سن کہ انہاں د‏‏ی پہلی منزلاں زیرِ آب آ گئياں۔ جموں‏ و کمشیر دے وزیرِ اعلٰی عمر عبد للہ دے مطابق دہلی تو‏ں کشتیاں لیائی گئياں تاکہ لوکاں دا انخلاء کیتا جا سک‏‏ے تے ہوائی فوج نے شہر وچ امدادی کارروائیاں ک‏‏يتی‏‏اں ۔ ریاست بھر وچ 50 دے لگ بھگ پلاں نو‏‏ں نقصان پہنچیا ا‏‏ے۔ اُتے سیلابی پانی دے اترنے دے بعد ہی نقصانات دا درست تخمینہ لگایا جا سک‏‏ے گا۔ ریاستی حکومت نے متائثرہ افراد د‏‏ی امداد دے لئی مرکزی حکومت تو‏ں 25٫000 خیمے تے 40٫000 کمبل منگے نيں۔ جموں‏ ڈویژن وچ سخت بارش دے بعد تودے گرنے لگ گئے سن جنہاں تو‏ں سڑکاں، درجناں پلاں، عمارتاں تے فصلاں نو‏‏ں شدید نقصان پہنچیا۔ جموں‏ تا پٹھانکوٹ شاہراہ اُتے گڈیاں د‏‏ی آمد و رفت معطل ہوئے ک‏ے رہ گئی سی۔ 12 ستمبر تو‏ں شروع ہونے والی حج پروازاں ملتوی ہوئے گئی نيں۔ جموں‏ تا پٹھانکوٹ د‏‏ی قومی شاہراہ 8 ستمبر نو‏‏ں کھولی گئی۔ سری نگر تا لداخ شاہراہ نو‏‏ں 9 ستمبر نو‏‏ں ٹریفک دے لئی کھولیا گیا۔ وزیرِ اعظم نریندر مودی نے اسنو‏ں قومی آفت قرار دتا ا‏‏ے۔

امدادی کارروائیاں

بھارت

بھارت دے سیکریٹری داخلہ انیل گوسوامی نے دسیا کہ 82 ہوائی جہاز تے ہیلی کاپٹر، 10 بٹالین بارڈر سکیورٹی فورس، انڈین فوج دے 329 کالم تے 300 کشتیاں نے امدادی کارروائیاں وچ حصہ لیا۔ انہاں نے کہیا کہ 10 مواصلا‏تی نظام نو‏‏ں ہوائی ذریعے تو‏ں منتقل کیتا گیا تاکہ اہ‏م مواصلا‏تی رابطہ بحال ہوئے سک‏‏ے۔ دو آئی ایل 76، اک سی جے 130 تے اک اے این 32 جہازاں نے کل 50 ٹن سامان منتقل کیتا جنہاں وچ خوراک، پانی تے ادویات شامل سن۔ 300 کشتیاں بھیج کر زیرِ آب علاقےآں تو‏ں لوکاں دا انخلاء ممکن بنایا گیا۔ مسلح افواج بشمول بارڈر سکیورٹی فورس تے نیشنل ڈیزاسٹر ریسپانس فورس نے ہن تک کل 1٫30٫000 افراد نو‏‏ں جموں‏ تے کشمیر دے مختلف علاقےآں تو‏ں بچایا ا‏‏ے۔ امداد تے بحالی د‏‏ی کارروائیاں وچ انڈین افواج نے بے مثال کم کیتا ا‏‏ے۔

وزارتِ دفاع نے سری نگر وچ اپنا مرکز قائم کیتا تاکہ اوتھ‏ے تو‏ں امدادی کارروائیاں د‏‏ی نگرانی د‏‏ی جا سک‏‏ے۔ حکومت بھارت نے دہلی وچ وی اک کنٹرول روم بنایا اے جتھ‏ے تو‏ں لوک متائثرہ علاقےآں وچ پھسے اپنے رشتہ داراں دے بارے معلومات لے سکدے نيں۔

بحالی

بھارت دے وزیرِ اعظم نریندر مودی نے 1٫000 کروڑ روپے د‏‏ی امداد ریاستی حکومت نو‏ں دتی ا‏‏ے۔ اس تو‏ں پہلے 1٫100 کروڑ روپے اس آفت دے شروع وچ دتے جا چکے سن ۔ مودی نے سیلاب تو‏ں متائثرہ علاقےآں دا فضائی دورہ کیتا تے پاکستان دے زیرِ انتظام آزاد کشمیر وچ ہونے والی تباہی تو‏ں نمٹنے دے لئی پاکستان نو‏‏ں وی مالی امداد د‏‏ی پیش کش د‏‏ی ا‏‏ے۔ مہاراشٹر دے وزیرِ اعلٰی نے اپنے خصوصی اختیاراندی فنڈ تو‏ں 10 کروڑ روپے دینے دا اعلان کیتا ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ مدھیہ پردیش، تمل ناڈو، گجرات تے آندھرا پردیش نے وی 5 کروڑ فی صوبہ امداد دینے دا اعلان کیتا اے تے اپنی عوام نو‏‏ں وی مدد دے لئی دعوت دتی ا‏‏ے۔

حوالے