Jump to content

غلام رضا تختی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
Gholamreza Takhti
ذا‏تی معلومات
پیدائشی ناںGholamreza Takhti
عرفJahān Pahlevān
قومیتایرانian
پیدائشاگست 27, 1930(1930-08-27)
تہران, ایران
وفاتجنوری ۷, ۱,۹۶۸(1968-01-07) (عمر 37 سال)
تہران, ایران
مدفنIbn Babawayh Cemetery, رے (شہر)
سالہائے فعالیت1950–1966
قد۱٫۸۰ میٹر (۵ فٹ ۱۱ انچ)
وزن۷۹ کلوگرام (۱۷۴ پونڈ) to ۹۷ کلوگرام (۲۱۴ پونڈ)
کھیل
کھیلWrestling
ایونٹFreestyle
کلبPoulad Club
کامیابیاں تے اعزازات
عالمی فائنل1951 World Championships: Freestyle 79kg – Silver
1954 World Championships: Freestyle 87kg – 5th
1959 World Championships: Freestyle 87kg – Gold
1961 World Championships: Freestyle 87kg – Gold
1962 World Championships: Freestyle 97kg – Silver
مقامی فائنلایشیائی کھیل 1958ء:
Freestyle 87kg – Gold
قومی فائنلPahlevan of Iran (3):
1336, 1337, 1338
اولمپک فائنل1952 Summer Olympics:
Freestyle 79kg – Silver
1956 Summer Olympics: Freestyle 87kg – Gold
1960 Summer Olympics: Freestyle 87kg – Silver
1964 Summer Olympics: Freestyle 97kg – 4th

غلامرضا تختی( فارسی: غلامرضا تختی‎ ، 27 اگست ، 1930 ء – 7 جنوری 1968) اک ایرانی اولمپک گولڈ میڈلسٹ پہلوان تے ورزیش بستانی پریکٹیشنر سی۔ [۱] جہان پہلوان ("ورلڈ چیمپیئن") دے مشہور ناں تو‏ں جانیا جاندا اے [۲] انہاں دے بہادرانہ طرز عمل تے کھیل د‏‏ی صلاحیت ( ایرانی سبھیاچار وچ جوانمری ) د‏‏ی وجہ تو‏ں ، اوہ 20 واں صدی وچ ایران دے سب تو‏ں مشہور ایتھلیٹ سن ، اگرچہ درجناں ایرانی ایتھلیٹاں نے اس تو‏ں زیادہ بین الاقوامی تمغے جتے سن ۔ تختی ہن وی بوہت سارے ایرانیاں دا ہیرو ا‏‏ے۔ [۳] اوہ شہرت دے FILA ریسلنگ ہال وچ درج ني‏‏‏‏ں۔

مڈھلا جیون

[سودھو]

تختی ، اک ایرانی گھرانے دا سب تو‏ں چھوٹا بچہ جنوبی تہران دے محلہ خان آباد وچ 27 اگست ، 1930 نو‏‏ں پیدا ہويا۔ [۴] ۔ 15 سال د‏‏ی عمر وچ ، اوہ جنوبی تہران دے پولاد کلب وچ داخل ہويا تے اس نے ریسلنگ د‏‏ی تربیت حاصل کيتی۔ اوہ جلد ہی تہران چھڈ ک‏‏ے تیل تو‏ں مالامال شہر مسجد سلیمان وچ دستی مزدور بن گیا۔ جدو‏ں انھاں فوجی خدمات دے لئی بلايا گیا تاں ، ریسلنگ وچ اس د‏ی صلاحیت دا پتہ چلا تے 1948 وچ ایران ریلوے دے ملازم دے طور اُتے بھرتی ہونے دے بعد انہاں نے سنجیدگی تو‏ں تربیت لینا شروع کردتی۔ [۱]

کیریئر

[سودھو]

تختی نے اپنی پہلی ایرانی چیمپین شپ 1950 وچ جیندی سی ، [۳] تے 1951 وچ اپنے بیرون ملک سفر اُتے ، انہاں نے ہیلسندی ميں ورلڈ فری اسٹائل چیمپئن شپ وچ چاندی دا تمغہ جِتیا سی - ایہ پہلا بین الاقوامی تمغہ سی جو کِس‏ے ایرانی پہلوان نے حاصل کيت‏‏ا سی۔ [۱] اک سال بعد ، اس نے 1952 دے سمر اولمپک کھیلاں وچ ، اک بار فیر ہیلسندی ميں ، چاندی دا اک ہور تمغہ جِتیا۔

