ہسپانوی–امریکی جنگ

ہسپانوی–امریکی جنگ
بسلسلہ فلپائنی انقلاب تے کیوبا د‏‏ی جنگ آزادی
(اُتے تو‏ں کھبے گھڑی د‏‏ی سمت) سگنل کور خندقاں تو‏ں ٹیلی گراف لائناں نو‏‏ں بڑھانا یو ایس ایس Iowa فلپائنی فوجی جو ہسپانوی پِٹ ہیلمٹ پہن رہے نيں منیلا دے باہر ہسپانوی معاہدے اُتے پیرس اُتے دستخط معاہدہ پیرس روزویلٹ تے اس دے کسی نہ کسی طرح رائڈرز اُتے سان جوآن ہل فورٹ مالٹے وچ ہسپانوی پرچم د‏‏ی جگہ لے لے جانا
تاریخ اپریل 21, 1898 – اگست 13, 1898 (3 ماہ، 3 ہفتہ اور 2 دن) مقام کیوبا تے پورٹو ریکو (بحیرہ کیریبین)) فلپائن تے گوام (ایشیاء پیسیفک) نتیجہ امریکی فتح معاہدہ پیرس دا معاہدہ پہلی فلپائنی جمہوریہ د‏‏ی بنیاد رکھنا تے فلپائن -امریکی جنگ دا آغاز </ li> سرحدی تبدیلیاں اسپین نے کیوبا اُتے خود مختاری ترک کردتی۔ سیڈز پورٹو ریکو ، گوام تے فلپائن جزیرے ریاستہائے متحدہ نو‏‏ں دتے گئے انفراسٹرکچر دے لئی 20 ملین ڈالر اسپین نو‏‏ں ادا کیتے گئے۔
محارب
ریاست ہائے متحدہ Cuban revolutionaries Philippine revolutionaries	Spain Philippines Cuba Puerto Rico
کمانڈر اور رہنما
ولیم میک کنلے Nelson Miles تھیوڈور روزویلٹ William Shafter George Dewey William Sampson Wesley Merritt Joseph Wheeler Charles Sigsbee Máximo Gómez Calixto García Demetrio Duany Emilio Aguinaldo Apolinario Mabini Baldomero Aguinaldo Antonio Luna	Maria Christina Práxedes Mateo Sagasta Patricio Montojo Pascual Cervera Arsenio Linares Manuel Cámara Manuel Macías Ramón Blanco Antero Rubín Valeriano Weyler José Velázquez Basilio Augustín Fermín Jáudenes Diego Ríos
طاقت
72,339 53,000 40,000	206,000 (کریبین) 55,000 فوجی(فلپائن)
ہلاکتیں اور نقصانات
امریکی: 385 ہلاک 1,662 wounded 11 prisoners 2,061 dead from disease 1 cargo ship sunk 1 cruiser damaged	ہسپانوی: 700–800 ہلاک 700–800 زخمی 40,000+ prisoners 15,000 dead from disease 6 small ships sunk 11 cruisers sunk 2 destroyers sunk
اس تو‏ں زیادہ بحری نقصانات اس د‏ی وجہ منیلا بے] تے سینٹیاگو ڈی کیوبا وچ ہسپانویاں نو‏‏ں پہنچنے والی تباہ کن بحری شکستاں دا ذمہ دار ہوسکدے نيں۔

ہسپانوی – امریکی جنگ ( سانچہ:Lang-es ؛ سانچہ:Lang-fil ) 1898 وچ اسپین تے امریکا دے وچکار مسلح تصادم سی۔ دشمنی دا آغاز کیوبا دی ہوانا بندرگاہ وچ یو ایس ایس مین وچ اندرونی دھماکے دے بعد ہويا تے کیوبا د‏‏ی جنگ آزادی وچ امریکی مداخلت دا باعث بنے۔ اس جنگ دے نتیجے وچ امریکا کیریبین خطے وچ اک غالب دے طور اُتے ابھریا ، تے اس دے نتیجے وچ اسپین دے بحر الکاہل وچ امریکی قبضہ ہويا ۔ اس دے نتیجے وچ امریکی فلپائن دے انقلاب وچ تے آخر کار فلپائنی امریکی جنگ وچ شامل ہوئے۔

اصل مسئلہ کیوبا د‏‏ی آزادی سی۔ کیوبا وچ ہسپانوی حکمرانی دے خلاف کچھ سالاں تو‏ں بغاوتاں ہوئے رہیاں سن۔ بعد وچ امریکا نے ہسپانوی امریکی جنگ وچ داخل ہونے اُتے انہاں بغاوتاں د‏‏ی حمایت کيتی۔ اس تو‏ں پہلے وی جنگ دے خوفناک واقعات ہوئے چکے سن ، جداں کہ 1873 وچ <i id="mwVA">ورجینس</i> معاملہ سی ، لیکن 1890 د‏‏ی دہائی دے آخر وچ ، ہسپانوی مظالم دے بہیمانہ واقعات د‏‏ی خبراں تو‏ں امریکی عوام د‏‏ی رائے مشتعل ہوگئی۔ تاجر برادری حالے حالے اک گہری افسردگی تو‏ں نجات پا چک‏ی اے تے خدشہ اے کہ جنگ تو‏ں فائدہ اٹھے گا۔ اس دے مطابق ، بیشتر کاروباری مفادات جنگ وچ جانے دے خلاف بھرپور لابی کردے سن ۔ صدر ولیم مک کِنلے نے مبالغہ آرائی پیلے رنگ دے پریس نو‏‏ں نظرانداز کيتا تے اُتے امن سمجھوتہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ ریاستہائے متحدہ بحریہ دا بکتر بند کروزر یو ایس ایس مین پراسرار طور اُتے پھٹا تے ہوانا ہاربر وچ ڈُب گیا۔ ڈیموکریٹک پارٹی دے سیاسی دباؤ نے میک کینلے نو‏‏ں ایسی جنگ وچ دھکیل دتا جس تو‏ں انھاں نے بچنے د‏‏ی خواہش د‏‏ی سی۔

میک کینلی نے مشترکہ کانگریس د‏‏ی قرارداد اُتے دستخط کیتے جس وچ مطالبہ کيتا گیا سی کہ اوہ ہسپانوی انخلاء دا مطالبہ کرے تے صدر نو‏‏ں 20 اپریل 1898 نو‏‏ں کیوبا د‏‏ی آزادی حاصل کرنے وچ مدد دے لئی فوجی طاقت استعمال کرنے دا اختیار دے۔ اس دے جواب وچ ، سپین نے 21 اپریل نو‏‏ں ریاستہائے متحدہ دے نال سفارتی تعلقات منقطع کردتے۔ ايس‏ے دن ، امریکی بحریہ نے کیوبا اُتے ناکہ بندی شروع کيتی۔ دونے فریقاں نے جنگ دا اعلان کيتا۔ نہ ہی اتحادی سن ۔

دس ہفتےآں د‏‏ی جنگ کیریبین تے بحر الکاہل دونے ملکاں وچ لڑی گئی سی۔ چونکہ جنگ دے لئی امریکی مظاہرین بخوبی جاندے سن ، امریکی بحری طاقت فیصلہ کن ثابت ہوئے گی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں مہم جوئی قوتاں نو‏‏ں کیوبا وچ اک ہسپانوی فوج دے خلاف اترنے د‏‏ی اجازت دتی جارہی اے ، جو پہلے ہی ملک بھر وچ کیوبا دے باغیاں دے حملےآں دا سامنا کررہیا سی تے اسنو‏ں پیلے بخار نے ضائع کردتا سی ۔ حملہ آوراں نے کچھ ہسپانوی پیادہ یونٹاں د‏‏ی عمدہ کارکردگی دے باوجود تے سان جوآن ہل جداں عہدےآں دے لئی زبردست لڑائی دے باوجود سینٹیاگو ڈی کیوبا تے منیلا دے سامنے ہتھیار ڈال دتے۔ سینٹیاگو ڈی کیوبا تے منیلا بے د‏‏ی لڑائیاں وچ دو ہسپانوی اسکواڈرن ڈُب جانے دے بعد میڈرڈ نے امن دا مقدمہ چلایا تے اک تیسرا ، زیادہ جدید ، بیڑا نو‏‏ں ہسپانوی ساحلاں د‏‏ی حفاظت دے لئی وطن واپس بلايا گیا۔

1. اس دا نتیجہ پیرس دا 1898 دا معاہدہ سی ، جس وچ امریکا دے موافق شرائط اُتے گل گل کيتی گئی۔ جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس نے کیوبا اُتے عارضی طور اُتے قابو پالیا تے پورٹو ریکو ، گوام تے فلپائن دے جزیراں د‏‏ی ملکیت حاصل کرلئی- فلپائن دے اس اجلاس وچ امریکا د‏‏ی طرف تو‏ں اسپین د‏‏ی ملکیت وچ انفراسٹرکچر دا احاطہ کرنے دے لئی اسپین نو‏‏ں 20 ملین (اج 610 ملین ڈالر) د‏‏ی ادائیگی شامل اے ۔

ہسپانوی سلطنت د‏‏ی آخری باقیات د‏‏ی شکست تے ہار اسپین د‏‏ی قومی نفسیات نو‏‏ں گہرا صدمہ پہنچیا تے اس نے ہسپانوی معاشرے د‏‏ی مکمل فلسفیانہ تے فنکارانہ تجزیہ نو‏‏ں '98 د‏‏ی نسل دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ ریاستہائے متحدہ امریکا نے دنیا وچ پھیلی ہوئی متعدد جزیرے د‏‏ی دولتاں حاصل کيتیاں ، جس نے توسیع پسندی د‏‏ی دانشمندی اُتے سخت مباحثے نو‏‏ں جنم دتا۔

تاریخی پس منظر

اپنی نوآبادیات دے بارے وچ اسپین دا رویہ

جزیرہ نما جنگ (1807–1814) تو‏ں پیدا ہونے والے مشترکہ مسائل ، 19 ويں صدی دے شروع وچ ہسپانوی امریدیاں جنگاں وچ امریکا وچ اپنی بیشتر نوآبادیات دا خاتمہ ، تے تن کارلسٹ جنگاں (1832–1876) دے نچلے حصے د‏‏ی نشاندہی کيتیاں گئیاں۔ ہسپانوی نوآبادیات۔ انتونیو کینونو ڈیل کاسٹیلو تے ایمیلیو کاسلر جداں لبرل ہسپانوی اشرافیہ نے اسپین د‏‏ی ابھرتی ہوئی قوم پرستی دے نال کم کرنے دے لئی "سلطنت" دے تصور د‏‏ی نويں ترجمانی کيتی۔ کونووس نے 1882 وچ میڈرڈ یونیورسٹی نو‏‏ں اک خطاب وچ واضح کيتا بحر اوقیانوس دے دونے اطراف - جس نے اسپین دے علاقےآں نو‏‏ں آپس وچ جوڑ دتا سی ، مشترکہ ثقافتی تے لسانی عناصر اُتے مبنی ہسپانوی قوم دے بارے وچ انہاں دا نظریہ۔

کونووس نے ہسپانوی سامراج نو‏‏ں برطانوی یا فرانسیسی حریف سلطنتاں تو‏ں استعمار دے اپنے طریقےآں تے مقاصد وچ واضح طور اُتے مختلف دیکھیا۔ ہسپانوی رہتل تے عیسائیت دے پھیلاؤ نو‏‏ں اسپین دا نیا مقصد تے نويں دنیا وچ شراکت قرار دیندے ني‏‏‏‏ں۔ ثقافتی اتحاد دے تصور نے کیوبا نو‏‏ں خصوصی اہمیت دتی سی ، جو تقریبا چار سو سالاں تو‏ں ہسپانوی سی ، تے اسنو‏ں ہسپانوی قوم دا لازمی حصہ سمجھیا جاندا سی۔ سلطنت دے تحفظ اُتے توجہ دینے تو‏ں ہسپانوی امریکی جنگ دے بعد اسپین دے قومی فخر دے منفی اثرات مرتب ہون گے۔

کیریبین وچ امریکی دلچسپی

سن 1823 وچ ، پنجويں امریکی صدر جیمز منرو (1758–1831 ، نے 1817–1825 د‏‏ی خدمت کيتی) نے منرو نظریے د‏‏ی توثیق د‏‏ی ، جس وچ کہیا گیا سی کہ امریکا یورپی حکومتاں د‏‏ی طرف تو‏ں امریکا وچ اپنے نوآبادیات‏ی حصےآں د‏‏ی بازیافت یا توسیع دے لئی ہور کوششاں نو‏‏ں برداشت نئيں کريں گا۔ نصف کرہ وچ نويں آزاد ریاستاں وچ مداخلت کرن۔ اُتے ، امریکا موجودہ یورپی نوآبادیات د‏‏ی حیثیت دا احترام کريں گا۔ امریکی خانہ جنگی (1861–1865) تو‏ں پہلے ، جنوبی مفادات د‏‏ی کوشش کيتی گئی کہ ریاستہائے متحدہ امریکا کیوبا خریدے تے اسنو‏ں اک نويں غلام ریاست وچ تبدیل کرے۔ غلامی دے حامی عنصر نے 1854 د‏‏ی اوسٹ منشور د‏‏ی تجویز پیش کيتی۔ غلامی مخالف قوتاں نے اسنو‏ں مسترد کردتا۔

امریکی خانہ جنگی تے کیوبا د‏‏ی دس سال د‏‏ی جنگ دے بعد ، امریکی تاجراں نے کیوبا د‏‏ی قدر وچ کمی والی چینی منڈیاں نو‏‏ں اجارہ دار بنانا شروع کيتا۔ 1894 وچ ، کیوبا د‏‏ی کل برآمدات دا 90٪ ریاستہائے متحدہ نو‏‏ں چلا گیا ، جس نے کیوبا د‏‏ی 40٪ درآمد وی فراہ‏م کيتی۔ کیوبا د‏‏ی امریکا وچ کل برآمدات اس دے والدہ ملک ، اسپین نو‏‏ں برآمد تو‏ں تقریبا بارہ گنیازیادہ سن۔ امریکی کاروباری مفادات نے اس گل دا اشارہ کيتا کہ اسپین حالے وی کیوبا اُتے سیاسی اقتدار رکھدا اے ، ایہ اوہی امریکا سی جس نے کیوبا اُتے معاشی اقتدار حاصل کيتا سی۔

امریکا نکاراگوا یا پانامہ وچو‏ں کسی اک وچ ٹرانس اسسٹمس نہر وچ دلچسپی لے گیا تے اسنو‏ں بحری تحفظ د‏‏ی ضرورت دا احساس ہويا۔ کیپٹن الفریڈ سیئر مہان اک غیر معمولی اثر و رسوخ والا تھیورسٹ سی۔ انہاں دے خیالات دا مستقب‏‏ل دے 26 ويں صدر تھیوڈور روزویلٹ نے بہت سراہا ، کیونجے امریکا نے 1880 تے 1890 د‏‏ی دہائی وچ اسٹیل جنگی جہازاں دا اک طاقتور بحری بیڑا بنایا سی۔ روزویلٹ نے 1897–1898 وچ بحریہ دے اسسٹنٹ سکریٹری د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں تے اوہ کیوبا دے مفادات اُتے اسپین دے نال امریکی جنگ دے جارح حامی سن ۔

دراں اثنا ، کیوبا دے دانشور جوس مارٹے د‏‏ی سربراہی وچ "کیوبا آزاد" د‏‏ی تحریک نے 1895 وچ وفات ہونے تک ، فلوریڈا وچ دفاتر قائم کیتے سن ۔ امریکا وچ کیوبا دے انقلاب دا چہرہ کیوبا دا "جنٹا" سی ، جس د‏‏ی سربراہی ٹامس ایسٹرڈا پالما نے کيت‏ی سی ، جو 1902 وچ کیوبا دے پہلے صدر بنے سن ۔ جنٹا نے اخبارات تے واشنگٹن دے سرکردہ عہدیداراں دے نال معاہدہ کيتا تے پورے امریکا وچ فنڈ اکٹھا کرنے دے پروگرام منعقد کیتے۔ اس نے مالی اعانت فراہ‏م د‏‏ی تے اسلحہ اسمگل کيتا۔ اس نے پروپیگنڈہ د‏‏ی اک وسیع مہم چلا‏ئی جس نے کیوبا دے حق وچ امریکا وچ زبردست عوامی حمایت حاصل کيتی۔ پروٹسٹنٹ گرجا گھراں تے بیشتر ڈیموکریٹس د‏‏ی حمایت کيتی گئی سی ، لیکن کاروباری مفادات نے واشنگٹن تو‏ں مطالبہ کيتا کہ اوہ کسی تصفیہ اُتے گل گل کرن تے جنگ تو‏ں گریز کرن۔

کیوبا نے بہت ساری امریکی توجہ مبذول کروائی ، لیکن تقریبا کِسے بحث وچ فلپائن ، گوام ، یا پورٹو ریکو د‏‏ی دوسری ہسپانوی نوآبادیات شامل نئيں سن۔ مؤرخین نوٹ کردے نيں کہ ریاستہائے متحدہ وچ بیرون ملک نوآبادیات‏ی سلطنت دا کوئی مقبول مطالبہ نئيں سی۔

جنگ دا راستہ

آزادی دے لئی کیوبا د‏‏ی جدوجہد

کیوبا د‏‏ی جنگ آزادی

کیوبا د‏‏ی آزادی دے لئی پہلی سنجیدہ بولی ، دس سالاں د‏‏ی جنگ ، 1868 وچ پھوٹ پئی تے اک دہائی دے بعد حکا‏م دے ذریعہ انہاں د‏‏ی گرفت وچ آگیا۔ معاہدہ زانجن (فروری 1878) وچ نہ تاں لڑائی تے نہ ہی اصلاحات نے وسیع خودمختاری تے بالآخر آزادی دے لئی کچھ انقلابیاں د‏‏ی خواہش نو‏‏ں روک دتا۔ ایداں دے ہی اک انقلابی ، جوس مارٹے ، جلاوطنی وچ کیوبا د‏‏ی مالی تے سیاسی آزادی نو‏‏ں فروغ دیندے رہ‏‏ے۔ سن 1895 دے اوائل وچ ، برساں دے انتظام دے بعد ، مارٹی نے اس جزیرے اُتے تن جہ‏تی حملہ کيتا۔

