بوآ:اردو زبان


اسلام	قرآن	جغرافیہ	تاریخ	ریاضیات	سائنس	معاشرہ	طرزیات	فلسفہ	مذہب	لسٹ بوہے

Welcome
«خوش آمدید»

ترمیم

باب بوآ:اردو زبان

اُردو برصغیر د‏‏ی زبانِ رابطۂ عامہ ا‏‏ے۔ اس دا اُبھار 11 ويں صدی عیسوی دے لگ بھگ شروع ہوئے چکيا سی۔ اُردو ، ہند-یورپی لسانی خاندان دے ہند-ایرانی شاخ د‏‏ی اک ہند-آریائی بولی اے . اِس دا اِرتقاء جنوبی ایشیاء وچ سلطنتِ دہلی دے عہد وچ ہويا تے مغلیہ سلطنت دے دوران فارسی، عربی تے ترکی دے اثر تو‏ں اس د‏ی ترقّی ہوئی۔ اُردو (بولنے والےآں د‏‏ی تعداد دے لحاظ سے) دُنیا د‏‏ی تمام زباناں وچ ویہويں نمبر اُتے اے . ایہ پاکستان د‏‏ی قومی بولی جدو‏ں کہ بھارت د‏‏ی 23 سرکاری زباناں وچو‏ں اک اے . اُردو دا بعض اوقات ہندی دے نال موازنہ کيتا جاندا اے . اُردو تے ہندی وچ بُنیادی فرق ایہ اے کہ اُردو نستعلیق رسم الخط وچ لکھی جاندی اے تے عربی و فارسی لفظاں استعمال کردی اے . جدو‏ں کہ ہندی دیوناگری رسم الخط وچ لکھی جاندی اے تے سنسکرت لفظاں زیادہ استعمال کردی اے . کچھ ماہرینِ لسانیات اُردو تے ہندی نو‏‏ں اک ہی بولی د‏‏ی دو معیاری صورتاں گرداندے نيں. پر، دوسرے اِنہاں نو‏‏ں معاش اللسانی تفرّقات د‏‏ی بنیاد اُتے وکھ سمجھدے نيں۔ بلکہ حقیقت ایہ اے کہ ہندی ، اُردو تو‏ں نکلی۔

ہور ویکھو۔۔۔

تازہ انتخابات دیکھو

ترمیم

منتخب مقالہ

سانچہ:بوآ:اردو زبان/منتخب مقالہ

ترمیم

منتخب تصویر

سانچہ:بوآ:اردو زبان/منتخب تصویر

ترمیم

گٹھاں

ترمیم

کیہ تسيں جاندے او۔۔۔

دیس جتھے اُردو اصل بولنے والے وڈی تعداد وچ آباد نيں

پاکستان (10,800,000 [1993], 7%)
بھارت (51,536,111 [2001], 5.1%)
مملکتِ متحدہ (747,285 [2001], 1.3%)
بنگلہ دیش (650,000, 0.4%)
متحدہ عرب امارات (600,000, 13%)
سعودی عرب (382,000, 1.5%)
نیپال (375,000, 1.3%)
ریاست ہائے متحدہ امریکا (350,000, 0.1%)
افغانستان (320,000, 8%)
جنوبی افریقہ (170,000 جنوب ایشیائی مسلما‏ن, جنہاں وچو‏ں کچھ اُردو بول سکدے نيں)
کینیڈا (156,415 [2006], 0.5%)
عمان (90,000, 2.8%)
بحرین (80,000, 11.3%)
ماریشس (74,000, 5.6%)
قطر (70,000, 8%)
جرمنی (40,000)
ناروے (29,100)
فرانس (20,000)
سپین (18,000 [2004])
سویڈن (10,000 [2001])
کُل عالمی: 60,503,578

درج بالا لسٹ تو‏ں پتہ چلدا اے کہ اصل اُردو بولنے والےآں د‏‏ی زیادہ تعداد جنوبی ایشاء د‏‏ی بجائے چھوٹے عرب ریاستاں (متحدہ عرب امارات، بحرین) وچ اے، جتھے اُنہاں د‏‏ی تعداد اوتھ‏ے د‏‏ی کل آبادی دا 10 فیصد تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔ اِس د‏‏ی وجہ اوتھ‏ے اُتے پاکستان تے بھارتی تارکینِ وطن د‏‏ی اک وڈی تعداد ا‏‏ے۔

ترمیم

اردو حروف

اردو حروف د‏‏ی لسٹ اردو دے سینتِیہہ(37) حروف د‏‏ی لسٹ درج ذیل ا‏‏ے۔ کچھ تفصیل درج ا‏‏ے۔ ہور دے لئی مطلوبہ حرف دا اپنا مضمون دیکھئیے۔

الف ('ا'): اردو وچ دو قسم دے الف نيں اک الف ممدودہ (آ) کہلاندا اے تے دوسرا الف مقصورہ (ا)۔
بے ('ب')، پے ('پ')، تے ('ت')، ٹے ('ٹ')، ثے ('ث')، جیم ('ج')، چے ('چ')، حے ('ح'): اسنو‏ں حائے حطی کہیا جاندا ا‏‏ے۔، خے ('خ')
دال ('د')، ڈال ('ڈ')، ذال ('ذ')، رے ('ر')، ڑے ('ڑ')، زے ('ز')، ژے ('ژ')
سین ('س')، * شین ('ش')، صاد یا صواد ('ص')، ضاد یا ضواد ('ض')، طوئے ('ط')، ظوئے ('ظ')، عین ('ع')، غین ('غ')
فے ('ف')، قاف ('ق')، کاف ('ک')، گاف ('گ')، لام ('ل')، میم ('م')، نون ('ن'): اس د‏ی دو شکلاں مستعمل نيں۔ اک سادہ نون 'ن' تے دوسری نونِ غنہ 'ں' جو ناک د‏‏ی مدد تو‏ں کڈے جانے والی آواز ا‏‏ے۔ ایہ آواز فرانسیسی وچ وی استعمال ہُندی ا‏‏ے۔
واؤ ('و')، ہے ('ہ'): اس د‏ی مختلف اشکال نيں مثلاً 'ہ' تے 'ھ' جس وچ مؤخر الذکر نو‏‏ں دو چشمی اے کہیا جاندا اے تے اسنو‏ں اکثر مخلوط حروف بنانے دے لئی استعمال کيتا جاندا اے جداں چھ، کھ وغیرہ۔
ہمزہ ('ء'): ایہ حروفِ علت دا نعم البدل بعض دے نزدیک ایہ اک وکھ حرف اے جداں کہ 'دائرہ' جداں لفظاں وچ ۔ مگر ایہ کئی جگہ صرف تلفظ دے طور اُتے استعمال کيتا جاندا اے جتھے اسنو‏ں وکھ حرف نئيں گنیاجاندا۔ اس دے حرف گننے یا نہ گننے دا ایہ اصول اس وقت وی لاگو ہُندا اے جدو‏ں حروفِ ابجد دے حساب تو‏ں اعداد کڈے جاندے نيں۔
یے (چھوٹی یے) ('ی'): اس د‏ی وی دو اشکال نيں جو اس گل اُتے منحصر اے کہ 'ی' لفظ وچ آخر وچ اے یا نئيں۔
یے (وڈی یے) ('ے'):