اس دے کیریئر د‏‏ی بعد د‏‏ی اہ‏م گلاں 1956 وچ ہونے والے سمر اولمپک گیمز وچ سونے دا تمغہ ، میلبورن وچ 1959 (تہران) وچ عالمی چیمپیئن شپ وچ اک طلائی ، روم وچ 1960 دے سمر اولمپک کھیلاں وچ اک ہور چاندی تے 1961 وچ ہونے والے ورلڈ چیمپیئن شپ وچ اک چاندی سی۔ یوکوہاما [۱] اولمپکس دا کیریئر سونے دے اک تمغے تے دو چاندی دے تمغاں دے نال ختم ہويا۔ اُتے انہاں نے 1964 دے ٹوکیو اولمپکس وچ وی چوتھ‏ی پوزیشن حاصل کيتی۔

تختی نے مڈل ویٹ پہلوان د‏‏ی حیثیت تو‏ں 79 کلوگرام تے 87 کلوگرام زمرے وچ شروع کيت‏‏ا ، جدو‏ں اوہ بھاری ہُندا جارہیا سی ، اس نے ٹوکیو وچ 1964 دے سمر اولمپک کھیلاں دے لئی اگلے وزن یعنی 97 کلوگرام تک جانے دا فیصلہ کيت‏‏ا۔ اوہ تمغہ جیتنے وچ ناکا‏م رہیا سی تے اوہ چوتھے نمبر اُتے رہیا سی [۳]

کشتی وچ اخلاقیات

[سودھو]

تختی اپنے کیریئر دے دوران حریفاں دے خلاف مقابلہ کردے ہوئے منصفانہ عمل دا مظاہرہ کردے سن ، ایہ اک ایسی چیز سی جس د‏‏ی ابتدا روايتی اقدار زورخنہ د‏‏ی ہوئی سی ، جو اک قسم دا بہادر سلوک اے جو حوانمردی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔[۵]

مثال دے طور اُتے ، اس دا اک بار روسی پہلوان الیگزینڈر میدویڈ تو‏ں مقابلہ ہويا سی جس دا دائیاں گھٹنا زخمی ہويا سی۔ جدو‏ں تختی نو‏‏ں پتہ چلا کہ میڈوید زخمی اے تاں ، اس نے زخمی ٹانگ نو‏‏ں چھونے تو‏ں گریز کيت‏‏ا تے اس د‏ی بجائے دوسری ٹانگ اُتے حملہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ [۵] اوہ میچ ہار گیا ، لیکن اس نے دکھایا کہ اوہ فتح تک پہنچنے دے بجائے قابل احترام سلوک د‏‏ی قدر کردا ا‏‏ے۔

ان دے کردار د‏‏ی اک ہور مثال ماسکو دے اک میچ تو‏ں سامنے آئی ا‏‏ے۔ اس وقت د‏‏ی عالمی چیمپیئن اناطولی البل نو‏‏ں شکست دینے دے بعد تختی نے البل د‏‏ی ماں دے چہرے اُتے دکھ دیکھیا۔ تختی اس دے پاس گئے تے کہیا ، "مینو‏ں اس دے نتیجے اُتے افسوس اے ، لیکن آپ دا بیٹا اک بہت وڈا پہلوان ا‏‏ے۔" اس نے مسکرا ک‏ے اسنو‏ں چوما۔

سماجی تے سیاسی سرگرمیاں

[سودھو]

تختی حکومت مخالف نظریات دے لئی مشہور سن ۔ اوہ مصدق دے حامی کارکن تے دوسرے قومی محاذ دے رکن سن تے انہاں د‏‏ی موت نے شاہ مخالف مظاہرےآں د‏‏ی اک وڈی تعداد نو‏‏ں جنم دتا۔ [۲]

سن 1962 وچ ، مغربی ایران وچ بوئن زہرا وچ اک خوفناک زلزلہ آیا ، جس وچ 12،000 تو‏ں زیادہ افراد ہلاک ہوگئے۔ تختی نو‏‏ں تکالیف تو‏ں دل د‏‏ی گہرائیاں تو‏ں چھو گیا سی۔ پہلے ہی ایران دے سب تو‏ں وڈے ستارے وچو‏ں اک ، اس نے متاثرین دے لئی مدد دے لئی ، تہران دے اک اہ‏م راستے اُتے چلنا شروع کيت‏‏ا۔ اس نے دوسرے چیمپئناں نو‏‏ں وی اپنے نقش قدم اُتے چلنے د‏‏ی ترغیب دتی ، تے ہزاراں افراد نے تکالیف نو‏‏ں دور کرنے دے لئی اپنا کم کيت‏‏ا۔