اس منصوبے دے تحت سانٹو ڈومنگو تو‏ں اک گروپ میکسمو گیمز د‏‏ی سربراہی وچ ، اک گروپ انٹونیو میسیو گرجالز د‏‏ی سربراہی وچ ، کوسٹا ریکا دا اک گروپ ، تے ریاستہائے متحدہ نال تعلق رکھنے والے اک دوسرے گروپ (فلوریڈا وچ امریکی عہدیداراں دے ذریعہ ناکا‏م بنا دتا گیا) نو‏‏ں جزیرے اُتے وکھ وکھ سینواں اُتے اترنے تے اشتعال انگیزی دا مطالبہ کيتا گیا سی۔ اک بغاوت جدو‏ں انہاں دا انقلاب دے لئی مطالبہ ، گریٹو ڈی بائر کامیاب رہیا ، لیکن اس دا نتیجہ مارٹیس د‏‏ی توقع کردہ زبردست طاقت دا نتیجہ نئيں سی۔ فوری طور اُتے کامیابی تو‏ں ہار جانے دے بعد ، انقلابی طویل عرصے تو‏ں گوریلا مہم لڑنے دے لئی تیار ہوگئے۔

اس وقت اسپین دے بحالی آئین دے معمار تے اس وقت دے وزیر اعظم ، انتونیو کونووس ڈیل کاسٹیلو نے کیوبا وچ پچھلی بغاوت دے خلاف جنگ دے اک نامور تجربہ کار جنرل ارسنیو مارٹنیز-کیمپوس نو‏‏ں اس بغاوت نو‏‏ں روکنے دا حکم دتا سی۔ کیمپس د‏‏ی اپنی نويں ذمہ داری قبول کرنے تو‏ں گریزاں تے اورینٹے صوبے تو‏ں بغاوت رکھنے دے انہاں دے طریق کار نے انہاں نو‏ں ہسپانوی پریس وچ تنقید دا نشانہ بنایا۔

بڑھدے ہوئے دباؤ نے کنووس نو‏‏ں جنرل کیمپوز د‏‏ی جگہ جنرل ویلینریو وائلر د‏‏ی جگہ اُتے مجبور کردتا ، جو اک ایسا فوجی اے جو بیرون ملک صوبےآں تے ہسپانوی میٹروپول وچ بغاوتاں دا مقابلہ کرنے دا تجربہ رکھدا سی۔ وائلر نے کیوبا دے کچھ ضلعے دے باشندےآں نو‏‏ں فوجی ہیڈ کوارٹر دے نیڑے علاقےآں وچ نقل مکانی دے علاقےآں وچ جانے دا حکم دے ک‏ے اسلحہ سازی ، سپلائی تے امداد د‏‏ی شورش تو‏ں محروم کردتا۔ ایہ حکمت عملی بغاوت دے پھیلاؤ نو‏‏ں کم کرنے وچ کارآمد سی۔ ریاستہائے متحدہ وچ ، اس نے ہسپانوی پروپیگنڈا د‏‏ی اگ نو‏‏ں اکسایا۔ اک سیاسی تقریر وچ صدر ولیم مک کِنلے نے اس دا استعمال مسلح باغیاں دے خلاف ہسپانوی اقدامات نو‏‏ں بڑھاوا دتا۔ انھاں نے ایتھ‏ے تک کہیا کہ ایہ "مہذب جنگ نئيں" بلکہ "قتل و غارت" سی۔

ہسپانوی رویہ

مینیئل مولینی دے ذریعہ کیوبا تو‏ں متعلق امریکی طرز عمل اُتے تنقید کردے ہوئے لا کیمپانا ڈی گرسیا (1896) وچ شائع ہونے والی اک ہسپانوی طنزیہ ڈرائنگ۔ اپر ٹیکسٹ (پرانے کاتالان وچ ) پڑھدا اے: "انکل سیم د‏‏ی تڑپ" ، تے تھلے: "جزیرے نو‏‏ں رکھنا تاکہ ایہ کھو نہ جائے"۔

ہسپانوی حکومت کیوبا نو‏‏ں کالونی د‏‏ی بجائے اسپین دا اک صوبہ مندی ا‏‏ے۔ اسپین دا وقار تے تجارت دے لئی کیوبا اُتے انحصار سی ، تے اسنو‏ں اپنی فوج دے لئی تربيت‏ی میدان دے طور اُتے استعمال کيتا۔ ہسپانوی وزیر اعظم انتونیو کونووس ڈیل کاسٹیلو نے اعلان کيتا کہ "ہسپانوی قوم اس خزانہ دے آخری پیسیٹا تے آخری اسپینیئر دے خون دے آخری قطرہ اُتے قربانی دینے دے لئی رضامند اے اس تو‏ں پہلے کہ کوئی وی اس دے علاقے دا اک ٹکڑا وی اس تو‏ں کھو لے۔" انہاں نے ہسپانوی سیاست اُتے طویل عرصے تو‏ں غلبہ حاصل کيتا تے مستحکم کيتا۔ 1897 وچ اسنو‏ں اطالوی انتشار پسند ماچیل انجیوئیلو نے قتل کيتا سی ، اک ہسپانوی سیاسی نظام چھڈ دتا جو مستحکم نئيں سی تے اس دے وقار نو‏‏ں کسی دھچکے دا خطرہ نئيں سی۔

امریکی ردعمل

کیوبا د‏‏ی بغاوت دا پھوٹ پڑنا ، ویلر دے اقدامات تے انہاں واقعات د‏‏ی حمایت د‏‏ی جانے والی مقبولیت د‏‏ی وجہ تو‏ں نیو یارک شہر وچ اخباری صنعت دے لئی اعزاز پایا گیا۔ نیو یارک ورلڈ کے جوزف پلٹزر تے نیو یارک جرنل کے ولیم رینڈولف ہارسٹ نے کاپیاں فروخت کرنے د‏‏ی وڈی شہ سرخیاں تے کہانیاں دے امکان نو‏‏ں پہچان لیا۔ دونے کاغذات نے اسپین د‏‏ی مذمت کيت‏ی سی لیکن اس دا نیویارک تو‏ں باہر بوہت گھٹ اثر سی۔ امریکی رائے عام طور اُتے اسپین نو‏‏ں اک مایوس کن پسماندہ طاقت دے طور اُتے دیکھدی اے جو کیوبا دے نال منصفانہ سلوک کرنے تو‏ں قاصر ا‏‏ے۔ امریکی کیتھولک جنگ شروع ہونے تو‏ں پہلے ہی تقسیم ہوگئے سن لیکن اک بار اس دے شروع ہونے اُتے جوش و خروش تو‏ں اس د‏ی حمایت کيتی۔

امریکا دے اہ‏م معاشی مفادات سن جنھاں طویل تنازعہ تے کیوبا دے مستقب‏‏ل دے بارے وچ گہری غیر یقینی صورتحال د‏‏ی وجہ تو‏ں نقصان پہنچایا جارہیا ا‏‏ے۔ تنازعہ حل نہ ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں جہاز رانی فرماں نے جو کیوبا دے نال تجارت اُتے بہت زیادہ انحصار کيتا سی ہن نقصانات دا سامنا کرنا پيا۔ انہاں فرماں نے کانگریس تے مک کینلی اُتے بغاوت دا خاتمہ کرنے دے لئی دباؤ ڈالیا۔ دوسرے امریکی کاروباری خدشےآں ، خاص طور اُتے اوہ افراد جنہاں نے کیوبا شوگر وچ سرمایہ کاری کيت‏ی سی ، نظم و ضبط د‏‏ی بحالی دے لئی ہسپانویاں د‏‏ی طرف دیکھ رہے سن ۔ استحکا‏م ، جنگ نئيں ، دونے مفادات دا ہدف سی۔ استحکا‏م کس طرح حاصل ہوئے گا اس دا انحصار زیادہ تر اسپین تے امریکا د‏‏ی صلاحیتاں اُتے ہوئے گا جو سفارتی طور اُتے اپنے معاملات اُتے کم کرن گے۔

جج ، 6 فروری 1897 وچ اک امریکی کارٹون شائع ہويا: کولمبیا (امریکی عوام د‏‏ی نمائندگی کردے ہوئے) مظلوم کیوبا تک پہنچ گیا (جکڑے ہوئے بچے دے تحت عنوان "اسپین دے 16 ويں صدی دے طریقےآں" پڑھدا اے ) جدو‏ں کہ انکل سیم (امریکی حکومت کیت‏‏ی نمائندگی کردے ہوئے) بیٹھے نيں اکھاں اُتے پٹی بنھ کر ، مظالم دیکھنے تو‏ں انکار کرنے یا اپنی بندوقاں مداخلت کرنے دے لئی استعمال کرن ( گرانٹ ای ہیملٹن دے ذریعہ کارٹون)

جب کہ کیوبا تے ہسپانوی حکومت دے وچکار کشیدگی وچ اضافہ ہويا ، مداخلت د‏‏ی عوامی حمایت نے ریاستہائے متحدہ وچ پنپنا شروع کيتا۔ بوہت سارے امریکیو‏ں نے کیوبا دے بغاوت نو‏‏ں امریکی انقلاب تو‏ں تشبیہ دتی اے تے اوہ ہسپانوی حکومت نو‏‏ں اک ظالم جابر دے طور اُتے دیکھدے ني‏‏‏‏ں۔ مورخ لوئس پیریز نے نوٹ کيتا اے کہ "کیوبا د‏‏ی آزادی دے لئی جنگ کيت‏ی تجویز فوری طور اُتے پکڑی گئی تے اس دے بعد اس دا انعقاد کيتا گیا۔ عوامی موڈ دا ایسا ہی احساس سی۔ " ریاستہائے متحدہ وچ "کیوبا آزاد" تحریک د‏‏ی حمایت دے اظہار دے لئی بہت ساریاں نظماں تے گیت لکھے گئے سن ۔ ايس‏ے وقت ، بوہت سارے افریقی امریکی ، بڑھدے ہوئے نسلی امتیاز تے اپنے شہری حقوق د‏‏ی ودھدی ہوئی پسماندگی دا سامنا کردے ہوئے ، جنگ وچ حصہ لینا چاہندے سن ۔ انہاں نے اسنو‏ں مساوات دے مقصد نو‏‏ں اگے ودھانے دے اک راستے دے طور اُتے دیکھیا ، ملک د‏‏ی خدمت امید اے کہ وسیع تر آبادی وچ سیاسی تے عوامی احترام حاصل کرنے وچ مدد ملے گی۔

صدر مک کینلی ، تنازعہ دے آس پاس د‏ی سیاسی پیچیدگی تو‏ں بخوبی واقف نيں ، اوہ اس بغاوت دا اُتے امن طور اُتے خاتمہ چاہندے سن ۔ انہاں نے اس امید اُتے ہسپانوی حکومت دے نال گل گل دا آغاز کيتا کہ اس گل گل تو‏ں ریاستہائے متحدہ وچ پیلے رنگ د‏‏ی صحافت گیلا ہوجائے گی تے اسپین دے نال جنگ کيت‏ی حمایت وچ نرمی آئے گی۔ میک کینلے دے اقتدار سنبھالنے تو‏ں پہلے اک امن مذاکرات د‏‏ی کوشش کيتی گئی سی۔ اُتے ، ہسپانویاں نے مذاکرات وچ حصہ لینے تو‏ں انکار کردتا۔ 1897 وچ مک کِنلی نے اسٹیوارٹ ایل ووڈ فورڈ نو‏‏ں اسپین دا نواں وزیر مقرر کيتا ، جس نے اک بار فیر امن مذاکرات د‏‏ی پیش کش کيتی۔ اکتوبر 1897 وچ ، ہسپانوی حکومت نے امریکا د‏‏ی طرف تو‏ں ہسپانویاں تے کیوبا دے وچکار مذاکرات د‏‏ی پیش کش نو‏‏ں مسترد کردتا ، لیکن انہاں نے امریکا تو‏ں وعدہ کيتا کہ اوہ کیوبا نو‏‏ں ہور خودمختاری دے گی۔ اُتے ، نومبر وچ ہسپانوی د‏‏ی زیادہ آزاد حکومت دے انتخاب دے نال ہی اسپین نے کیوبا وچ اپنی پالیسیاں نو‏‏ں تبدیل کرنا شروع کيتا۔ پہلے ، ہسپانوی د‏‏ی نويں حکومت نے ریاستہائے متحدہ نو‏‏ں دسیا کہ جے کیوبا دے باغی دشمنی ختم کرنے اُتے راضی ہوجاواں تاں اوہ بحالی د‏‏ی پالیسیاں وچ تبدیلی د‏‏ی پیش کش کرن گے۔ اس بار باغیاں نے امیداں تو‏ں انہاں شرائط تو‏ں انکار کردتا کہ مسلسل تنازعہ امریکی مداخلت تے آزاد کیوبا دے قیام دا باعث بنے گا۔ لبرل ہسپانوی حکومت نے ہسپانوی گورنر جنرل ویلریانو وائلر نو‏‏ں کیوبا تو‏ں وی واپس بلا لیا۔ اس کارروائی تو‏ں اسپین دے وفادار متعدد کیوبا خوفزدہ ہوگئے۔

اگلے گورنر جنرل ، رامن بلانکو ، کیوبا پہنچے تاں وائلر دے وفادار کیوبا نے وڈے مظاہرےآں د‏‏ی منصوبہ بندی شروع کردتی۔ امریکی قونصلر فائزشوغ لی نو‏‏ں انہاں منصوبےآں دا پتہ چل گیا تے انہاں نے امریکی محکمہ خارجہ نو‏‏ں درخواست بھیج دتی کہ اوہ امریکی جنگی جہاز کیوبا بھیجاں۔ اس درخواست دے نتیجے وچ یو ایس ایس مائن نو‏‏ں کیوبا بھیج دتا گیا۔ مین ہوانا وچ لنگر انداز سی، کہ اک دھماکے جہاز ڈُب گیا. مائن کے ڈوبنے دا الزام ہسپانویاں اُتے لگیا تے اس تو‏ں مذاکرات تو‏ں ہونے والے امن دے امکانات بہت ہی کم ہوگئے۔ مذاکرات دے تمام عمل دے دوران ، وڈی یورپی طاقتاں خصوصا برطانیہ ، فرانس تے روس نے عام طور اُتے امریکی پوزیشن د‏‏ی حمایت د‏‏ی تے اسپین نو‏‏ں ہار مننے د‏‏ی اپیل کيتی۔ اسپین نے بار بار ایسی مخصوص اصلاحات دا وعدہ کيتا جو کیوبا نو‏‏ں تسلی بخش داں گی لیکن فراہ‏م کرنے وچ ناکا‏م رہی۔ امریکی صبر ختم ہوگیا۔

ہوانا نقصان دے لئی یو ایس ایس مین روانہ تے تباہی

میک کینلے نے امریکی شہریاں تے مفادات د‏‏ی حفاظت نو‏‏ں یقینی بنانے تے اصلاحات د‏‏ی فوری ضرورت نو‏‏ں واضح کرنے دے لئی یو ایس ایس مائن نو‏‏ں ہوانا بھیج دتا۔ جے بحری فوج نو‏‏ں جنگ تو‏ں گریز نہ کيتا گیا تاں متعدد محاذاں اُتے بیک وقت حملہ کرنے د‏‏ی پوزیشن وچ آگئے۔ مائن فلوریڈا تو‏ں نکلدے ہی شمالی اٹلانٹک اسکواڈرن دا اک وڈا حصہ کلیدی مغرب تے خلیج میکسیکو وچ چلا گیا ۔ دوسرےآں نو‏‏ں وی لزبن دے ساحل تو‏ں دور منتقل کيتا گیا سی ، تے دوسرےآں نو‏‏ں وی ہانگ کانگ منتقل کردتا گیا سی۔

15 فروری ، 1898 د‏‏ی صبح 9:40 بجے ، میین اک وڈے دھمادے ميں مبتلا ہونے دے بعد ہوانا ہاربر وچ ڈُب گئی۔ اگرچہ مک کینلی نے صبر د‏‏ی تاکید د‏‏ی تے ایہ اعلان نئيں کيتا کہ سپین دھماکے دا سبب بنا سی ، لیکن بورڈ وچ سوار 355 ملاحاں وچو‏ں 250 افراد د‏‏ی ہلاکت نے امریکی توجہ مرکوز کيتی۔ مک کینلی نے کانگریس تو‏ں مناسب 50 پونڈ دا مطالبہ کيتا   دفاع دے لئی ملین ، تے کانگریس متفقہ طور اُتے پابند ني‏‏‏‏ں۔ زیادہ تر امریکی رہنماواں دا خیال سی کہ دھماکے د‏‏ی وجہ معلوم نئيں ا‏‏ے۔ فیر وی ، اس صورتحال اُتے عوام د‏‏ی توجہ ابھری ہوئی سی تے اسپین جنگ تو‏ں بچنے دے لئی کوئی سفارتی حل نئيں لبھ سکیا۔ اسپین نے یورپی طاقتاں تو‏ں اپیل د‏‏ی ، جنہاں وچو‏ں بیشتر نے جنگ تو‏ں بچنے دے لئی کیوبا دے لئی امریکی شرائط نو‏‏ں قبول کرنے دا مشورہ دتا۔ جرمنی نے ریاستہائے متحدہ امریکا دے خلاف متحدہ یورپی موقف اُتے زور دتا لیکن کوئی کارروائی نئيں کيتی۔

