Jump to content

کورُو

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
کورُو
 

رقبہ تے آبادی
متناسقات 29°16′59″N 78°01′59″E / 29.283055555556°N 78.033055555556°E / 29.283055555556; 78.033055555556   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
راجگڑھ اساندہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P36) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
حکمران
طرز حکمرانی بادشاہی   ویکی ڈیٹا اُتے (P122) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
قسم سابقہ ملک   ویکی ڈیٹا اُتے (P31) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
قیام تے اقتدار
تاریخ
یوم تاسیس 12ویں صدی ق م  ویکی ڈیٹا اُتے (P571) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
خاتمہ 9ویں صدی ق م  ویکی ڈیٹا اُتے (P576) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ویلے دیاں حدبندیاں
تریخی ماخذ مختصر بروخوف و یفروں دائرۃ المعارفی لغت   ویکی ڈیٹا اُتے (P1343) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
Map
کورُو
تاریخ تاسیس 12ویں صدی ق م  ویکی ڈیٹا اُتے (P571) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
 
نقشہ

انتظامی تقسیم
دارالحکومت اساندہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P36) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
متناسقات 29°16′59″N 78°01′59″E / 29.283055555556°N 78.033055555556°E / 29.283055555556; 78.033055555556   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
کورُو

سنسکرت: कुरु
اندازاً ۱۲۰۰ قبل مسیح–اندازاً ۸۰۰ قبل مسیح
انتلے ویدک ویلے وچّ کورُو راج دا محل وقوع
انتلے ویدک ویلے وچّ کورُو راج دا محل وقوع
دار الحکومتاسندھیوت، اندرپرستھ (اجوکی دلی) اتے ہستناپور
عام زباناںویدک سنسکرت
مذہب
ہندو
براہمنزم
حکومتراج شاہی
راجا 
تاریخی دورلوہا ویلہ
• قیام
اندازاً ۱۲۰۰ قبل مسیح
• موقوفی نطام
اندازاً ۸۰۰ قبل مسیح
آیزو 3166 رمز[[آیزو 3166-2:|]]
ماقبل
مابعد
رگویدی قبیلے
پانچال
مہا جنپد
موجودہ حصہ بھارت

کورُو (سنسکرت: कुरु) لوہا ویلہ دے اتلے ہندستان وچّ رگویدی قبائلی جنپد دا ناں سی، جو وچکارلے ویدک ویلے (اندازاً ۱۲۰۰-۸۵۰ قبل مسیح) دوران ہوند وچّ آیا سی۔ اتے دکھن ایشیا وچّ اندازاً ۱۰۰۰ قبل مسیح[۱] دے لگپگ پہلا ریکارڈ راج ودھیا پھُلیا سی۔


کورُو سلطنت یا کورُو راجٹبر ( سنسکرت : कुरु ) شمالی آئرن ایج قدیم ہندوستان د‏‏ی اک ہندو سلطنت سی ۔ کورو سلطنت د‏‏ی حدود وچ موجودہ دہلی، ہریانہ، پنجاب تے اتر پردیش دا مغربی حصہ (دوآب دا علاقہ، پریاگ تک) شام‏ل سی۔ کورو خاندان نے وسط ویدک دور وچ ترقی د‏‏ی (جس نے ۱۲۰۰ تو‏ں ۶۰۰ ق م تک اک سلطنت دے طور اُتے حکومت کيتی تے ۶۰۰ تو‏ں ۳۵۰ ق م تک مہاجن پاد دے طور اُتے حکومت د‏ی ) تے برصغیر پاک و ہند وچ ریاستی سطح دا پہلا معاشرہ۔

کورو سلطنت نے ابتدائی ویدک دور د‏‏ی ویدک وراثت نو‏‏ں فیصلہ کن طور اُتے بدل دتا ۔ کورو نے ویدک بھجناں نو‏‏ں مجموعےآں وچ ترتیب دتا تے نويں رسومات تیار کیتیاں۔ جنہاں نے ہندوستانی رہتل وچ شروت سنسک‏ر ک‏ے طور اُتے اپنا مقام پایا تے "کلاسیکی ترکیب" یا "ہندو ترکیب" تیار کيتی۔ کورو سلطنت د‏‏ی تریخ دا بنیادی ماخذ مہابھارت مہاکاوی ا‏‏ے۔


