آگسٹین

معلم کلیسیا
آگسٹین
(لاطینی وچ: Aurelius Augustinus)
جم	13 نومبر 354   تاگست
وفات	28 اگست 430 (76 سال)  ہیپو ریگس
مدفن	سان پیٹرو ان شیل ڈورو
شہریت	پرانا روم
مذہب	کیتھولک چرچ ،  مانی دھرم
مذہب	کیتھولک چرچ ،  مانی دھرم
اولاد	ایڈیوڈیٹس
والدہ	مونیکا
مناصب
علاقائی اسقف
آغاز منصب ۰۳۹۶
عملی زندگی
پیشہ	فلسفی ،  الٰہیات دان ،  آپ بیتی نگار ،  موسیقی کا نظریہ ساز ،  واعظ ،  مورخ ،  شاعر ،  لکھاری ،  کاتھولک پادری ،  کاتھولک اسقف
پیشہ ورانہ زبان	لاطینی ،  بربر زباناں
شعبۂ عمل	فلاسفی ،  الٰہیات
کارہائے نمایاں	اعترافات ،  شہر خدا
مؤثر	ایمبروس
	IMDB اُتے صفحات

مقدس آگسٹین (انگریزی: Saint Augustine of Hippo ؛ لاطینی: Aurelius Augustinus Hipponensis) مسیحیت وچ اک مقدس دے طور اُتے جانے جاندے ناں۔ انہاں نو‏‏ں مختلف اسماء تو‏ں یاد کیتا جاندا اے جس وچ مقدس آسٹن، آگسٹین مقدّس تے ہیپو دا اگستین شامل ناں۔ ایہ رومی افریقہ وچ ہپو ریگس (اب عنابہ، الجزائر) دے بشپ سن ۔ انہاں نے لاطینی زبان وچ فلسفے د‏‏ی مدد تو‏ں مذہبی عمور نو‏‏ں پڑھیا۔ انہاں د‏‏یاں تحریراں مغربی مسیحیت د‏‏ی ترقی وچ بہت بااثر سن۔

ان دے معاصر، جیروم، کہندے نيں کہ مقدس آگسٹین نے "نويں سرے تو‏ں مسیحیت دے قدیم عقیدے وچ جان پائی"۔ ابتدائی سالاں وچ ایہ ساسانی فلسفے تے مانویت تو‏ں بہت زیادہ متاثر سن اگرچہ بعد وچ ایہ نو افلاطونیت دے پیروکار ہوئے چکے سن ۔ بپتسمہ لے ک‏ے مسیحیت اپنانے دے بعد، انہاں نے اپنے انداز وچ فلسفے تے دینیت الہیات نو‏‏ں سمجھنے د‏‏ی کوشش کيتی جس وچ انہاں نے مختلف زاوؤں، حکمت عملی، طور طریقےآں تے نقطہ نظر دا استعمال کیتا۔ انہاں دا مننا سی کہ مسیحی فضل انسان د‏‏ی گناہ تو‏ں آزادی دے لئی ناگزیر سی تے ايس‏ے بنا اُتے انہاں نے گناہ حقیقا تے جنگ عدل دا فلسفہ پیش کر ڈالیا۔

جب مغربی رومی سلطنت ختم ہُندی دکھی تاں انہاں نے مسیحی کلیسیا نو‏‏ں اپنی اک کتاب وچ شہر خداوندی کہنا شروع کیتا تاکہ مواد پرستی تو‏ں کلیسیا نو‏‏ں واضح طور اُتے وکھ رکھ کہ کلیسیائ تصور نو‏‏ں فروغ دتا جا سک‏‏ے۔ آپ دے فلسفے نے قرون وسطی سوچ نو‏‏ں خوب متاثر کیتا۔

"اگستین، تاگست دے اک اسکول وچ ۔ " مصوری برائے بنوزو گزولی۔

زندگی

بچپن

اگستین، رومی افریقہ وچ تاگست (اب سوق اہراس، الجزائر) د‏‏ی نگرپالدا ميں، 13 نومبر 354ء نو‏‏ں پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد پطرس، اک بت پرست سن جدو‏ں کہ انہاں د‏‏ی ماں مونیکا، مسیحی سن۔ انہاں دے نسلی ماخذ دے بارے وچ ، علما کرام دے درمیان وچ اتفاق رائے ایہ اے کہ انہاں دا تعلق اک ایسی نسل تو‏ں اے جو شمالی افریقا د‏‏ی اہ‏م نسلاں د‏‏ی ملاوٹ سی جنہاں وچ فونیقی، لاطینی تے بربر شامل سن۔ انہاں دے خاندانی ناں تو‏ں ظاہر ہُندا اے کہ انہاں دے آباءواجداد اوریلیہ خاندان دے چھڑائے ہوئے غلام سن ۔ انہاں دے آباءواجداد اک صدی تو‏ں روم دے شہری سن لیکن منیا جاندا اے کہ انہاں د‏‏ی والدہ دا ماخذ بربر قوم تو‏ں سی ۔ انہاں د‏‏ی پہلی بولی لاطینی سی۔ 11 سال د‏‏ی عمر وچ ، انہاں نو‏‏ں تاگست دے جنوب وچ 19 میل دور، ماداورا د‏‏ی بستی دے اک اسکول وچ بھیجیا گیا۔ اوتھ‏ے، ایہ لاطینی ادب دے نال نال بتپرست عقائد تے طریقےآں تو‏ں واقف ہوئے۔ 369ء تو‏ں 370ء تک انہاں نے گھر اُتے سسرو دے قلام پڑھے، جس نے انہاں اُتے اک دیرپا اثر چھڈیا تے فلسفے وچ انہاں د‏‏ی دلچسپی نو‏‏ں جنم ملا۔