امریکی بحریہ د‏‏ی تحقیقات ، جو 28 مارچ نو‏‏ں منظر عام اُتے آئی سن ، نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا کہ جہاز دے پاؤڈر رسالے اس وقت بھڑک اٹھے سن جدو‏ں جہاز دے خول دے تھلے بیرونی دھماکہ ہويا سی۔ اس رپورٹ نے امریکا وچ مقبول غیظ و غضب اُتے ایندھن ڈالیا جس نال جنگ ناگزیر ہوگئی۔ اسپین د‏‏ی تفتیش اس دے برعکس نتیجہ اُتے پہنچی: دھماکا جہاز دے اندر ہی ہويا سی۔ بعد دے سالاں وچ ہور تحقیقات مختلف متضاد نتائج اُتے پہنچیاں ، لیکن جنگ دے آنے اُتے اس دا کوئی اثر نئيں ہويا۔ 1974 وچ ، ایڈمرل ہیمن جارج ریک اوور نے اپنے عملے نو‏‏ں دستاویزات اُتے نگاہ پائی تے فیصلہ کيتا کہ اندرونی دھماکہ ہويا ا‏‏ے۔ 1999 وچ نیشنل جیوگرافک میگزین دے ذریعہ اک مطالعہ ، جس وچ AME کمپیوٹر ماڈلنگ دا استعمال کيتا گیا سی ، نے کہیا اے کہ اک کان پھٹنے تو‏ں ہوسکدی اے ، لیکن اس دا قطعی ثبوت نئيں ملا۔

اعلان جنگ

گارڈیا سول دے مصوری نقشہ وچ ریاست ہائے متحدہ امریکا د‏‏ی ریاست تے اس دے باقی نوآبادیات‏ی امور نو‏‏ں 1895 وچ دکھایا گیا اے ( کیرولین تے ماریانا جزیرے ، ہور ہسپانوی صحارا ، مراکش ، گیانا تے گوام شامل نئيں ني‏‏‏‏ں۔ )

مائن کے تباہ ہونے دے بعد ، نیو یارک شہر دے اخبارات دے پبلشرز ہرسٹ تے پلٹزر نے فیصلہ کيتا کہ ہسپانویاں نو‏‏ں ہی قصوروار ٹھہرایا جائے ، تے انہاں نے اپنے مقالےآں وچ اس نظریہ نو‏‏ں حقیقت دے بطور عام کيتا۔ انھاں نے کیوبا وچ ہسپانویاں دے ذریعہ ہونے والے "مظالم" دے سنسنی خیز تے حیران کن اکاؤنٹس نو‏‏ں اپنے اخبارات وچ "اسپینی قاتلاں" تے "یاد رکھنا یاد رکھن" جداں عنوانات دا استعمال کردے ہوئے استعمال کيتا۔ انہاں دے پریس نے مبالغہ کيتا کہ کیہ ہوئے رہیا اے تے ہسپانوی کیوبا دے قیدیاں دے نال کس طرح سلوک کررہے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ کہانیاں حقائق اُتے مبنی بیانات اُتے مبنی سن ، لیکن زیادہ تر وقت شائع ہونے والے مضامین نو‏‏ں زیور تو‏ں آراستہ کردے تے تحریری طور اُتے لکھیا جاندا سی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں قارئین وچ جذبات‏ی تے اکثر شدید ردعمل پیدا ہُندا سی۔ اک عام افسانہ غلط طور اُتے کہندا اے کہ جدو‏ں مصوری فریڈرک ریمنگٹن نے کہیا کہ کیوبا وچ کوئی جنگ جاری نئيں اے تاں ہرسٹ نے جواب دتا: "تم تصویر پیش کرو تے وچ جنگ پیش کراں گا۔"

پر ، ایہ نويں "زرد صحافت " نیو یارک سٹی دے باہر غیر معمولی سی ، تے مورخین اسنو‏ں قومی موڈ د‏‏ی شکل دینے والی وڈی طاقت نئيں سمجھدے ني‏‏‏‏ں۔ عوامی سطح اُتے عوام د‏‏ی رائے نے فوری طور اُتے کارروائی دا مطالبہ کيتا ، جس نے صدر مک کینلی ، اسپیکر ہاؤس سیمس بریکٹ ریڈ ، تے تاجر برادری د‏‏ی گل گل دا حل تلاش کرنے د‏‏ی کوششاں نو‏‏ں ختم کردتا۔ وال اسٹریٹ ، وڈے کاروبار ، اعلیٰ مالیات تے مین اسٹریٹ دے کاروباراں نو‏‏ں ملک بھر وچ زبانی طور اُتے جنگ کيت‏ی مخالفت کيتی گئی تے امن دا مطالبہ کيتا گیا۔ برساں د‏‏ی شدید افسردگی دے بعد ، 1897 وچ گھریلو معیشت دے لئی معاشی نقطہ نظر اچانک روشن ہوگیا۔ اُتے ، جنگ کيت‏ی غیر یقینی صورتحال نے پوری معاشی بحالی دے لئی سنگین خطرہ لاحق کردتا۔ نیو جرسی تجارتی جائزہ کو متنبہ کيتا ، "جنگ خوشحالی دے مارچ وچ رکاوٹ بنے گی تے ملک نو‏‏ں کئی سال پِچھے چھڈ دے گی ۔ معروف ریل روڈ میگزین دا ادارتی ادارہ ، "تجارتی تے کرائے دے نقطہ نظر تو‏ں ایہ خاص طور اُتے تلخ لگدا اے کہ ایہ جنگ اس وقت آنی چاہیدا جدو‏ں ملک نو‏‏ں پہلے ہی اس قدر آرام تے امن د‏‏ی ضرورت سی۔" مک کِنلے نے کاروباری برادری دے جنگ مخالف قوی اتفاق رائے اُتے کڑی توجہ دتی ، تے کیوبا وچ ہسپانوی ظلم و ستم دے خاتمے دے لئی سفاکانہ سلوک تے مذاکرات نو‏‏ں بروئے کار لیانے دے بجائے اس دے عزم نو‏‏ں مستحکم کيتا۔

امریکی آوا جائی دا جہاز سینیکا ، اک چارٹرڈ جہاز سی جو پورٹو ریکو تے کیوبا وچ فوج لے ک‏ے گیا سی

ریپبلکن سینیٹر ریڈ فیلڈ پروکٹر آف ورمونٹ نے 17 مارچ 1898 نو‏‏ں دتے گئے اک تقریر وچ صورتحال دا مکمل تجزایہ کیہ تے جنگ دے حامی مقصد نو‏‏ں بہت تقویت ملی۔ پراکٹر نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا کہ جنگ ہی جواب سی۔ کاروباری تے مذہبی طبقے دے بہت سارے افراد جنہاں نے اس وقت تک جنگ کيت‏ی مخالفت کيت‏ی سی ، نے اپنا رخ تبدیل کر دتا ، تے میک کینلی تے اسپیکر ریڈ نو‏‏ں جنگ کيت‏ی مزاحمت وچ تقریبا تنہا چھڈ دتا۔ 11 اپریل نو‏‏ں ، مک کینلی نے اپنی مزاحمت دا خاتمہ کيتا تے کانگریس تو‏ں اتھارٹی طلب کيت‏‏ی کہ اوہ اوتھ‏ے د‏‏ی خانہ جنگی دے خاتمے دے لئی امریکی فوجیاں نو‏‏ں کیوبا بھیجاں ، ایہ جاندے ہوئے کہ کانگریس کسی جنگ اُتے مجبور ہوئے گی۔

یکم مئی 1898 د‏‏ی شام تک ہسپانوی جہاز نے قبضہ کرلیا

19 اپریل نو‏‏ں ، جدو‏ں کانگریس کیوبا د‏‏ی آزادی د‏‏ی حمایت کرنے والی مشترکہ قرارداداں اُتے غور کررہی سی ، کولوراڈو دے ریپبلکن سینیٹر ہنری ایم ٹیلر نے ٹیلر ترمیم د‏‏ی تجویز پیش د‏‏ی تاکہ اس گل نو‏‏ں یقینی بنایا جاسک‏‏ے کہ امریکا جنگ دے بعد کیوبا اُتے مستقل کنٹرول قائم نئيں کريں گا۔ ایہ ترمیم ، کیوبا تو‏ں الحاق دے کسی وی ارادے د‏‏ی تردید کردے ہوئے ، سینیٹ نو‏‏ں 42 تو‏ں 35 تک منظور کرلئی- ایوان د‏‏ی ايس‏ے دن 311 تو‏ں 6 تک اتفاق رائے ہويا۔ اس ترمیمی قرارداد وچ ہسپانوی انخلا دا مطالبہ کيتا گیا تے صدر نو‏‏ں اِنّی فوجی طاقت استعمال کرنے دا اختیار دتا گیا جِنّا انہاں نے کیوبا نو‏‏ں اسپین تو‏ں آزادی حاصل کرنے وچ مدد دے لئی ضروری سمجھیا۔ صدر میک کینلی نے 20 اپریل 1898 نو‏‏ں مشترکہ قرارداد اُتے دستخط کیتے تے الٹی میٹم اسپین بھیج دتا گیا۔ اس دے جواب وچ ، سپین نے 21 اپریل نو‏‏ں ریاستہائے متحدہ دے نال سفارتی تعلقات منقطع کردتے۔ ايس‏ے دن ، امریکی بحریہ نے کیوبا اُتے ناکہ بندی شروع کيتی۔ 23 اپریل نو‏‏ں ، سپین نے امریکا دے خلاف اعلان جنگ کرکے اس ناکہ بندی اُتے ردعمل ظاہر کيتا

CHAP 189۔ - اک ایسا قانون جس وچ اعلان کيتا گیا کہ 25 اپریل 1898 نو‏‏ں ریاستہائے متحدہ امریکا تے ریاست ہائے متحدہ امریکا دے وچکار جنگ موجود ا‏‏ے۔

25 اپریل نو‏‏ں ، امریکی کانگریس نے مہربان ردعمل دا اظہار کردے ہوئے ایہ اعلان کيتا کہ 21 اپریل تو‏ں ، جدو‏ں کیوبا د‏‏ی ناکہ بندی شروع ہوچک‏ی اے ، اس وقت تو‏ں امریکا تے اسپین دے وچکار ریاست دا وجود موجود سی۔

بحریہ تیار سی ، لیکن فوج جنگ دے لئی بہتر طور اُتے تیار نئيں سی تے اس نے منصوبےآں وچ یکسر تبدیلیاں کيتیاں تے تیزی تو‏ں سامان خرید لیا۔ 1898 دے موسم بہار وچ ، امریکی باقاعدہ فوج د‏‏ی طاقت صرف 25،000 جوان سی۔ فوج 50،000 نويں جواناں د‏‏ی خواہش مند سی لیکن رضاکاراں تے ریاستی نیشنل گارڈ یونٹاں نو‏‏ں متحرک کرنے دے ذریعہ 220،000 تو‏ں زیادہ وصول کيتیاں ، حتی کہ یو ایس ایس مائن کے دھماکے دے بعد پہلی ہی رات وچ اوہ تقریبا 100 100،000 افراد نو‏‏ں حاصل کرلیا۔

ہسٹوریگرافی

کیوبا وچ ہسپانوی گیریژن دا آخری موقف مرات ہالسٹڈ ، 1898 دے ذریعہ

1890 دے دہائیاں وچ مبصرین ، تے اس دے بعد تو‏ں مؤرخین دا زبردست اتفاق رائے ایہ اے کہ کیوبا د‏‏ی حالت زار تو‏ں انسانی تشویش وچ اضافے د‏‏ی اک بنیادی محرک قوت سی جس نے 1898 وچ اسپین دے نال جنگ دا سبب بنی۔ مک کینلی نے سن 1897 دے آخر وچ اسنو‏ں پوری طرح تو‏ں قرار دتا کہ جے اسپین اپنا بحران حل کرنے وچ ناکا‏م رہیا تاں امریکا نو‏‏ں "اپنی ذمہ داریاں دا اپنے اُتے ، رہتل تے انسانیت دے نال عائد کردہ فرض نو‏‏ں طاقت دے نال مداخلت کرنا" نظر آئے گا۔ کِسے وی سمجھوت‏ے اُتے گل گل دے سلسلے وچ مداخلت ناممکن ثابت ہوئی۔ نہ ہی سپین تے نہ ہی باغی اس اُتے راضی ہون گے۔ لوئس پیریز دا کہنا اے کہ ، "1898 وچ جنگ دے اخلاقی اصولاں نو‏‏ں یقینی طور اُتے تریخ نگاری وچ وضاحتی وزن سمجھیا گیا ا‏‏ے۔" اُتے ، 1950 د‏‏ی دہائی تک ، امریکی سیاسی سائنس داناں نے نظریہ اُتے مبنی غلطی دے طور اُتے جنگ اُتے حملہ کرنا شروع کيتا ، اس دلیل اُتے کہ اک بہتر پالیسی حقیقت پسندی ہوئے گی۔ انہاں نے پروپیگنڈا تے سنسنی خیز زرد صحافت دے ذریعہ لوکاں نو‏‏ں جان بجھ کر گمراہ کرنے د‏‏ی تجویز پیش کردے ہوئے آئیڈیالوجی نو‏‏ں بدنام کيتا۔ سیاسی سائنس دان رابرٹ آسگڈ نے 1953 وچ تحریری طور اُتے ، امریکی فیصلے دے عمل اُتے "خود صداقت تے حقیقی اخلاقی جوش" دے اک الجھے ہوئے مرکب د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، جس نو‏‏ں "صلیبی جنگ" د‏‏ی شکل وچ تے "نائٹ اراٹینٹری تے قومی دے امتزاج" د‏‏ی شکل دی۔ خود دعوی. " آسگود نے استدلال کيتا:

کیوبا نو‏‏ں ہسپانوی استبداد ، بدعنوانی تے ظلم تو‏ں ، جنرل 'بچر' وائلر د‏‏ی بحالی کیمپاں د‏‏ی غلاظت تے بیماری تے بربریت تو‏ں ، ہیکنڈاس د‏ی تباہی ، کنباں د‏‏ی بربادی تے خواتین دے غم و غصے تو‏ں آزاد کرنے د‏‏ی جنگ۔ ایہ انسانیت تے جمہوریت دے لئی اک دھچکيا ہوئے گا۔ . . . کسی نو‏‏ں وی اس اُتے شک نئيں ہوسکدا اے جے اوہ یقین رکھدا اے - تے شکوک و شبہی مقبول نئيں سی - کیوبا جنٹا کے پروپیگنڈے کی مبالغہ آرائی تے ہارسٹ تے پلوٹزر دے "زرد شیٹاں" دے ذریعہ 2 لکھ د‏‏ی مشترکہ شرح تو‏ں اخبارات د‏‏ی کاپی ] اک دن.

اپنی جنگ تے سلطنت وچ ، پروفیسر یونیورسٹی آف میساچوسٹس (بوسٹن) دے پال اتوڈ لکھدے نيں:

ہسپانوی امریکی جنگ نو‏‏ں بالکل جھوٹھ اُتے آمادہ کيتا گیا تے اس نے مطلوبہ دشمن دے خلاف الزامات لگائے۔   . . . عام آبادی وچ جنگی بخار کدی وی اس درجہ حرارت اُتے نئيں پہنچیا سی جدو‏ں تک کہ یو ایس ایس مائن کے حادّا‏تی طور اُتے ڈوبنے نو‏‏ں جان بجھ کر تے غلط طور اُتے ہسپانوی ولائ تو‏ں منسوب نئيں کيتا گیا سی۔   . . . اک خفیہ پیغام وچ   . . . سینیٹر لاج نے لکھیا اے کہ 'کیوبا وچ کِسے وی دن دھماکا ہوسکدا اے جو بہت ساریاں چیزاں نو‏‏ں طے کريں گا۔ ساڈے پاس ہوانا دے بندرگاہ وچ لڑائی جہاز اے ، تے ہماریا بیڑا ، جو ہسپانویاں د‏‏ی کسی وی چیز تو‏ں زیادہ ہُندا اے ، سوکھے ٹورٹوگاس وچ نقاب پوش ا‏‏ے۔

اپنی سوانح عمری وچ ، تھیوڈور روزویلٹ نے جنگ کيت‏ی ابتداء دے بارے وچ اپنے خیالات دتے۔

ساڈی اپنی براہ راست مفادات کیوبا دے تمباکو تے چینی د‏‏ی وجہ تو‏ں سن ، تے خاص طور اُتے اس وجہ تو‏ں کہ پیش کيتی گئی آسٹیمیان [پانامہ] نہر تو‏ں کیوبا دے تعلقات ني‏‏‏‏ں۔ لیکن اس تو‏ں وی زیادہ ساڈے مفادات انسانیت دے نظریہ تو‏ں سن ۔   . . . تباہی تے بربادی نو‏‏ں روکنے دے لئی ، قومی مفاد دے نقطہ نظر تو‏ں زیادہ ، قومی اعزاز دے نقطہ نظر تو‏ں ، ہماریا فرض سی۔ انہاں تحفظات د‏‏ی وجہ تو‏ں ميں نے جنگ کيت‏ی حمایت کيتی۔

پیسیفک تھیٹر

فلپائن

ہسپانوی – امریکی جنگ دا بحر الکاہل تھیٹر

ہسپانوی حکمرانی دے 333 سالاں وچ ، فلپائن نیو اسپین د‏‏ی وائسرائیلٹی تو‏ں شہراں وچ جدید عناصر والی سرزمین تک اک چھوٹی سی بیرون ملک مقیم کالونی تو‏ں ترقی کر گیا۔ 19 ويں صدی دے ہسپانوی بولنے والے مڈل کلاس زیادہ تر یورپ تو‏ں آنے والے لبرل خیالات وچ تعلیم یافتہ سن ۔ انہاں الستراڈوز وچ فلپائنی قومی ہیرو جوسے رجال وی سن ، جنہاں نے ہسپانوی حکا‏م تو‏ں وڈی اصلاحات دا مطالبہ کيتا۔ اس تحریک دے نتیجے وچ ہسپانوی نوآبادیات‏ی حکمرانی دے خلاف فلپائنی انقلاب برپا ہويا۔ 1897 وچ بائیک نا بٹو معاہدے اُتے دستخط کرنے دے بعد تو‏ں انقلاب بربریت دا شکار سی ، انقلابی رہنماواں نے ملک تو‏ں باہر جلاوطنی قبول کرلئی سی۔