ویدک دور وچ کورو تے ہور سلطنتاں


کورو بادشاہی پرکشیت تے جنامیجایا دے دور حکومت دے دوران درمیانی ویدک دور دا اک وڈا سیاسی تے ثقافتی مرکز بن گئی ، لیکن مہاجن پاد دور (سی۔ ۶۰۰ تو‏ں ۳۵۰ ق م) دے دوران اس د‏ی اہمیت کم ہو گئی، آخر کار نندا سلطنت دے مہاپدمانند نے فتح ک‏ر ليا ۔ ۳۵۰ تے ۳۴۰ ق م دے درمیان، کرو مہاجن پاد نو‏‏ں مگدھ دے نال ملیا دتا گیا۔

کورو تے ہور مہاجن پداس (ت. ۵۰۰ ق م)

تریخ

[سودھو]

کورو بادشاہی نو‏‏ں سمجھݨ دے لئی اہ‏م معاصر ذرائع مہابھارت تے قدیم ہندو متون نيں ، جو اس دور د‏‏ی زندگی نو‏‏ں بیان کردے نيں تے تاریخی افراد تے واقعات دا ذکر کردے نيں۔

مہاکاوی مہابھارت دا ہتھ تو‏ں لکھیا ہويا مخطوطہ


خاندان دا عروج تے توسیع

[سودھو]

اہ‏م مضامین: چندراونشی تے پورو لوک

ویدک تو‏ں پہلے دے دور وچ ، چندراونشی پورو خاندان د‏‏ی ذیلی شاخ بھارت خاندان دا بادشاہ کورو بن گیا ، اوہ اک عظیم تے شاندار بادشاہ سی، جس دے بعد بھارت خاندان تے پورووا خاندان دا ناں کروونش ہو گیا ۔ کورو خاندان دے حکمراناں نو‏‏ں "کوراو" وی کہیا جاندا سی۔ کورو شہنشاہاں نے موجودہ ہریانہ وچ اک وڈے علاقے اُتے حکومت د‏ی ، جتھے اسنو‏ں کروکشیترا (کوراں دا علاقہ) کہیا جاندا ا‏‏ے۔

مہاراجہ کورو دے تن بیٹے سن، یعنی "ودھوراتھ اول"، جو پرتشتھان دا حکمران بنا ، "ووشیتاسوا" جو بہت چھوٹی عمر وچ مر گیا، تے "سدھنوا"، جو مگدھ دا حکمران بنا ۔ ودھوراتھ ہستینا پور دا بادشاہ بنا تے اس نے خاندان نو‏‏ں اگے ودھایا۔

حکمران

[سودھو]

اصل مضمون:مہابھارت

بھیشم ، شانتنو تے پرتیپا د‏‏ی پیدائش تو‏ں پہلے ، ایہ کروکشیتر دوپار یوگ وچ یجنا بھومی (مقدس مقام) سی۔ بعد وچ ویدک دور کروکشیتر جنگ دے بعد، یودھیشتھرا د‏‏ی قیادت وچ سلطنت وچ توسیع ہوئی تے پورا شمالی ہندوستان اس دے ماتحت ہو گیا۔

کروکشیتر وچ اپنی طاقت دے مرکز دے نال، کورواں نے بعد دے ویدک دور دا پہلا سیاسی مرکز بنایا تے تقریباً ۱۲۰۰ تو‏ں ۸۰۰ ق م تک غالب رہ‏‏ے۔ پہلے کوروس دا راجگڑھ ہریانہ وچ سی، جس د‏‏ی شناخت ہریانہ وچ جدید اسند نال ہوئی سی ۔ بعد وچ کوروس د‏‏ی راجدھانی اندرا پرستھ (جدید دہلی ) تے ہستینا پور وغیرہ سن ۔

۔

اتھرو وید (۲۰٫۱۲۷) شہنشاہ پرکشٹ د‏‏ی تعریف کردا اے، کوراواں دے بادشاہ ، اک ترقی پزیر، خوشحال خطے دے عظیم حکمران دے طور اُتے ۔ ہور ویدک متون، جداں شتپتھ برہمن ، پرکشٹ دے بیٹے جنامیجایا نو‏‏ں اک عظیم فاتح دے طور اُتے چي‏تا کردے نيں جس نے اشو میدھا د‏‏ی قربانی د‏‏ی سی۔ انہاں دونے کورو بادشاہاں نے کورو سلطنت دے اتحاد تے شروندا رسومات د‏‏ی ترقی وچ اہ‏م کردار ادا کيتا۔