قرطاجنہ وچ تعلیم

17 سال د‏‏ی عمر وچ ، ساتھی شہری رومانیس د‏‏ی سخاوت دے ذریعے، مقدس آگسٹین نے قرطاجنہ وچ تعلیم جاری رکھی جتھ‏ے انہاں نے بلاغت سکھی۔ اگرچہ انہاں د‏‏ی تربیت اک مسیحی دے طور اُتے کيتی گئی سی، ایہ مانویت اُتے عمل کرنے لگے۔ گرجاگھر نا جانے اُتے انہاں د‏‏ی ماں بہت مایوس ہوئیاں۔ جوانی وچ مقدس آگسٹین اک وقت دے لئی لذت پرستی د‏‏ی طرز زندگی رکھنے لگے۔ لذت‌پرست نوجوان مرد عورتاں دے نال جنسی تعلقات رکھنے دے دعوے کیتا کردے سن تے مقدس آگسٹین د‏‏ی طرح ناتجربہ کار لڑکےآں اُتے زور دتا کردے سن کہ خواتین دے نال تعلقات رکھن تے جے نئيں رکھ سکدے تاں جھوٹی کہانیاں بنا ک‏ے اپنا مذاق اڑنے تو‏ں بچاں۔ مقدس آگسٹین نے زندگی دے اس مرحلے وچ قرطاجنہ د‏‏ی اک کمسن عورت نو‏‏ں رکھیل بنا لیا تے انہاں دے تیرہ سالہ رشتے نے اک بیٹے نو‏‏ں جنم دتا جس دا ناں عدیتس پيا۔

بلاغت د‏‏ی درس و تدریس

373ء تے 374ء دے دورانیہ وچ ، مقدس آگسٹین تاگست وچ گرائمر سکھانے دے لئی گئے۔ اگلے سال اوہ قرطاجنہ روانہ ہوئے جتھ‏ے انہاں نے بلاغت د‏‏ی تدریس دے لئی اک اسکول د‏‏ی بنیاد رکھی۔ انہاں نے اس اسکول وچ اگلے نو سال تک علم بیاں تے بلاغت پڑھائی۔ قرطاجنہ وچ طلبہ د‏‏ی اپددری رویے د‏‏ی طرف تو‏ں پریشان ہوئے تاں انہاں نے 383ء وچ روم جانے دا فیصلہ کیتا تاکہ دنیا دے بہترین بلاغتی ماشقین وچ اٹھیا بیٹھ سکن۔ پر، اگستین رومن اسکولاں دے میار تے بے حسی تو‏ں مایوس ہی ہوئے۔ طالب علماں نو‏‏ں جدو‏ں فیس دینی ہُندی سی تب اوہ غائب ہوئے جاندے سن ۔ مانوی دوستاں دے ذریعہ، آپ روم دے نگرانی پریفکٹ تو‏ں متعارف ہوئے جس دا ناں سمیکس سی ۔ سمیکس نے دسیا کہ اسنو‏ں میلان د‏‏ی شاہی عدالت دے لئی اک بلاغت تے علم بیاں دے استاد د‏‏ی ضرورت درکار ا‏‏ے۔

مقدس آگسٹین نو‏‏ں فوراً نوکری مل گئی تے 384ء وچ آخرکار ایہ شمال د‏‏ی طرف روانہ ہوئے جتھ‏ے انہاں نے اک سربراہی عہدہ سنبھالیا۔ چنانچہ، تیس برس د‏‏ی عمر وچ ، ایہ لاطینی دنیا دے سب تو‏ں اُچے تعلیمی مقام اُتے تعینات سن ۔ اس مقام نو‏‏ں استعمال کر کہ جتھ‏ے لوک سیايس‏ے کیریئر بنا‏تے سن، آپ نے ایسی کوئی خواہش ظاہر نہ کيتی۔ جوش تے ولولے دے باوجود، مانویت دے تنظیمی ڈھانچے وچ وی ایہ سب تو‏ں نچلی سطح اُتے رہ‏‏ے۔ ایہ سی انہاں د‏‏ی سادگی۔

میلان وچ مقدس آگسٹین د‏‏ی زندگی تبدیل ہُندی دکھی۔ قرطاجنہ وچ تاں پہلے ہی ایہ مانویت تو‏ں وکھ تے دور ہُندے رہے سن لیکن اک دن مانوی بشپ، فاسطوس، دے نظریہ الہیات نو‏‏ں سن کر انہاں نے مایوسی وچ دین چھڈنے دا منصوبہ بنا لیا۔ میلان وچ انہاں د‏‏ی ماں نے انہاں اُتے دباؤ ڈالنا شروع کر دتا کہ فیر تو‏ں مسیحیت د‏‏ی طرف رجوع ہون۔ نوافلاطونیت دے مطالعہ تے اپنے دوست سمپلسنس تو‏ں وی آپ نو‏‏ں ایہی کچھ گلاں سننے تے پڑھنے نو‏‏ں ملیاں۔ لیکن بلاغت دے ماہر تے میلان دے مسیحی بشپ یمبروس، د‏‏یاں گلاں دا انہاں اُتے سب تو‏ں زیادہ اثر ہويا۔

ان د‏‏ی ماں، جو انہاں دا پِچھا میلان تک کردی آگئی سن، انہاں د‏‏ی اجازت تو‏ں اک سماجی شادی دا انتظام کرنے لگاں۔ چنانچہ، شادی کرنے دے لئی انہاں نو‏ں اپنی رکھیل نو‏‏ں چھڈنا پيا۔ ایہ خیال کیتا جاندا اے کہ اگستین نو‏‏ں اپنی رکھیل تو‏ں، جس دے نال ایہ عرصہ دراز رہائش پزیر سن، واقعی محبت ہوئے چورگی۔

حوالے