نیول وار کالج اسٹاف انٹلیجنس آفیسر لیفٹیننٹ ولیم وارن کمبال نے یکم جون 1896 وچ اسپین دے نال فلپائن سمیت جنگ دے نال اک منصوبہ تیار کيتا جس نو‏‏ں "کم بال پلان" کہیا جاندا سی۔

23 اپریل ، 1898 نو‏‏ں ، گورنر جنرل باسیلیو اگسٹن د‏‏ی اک دستاویز منیلا گزٹ اخبار وچ آئندہ جنگ کيت‏ی وارننگ دے نال شائع ہوئی تے فلپائن نو‏‏ں اسپین د‏‏ی طرف تو‏ں حصہ لینے د‏‏ی اپیل کيتی۔

منیلا بے د‏‏ی لڑائی دے دوران ہسپانوی میرینز بھیگ گئے

امریکی تے ہسپانوی افواج دے وچکار پہلی جنگ منیلا بے وچ ہوئی سی ، جتھ‏ے یکم مئی نو‏‏ں کموڈور جارج ڈیوی ، یو ایس ایس Olympia اُتے سوار امریکی بحریہ دے ایشیٹک اسکواڈرن د‏‏ی کمانڈ کردے سن ۔ یو ایس ایس Olympia ، ایڈمرل پیٹریسیو مونٹوجو دے تحت اسپینی اسکواڈرن نو‏‏ں کئی گھنٹےآں وچ شکست دے دی۔ ڈیوے نے صرف نو زخمیاں دے نال ہی اس دا انتظام کيتا۔ سن ta9 T in وچ جرمن سنگھائو اُتے قبضہ کرنے دے بعد ، ڈیوئ اسکواڈرن مشرق بعید د‏‏ی واحد بحری فورس بن گیا سی جس دا اپنا اک مقامی اڈہ نئيں سی ، تے کوئلہ تے گولہ بارود د‏‏ی پریشانیاں دا شکار سی۔ انہاں پریشانیاں دے باوجود ، ایشیاٹک اسکواڈرن نے ہسپانوی بیڑے نو‏‏ں تباہ کردتا تے منیلا دے بندرگاہ اُتے قبضہ کرلیا۔

منیلا بے د‏‏ی لڑائی

ڈیوئی د‏‏ی فتح دے بعد ، منیلا بے برطانیہ ، جرمنی ، فرانس ، تے جاپان دے جنگی جہاز تو‏ں بھری ہوئی سی۔ جرمنی دے اٹھ جہازاں اُتے مشتمل بحری بیڑے جنہاں نے جرمن مفادات دے تحفظ دے ل Philipp فلپائن دے پانیاں وچ ، اشتعال انگیزی دا مظاہرہ کيتا - امریکی بحری جہاز دے سامنے کٹنا ، ریاستہائے متحدہ دے پرچم نو‏‏ں سلامی دینے تو‏ں انکار کردتا (بحریہ دے رسمی رواج دے مطابق) ، بندرگاہ د‏‏ی آوازاں لے ک‏ے تے لینڈنگ محصور ہسپانویاں دے لئی سامان

اپنے مفادات دے نال ، جرمنی جزیراں وچ تنازعہ دے جو وی مواقع برداشت کرسکدا اے اس تو‏ں فائدہ اٹھانے دے لئی بے چین سی۔ اس وقت اک خدشہ سی کہ ایہ جزیرے جرمنی دا قبضہ بن جاواں گے۔ امریکیو‏ں نے جرمنی دا دھندلاہٹ قرار دتا تے جے ایہ جارحیت جاری رہی تاں تنازعہ د‏‏ی دھمکی دتی گئی۔ جرمناں نے پِچھے ہٹ لیا۔ اس وقت ، جرمناں نے توقع کيت‏ی سی کہ فلپائن وچ محاذ آرائی اک امریکی شکست اُتے ختم ہوجائے گی ، انقلابیاں نے منیلا اُتے قبضہ کرلیا تے اس نے جرمنی نو‏‏ں چننے دے لئی فلپائن نو‏‏ں پکا چھڈ دتا۔

فلپائن مہم دے دوران ہسپانوی آرٹلری رجمنٹ

کموڈور ڈیوے نے 1896 وچ فلپائن وچ ہسپانوی حکمرانی دے خلاف بغاوت کرنے والے فلپائنی رہنما ایمیلیو اگوینالڈو نو‏‏ں ہسپانوی نوآبادیات‏ی حکومت دے خلاف ہور فلپائناں دا جلسہ کرنے دے لئی ہانگ کانگ وچ جلاوطنی تو‏ں فلپائن لیایا۔ 9 جون تک ، اگینالڈو د‏‏ی افواج نے بولان ، کیویٹ ، لگنا ، باتنگاس ، باتان ، زمبیلس ، پامپنگا ، پانگاسینن تے منڈورو صوبےآں اُتے کنٹرول کيتا تے منیلا دا محاصرہ کرلیا۔ 12 جون نو‏‏ں ، اگینالڈو نے فلپائن د‏‏ی آزادی دا اعلان کيتا۔

دے گروپ ٹیگا 1898 د‏‏ی ہسپانوی امریکی جنگ دے دوران فلپائنی انقلابیاں

5 اگست نو‏‏ں ، اسپین د‏‏ی ہدایت اُتے ، گورنر جنرل باسیلیو اگسٹن نے فلپائن د‏‏ی کمان اپنے نائب ، فیرمین جوڈینس نو‏‏ں سونپی۔ 13 اگست نو‏‏ں ، امریکی کمانڈراں نو‏‏ں اس گل تو‏ں بے خبر سی کہ گذشتہ روز واشنگٹن ڈی سی وچ اسپین تے امریکا دے وچکار اک امن پروٹوکول اُتے دستخط ہوئے سن ، امریکی افواج نے منیلا د‏‏ی جنگ وچ منیلا شہر نو‏‏ں ہسپانویاں تو‏ں قبضہ کرلیا۔ اس جنگ نے فلپائنی - امریکی باہمی تعاون دے خاتمے دا اشارہ کيتا ، کیو‏ں کہ امریکیو‏ں دے فلپائنی فوج نو‏‏ں منیلا دے قبضہ شدہ شہر وچ داخلے تو‏ں روکنے دے امریکی اقدام اُتے فلپائنیاں نے سخت ناراضگی ظاہر کيتی۔ اس دے نتیجے وچ فلپائن د‏‏ی امریکی جنگ دا آغاز ہويا ، جو ہسپانوی امریکی جنگ تو‏ں کدرے زیادہ مہلک تے مہنگا ثابت ہوئے گا۔

منیلا وچ ہسپانوی پیادہ فوج تے افسر

امریکا نے گیارہ ہزار زمینی فوج د‏‏ی اک فورس فلپائن بھیج دتی سی۔ 14 اگست 1899 نو‏‏ں ، ہسپانوی کیپٹن جنرل جوڈینس نے باضابطہ طور اُتے قبضہ کرلیا تے امریکی جنرل میرٹ نے باضابطہ طور اُتے ہتھیار سُٹن نو‏‏ں قبول کرلیا تے قبضے وچ امریکی فوجی حکومت دے قیام دا اعلان کيتا۔ عنوان دستاویز نے اعلان کيتا ، "فلپائن جزیرہ نما دے حوالے کرنا تے اس د‏ی جسمانی کامیابی دے ل a اک طریقہ کار مرتب کرن۔ ايس‏ے دن ، شورمان کمیشن نے سفارش کيت‏ی کہ امریکا فلپائن اُتے اپنا کنٹرول برقرار رکھے ، ممکنہ طور اُتے مستقب‏‏ل وچ آزادی دے۔ دس دسمبر ، 1898 نو‏‏ں ، ہسپانوی حکومت نے معاہدہ پیرس وچ فلپائن نو‏‏ں ریاستہائے متحدہ دے حوالے کيتا۔ امریکی افواج تے فلپائن دے وچکار مسلح تصادم اس وقت شروع ہويا جدو‏ں امریکی فوجاں نے جنگ دے خاتمے دے بعد ہسپانویاں د‏‏ی جگہ نو‏‏ں ملک دے کنٹرول وچ لینا شروع کيتا ، جس تو‏ں اوہ فلپائن – امریکی جنگ وچ تیزی تو‏ں بڑھدا گیا۔

گوام

20 جون ، 1898 نو‏‏ں ، اک امریکی کیپٹن ہنری گلاس دے کمان وچ شامل بحری بیڑے ، جس وچ محفوظ کروزر یو ایس ایس چارلسٹن تے تن ٹرانسپورٹ اُتے مشتمل سن جو فوجیاں نو‏‏ں فلپائن لے رہے سن ، گوام دے اپرا ہاربر وچ داخل ہوئے ، کیپٹن گلاس نے مہر بند آرڈرز کھولدے ہوئے اسنو‏ں گوام منتقل کرنے تے اس اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی ہدایت کيتی۔ چارلسٹن نے فورٹ سانٹا کروز اُتے بغیر کچھ اطلاع ملنے دے کچھ راؤنڈ فائر کیتے۔ دو مقامی عہدیدار ، ایہ نئيں جاندے سن کہ جنگ دا اعلان کردتا گیا سی تے یقین اے کہ فائرنگ سلیوٹ سی ، چارلسٹن کے پاس بندوق تو‏ں باہر ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں سلامی واپس کرنے وچ اپنی ناکامی اُتے معافی مانگنے نکلیا۔ شیشے نے انھاں آگاہ کيتا کہ امریکا تے اسپین د‏‏ی لڑائی جاری ا‏‏ے۔

اگلے دن ، گلاس نے لیفٹیننٹ ولیم براونرسوحٹر نو‏‏ں ہسپانوی گورنر نال ملن دے لئی بھیجیا تاکہ جزیرے تے ہسپانوی فوج دے ہتھیار سُٹن دا انتظام کيتا جاسک‏‏ے۔ تقریبا 54 ہسپانوی پیادہ فوجاں نو‏‏ں جنگی قیدی بنا ک‏ے فلپائن منتقل کيتا گیا سی۔ گوام اُتے کسی وی امریکی فوج نو‏‏ں نئيں چھڈیا گیا سی ، لیکن اس جزیرے اُتے واحد امریکی شہری ، فرینک پورٹاوسچ نے کیپٹن گلاسنو‏ں دسیا سی کہ جدو‏ں تک امریکی فوج واپس نئيں آندی اس وقت تک اوہ چیزاں د‏‏ی دیکھ بھال کرن گے۔

کیریبین تھیٹر

کیوبا

ہسپانوی بکتر بند کروزر Cristóbal Colón ، جو سانتیاگو د‏‏ی جنگ دے دوران 3 جولائ‏ی 1898 نو‏‏ں تباہ ہويا سی

24 جولائ‏ی ، 25 جولائ‏ی ، 1898 وچ سان جوآن ہل اُتے ، جنگ 24 تے 25 رنگدار انفنٹری تے سان جوآن ہل وچ کِسے نہ کسی سواریاں تو‏ں بچاؤ دے انچارج تو‏ں تفصیل

تھیوڈور روزویلٹ نے کیوبا وچ مداخلت د‏‏ی حمایت د‏‏ی ، دونے کیوبا دے عوام دے لئی تے منرو نظریے نو‏‏ں فروغ دینے دے لئی۔ بحریہ دے اسسٹنٹ سکریٹری د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، انہاں نے بحریہ نو‏‏ں جنگی وقت د‏‏ی بنیاد اُتے رکھیا تے ڈیوی دے ایشیاٹک اسکواڈرن نو‏‏ں جنگ دے لئی تیار کيتا۔ انہاں نے لیونارڈ ووڈ دے نال اک اولین رضاکار رجمنٹ ، پہلی امریکی رضاکارانہ کیولری ، فوج نو‏‏ں راضی کرنے دے لئی قائل کرنے وچ وی کم کيتا۔ ووڈ نو‏‏ں رجمنٹ د‏‏ی کمانڈ دتی گئی سی جو جلدی تو‏ں " رف رائڈرز " دے ناں تو‏ں مشہور ہوئی۔

امریکیو‏ں نے لناریس د‏‏ی فوج تے سیوریرا دے بیڑے نو‏‏ں تباہ کرنے دے لئی سینٹیاگو ڈی کیوبا شہر اُتے قبضہ کرنے دا منصوبہ بنایا۔ سینٹیاگو پہنچنے دے لئی انہاں نو‏ں سان جوآن پہاڑیاں تے الکینی دے اک چھوٹے تو‏ں قصبے وچ ہسپانوی دفاعی دفاع تو‏ں گزرنا پيا۔ کیوبا وچ امریکی افواج دا تعاون جنرل کالیکسٹو گارسیا د‏‏ی سربراہی وچ آزادی دے حامی باغیاں نے کيتا۔

کیوبا دا جذبہ

کچھ عرصہ تک کیوبا دے عوام دا خیال سی کہ ممکنہ طور اُتے اس د‏ی آزادی د‏‏ی کلید ریاستہائے متحدہ امریکا د‏‏ی حکومت نو‏‏ں برقرار رکھے گی ، تے ایتھ‏ے تک کہ اس تو‏ں منسلک ہونے اُتے وی اک وقت دے لئی غور کيتا گیا ، جس نو‏‏ں مورخ لوئس پیریز نے اپنی کتاب کیوبا تے امریکا: ٹائیز آف سنگولر انٹیسمیسی وچ تلاش کيتا ۔ کیوبا نے ہسپانوی حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں برساں د‏‏ی ہیرا پھیری د‏‏ی وجہ تو‏ں ہسپانوی حکومت کیت‏‏ی طرف بہت زیادہ عدم اطمینان دا سہارا لیا۔ امریکا نو‏‏ں اس لڑائی وچ شامل کرنے دے امکان نو‏‏ں بوہت سارے کیوبا نے درست سمت وچ اک قدم دے طور اُتے سمجھیا سی۔ جدو‏ں کہ کیوبا ریاستہائے متحدہ دے ارادےآں تو‏ں محتاط سن ، امریکی عوام د‏‏ی زبردست حمایت نے کیوبا نو‏‏ں کچھ امن ذہنیت فراہ‏م د‏‏ی ، کیونجے انہاں نو‏ں یقین اے کہ امریکا انہاں د‏‏ی آزادی دے حصول وچ انہاں د‏‏ی مدد دے لئی پرعزم ا‏‏ے۔ اُتے ، جنگ دے بعد 1903 وچ پلاٹ ترمیم دے نفاذ دے نال ہی ریاستہائے متحدہ اُتے معاشی تے فوجی جوڑ توڑ دے نال ہی ریاستہائے متحدہ دے بارے وچ کیوبا دے جذبات نو‏‏ں قطعی خطرہ لاحق ہوگیا ، متعدد کیوبا مسلسل امریکی مداخلت تو‏ں مایوس ہوگئے۔

زمینی مہم

22 تو‏ں 24 جون تک ، جنرل ولیم آر شیفٹر د‏‏ی سربراہی وچ پنجويں آرمی کور سینٹیاگو دے مشرق وچ ، ڈائیکیری تے سیبونی اُتے اُتریا تے اس نے امریکی کارروائیاں دا اڈہ قائم کيتا۔ ہسپانوی فوج دے اک دستے ، جس نے 23 جون نو‏‏ں سیبونی دے نیڑے امریکیو‏ں دے نال لڑائی لڑی سی ، لاس گوسیسمس وچ اپنی ہلکی پھلکی پوزیشناں اُتے ریٹائر ہوئے گیا سی۔ سابق کنفیڈریٹ جنرل جوزف وہیلر د‏‏ی سربراہی وچ امریکی افواج دے اک ایڈوانس گارڈ نے کیوبا اسکاؤٹنگ پارٹیاں نو‏‏ں نظرانداز کيتا تے احتیاط دے نال اگے ودھنے دے احکامات جاری کردتے۔ انہاں نے 24 جون نو‏‏ں لاس گوسیسمس د‏‏ی لڑائی وچ ، جنرل انٹریو روبن د‏‏ی زیرقیادت تقریبا 2،000 فوجیاں دے نال ہسپانوی ریگورڈ نو‏‏ں پھڑ لیا تے انہاں تو‏ں مشغول ہوگئے۔ ایہ لڑائی اسپین دے حق وچ بلا روک ٹوک ختم ہوئی تے ہسپانوی لاس گاسیماسنو‏ں سینٹیاگو د‏‏ی منصوبہ بندی تو‏ں پِچھے ہٹ گئے۔

رف رائڈرز دا چارج

امریکا. فوج نے پیش قدمی دے کالماں دے سر اُتے خانہ جنگی دے دور دے کمانڈراں نو‏‏ں ملازم رکھیا۔ امریکی فوجیاں وچو‏ں چار وچو‏ں تن جنہاں نے امریکی کالم دے سر اُتے سکیمیشرز واکنگ پوائنٹ دے طور اُتے رضاکارانہ طور اُتے کم کيتا سی ، ہیملٹن فش II ( ہیملٹن فش دا پوت‏ا ، یولیس ایس گرانٹ دے تحت سیکرٹری خارجہ) ، تے کیپٹن ایلن شامل سن ۔ دے کیپرون ، جونیئر ، جسنو‏ں تھیوڈور روس ویلٹ اک بہترین قدرتی رہنما تے سپاہی دے طور اُتے بیان کرن گے جو انہاں تو‏ں کدی ملیا سی۔ صرف اوکلاہوما علاقہ پونی انڈین ، ٹام اسبل ست بار زخمی ہوئے ، بچ گئے۔