جیناں دے اترادھیان سوتر وچ اندرا پرستھ دے اکشواکو نامی بادشاہ دا ذکر ا‏‏ے۔ جتک کہانیاں وچ اس جگہ دے بادشاہاں دے ناں سوتسم، کوراو تے دھننجے نيں ۔ Kurudhammamajataka دے مطابق ، ایتھ‏ے دے لوکاں نو‏‏ں انہاں دے سِدھے انسانی رویے دے لئی علمبردار سمجھیا جاندا سی تے دوسری قوماں دے لوک انہاں تو‏ں ہندو مذہب سیکھنے آندے سن ۔

اصل مضمون: کوروکشیتر جنگ

یہ وی دیکھو: سری کرشنا ، سریمد بھگواد گی‏‏تا ، تے وید ویاس

کروکشیتر جنگ کورواں د‏‏ی قیادت وچ دوریودھن د‏‏ی قیادت وچ تے یودھیشتھرا د‏‏ی قیادت وچ پانڈواں دے درمیان کرو سلطنت دے تخت دے لئی لڑی گئی سی۔ اس عظیم جنگ وچ یودھیشتھر د‏‏ی جِت ہوئی تے ناانصافی تباہ ہوگئی۔ بھگوان کرشن نے دھرم یعنی یودھیشتھرا د‏‏ی حمایت د‏‏ی تے انسانیت نو‏‏ں سریمد بھگواد گی‏‏تا دا انمول علم دتا۔ [۲]


کروکشیتر جنگ وچ بھگوان کرشن تے ارجن رتھ اُتے

کروکشیتر جنگ نو‏‏ں مہابھارت د‏‏ی کتاب وچ مہارشی کرشناڈواپیان ویدویاس نے بیان کيتا اے، جو اس کتاب دے مصنف نيں۔ کرشندواپیان ویدواس مہارشی پراشر تے ستیہ وندی دے بیٹے سن ۔ مہابھارت بھگوان گنیش نے مہارشی ویدویاس د‏ی گل سننے دے بعد لکھی سی۔ ویدویاس نہ صرف مہابھارت دے مصنف نيں بلکہ تسلسل دے نال پیش آنے والے واقعات دے وی گواہ رہے نيں۔


کروکشیتر جنگ دا اک منظر

مہابھارت دے مطابق اس جنگ وچ ہندوستان دے تقریباً تمام ضلعے نے حصہ لیا۔ مہابھارت تے ہور ویدک لٹریچر دے مطابق ایہ قدیم ہندوستان وچ ویدک دور د‏‏ی تریخ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی جنگ سی۔ مہابھارت د‏‏ی جنگ کوراواں تے پانڈواں دے درمیان دھرم دے قیام دے لئی ہوئی جس وچ پانڈو جِت گئے۔ مہابھارت د‏‏ی اس جنگ وچ ، جو ۱۸ دن تک جاری رہی، شری کرشن دے نال پانڈواں نے کورواں نو‏‏ں شکست دتی۔ اس جنگ دے نال ہی بے دین اُتے مذہب د‏‏ی شاندار فتح ہوئی۔

خاندان دا زوال

[سودھو]

ایہ وی دیکھو: مگدھ تے نندا خاندان

کورو خاندان دے زوال د‏‏ی وجوہات تھلے لکھے سی۔

سلوا قبیلے دے ہتھو‏ں شکست کھانے دے بعد کوراواں د‏‏ی طاقت وچ کمی آئی، تے ویدک سبھیاچار دا مرکز اتر پردیش دے پنچال علاقے وچ منتقل ہو گیا (جس دا بادشاہ "کیسن دربھیا" جانہار(مرحوم) کورو بادشاہ دا بھتیجا سی)۔ تقریباً ۹۰۰ تو‏ں ۸۰۰ ق م وچ ، ہستینا پور نو‏‏ں اک خوفناک سیلاب دا سامنا کرنا پيا، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں پوری سلطنت ہلچل وچ تباہ ہو گئی۔ اس دے بعد، تقریباً ۸۰۰ ق م وچ ، کورواں نے راجگڑھ کوشامبی منتقل کر دتا تے کورو خاندان وتسا مہاجن پاڑا وچ تیار ہويا ۔ بالترتیب بالترتیب بالائی دوآب تے زیريں دوآب وچ دہلی تے ہریانہ اُتے حکمرانی کرنے والے وتسا مہاجن پاداس د‏ی حکومت سی۔ کورو خاندان د‏‏ی وتسا شاخ ہور کوشامبی تے متھرا وچ شاخاں وچ تقسیم ہوگئی ۔ دوسرے تے آخری کورو حکمران کمزور ثابت ہوئے جنہاں نو‏ں ۳۵۰ تو‏ں ۳۴۰ ق م دے نیڑے نندا سلطنت دے شہنشاہ مہاپدمانند نے شکست دتی تے انہاں د‏‏ی حکمرانی ختم ہو گئی۔ [۳]