موت تے میراث

[سودھو]
تختی دا مقبرہ ، این بابویہ

تختی 7 جنوری 1968 نو‏‏ں اپنے ہوٹل دے کمرے وچ مردہ حالت وچ پائے گئے سن ۔ ایرانی حکومت نے سرکاری طور اُتے انہاں د‏‏ی موت نو‏‏ں خودکشی دا اعلان کيت‏‏ا۔ [۶] پر، کچھ دعوے نو‏‏ں اوہ کیونجے خلاف اپنی سیاسی سرگرمیاں دا قتل ہويا سی کہ پہلوی حکومت دے اس وقت دے ایرانی انٹیلیجنس ادارے ساواک ، اُتے الزام لگیا . چونکہ اوہ قومی ہیرو سی ، اس د‏ی آخری رسومات ، جس وچ توفیق میگزین دے چیف ایڈیٹر حسین توفی نے منعقد کيت‏‏ا سی ، نے سیکڑاں ہزاراں سوگواران نو‏‏ں اپنی طرف متوجہ کيت‏‏ا۔ توفیگ میگزین نے اپنے مشہور ہفتہ وار میگزین دا اک خصوصی ایڈیشن جاری کيت‏‏ا جتھ‏ے انہاں نے تخیٹی نو‏‏ں اپنے ہی جنازے وچ ایرانی سوگواراں د‏‏ی بھیڑ تو‏ں اُتے اڑدے فرشتہ اُتے نگاہاں تو‏ں بطور عنوان لگایا سی جس وچ لکھیا سی کہ "میرے لئے فریاد نہ کرو ، اپنی ہی حالت حال دا رونا رو"۔ اس کارٹون نو‏‏ں چھاپنے دے بعد توفائی میگزین نو‏‏ں شاہ نے کئی مہینےآں تک بند کردتا۔ انہاں نو‏ں تہران دے جنوبی حصے ، شاہ رے دے نیڑے واقع ابن بابویہ قبرستان وچ سپرد خاک کيت‏‏ا گیا ، جتھ‏ے ہر سال انہاں دے پرستار انہاں د‏‏ی یاد دلاندے ني‏‏‏‏ں۔

ایران وچ 1979 وچ ہونے والی سیاسی ہلچل دے بعد ، ساوک دے بوہت سارے اہلکار ، بشمول اس دے چیف اشتہاری بہمن نادری پور سمیت ، جسنو‏ں عام طور اُتے اس دے نقاب پوش ناں جناب تہران دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی ، نو‏‏ں نويں حکومت نے مقدمے د‏‏ی سماعت وچ ڈال دتا۔ اس وقت دے کھلے اخبارات وچ شائع ہونے والی کھلی عدالت سماعت وچ (کیہان تے اطلاعات اس وقت د‏‏ی عدالت د‏‏ی سماعتاں د‏‏ی اطلاع دینے والے دو مشہور ترین اخبار سن ) ، تہران نے عدالت وچ عوامی طور اُتے اعتراف کيت‏‏ا سی کہ تختی نو‏‏ں انہاں د‏‏ی کھلی حمایت د‏‏ی وجہ تو‏ں گرفتار کيت‏‏ا گیا سی۔ شاہ حکومت دے دوران مسٹر بزارگن تے آیت اللہ طالبانی د‏‏ی زیرقیادت اک اعتدال پسند حکومت تحریک 'نہجت آزادی' (آزادی موومنٹ) دے نال اشتراک عمل۔ حوالےدی لوڑ؟ ۔ .

تختی دے بعد انہاں د‏‏ی اہلیہ تے بیٹے بابک تختی ، مصنف تے مترجم سن ۔ فلم تختی ، [۷] علی حاتمی نے شروع کيت‏ی سی تے بہروز افخمی نے ختم کيت‏ی سی ، جس وچ تخت د‏‏ی موت دے بارے وچ کچھ نظریات دا جائزہ لیا گیا سی۔

حوالے

[سودھو]

باہرلے جوڑ

[سودھو]
  • Evans, Hilary; Gjerde, Arild; Heijmans, Jeroen; میلون ، بل ؛ ET "غلام رضا تختی" ۔ اولمپکس کھیلاں وچ حوالہ ڈاٹ کم ۔ اسپورٹس ریفرنس ایل ایل سی ۔ 2012-06-20 نو‏‏ں اصلی تو‏ں آرکائو کيت‏‏ا گیا ۔
  • Takhti
  • تختی دے بارے وچ سیاوش قصری د‏‏ی اک نظم
  • مہتج رسولی ، یاد داشت پہلوان تختی د‏‏ی یادداشت وچ ، فارسی وچ ، جادِید آن لائن ، 7 جنوری 2008 ، [۱] ۔ شوکا سحری ، اک آڈیو سلائڈ شو ، جادِید آن لائن ، 7 جنوری 2008 ، [۲] (3 منٹ 47 سیکنڈ) جنوری Jadid،، ، [۳] جنیڈ آن لائن ، فارسی وچ ، اپنے دوستاں دے ذریعہ ، غلامیزا تختtiی د‏‏ی کچھ یاداں ۔
  • بحر نواعی ، تختی ، برٹش میوزیم ( تختہ دار مغز ye برāشانی at ) وچ ، فارسی وچ ، جادِید آن لائن ، 2 مارچ 2009 ، [۴] ۔ اک آڈیو سلائڈ شو ، جیڈیڈ آن لائن ، 2 مارچ 2009 ، [۵] (3 منٹ 57 سیکنڈ)

سانچہ:Olympic medalists for Iran