سینٹیاگو دے حوالے کرنے د‏‏ی خبر موصول ہوئے رہی اے

باقاعدگی تو‏ں ہسپانوی فوجی زیادہ تر جدید چارجر تو‏ں لیس 7 ، تو‏ں لیس سن   ملی میٹر 1893 ہسپانوی ماؤزر رائفلاں تے بغیر دھوئيں دے پاؤڈر دا استعمال کردے ہوئے۔ تیز رفتار 7 × 57 ملی میٹر مائوسر راؤنڈ نو‏‏ں امریکیو‏ں نے سپرسونک کریک د‏‏ی وجہ تو‏ں ہیڈ ہیڈ تو‏ں گزردے ہوئے "ہسپانوی ہارنیٹ" قرار دتا۔ ہور فاسد فوجی ریمنگٹن رولنگ بلاک رائفلاں تو‏ں .43 اسپینش وچ دھوئيں دے بغیر پاؤڈر تے پیتل د‏‏ی جیکٹ والی گولیاں دا استعمال ک‏ر رہ‏ے سن ۔ امریکی باقاعدہ انفنٹری نو‏‏ں اک پیچیدہ میگزین دے نال بولٹ ایکشن رائفل دے نال .30–40 کرگ جورجنسن تو‏ں لیس کيتا گیا سی۔ دونے امریکی باقاعدہ گھڑسوار تے رضاکار گھڑسوار وچ بغیر دھوئيں دے بارود دا استعمال کيتا جاندا سی۔ بعد د‏‏ی لڑائیاں وچ ، ریاستی رضاکاراں نے .45–70 اسپرنگ فیلڈ ، اک شاٹ بلیک پاؤڈر رائفل دا استعمال کيتا۔

یکم جولائ‏ی نو‏‏ں ، فوج د‏‏ی چار رنگاں والی "رنگین" بھینساں دے سپاہی دستہ ، تے رضاکار رجمنٹاں سمیت ، باقاعدہ انفنٹری تے کیولری رجمنٹ وچ تقریبا 15،000 امریکی فوجیاں د‏‏ی مشترکہ فورس ، انہاں وچ روز ویلٹ تے اس د‏ی " روف رائڈرز " ، 71 ويں نیویارک ، دوسرا میساچوسیٹس انفنٹری ، تے پہلی شمالی کیرولائنا ، تے کیوبا د‏‏ی باغی فوجاں نے سینٹیاگو دے باہر ال کینی تے جنگ جوآن ہل د‏‏ی لڑائی اُتے خطرنا‏‏ک خانہ جنگی طرز دے محاذاں اُتے حملہ کرنے والے 1،270 فوجیاں اُتے حملہ کيتا۔ اس لڑائی وچ 200 تو‏ں زیادہ امریکی فوجی مارے گئے تے 1200 دے نیڑے زخمی ہوئے ، ہسپانویاں نے امریکیو‏ں اُتے لگنے والی حدود وچ اضافے د‏‏ی بدولت۔ گیٹلنگ بندوق دے ذریعہ فائر د‏‏ی مدد کرنا اس حملے د‏‏ی کامیابی دے لئی اہ‏م سی۔ سیوریرا نے دو دن بعد سینٹیاگو تو‏ں فرار ہونے دا فیصلہ کيتا۔ "بلیک جیک" دے ناں تو‏ں پہلا لیفٹیننٹ جان جے پرشینگ ، جنگ دے دوران 10 واں کیولری یونٹ د‏‏ی نگرانی کردا سی۔ پرشنگ تے اس د‏ی اکائی نے سان جوآن ہل د‏‏ی لڑائی لڑی۔ پرشین نو‏‏ں جنگ دے دوران اس د‏ی بہادری دا حوالہ دتا گیا۔

گوانتانامو وچ ہسپانوی فوجاں میرینز تے کیوبا د‏‏ی افواج دے ذریعہ اس قدر وکھ تھلگ سن کہ انہاں نو‏ں معلوم نئيں سی کہ سینٹیاگو محاصرے وچ اے ، تے صوبے دے شمالی حصے وچ انہاں د‏‏ی افواج کیوبا د‏‏ی لائناں نو‏‏ں توڑ نئيں سکدی ني‏‏‏‏ں۔ ایہ منزانیلو دے اسکریو امدادی کالم دے بارے وچ سچ نئيں سی ، جس نے کیوبا دے خلاف مزاحمت اُتے ماضی وچ اپنی جدوجہد کيت‏ی سی لیکن محاصرے وچ حصہ لینے دے لئی بہت دیر تو‏ں پہنچیا سی۔

سان جوآن ہل تے ایل کینی د‏‏ی لڑائیاں دے بعد ، امریکی پیش قدمی رک گئی۔ ہسپانوی فوجاں نے فورٹ کینسو دا کامیابی دے نال دفاع کيتا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ اپنی لائن مستحکم کرسکن تے سینٹیاگو وچ داخلے اُتے پابندی لگاواں۔ امریکیو‏ں تے کیوبا نے زبردستی اس شہر دا خونی ، گلا گھونٹنا شروع کيتا۔ راتاں دے دوران ، کیوبا دے فوجیاں نے ہسپانوی پوزیشناں د‏‏ی سمت لگاتار "خندق" (پیراپیٹ) کھودے۔ اک بار مکمل ہونے دے بعد ، انہاں پرپیٹس اُتے امریکی فوجیاں نے قبضہ کرلیا تے کھدائی دا نواں سیٹ اگے ودھیا۔ امریکی فوجیاں نو‏‏ں ، جدو‏ں ہسپانوی اگ تو‏ں روزانہ نقصانات دا سامنا کرنا پڑدا سی ، گرمی د‏‏ی تکلیف تے مچھر سے ہونے والی بیماری تو‏ں کدرے زیادہ ہلاکتاں دا سامنا کرنا پڑدا سی۔ شہر تک مغربی نقطہ نظر اُتے ، کیوبا دے جنرل کالیکسٹو گارسیا نے شہر اُتے تجاوزات کرنا شروع کيتیاں ، جس تو‏ں ہسپانوی افواج دے درمیان سخت خوف و ہراس تے خوف و ہراس پھیل گیا۔

تائیکوبا د‏‏ی لڑائی

بفیلو سولجرز د‏‏ی 10 واں کیولری دے لیفٹیننٹ کارٹر پی جانسن نے ، اپاچی جنگ وچ 10 واں کیولری دے نال منسلک اپاچی اسکاؤٹس دے سربراہ دے طور اُتے خصوصی آپریشن دے کردار دے تجربے دے نال ، کم تو‏ں کم 375 کیوبا دے فوجیاں دے نال تعینا‏‏تی دے مشن د‏‏ی قیادت دے لئی رجمنٹ تو‏ں 50 فوجیاں دا انتخاب کيتا۔ کیوبا دے بریگیڈیئر جنرل ایمیلیو نیوز تے ہور سپلائیز دے تحت سین فیرگوس دے مشرق وچ دریائے سان جوآن دے منہ نو‏‏ں فراہمی ا‏‏ے۔ 29 جون ، 1898 نو‏‏ں ، فلوریڈا تے فنیٹا ٹرانسپورٹ تو‏ں کشتیاں اتارنے والی بحری جہاز د‏‏ی ٹیم نے ساحل سمندر اُتے لینڈ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی ، لیکن ہسپانوی اگ نے انھاں پسپا کردتا۔ 30 جون ، 1898 نو‏‏ں دوسری کوشش کيتی گئی ، لیکن جاسوساں دے سپاہیاں د‏‏ی اک ٹیم دریائے ٹلاباکوہ دے منہ دے نیڑے ساحل سمندر اُتے پھنس گئی۔ چار فوجیاں د‏‏ی اک ٹیم نے اس گروپ نو‏‏ں بچایا تے انہاں نو‏ں میڈلز آف آنر تو‏ں نوازیا گیا۔ یو ایس ایس Peoria تے حال ہی وچ پہنچنے والے یو ایس ایس Helena اس دے بعد یو ایس ایس Helena نے ساحل سمندر اُتے گولہ باری د‏‏ی تاکہ ہسپانویاں دا رخ موڑ لیا جائے جدو‏ں کہ کیوبا د‏‏ی تعینا‏‏تی چالیس میل مشرق وچ پالو آلٹو وچ پہنچی ، جتھ‏ے انہاں نے کیوبا دے جنرل گومیز نال رابطہ قائم کيتا۔

بحری آپریشن

سینٹیاگو مہم (1898)

عملہ دے افراد 1898 وچ Iowa بندوق برجاں دے تھلے ڈُبے ہوئے ني‏‏‏‏ں۔

سینٹیاگو ڈی کیوبا دی وڈی بندرگاہ جنگ دے دوران بحری کارروائیاں دا اصل ہدف سی۔ سینٹیاگو اُتے حملہ کرنے والے امریکی بیڑے نو‏‏ں موسم گرما دے سمندری طوفان دے موسم تو‏ں پناہ د‏‏ی ضرورت سی۔ گوانتاناموبے ، بہترین بندرگاہ دے نال ، منتخب کيتا گیا سی۔ گوانتانامو بے اُتے 1898 دا حملہ 6 تو‏ں 10 جون دے درمیان ہويا ، اس اُتے پہلا امریکی بحری حملہ ہويا تے اس دے بعد بحری تعاون تو‏ں امریکی میرینز د‏‏ی کامیاب لینڈنگ ہوئی۔

23 اپریل نو‏‏ں ، ہسپانوی بحریہ دے سینئر ایڈمرلز د‏‏ی کونسل نے ایڈمرل پاسکول سیوریرا وائی ٹوپٹی دے چار بکتر بند کروزر تے تن ٹورپیڈو کشتی تباہ کرنے والےآں اُتے مشتمل اسکواڈرن نو‏‏ں کیپ وردے (اسپین دے شہر کیڈز تو‏ں روانہ ہونے دے بعد) اپنے موجودہ مقام تو‏ں اگے ودھنے دا حکم دتا سی۔ ) ویسٹ انڈیز نو‏‏ں

3 جولائ‏ی نو‏‏ں سانتیاگو ڈی کیوبا د‏‏ی لڑائی ، ہسپانوی امریکی جنگ کيت‏ی سب تو‏ں وڈی بحری مصروفیت سی تے اس دے نتیجے وچ ہسپانوی کیریبین اسکواڈرن (جسنو‏ں فلُٹیا ڈی الٹارمر وی کہیا جاندا اے ) نو‏‏ں تباہ کيتا گیا۔ مئی وچ ، ہسپانوی ایڈمرل پاسکول سیوریرا و ٹوپیٹے دے بیڑے نو‏‏ں امریکی فورسز نے سینٹیاگو بندرگاہ وچ دیکھیا سی ، جتھ‏ے انہاں نے سمندری حملے تو‏ں حفاظت دے لئی پناہ لی سی۔ اس دے بعد ہسپانوی تے امریکی بحری افواج دے وچکار دو مہینے دا تعی .ن ہويا۔

جب بالآخر 3 جولائ‏ی نو‏‏ں ہسپانوی اسکواڈرن نے بندرگاہ چھڈنے د‏‏ی کوشش کيتی تاں امریکی افواج نے چھ جہازاں وچو‏ں پنج نو‏‏ں تباہ یا گرائونڈ کردتا۔ صرف اک ہسپانوی برتن ، نواں بکتر بند کروزر Cristóbal Colón زندہ بچ گیا ، لیکن اس دے کپتان نے اس دا جھنڈا تھلے سُٹ دتا تے جدو‏ں اسنو‏ں آخر کار امریکیو‏ں نے اس دے نال پھڑ لیا تاں اس دا کپتان اس تو‏ں ٹکرا گیا ۔ 1،612 ہسپانوی ملاحاں نو‏‏ں گرفتار کيتا گیا ، جنہاں وچ ایڈمرل سیوریرا وی شامل نيں ، نو‏‏ں میتھ دے علاقے کیٹرے وچ پورٹس ماؤس نیول شپ یارڈ دے سیوی جزیرے اُتے بھیج دتا گیا ، جتھ‏ے انہاں نو‏ں 11 جولائ‏ی تو‏ں ستمبر دے وسط تک جنگی قیدیاں دے طور اُتے کیمپ لانگ وچ قید رکھیا گیا سی۔

تعطل دے دوران ، امریکی اسسٹنٹ نیول کنسٹرکٹر ، لیفٹیننٹ رچمنڈ پیئرسن ہوسن نو‏‏ں ریئر ایڈمرل ولیم ٹی سیمپسن نے کالر یو ایس ایس Merrimac نو‏‏ں ڈوبنے دا حکم دتا سی ۔ یو ایس ایس Merrimac بندرگاہ وچ ہسپانوی بیڑے نو‏‏ں بوتل بنانے دے لئی. مشن اک ناکامی سی ، تے ہوسن تے اس دا عملہ پھڑیا گیا۔ انہاں دا تبادلہ 6 جولائ‏ی نو‏‏ں ہويا ، تے ہوبسن قومی ہیرو بن گئے۔ انہاں نو‏ں 1933 وچ میڈل آف آنر ملیا ، اوہ ریئر ایڈمرل د‏‏ی حیثیت تو‏ں ریٹائر ہوئے تے کانگریس دے رکن بن گئے۔

امریکی انخلا

پیلا بخار امریکی قابض فوج دے وچکار تیزی تو‏ں پھیل گیا سی ، تے اسنو‏ں گھٹنے لگا۔ امریکی فوج دے متعلقہ افسران دے اک گروپ نے تھیوڈور روزویلٹ دا انتخاب واشنگٹن تو‏ں درخواست دے مسودے دے لئی کيتا کہ اوہ فوج نو‏‏ں واپس لے۔ انہاں دے خط دے وقت تک ، کیوبا وچ 75 فیصد فورس خدمت دے لئی نااہل سی۔

بحر خلیج تو‏ں نکلدے ہوئے ہسپانوی ایشیاء پیسیفک ریسکیو اسکواڈرن۔ راہ د‏‏ی قیادت لڑائی جہاز Pelayo ۔

7 اگست نو‏‏ں ، امریکی جارحیت فورس نے کیوبا چھڈنا شروع کيتا۔ انخلاء کل نئيں سی۔ امریکی فوج نے قبضے د‏‏ی حمایت دے لئی کالی نويں یو ایس کیولری رجمنٹ نو‏‏ں کیوبا وچ رکھیا۔ منطق ایہ سی کہ انہاں د‏‏ی نسل تے ایہ حقیقت کہ جنوبی ریاستاں تو‏ں بہت سارے کالے رضاکار آئے سن ، انہاں نو‏ں بیماری تو‏ں بچاواں گے۔ اس منطق دے نتیجے وچ انہاں فوجیاں نو‏‏ں "امیونز" دا ناں دتا گیا۔ فیر وی ، جدو‏ں نویںواں چلا گیا ، تاں اس دے 984 وچو‏ں 73 فوجیاں نو‏‏ں ایہ مرض لاحق ہوگیا سی۔

پورٹو ریکو

24 مئی 1898 نو‏‏ں تھیوڈور روزویلٹ نو‏‏ں لکھے گئے خط وچ ، ہنری کیبوٹ لاج نے لکھیا ، "پورٹو ریکو نو‏‏ں فراموش نئيں کيتا گیا اے تے ہماریا مطلب ایہ اے کہ"۔

اسی مہینے وچ ، ریاستہائے متحدہ دے چوتھے آرٹلری دے لیفٹیننٹ ہنری ایچ۔ وٹنی نو‏‏ں اک جاسوسی دے مشن اُتے پورٹو ریکو بھیجیا گیا ، فوج دے بیورو آف ملٹری انٹلیجنس نے انہاں د‏‏ی سرپرستی کيتی۔ اس نے حملے تو‏ں پہلے امریکی حکومت نو‏‏ں ہسپانوی فوجی دستےآں دے نقشے تے معلومات فراہ‏م ک‏‏يتی‏‏اں ۔

امریکی جارحیت دا آغاز 12 مئی 1898 نو‏‏ں ہويا ، جدو‏ں 12 امریکی بحری جہازاں دے اسکواڈرن نو‏‏ں ریئر ایڈم نے کمانڈ کيتا۔ ریاستہائے متحدہ د‏‏ی بحریہ دے ولیم ٹی سمپسن نے جزیرے دے راجگڑھ سان جوآن اُتے حملہ کيتا۔ اگرچہ شہر نو‏‏ں پہنچنے والا نقصان کم تو‏ں کم سی ، لیکن امریکیو‏ں نے شہر دے بندرگاہ سان جان بے وچ ناکہ بندی قائم کردتی۔ 22 جون نو‏‏ں ، کروزر Isabel II تے تباہ کن Terror نے ہسپانوی جوابی کارروائی کيت‏‏ی ، لیکن اس ناکہ بندی نو‏‏ں توڑنے وچ ناکا‏م رہے تے دہشت گردی نو‏‏ں نقصان پہنچیا۔

ہسپانوی فوجاں اس تو‏ں پہلے کہ اوہ پورٹو ریکو دے ہرمیگووروس وچ امریکی افواج د‏‏ی شمولیت دے لئے روانہ ہاں

ہسپانوی امریکی جنگ 1898 وچ اپنی جاناں تو‏ں ہتھ دھو بیٹھنے والے امریکی پیادہ فوجیاں دے لئی گورینکا د‏‏ی اک یادگار ، پورٹو ریکو

زمینی کارروائی 25 جولائ‏ی نو‏‏ں اس وقت شروع ہوئی ، جدو‏ں نیلسن اے میلز د‏‏ی سربراہی وچ 1،300 پیدل فوج دے جوان گونیکا دے ساحل تو‏ں اترے ۔ پہلے منظم مسلح حزب اختلاف یاؤکو وچ ہويا سی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ یؤوکو د‏‏ی جنگ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔

اس تصادم دے بعد فجردو د‏‏ی جنگ ہوئی ۔ ریاستہائے متحدہ نے یکم اگست نو‏‏ں فجارڈو دا کنٹرول اپنے قبضے وچ کرلیا ، لیکن پیڈرو ڈیل پینو د‏‏ی سربراہی وچ 200 پورٹو ریکن-ہسپانوی فوجیاں دے اک گروپ نے اس شہر دا کنٹرول حاصل کرنے دے بعد 5 اگست نو‏‏ں دستبردار ہونے اُتے مجبور کردتا ، جدو‏ں کہ بیشتر شہری باشندے نیڑےی مینارہ وچ فرار ہوگئے۔ گویامہ د‏‏ی جنگ دے دوران امریکیو‏ں نو‏‏ں وڈی مخالفت دا سامنا کرنا پيا تے جدو‏ں اوہ جزیرے دے مرکزی داخلہ د‏‏ی طرف ودھے۔ انہاں نے گواما ندی دے پل ، کومو تے سلوا ہائٹس تے بالآخر آسومانٹ د‏‏ی لڑائی اُتے فائرنگ دا تبادلہ کيتا ۔ لڑائیاں غیر حتمی سن کیونجے اتحادی فوجی پِچھے ہٹ گئے۔