سروے

[سودھو]

مرکزی مضمون: پینٹ شدہ گرے ویئر کلچر

کورو بادشاہی دا ٹائم فریم تے جغرافیائی حد (جداں کہ قدیم ہندو ادب دے مطالعہ تو‏ں طے ہُندا اے ) آثار قدیمہ دے " پینٹڈ گرے ویئر کلچر " د‏‏ی توسیع دا مشورہ دیندے نيں ۔ جسنو‏ں انگریزی وچ "Painted Gray Ware (PGW)" کلچر کہیا جاندا ا‏‏ے۔ [۴]

پینٹ شدہ گرے ویئر کلچر دا توسیعی علاقہ

ایہ سبھیاچار ہریانہ تے دوآب دے علاقے وچ بستیاں د‏‏ی ودھدی ہوئی تعداد تے سائز دے نال موافق ا‏‏ے۔ کروکشیترا ضلع دے آثار قدیمہ دے سروے نے تقریباً ۱۲۵۰ تو‏ں ۶۰۰ ق م د‏‏ی مدت دے لئی تن سطحی درجہ بندی د‏‏ی شہری کاری دا انکشاف کيتا ا‏‏ے۔ بھانويں بوہت سارے PGW آثار قدیمہ دیاں تھانواں چھوٹے پنڈ سن، بوہت سارے PGW آثار قدیمہ دیاں تھانواں وڈی بستیاں دے طور اُتے ابھرے جنہاں نو‏ں شہر کہیا جا سکدا ا‏‏ے۔ انہاں بستیاں وچو‏ں سب تو‏ں وڈی نو‏‏ں قلعہ کہیا جا سکدا ا‏‏ے۔[۵]

مہابھارت دور نال تعلق رکھنے والے بوہت سارے آثار دہلی دے پرانا قلعہ وچ ملے نيں ۔ پرانے قلعے نو‏‏ں پانڈواں دا قلعہ وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ [۶]

کورو شہنشاہاں د‏‏ی لسٹ

[سودھو]

بھرت خاندان دے شہنشاہ کورو ، جس د‏‏ی نیہہ پرو خاندان دے بادشاہ سوداس نے رکھی سی، نے کورو سلطنت د‏‏ی نیہہ رکھی ۔

شہنشاہ کورو

[سودھو]

پرتیپ
شانتنو
دیوورت
چترانگڈ
متضاد منی
دھریتراشٹر
ویدور
پانڈو
دوریودھن
یودھیستھرا
بھیم
yuyutsu
دوشاسن
اخترن
ارجن
نکول
سہدیو
گھٹوتکچ
ابھیمنیو
لکشمن کمار
اروان
متضاد
شٹنک
sutsom
shrutsen
شروتکرمن
پریکشت
جنامجایا
اشوا میدھدت

حوالے

[سودھو]
  1. Ancient Indian Social History: Some Interpretations By Romila Thapar - page 223
  2. «How did the 'Ramayana' and 'Mahabharata' come to be (and what has 'dharma' got to do with it)?». بایگانی‌شده از اصلی در 16 دسمبر 2018. دریافت‌شده در 16 دسمبر 2018. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  3. THE CHRONOLOGY OF INDIA : From Mahabharata to Medieval Era 1. ویدویر آریا, 68. 
  4. Dangi، Vivek (2018). «Iron Age Culture of North India». researchgate.net. دریافت‌شده در 7 مئی 2021. تاریخ وارد شده در |access-date= را بررسی کنید (کمک)
  5. James Heitzman, The City in South Asia (Routledge, 2008), pp.12-13
  6. «दिल्ली सिटी द इमपेरिकल गजेटटियर ऑफ इण्डिया,१९०९, भाग ११, पेज २३६». بایگانی‌شده از اصلی در 3 मार्च 2016. دریافت‌شده در 11 मई 2010. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)