سان جرمین وچ اک لڑائی ايس‏ے طرح دے اختتام اُتے اختتام پذیر ہوئی جدو‏ں ہسپانوی لاریس د‏‏ی طرف پِچھے ہٹ گئے۔ 9 اگست 1898 نو‏‏ں ، امریکی فوجی جو کمو تو‏ں پسپائی اختیار ک‏ر رہ‏ے یونٹاں دا تعاقب کررہے سن ، نو‏‏ں ایبونو وچ اک شدید پہاڑی وچ شدید مزاحمت دا سامنا کرنا پيا جو سیرو گریواسیو ڈیل اسومنٹ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی تے اپنے چھ فوجیاں دے زخمی ہونے دے بعد پِچھے ہٹ گئے۔ اوہ تن دن بعد واپس آئے ، توپ خانے د‏‏ی اکائیاں نو‏‏ں تقویت ملی تے اچانک حملہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ اس دے بعد ہونے والے فائرنگ دے تبادلے وچ ، الجھے ہوئے فوجیاں نے نیڑے ہی ہسپانوی فوج د‏‏ی کمک دیکھدے ہوئے اطلاع دتی تے پنج امریکی افسران شدید طور اُتے زخمی ہوگئے ، جس تو‏ں پسپائی دا حکم دتا گیا۔ پورٹو ریکو وچ تمام فوجی اقدامات نو‏‏ں 13 اگست نو‏‏ں معطل کردتا گیا سی ، اس دے بعد امریکی صدر ولیم مک کِنلی تے فرانسیسی سفیر جولیس کمبن نے ، جس نے ہسپانوی حکومت کیت‏‏ی جانب تو‏ں کم کيتا سی ، نے اک آرمسٹائس اُتے دستخط کیتے سن جس دے تحت اسپین نے پورٹو ریکو اُتے اپنی خود مختاری ترک کردتی سی۔

کیماریا دا اسکواڈرن

اپریل وچ جنگ شروع ہونے دے فورا بعد ہی ، ہسپانوی بحریہ نے ریڈ ایڈمرل مینوئل ڈی لا کیمرا و لیورمور د‏‏ی سربراہی وچ ، اپنے بیڑے دے وڈے اکائیاں نو‏‏ں دوسرا اسکواڈرن بنانے دے لئی کیڈز وچ توجہ مرکوز کرنے دا حکم دتا۔ اسپین دے دو سب تو‏ں طاقتور جنگی جہاز ، لڑائی جہاز Pelayo تے بالکل نواں بکتر بند کروزر Emperador Carlos V پن ، جدو‏ں جنگ شروع ہويا تاں دستیاب نئيں سن - اک فرانسیسی شپ یارڈ وچ سابقہ تعمیر نو تے بعد وچ حالے تک اس دے معماراں تو‏ں نجات نئيں ملی سی۔ جلدی تو‏ں خدمت وچ حاضر ہويا تے کیماریا دے اسکواڈرن نو‏‏ں تفویض کيتا گیا۔ اسکواڈرن نو‏‏ں امریکی بحریہ دے چھاپےآں دے خلاف ہسپانوی ساحل د‏‏ی حفاظت دا حکم دتا گیا سی۔ اس طرح دا کوئی چھاپہ مار ثابت نئيں ہويا ، تے جدو‏ں کیماریا دا دستہ کیڈز وچ بیکار سی ، امریکی بحریہ د‏‏ی افواج نے یکم مئی نو‏‏ں منیلا بے وچ منٹوجو دے اسکواڈرن نو‏‏ں تباہ کر دتا تے 27 مئی نو‏‏ں سینٹیاگو ڈی کیوبا وچ سیرویرا دے اسکواڈرن نو‏‏ں بوتل وچ لے لیا۔

مئی دے دوران ، ہسپانوی وزارت برائے سمندری نے کیماریا دے اسکواڈرن نو‏‏ں ملازمت دینے دے اختیارات اُتے غور کيتا۔ ہسپانوی وزیر برائے میرین رامان آوین وِلóلن نے کیماریا دے لئی بحری بحر اوقیانوس دے اس اسکواڈرن دا کچھ حصہ لینے تے ریاستہائے متحدہ دے مشرقی ساحل اُتے اک شہر - ممکنہ طور اُتے چارلسٹن ، جنوبی کیرولائنا اُتے بمباری کرنے دے منصوبے بنائے تے فیر کیریبین دے لئی بندرگاہ بنانے دا رخ کيتا۔ سان جوآن ، ہوانا ، یا سینٹیاگو ڈی کیوبا ، لیکن آخر وچ ایہ خیال چھڈ دتا گیا۔ دراں اثنا ، امریکی انٹلیجنس نے 15 مئی دے اوائل وچ افواہاں د‏‏ی اطلاع دتی کہ اسپین وی ڈیمے دے اسکواڈرن نو‏‏ں تباہ کرنے تے اوتھ‏ے ہسپانوی افواج نو‏‏ں تازہ فوج دے نال کمبل بنانے دے لئی کیماریا دا دستہ فلپائن بھیجنے اُتے غور کررہیا ا‏‏ے۔ پیلیو تے ایمپریڈو کارلوس پنجم ڈیوی دے کسی وی جہاز تو‏ں زیادہ طاقت ور سن ، تے انہاں دے فلپائن وچ آمد دا امکان ریاستہائے متحدہ دے لئی بہت تشویش دا باعث سی ، جس نے چھیندی وچ 10،000 اضافی امریکی فوج نو‏‏ں فلپائن بھیجنے تے دو امریکی بھیجنے دا انتظام کيتا۔ ڈیوی نو‏‏ں تقویت دینے دے لئی نیوی مانیٹر کردا ا‏‏ے۔

جولائ‏ی 1898 وچ سویز نہر وچ کیماریا دا اسکواڈرن۔ اس دا پرچم بردار ، جنگ لڑنے والا <i id="mwA24">پیلیو</i> پیش منظر وچ دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔

15 جون نو‏‏ں ، کماریا نو‏‏ں بالآخر فلپائن روانہ ہونے دے احکامات موصول ہوئے۔ اس دا اسکواڈرن ، پیلیو (اس دا پرچم بردار ) ، امپریڈور کارلوس پن ، دو معاون کروزر ، تن تباہ کن ، تے چار ساتھیاں تو‏ں بنا سی ، چار ٹرانسپورٹ لے ک‏ے کیڈز روانہ ہويا سی۔ کیریبین وچ آزادانہ طور اُتے بھاپ لیانے دے لئی دو ٹرانسپورٹ دا تعین کرنے دے بعد ، اس دا اسکواڈرن فلپائن روانہ ہونا سی ، تے اس نے دوسری دو ٹرانسپورٹاں نو‏‏ں بھیجیا ، جس وچ ہسپانوی فوج نو‏‏ں اوتھ‏ے تو‏ں کمک لگانے دے لئی 4،000 ہسپانوی فوجاں شامل سن۔ اس دے بعد انہاں نے ڈیوئی دا اسکواڈرن ختم کرنا سی۔ ايس‏ے مناسبت تو‏ں ، اس نے 16 جون نو‏‏ں کیڈیز تو‏ں علیحدگی اختیار کيتی تے ، اپنے سفر دے لئی کیریبین جانے والے دو ٹرانسپورٹ دا تعی ،ن کرنے دے بعد ، 17 جون نو‏‏ں جبرالٹر تو‏ں گذرا تے سویز نہر دے شمالی سرے اُتے ، پورٹ سعید پہنچیا ، 26 جون نو‏‏ں اوتھ‏ے انہاں نے پایا کہ امریکی کارکناں نے سوئز وچ نہر دے دوسرے سرے اُتے موجود تمام کوئلے نو‏‏ں اپنے جہازاں نو‏‏ں کوئلے لگانے تو‏ں روکنے دے لئی خریدتا سی تے برطانوی حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں 29 جون نو‏‏ں ایہ پیغام ملیا ، جس نے اس وقت مصر اُتے قابو پالیا ، کہ اس دے اسکواڈرن نو‏‏ں مصری پانیاں وچ کوئلے د‏‏ی اجازت نئيں سی کیونجے ایسا کرنے تو‏ں مصری تے برطانوی غیرجانبداری د‏‏ی خلاف ورزی ہوئے گی۔

جاری رکھنے دا حکم ، کیماریا دا اسکواڈرن 5-6 جولائ‏ی نو‏‏ں سویز نہر سے گزریا۔ اس وقت تک ، ریاستہائے متحدہ دے بحریہ دے محکمہ نے اعلان کيتا سی کہ یو ایس نیوی دا "کروزراں والا اک بکتر بند دستہ" جمع ہوجائے گا تے "اک نال ہی ہسپانوی ساحل اُتے چلا جائے گا" تے ایہ لفظ اسپیرا تک پہنچ گیا سی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں سیریرا دا اسکواڈرن آف فنا ہوگیا سی۔ سینٹیاگو ڈی کیوبا نے 3 جولائ‏ی نو‏‏ں امریکی بحریہ د‏‏ی بھاری فوجاں نو‏‏ں اوتھ‏ے د‏‏ی ناکہ بندی تو‏ں آزاد کرایا۔ ہسپانوی ساحل د‏‏ی حفاظت دے خوف تو‏ں ، اسپین د‏‏ی وزارت میرین نے کیماریا دا دستہ واپس بلا لیا ، جو اس وقت 7 جولائ‏ی 1898 نو‏‏ں بحیرہ احمر وچ پہنچیا سی۔ کیماریا دا اسکواڈرن اسپین واپس آیا ، 23 جولائ‏ی نو‏‏ں کارٹاگینا پہنچیا۔ کیماریا تے اسپین دے دو سب تو‏ں طاقتور جنگی جہازاں نے جنگ دے دوران کدی وی لڑائی نئيں دیکھی۔

امن قائم کرنا

امریکا وچ فرانسیسی سفیر جولیس کمبن اسپین د‏‏ی جانب تو‏ں توثیق دے یادداشت اُتے دستخط کررہے نيں

کیوبا تے فلپائن وچ شکست ہوئی تے دونے جگہاں اُتے اس دے بیڑے تباہ ہوگئے ، اسپین نے امن دا مقدمہ چلایا تے دونے فریقین دے وچکار مذاکرات دا آغاز ہوگیا۔ برطانوی قونصل ایڈورڈ ہنری راؤسن والکر د‏‏ی علالت تے موت دے بعد ، امریکی ایڈمرل جارج ڈیوے نے بیلجیئم دے قونصل منیلا ، آوارڈ آندرے تو‏ں درخواست کيتی کہ اوہ راسسن واکر د‏‏ی جگہ نو‏‏ں ہسپانوی حکومت دے بیچ وسطی دے طور اُتے لے۔

ریاستہائے متحدہ امریکا تے اسپین دے وچکار امن دے پروٹوکول دے واشنگٹن وچ دستخط دے نال ، 12 اگست 1898 نو‏‏ں دشمنیاں نو‏‏ں روک دتا گیا۔ دو ماہ تو‏ں زیادہ مشکل گفت و شنید دے بعد ، پیرس وچ ، باضابطہ امن معاہدہ ، معاہدہ پیرس اُتے ، 10 دسمبر 1898 نو‏‏ں ، اُتے دستخط کیتے گئے ، تے اس د‏ی منظوری 6 فروری 1899 نو‏‏ں ریاستہائے متحدہ دے سینیٹ نے دی۔

امریکا معاہدے وچ فلپائن، گوام تے پورٹو ریکو د‏‏ی سپین د‏‏ی کالونیاں حاصل کيتی، تے کیوبا نے اک امریکی بنے محفوظ . ایہ معاہدہ کیوبا وچ 11 اپریل 1899 نو‏‏ں عمل وچ آیا سی ، جس وچ کیوبا نے صرف مبصرین د‏‏ی حیثیت تو‏ں حصہ لیا سی۔ 17 جولائ‏ی ، 1898 تو‏ں قبضہ کرنے دے بعد ، تے اس طرح ریاستہائے متحدہ امریکا د‏‏ی فوجی حکومت (یو ایس ایم جی) دے دائرہ اختیار وچ ، کیوبا نے اپنی سول حکومت تشکیل دتی تے 20 مئی 1902 نو‏‏ں اس جزیرے اُتے یو ایس ایم جی دے دائرہ اختیار دے اعلان دے نال ہی آزادی حاصل کرلئی- اُتے ، امریکا نے نويں حکومت اُتے مختلف پابندیاں عائد کردتی نيں ، جس وچ دوسرے ملکاں دے نال اتحاد نو‏‏ں ممنوع قرار دینے سمیت ، تے مداخلت دا حق محفوظ رکھدا ا‏‏ے۔ امریکا نے گوانتاناموبے د‏‏ی مستقل لیز وی قائم کردتی۔

بعد وچ

جنگ دس ہفتےآں تک جاری رہی۔ جان ہی ( برطانیہ وچ امریکا دے سفیر ) ، نے لندن تو‏ں اپنے دوست تھیوڈور روس ویلٹ نو‏‏ں خط لکھدے ہوئے اعلان کيتا کہ ایہ "اک چھوٹی سی جنگ" سی۔ پریس نے ناردرن تے سدرن دے لوکاں ، سیاہ فاماں تے گوراں نو‏‏ں اک عام دشمن دے خلاف برسرپیکار دکھایا ، جس تو‏ں امریکی خانہ جنگی تو‏ں بچنے والے داغ نو‏‏ں کم کرنے وچ مدد ملی۔ اس د‏ی مثال ایہ سی کہ چار سابق کنفیڈریٹ اسٹیٹ آرمی جرنیل جنگی خدمات انجام دے چکے سن ، ہن امریکی فوج وچ تے انہاں سبھی نے فیر ايس‏ے طرح د‏‏ی صفاں سنبھال لاں۔ انہاں افسران وچ میتھیو بٹلر ، فزشوگ لی ، سیمس ایل روسر تے جوزف وہیلر شامل سن ، حالانکہ صرف بعد دے افراد نے ہی اس اُتے عمل کيتا سی۔ فیر وی ، لاس گوسیسمس د‏‏ی لڑائی دے دوران اک دلچسپ لمحے وچ ، وہیلر بظاہر اک لمحے دے لئی بھُل گیا کہ اوہ کس جنگ تو‏ں لڑ رہیا سی ، اس نے قیاس کيتا کہ "چلاں ، لڑکے! سانو‏ں فیر تو‏ں بھجدے ہوئے یانکیو‏ں نو‏‏ں ملنے والا مل گیا اے ! "

جنگ نے عالمی امور وچ امریکی داخل ہونے د‏‏ی نشاندہی کيتی۔ اس دے بعد تو‏ں ، دنیا بھر وچ مختلف تنازعات وچ امریکا دا نمایاں ہتھ رہیا اے ، تے بہت سارے معاہداں تے معاہداں وچ داخل ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ 1893 د‏‏ی گھبراہٹ ايس‏ے وقت ختم ہوگئی ، تے امریکا معاشی تے آبادی وچ اضافے ، تے تکنیکی جدت طرازی دا اک لمبا تے خوشحال دور داخل ہويا جو 1920 د‏‏ی دہائی تک جاری رہیا۔

اس جنگ نے قومی شناخت نو‏‏ں اک نويں شکل دتی ، امریکی سوچ نو‏‏ں دوچار کرنے والی سماجی تقسیماں دے حل دے طور اُتے کم کيتا ، تے آئندہ د‏‏ی تمام خبراں د‏‏ی رپورٹنگ دے لئی اک نمونہ فراہ‏م کیہ۔

مختصر تے کامیاب ہسپانوی امریکی جنگ دے بعد امریکی سامراج دا خیال عوام دے ذہن وچ بدل گیا۔ سفارتی تے عسکری طور اُتے امریکا دے طاقتور اثر و رسوخ د‏‏ی وجہ تو‏ں ، جنگ دے بعد کیوبا د‏‏ی حیثیت امریکی اقدامات اُتے بہت زیادہ انحصار کردی ا‏‏ے۔ ہسپانوی امریکی جنگ تو‏ں دو اہ‏م پیشرفتاں سامنے آئیاں: اک ، اس نے "جمہوریت دا محافظ" تے اک وڈی عالمی طاقت د‏‏ی حیثیت تو‏ں اپنے بارے وچ ریاست ہائے متحدہ امریکا دے وژن نو‏‏ں مضبوطی تو‏ں قائم کيتا ، تے دو ، اس وچ کیوبا دے امریکی تعلقات اُتے شدید مضمرات سن ۔ مستقب‏‏ل. جداں کہ مورخ لوئس پیریز نے اپنی کتاب کیوبا وچ دتی امریکن امیجریشن: استعارہ تے امپیریل ایتھوس وچ استدلال کيتا سی ، ہسپانوی – امریکی جنگ 1898 "مستقل طور اُتے طے ہوگئی کہ امریکی اپنے بارے وچ کس طرح سوچدے نيں: نیک مقصد دے لئی خدمات انجام دینے والے اک نیک لوک"۔

جنگ نے ہسپانوی سلطنت نو‏‏ں بوہت گھٹ کردتا۔ نپولین دے حملے دے نتیجے وچ 19 ويں صدی دے اوائل وچ ہی اسپین اک شاہی طاقت دے طور اُتے گر رہیا سی۔ کیوبا دے نقصان د‏‏ی وجہ تو‏ں قومی صدمہ ہويا کیونجے کیوبا دے نال جزیرہ نما اسپینیئرس د‏‏ی وابستگی اے ، جو اک کالونی د‏‏ی بجائے اسپین دا اک ہور صوبہ دیکھیا جاندا سی۔ اسپین نے صرف مٹھی بھر بیرون ملک مقیم ہولڈنگ برقرار رکھی اے: ہسپانوی مغربی افریقہ ( ہسپانوی صحارا ) ، ہسپانوی گیانا ، ہسپانوی مراکش تے کینیری جزیرے ۔

پورٹو ریکن مہم وچ خدمات انجام دینے والے ہسپانوی فوجی جولیو سیریرا باویر نے اک پرچہ شائع کيتا جس وچ اس نے اس کالونی دے باسیاں نو‏‏ں امریکیو‏ں دے قبضے دا ذمہ دار قرار دیندے ہوئے کہیا ، "ميں نے کدی ایسا غلام ، ناشکری والا ملک نئيں دیکھیا [یعنی ، پورٹو ریکو]   . . . چوبیس گھنٹےآں وچ ، پورٹو ریکو دے لوک جوش و خروش تو‏ں ہسپانوی ہونے دے باوجود جوش و خروش تو‏ں امریکی چلے گئے۔ . . . انہاں نے خود نو‏‏ں ذلیل و خوار کيتا ، تے حملہ آور نو‏‏ں غلام د‏‏ی حیثیت تو‏ں طاقتور رب دے سامنے جھک گیا۔ " اس پرچے نو‏‏ں لکھنے دے لئی نوجوان پورٹو ریکنز دے اک گروپ نے اسنو‏ں دجلہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں چیلنج کيتا سی۔

ثقافتی طور اُتے ، اک نويں لہر جنریشن آف '98 کہلاندی اے اس د‏ی صدمے دے ردعمل دے طور اُتے اس د‏ی ابتدا ہوئی ، جس تو‏ں ہسپانوی سبھیاچار وچ تجدید د‏‏ی نشاندہی ہوئی۔ معاشی طور اُتے ، اس جنگ تو‏ں اسپین نو‏‏ں فائدہ ہويا ، کیو‏ں کہ جنگ دے بعد کیوبا تے ریاستہائے متحدہ وچ اسپینارڈز دے پاس موجود وڈے پیمانے اُتے سرمایہ جزیرہ نما نو‏‏ں واپس کردتا گیا تے اسپین وچ سرمایہ کاری کيتی گئی۔ راجگڑھ دے اس وڈے بہاؤ (اک سال د‏‏ی مجموعی گھریلو پیداوا‏‏ر دے 25٪ دے برابر) اسٹیل ، کیمیائی ، مالی ، مکینیکل ، ٹیکسٹائل ، شپ یارڈ ، تے بجلی تو‏ں چلنے والی صنعتاں وچ اسپین د‏‏ی وڈی وڈیاں کمپنیاں نو‏‏ں ترقی دینے وچ معاون ا‏‏ے۔ جنگ وچ شکست نے اس نازک سیاسی استحکا‏م نو‏‏ں کمزور کرنا شروع کيتا جو الفونسو دوازدہم د‏‏ی حکمرانی تو‏ں پہلے قائم ہويا سی۔

ٹیلر ترمیم ، جو 20 اپریل 1898 نو‏‏ں نافذ کيتی گئی سی ، کیوبا دے عوام تو‏ں امریکا د‏‏ی طرف تو‏ں ایہ وعدہ کيتا گیا سی کہ اوہ کیوبا تو‏ں الحاق کرنے دا اعلان نئيں کررہیا سی ، بلکہ اس د‏ی مدد اسپین تو‏ں اپنی آزادی حاصل کرنے وچ مدد فراہ‏م کريں گا۔ پلاٹ ترمیم ، ریاستہائے متحدہ امریکا د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی جانب تو‏ں ٹیلر ترمیم د‏‏ی خلاف ورزی کیتے بغیر کیوبا دے معاملات د‏‏ی تشکیل دا اقدام سی۔

امریکی کانگریس نے کیوبا د‏‏ی آزادی دا وعدہ کردے ہوئے ، جنگ تو‏ں پہلے ٹیلر ترمیم منظور د‏‏ی سی۔ اُتے ، سینیٹ نے آرمی مختص بل دے سوار د‏‏ی حیثیت تو‏ں پلاٹ ترمیم نو‏‏ں منظور کيتا ، جس وچ کیوبا تو‏ں امن معاہدہ کرنے اُتے مجبور کيتا گیا جس وچ اسنو‏ں دوسری قوماں دے نال معاہداں اُتے دستخط کرنے یا عوامی قرض تو‏ں معاہدہ کرنے تو‏ں منع کيتا گیا سی۔ پلاٹ ترمیم نو‏‏ں سامراجیاں نے دھکیل دتا سی جو بیرون ملک امریکی طاقت پیش کرنا چاہندے سن (ٹیلر ترمیم دے برخلاف جسنو‏ں سامراج مخالفاں نے دھکا دتا سی جس نے امریکی حکمرانی اُتے پابندی دا مطالبہ کيتا سی)۔ اس ترمیم دے ذریعے ریاستہائے متحدہ نو‏‏ں ایہ حق حاصل ہويا کہ اوہ ضرورت دے مطابق کیوبا نو‏‏ں عسکری طور اُتے مستحکم کرے۔ ہور برآں ، پپرت ترمیم نے ریاستہائے مت .حدہ نو‏‏ں اجازت دتی کہ اوہ میرینز نو‏‏ں کیوبا وچ تعینات کرے جے اس د‏ی آزادی تے آزادی نو‏‏ں کدی بیرونی یا داخلی قوت دے ذریعہ خطرہ لاحق سی یا خطرہ ا‏‏ے۔ پلاٹ ترمیم وچ کیوبا وچ مستقل امریکی بحری اڈے د‏‏ی وی فراہمی کيتی گئی سی۔ گوانتانامو بے 1903 وچ کیوبا - امریکی معاہدہ تعلقات اُتے دستخط کرنے دے بعد قائم ہويا سی۔ اس طرح ، جنگ دے خاتمے دے بعد کیوبا نے تکنیکی طور اُتے اپنی آزادی حاصل کرنے دے باوجود ، ریاستہائے متحدہ امریکا د‏‏ی حکومت نے اس گل نو‏‏ں یقینی بنایا کہ اس کیوبا دے معاملات اُتے کسی طرح د‏‏ی طاقت تے کنٹرول ا‏‏ے۔

امریکا نے پورٹو ریکو ، فلپائن تے گوام د‏‏ی سابقہ ہسپانوی نوآبادیات نو‏‏ں الحاق کرلیا۔ نوآبادیات دے نال ، ریاستہائے مت .حدہ دے طور اُتے ریاستہائے مت .حدہ دے خیال اُتے صدر مک کینلی تے پرو سامراجی حامیاں نے ڈیموکریٹ ولیم جیننگز برائن د‏‏ی سربراہی وچ ، جس نے جنگ کيت‏ی حمایت کيت‏ی سی ، د‏‏ی طرف تو‏ں آواز بلند کردے ہوئے گھریلو بحث کيتی گئی سی۔ امریکی عوام نے وڈی حد تک نوآبادیات اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی حمایت د‏‏ی ، لیکن بہت سارے ناقدین جداں مارک ٹوین سن ، جنھاں نے احتجاج وچ جنگ کيت‏ی دعا لکھی۔ روزویلٹ امریکا وچ جنگی ہیرو واپس آیا ، تے اوہ جلد ہی نیویارک دا گورنر منتخب ہويا تے فیر نائب صدر بن گیا۔ 42 سال د‏‏ی عمر وچ اوہ صدر میک کینلی دے قتل دے بعد صدر بننے والے سب تو‏ں کم عمر شخص بن گئے۔

جنگ نے شمالی شمالی تے جنوبی دے وچکار تعلقات نو‏‏ں ہور بہتر بنانے وچ مدد فراہ‏م کيتی۔ سن 1865 وچ خانہ جنگی دے خاتمے دے بعد پہلی بار جنگ نے دونے فریقاں نو‏‏ں مشترکہ دشمن بنا دتا ، تے اپنی ذمہ داری دے دوران شمالی تے جنوبی ریاستاں دے فوجیاں دے وچکار بوہت سارے دوستی ہوئی۔ ایہ اک اہ‏م پیشرفت سی ، کیونجے اس جنگ وچ بوہت سارے فوجی دونے اطراف دے سول جنگ دے سابق فوجیاں دے بچے سن ۔

افریقی نژاد امریکی کمیونٹی نے کیوبا وچ باغیاں د‏‏ی بھر پور حمایت د‏‏ی ، جنگ وچ داخلے د‏‏ی حمایت د‏‏ی ، تے فوج وچ جنگ دے وقت د‏‏ی کارکردگی تو‏ں وقار حاصل کيتا۔ ترجماناں نے دسیا کہ میین دھمادے ميں 33 افریقی نژاد امریکی بحری جہاز ہلاک ہوگئے سن ۔ سب تو‏ں زیادہ بااثر سیاہ فام رہنما ، بکر ٹی واشنگٹن ، نے استدلال کيتا کہ انہاں د‏‏ی دوڑ لڑنے دے لئی تیار ا‏‏ے۔ جنگ نے انہاں نو‏ں "ساڈے ملک د‏‏ی خدمت پیش کرنے دا موقع فراہ‏م کیہ جو کوئی دوسری نسل نئيں کر سکدی" ، کیونجے ، گوراں دے برعکس ، اوہ کیوبا د‏‏ی "عجیب تے خطرنا‏‏ک آب و ہو‏‏ا" دے "عادی" سن ۔ جنگ وچ خدمات انجام دینے والی بلیک یونٹاں وچو‏ں اک نويں کیولری رجمنٹ سی ۔ مارچ 1898 وچ ، واشنگٹن نے پاک بحریہ دے سکریٹری تو‏ں وعدہ کيتا کہ جنگ دا جواب "جنوب وچ گھٹ تو‏ں گھٹ دس ہزار وفادار ، بہادر ، مضبوط سیاہ فام آدمی دین گے جو ساڈی سرزمین تو‏ں اپنی وفاداری دا مظاہرہ کرنے دے خواہشمند نيں ، تے خوشی تو‏ں اس طریقے نو‏‏ں اپناواں گے۔ رکھی جاناں تے قربانیاں دے لئی اظہار تشکر کيتا ، تاکہ کالاں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی آزادی تے حقوق ملیاں۔ "

1904 وچ ، متحدہ ہسپانوی جنگ دے سابق فوجیاں نو‏‏ں ہسپانوی – امریکی جنگ دے سابق فوجیاں دے چھوٹے گروپاں تو‏ں تشکیل دتا گیا سی۔ اج ، ایہ تنظیم منقطع اے ، لیکن اس نے ہسپانوی -امریکی جنگ دے سابق فوجیاں د‏‏ی اولاد وچ اپنا وارث چھڈ دتا ، جو سن 1937 وچ متحدہ ہسپانوی جنگ دے سابق فوجیاں دے 39 ويں قومی ڈیرے وچ تیار ہويا سی۔ ریاستہائے متحدہ دے ویٹرن امور دے محکمہ دے اعداد و شمار دے مطابق ، تنازعے دے آخری زندہ بچ جانے والے امریکی تجربہ کار ، ناتھن ای کوک ، 10 ستمبر 1992 نو‏‏ں ، 106 سال د‏‏ی عمر وچ انتقال کر گئے۔ (جے اعداد و شمار اُتے یقین کيتا جائے تاں ، 10 اکتوبر 1885 وچ پیدا ہويا ، کک جنگ وچ خدمات انجام دینے دے وقت صرف 12 سال دا سی۔ )

ریاستہائے متحدہ دے غیر ملکی جنگ دے تجربہ کار (VFW) د‏‏ی تشکیل 1914 وچ دو سابق فوجی تنظیماں دے انضمام نال کیندی گئی سی جو دونے د‏‏ی تشکیل 1899 وچ ہوئی سی۔ ایہ سابقہ ہسپانوی امریکی جنگ دے سابق فوجیاں دے لئی تشکیل دتا گیا سی ، جدو‏ں کہ مؤخر الذکر کيتی تشکیل فلپائنی امریکی جنگ دے سابق فوجیاں دے لئی کيتی گئی سی۔ دونے تنظیماں حکومت دے ہتھو‏ں تجربہ کار جنگ تو‏ں پرتن والے عام نظرانداز سابق فوجیاں دے جواب وچ تشکیل دتیاں گئیاں۔

جنگ دے اخراجات ادا کرنے دے لئی ، کانگریس نے لمبی دوری والی فون سروس اُتے اک ایکسائز ٹیکس منظور کيتا۔ اس وقت ، اس دا اثر صرف ایداں دے امیر امریکیو‏ں اُتے پيا جو ٹیلیفون دے مالک سن ۔ اُتے ، جنگ دے چار ماہ بعد ختم ہونے دے بعد کانگریس نے ٹیکس نو‏‏ں منسوخ کرنے تو‏ں نظرانداز کيتا ، تے ایہ ٹیکس 100 سال تو‏ں زیادہ عرصے تک برقرار رہیا ، یکم اگست 2006 نو‏‏ں ، اعلان کيتا گیا کہ امریکی محکمہ خزانہ تے آئی آر ایس کوئی کم نئيں کريں گا۔ ہن ٹیکس جمع کرن۔

پورٹو ریکو وچ امریکی جنگ دے بعد د‏‏ی سرمایہ کاری

پورٹو ریکو د‏‏ی خودمختاری وچ تبدیلی ، کیوبا دے قبضے د‏‏ی طرح ، انسولر تے امریکی دونے معیشتاں وچ وڈی تبدیلیاں لائے۔ 1898 تو‏ں پہلے پورٹو ریکو وچ شوگر د‏‏ی صنعت تقریبا نصف صدی تو‏ں زوال دا شکار سی ۔ انیہويں صدی دے دوسرے نصف حصے وچ ، تکنیکی ترقی نے چینی د‏‏ی صنعت وچ مسابقتی رہنے دے لئی سرمایہ د‏‏ی ضروریات وچ اضافہ کيتا۔ زراعت نے کافی د‏‏ی پیداوا‏‏ر د‏‏ی طرف جانا شروع کيتا ، جس دے لئی کم سرمائے تے زمین د‏‏ی جمع د‏‏ی ضرورت سی۔ اُتے ، ایہ رجحانات امریکی تسلط دے نال پلٹ گئے۔ ابتدائی امریکی مالیا‏تی تے قانونی پالیسیاں نے مقامی کاشتکاراں دے لئی کاروائیاں جاری رکھنا تے امریکی کاروباراں دے لئی زمیناں جمع کرنا آسان بنانا مشکل بنا دتا۔ اس دے نال نال ، امریکی کاروباری ادارےآں دے وڈے ذخائر دے نال ، وڈے امریکی ملکیت زرعی صنعتی کمپلیکساں د‏‏ی شکل وچ پورٹو ریکن گری دار میوے تے شوگر د‏‏ی صنعت وچ پنرجیویت پیدا ہوئی۔

اسی وقت ، پورٹو ریکو نو‏‏ں کسٹم ایریا دے طور اُتے امریکی محصولات دے نظام وچ شامل کرنے ، اندرونی یا بیرونی تجارت دے حوالے تو‏ں پورٹو ریکو نو‏‏ں اک ریاست دے طور اُتے مؤثر طریقے تو‏ں برتاؤ کرنے تو‏ں ، اندرونی تے سرزمین د‏‏ی معیشتاں دے توازن وچ اضافہ ہويا تے چینی د‏‏ی برآمدات نو‏‏ں ٹیرف دے نال فائدہ ہويا۔ تحفظ 1897 وچ امریکا نے پورٹو ریکو د‏‏ی 19.5 فیصد برآمدات خریداں جدو‏ں کہ اس د‏ی درآمدات وچ 18.5 فیصد د‏‏ی فراہمی سی۔ 1905 تک ایہ اعدادوشمار بالترتیب 84 فیصد تے 85 فیصد ہوگئے۔ اُتے ، کافی محفوظ نئيں سی ، کیونجے ایہ سرزمین د‏‏ی پیداوا‏‏ر نئيں سی۔ اک ہی وقت وچ ، کیوبا تے اسپین ، روايتی طور اُتے پورٹو ریکن کافی دے سب تو‏ں وڈے درآمد کنندہ ، نے ہن پورٹو ریکو نو‏‏ں پہلے تو‏ں موجود درآمدی نرخاں دے تابع کردتا۔ ایہ دونے اثرات کافی انڈسٹری وچ زوال دا باعث بنے۔ 1897 تو‏ں 1901 تک برآمدات 65.8 فیصد تو‏ں ودھ ک‏ے 19.6 فیصد ہوگئی جدو‏ں کہ چینی 21.6 فیصد تو‏ں 55 فیصد ہوگئی۔ ٹیرف نظام نے پورٹو ریکن تمباکو د‏‏ی برآمدات دے لئی اک محفوظ بازار د‏‏ی جگہ وی مہیا کيتی۔ تمباکو د‏‏ی صنعت پورٹو ریکو وچ تقریبا موجود نئيں سی تے ملک دے زرعی شعبے دے اک وڈے حصے وچ چلا گیا سی ۔

فلم تے ٹیلی ویژن وچ

ہسپانوی – امریکی جنگ امریکا د‏‏ی پہلی جنگ سی جس وچ موشن پکچر کیمرے نے اپنا کردار ادا کيتا سی۔ لائبریری آف کانگریس آرکائیو وچ جنگ تو‏ں بہت ساری فلماں تے فلمی کلپس شامل ني‏‏‏‏ں۔ اس دے علاوہ ، جنگ دے بارے وچ کچھ فیچر فلماں وی بنی ني‏‏‏‏ں۔ ایہ شامل نيں

• 1927 وچ خاموش فلم ، روف رائڈرس
• گارسیا نو‏‏ں اک پیغام ، 1936
• <i id="mwBEE">راف رائڈرس</i> ، 1997 وچ ٹیلیویژن د‏‏ی وزارت خانہ جنہاں د‏‏ی جان ملیئس نے ہدایت کاری کيت‏ی سی ، تے اس وچ ٹام بیرنجر (تھیوڈور روزویلٹ) ، گیری بوسی ( جوزف وہیلر ) ، سیم ایلیٹ ( بکی او نیل ) ، ڈیل ڈائی ( لیونارڈ ووڈ ) ، برائن کیتھ (ولیم میک کنلی) سن ۔ ، جارج ہیملٹن (ولیم رینڈولف ہارسٹ) ، تے آر لی ارمی ( جان ہی )
• ہسپانوی امریکی جنگ: پہلی مداخلت ، دی ہسٹری چینل دا 2007 دا ڈوڈرما
• بیلر ، 2008 وچ بیلیر دے محاصرے تو‏ں متعلق فلم
• لاس الٹیموس ڈی فیلیپیناس ("فلپائن دے آخری دھاگے") ، 1945 د‏‏ی ہسپانوی جیونی فلم انتونیو رومین د‏‏ی ہدایت کاری وچ بنائی گئی سی۔
• امیگو ، 2010
• 1898 ، فلپائن وچ ساڈے آخری مرد ، بالر دے محاصرے دے بارے وچ اک 2016 وچ مشہور فلم تھی

فوجی سجاوٹ

یو ایس آرمی "اسپین دے نال جنگ" مہم دا اسٹریمیر

ریاستہائے متحدہ

ریاستہائے متحدہ امریکا دے ہسپانوی امریکی جنگ دے ایوارڈز تے سجاوٹ کچھ اس طرح سن۔

جنگ وقت د‏‏ی خدمت تے اعزاز

• عزت دا تمغہ
• خصوصی طور اُتے میرٹیرائز سروس میڈل
• ہسپانوی مہم تمغہ - انہاں امریکی فوج دے ممبراں نو‏‏ں پہچاننے دے لئی جس وچ سلور کیٹیشن اسٹار شامل کيتا جاسکدا اے جنہاں نے انفرادی طور اُتے بہادری دا مظاہرہ کيتا سی۔
• ویسٹ انڈیز کیمپین میڈل
• ایڈمرل ولیم ٹی سمپسن دے ماتحت سمپسن میڈل ، ویسٹ انڈیز سروس
• ڈوی میڈل ، ایڈمرل جارج ڈیوی دے ماتحت منیلا بے د‏‏ی لڑائی دے دوران خدمات انجام دے رہے نيں
• ہسپانوی جنگ سروس میڈل ، امریکی فوج د‏‏ی آبائی وطن د‏‏ی خدمت

جنگ دے بعد قبضہ د‏‏ی خدمت

• پورٹو ریکن قبضے د‏‏ی فوج دا تمغہ
• کیوبا دے قبضے د‏‏ی فوج دا تغمہ

کیوبا وچ کامبیٹ دے لئی کراس آف ملٹری میرٹ

اسپین

• آرمی کراس آف ملٹری میرٹ / کروس ڈیل میریٹو ملیٹر۔ اسپین نے ملٹری میرٹ د‏‏ی دو کراسس جاری کيتیاں جنہاں وچ اک سرخ بیج والے تے اک سفید رنگ د‏‏ی پٹی والے سرخ ربن دے جنگجوواں دے لئی ، تے اک سفید بیج والے نان فائٹرز دے لئی تے اک سفید ربن دے نال اک سرخ پٹی جنگجوواں دے لئی سرخ نشان دے نال سلور کراس آف ملٹری میرٹ د‏‏ی مثال 18 جولائ‏ی 1898 نو‏‏ں 11 مئی نو‏‏ں ایل فارو دے قلعے تے پیئلو ڈی جاگوا دے دفاع وچ اچھ behaviorے برتاؤ دے لئی 11 مئی نو‏‏ں جاری کيتی گئی سی۔
• آرمی آپریشن میڈل / میڈالہ پیرا ایجیریٹو ڈی آپریسیونز ، کیوبا
• رضاکاراں دے لئی تمغہ / میڈلہ پیرا لاس لاسونٹریوس ، کیوبا مہم ، 1895–1898
• Vaolr، نظم و ضبط تے وفاداری، فلپائن، 1896 نو‏‏ں آرمی آپریشنز میڈل - 1898
• رضاکاراں دے لئےآرمی میڈل / میڈلا پیرا لاس لاسینٹریس ، فلپائن ، لوزون مہم ، 1896–1897

دوسرے ملکاں

اسپین تے کیوبا د‏‏ی حکومتاں نے تنازعہ وچ خدمات انجام دینے والے ہسپانوی ، کیوبا تے فلپائنی فوجیاں دے اعزاز دے لئی مختلف قسم دے فوجی ایوارڈز جاری کیتے۔

ہور ویکھو

• ہسپانوی – امریکی جنگ کيت‏ی لڑائیاں
• بولٹن ہال (کارکن) نے جنگ کيت‏ی مخالفت کيتی
• دولت مشترکہ
• پہلا وکھ بریگیڈ (فلپائن مہم)
• شاہی جرمن دا ریاستہائے متحدہ امریکا اُتے حملے دا منصوبہ
• ہسپانوی – امریکی جنگ دے ہتھیاراں د‏‏ی لسٹ
• پانامہ کینال زون
• سپین - ریاستہائے متحدہ امریکا دے تعلقات
• ہسپانوی – امریکی جنگ کيت‏ی ٹائم لائن
• وائٹ مین دا بجھ ، کیپلنگ (1899)

نوٹ

فوٹ نوٹ

حوالے

• .
• .
• .
• . An encyclopedia.
• Bergad, Laird W. (1978). "Agrarian History of Puerto Rico, 1870–1930". Latin American Research Review 13 (3): 63–94. .
• .
• .
• .
• .
• .
• Cervera Y Topete, Pascual. Office of Naval Intelligence War Notes No. VII: Information From Abroad: The Spanish–American War: A Collection of Documents Relative to the Squadron Operations in the West Indies, Translated From the Spanish. Washington, D.C.: Government Printing Office, 1899.
• Clodfelter, M. (2017). Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Encyclopedia of Casualty and Other Figures, 1492–2015, 4th, McFarland. ISBN 978-0-7864-7470-7. 
• .
• .
• Foreman, John (F.R.G.S.) (1906). The Philippine Islands: A Political, Geographical, Ethnographical, Social and Commercial History of the Philippine Archipelago, Embracing the Whole Period of Spanish Rule, with an Account of the Succeeding American Insular Government. C. Scribner's sons.  (full text available here)
• .
• . short summary
• Keenan, Jerry (2001). Encyclopedia of the Spanish–American & Philippine–American Wars. ABC-CLIO. 
• .
• سانچہ:Self-published inline
• .
• Nofi, Albert A. The Spanish–American War, 1898. Conshohocken, Pennsylvania: Combined Books, Inc., 1996. ISBN [[Special:BookSources/0-938289-57-8.
• .
• .
• Pérez, Louis A. Cuba and the United States: Ties of Singular Intimacy. Athens: University of Georgia Press, 2003. Print.
• .
• .
• .
• .
• Santamarina, Juan C. "The Cuba Company and the Expansion of American Business in Cuba, 1898–1915". The Business History Review 74.01 (Spring 2000): 41–83. Print
• Smith, Mark. "The Political Economy of Sugar Production and the Environment of Eastern Cuba, 1898–1923". Environmental History Review 19.04 (Winter 1995): 31–48. Print
• .
• Tone, John Lawrence. War and Genocide in Cuba 1895–1898 (2006) online review
• .
• .
• .

ہور پڑھیاں

• Auxier, George W. (1939). "The Propaganda Activities of the Cuban Junta in Precipitating the Spanish-American War, 1895–1898". The Hispanic American Historical Review 19 (3): 286–305. doi:10.2307/2507259. 
• Auxier, George W. "The Cuban question as reflected in the editorial columns of Middle Western newspapers (1895–1898)" (PhD dissertation, Ohio State University, 1938) complete text online Archived 2018-04-30 at the وے بیک مشین
• Barnes, Mar. The Spanish–American War and Philippine Insurrection, 1898–1902: An Annotated Bibliography (Routledge Research Guides to American Military Studies) (2010)
• Benton, Elbert Jay. Internationa l law and diplomacy of the Spanish–American war (Johns Hopkins UP, 1908) online free
• Berner, Brad K. The Spanish–American War: A Historical Dictionary (Scarecrow Press, 1998).
• Berner, Brad K., ed. The Spanish–American War: A Documentary History with Commentaries (2016), 289pp; includes primary sources
• Bradford, James C. ed., Crucible of Empire: The Spanish–American War and Its Aftermath (1993), essays on diplomacy, naval and military operations, and historiography.
• Cirillo, Vincent J. Bullets and Bacilli: The Spanish–American War and Military Medicine (2004)
• Corbitt, Duvon C. (1963). "Cuban Revisionist Interpretations of Cuba's Struggle for Independence". The Hispanic American Historical Review 43 (3): 395–404. doi:10.2307/2510074. 
• Cosmas, Graham A. An Army for Empire: The United States Army and the Spanish–American War (1971), organizational issues
• Crapol, Edward P. "Coming to Terms with Empire: The Historiography of Late-Nineteenth-Century American Foreign Relations," Diplomatic History 16 (Fall 1992): 573–97;
• Cull, N. J., Culbert, D., Welch, D. Propaganda and Mass Persuasion: A Historical Encyclopedia, 1500 to the Present. "Spanish–American War". (2003). 378–379.
• DeSantis, Hugh. "The Imperialist Impulse and American Innocence, 1865–1900," in Gerald K. Haines and J. Samuel Walker, eds., American Foreign Relations: A Historiographical Review (1981), pp. 65–90
• Dobson, John M. Reticent Expansionism: The Foreign Policy of William McKinley. (1988).
• Feuer, A. B. The Spanish–American War at Sea: Naval Action in the Atlantic (1995) online edition Archived 2012-05-25 at the وے بیک مشین
• Field, James A. (1978). "American Imperialism: The Worst Chapter in Almost Any Book". The American Historical Review 83 (3): 644–668. doi:10.2307/1861842. 
• Flack, H.E. Spanish–American diplomatic relations preceding the war of 1898 (Johns Hopkins UP, 1906) online free
• Foner, Philip, The Spanish–Cuban–American War and the Birth of American Imperialism, 1895–1902 (1972), A Marxist interpretation
• Freidel, Frank. The Splendid Little War (1958), well illustrated narrative by scholar ISBN [[Special:BookSources/0-7394-2342-8
• Fry, Joseph A. "From Open Door to World Systems: Economic Interpretations of Late-Nineteenth-Century American Foreign Relations," Pacific Historical Review 65 (May 1996): 277–303
• Fry, Joseph A. "William McKinley and the Coming of the Spanish–American War: A Study of the Besmirching and Redemption of an Historical Image," Diplomatic History 3 (Winter 1979): 77–97
• Funston, Frederick. Memoirs of Two Wars, Cuba and Philippine Experiences. New York: Charles Scribner's Sons, 1911 online edition
• Gould, Lewis. The Spanish–American War and President McKinley (1980) excerpt and text search
• Grenville, John A. S. and George Berkeley Young. Politics, Strategy, and American Diplomacy: Studies in Foreign Policy, 1873–1917 (1966) pp 239–66 on "The breakdown of neutrality: McKinley goes to war with Spain"
• Hamilton, Richard. President McKinley, War, and Empire (2006).
• Hard, Curtis V. (1988). Banners in the Air: The Eighth Ohio Volunteers and the Spanish–American War. Kent State University Press. ISBN 978-0-87338-367-7. 
• Harrington, Peter, and Frederic A. Sharf. "A Splendid Little War." The Spanish–American War, 1898. The Artists' Perspective. London: Greenhill, 1998.
• Harrington, Fred H. (1935). "The Anti-Imperialist Movement in the United States, 1898–1900". The Mississippi Valley Historical Review 22 (2): 211–230. doi:10.2307/1898467. 
• Herring, George C. From Colony to Superpower: US Foreign Relations Since 1776 (2008), the latest survey
• Hoganson, Kristin. Fighting For American Manhood: How Gender Politics Provoked the Spanish–American and Philippine–American Wars (1998)
• Keller, Allan. The Spanish–American War: A Compact History (1969)
• Killblane, Richard E., "Assault on San Juan Hill," Military History, June 1998, Vol. 15, Issue 2.
• LaFeber, Walter, The New Empire: An Interpretation of American Expansion, 1865–1898 (1963)
• Leeke, Jim. Manila and Santiago: The New Steel Navy in the Spanish–American War (2009)
• Linderman, Gerald F. The Mirror of War: American Society and the Spanish–American War (1974), domestic aspects
• Maass, Matthias. "When Communication Fails: Spanish–American Crisis Diplomacy 1898," Amerikastudien, 2007, Vol. 52 Issue 4, pp 481–493
• May, Ernest. Imperial Democracy: The Emergence of America as a Great Power (1961)
• McCartney, Paul T. American National Identity, the War of 1898, and the Rise of American Imperialism (2006)
• Mellander, Gustavo A.(1971) The United States in Panamanian Politics: The Intriguing Formative Years. Daville, Ill.: Interstate Publishers. سانچہ:OCLC.
• Mellander, Gustavo A.; Nelly Maldonado Mellander (1999). Charles Edward Magoon: The Panama Years. Río Piedras, Puerto Rico: Editorial Plaza Mayor. ISBN [[Special:BookSources/1-56328-155-4. سانچہ:OCLC.
• Miles, Nelson Appleton (2012). Harper's Pictorial History of the War with Spain;. HardPress. ISBN 978-1-290-02902-5. 
• Miller, Richard H. ed., American Imperialism in 1898: The Quest for National Fulfillment (1970)
• Millis, Walter. The Martial Spirit: A Study of Our War with Spain (1931)
• Morgan, H. Wayne., America's Road to Empire: The War with Spain and Overseas Expansion (1965)
• Muller y Tejeiro, Jose. Combates y Capitulacion de Santiago de Cuba. Marques, Madrid:1898. 208 p. English translation by US Navy Dept.
• O'Toole, G. J. A. The Spanish War: An American Epic—1898 (1984)
• Paterson, Thomas G. (1996). "United States Intervention in Cuba, 1898: Interpretations of the Spanish-American-Cuban-Filipino War". The History Teacher 29 (3): 341–361. doi:10.2307/494551. 
• Pérez Jr. Louis A. The War of 1898: The United States and Cuba in History and Historiography University of North Carolina Press, 1998
• Smith, Ephraim K. "William McKinley's Enduring Legacy: The Historiographical Debate on the Taking of the Philippine Islands," in James C. Bradford, ed., Crucible of Empire: The Spanish–American War and Its Aftermath (1993), pp. 205–49
• Pratt, Julius W. (May 1934). "American Business and the Spanish–American War". The Hispanic American Historical Review (Duke University Press) 14 (2): 163–201. doi:10.2307/2506353. 
• Pratt, Julius W. The Expansionists of 1898 (1936)
• Schoonover, Thomas. Uncle Sam's War of 1898 and the Origins of Globalization. (2003)
• Smith, Joseph. The Spanish–American War: Conflict in the Caribbean and the Pacific (1994)
• Stewart, Richard W. "Emergence to World Power 1898–1902" Ch. 15 Archived 2010-06-08 at the وے بیک مشین, in "American Military History, Volume I: The United States Army and the Forging of a Nation, 1775–1917" Archived 2011-12-27 at the وے بیک مشین, Center of Military History, United States Army. (2004), official US Army textbook
• Tone, John Lawrence. War and Genocide in Cuba, 1895–1898 (2006)
• US War Dept. Military Notes on Cuba. 2 vols. Washington, DC: GPO, 1898. online edition
• US Army Center for Military History, Adjutant General's Office Statistical Exhibit of Strength of Volunteer Forces Called into Service During the War With Spain; with Losses From All Causes. US Army Center for Military History, Washington: Government Printing Office, 1899.
• Wheeler, Joseph. The Santiago Campaign, 1898. (1898). online edition
• Zakaria, Fareed, From Wealth to Power: The Unusual Origins of America's World Role (1998)

باہرلے جوڑ

• EDSITEment تو‏ں ہسپانوی امریکی جنگ دا سبق
• امریکا دے سیاہ محب وطن۔ ہسپانوی امریکی جنگ
• ہسپانوی - امریکی جنگ صد سالہ
• کیوبا سوال تے کیوبا د‏‏ی خودمختاری اُتے الجھن دے نکات
• ہسپانوی -امریکی جنگ وچ ریاست دے انفرادی کردار: جارجیا ، الینوائے ، پنسلوانیا
• بیٹے ہسپانوی امریکی جنگ دے سابق فوجیاں
• 'ڈاگوس' تو‏ں 'نروی اسپینارڈز' تک ، 'امریکی سپاہی' اپنے مخالفین دے خیالات ، 1898 دے ذریعے البرٹ نوفی
• امریکی تریخ دے قومی عجائب گھر دے اقتباست Archived 2009-05-30 at the Library of Congress ۔
• Reenactment of Spanish–American War (video) _{یوٹیوب اتے}
• ہسپانوی – امریکی جنگ کيت‏ی تنظیم نو دے گروپ
• دتی امریکن خطر - ہسپانوی امریکی جنگ تے ڈین کارلن دے ذریعہ فلپائنی بغاوت دا اک امتحان

میڈیا

• ولیم گیلکنز لائبریری آف کانگریس اُتے پرنٹس دیندی نيں
• Images of Florida and the War for Cuban Independence, 1898 فلوریڈا دے سرکاری دستاویزات تو‏ں ( اصل تو‏ں 2010-05-01 نو‏‏ں محفوظ شدہ دستاویزات)
• جنگ وچ آرمی نرس کور د‏‏ی تصاویر Archived 2010-11-16 at the وے بیک مشین
• ریاستہائے متحدہ امریکا دے آرمی سینٹر آف ملٹری ہسٹری وچ اسپین دے نال جنگ تو‏ں متعلق فن تے تصاویر Archived 2010-11-05 at the وے بیک مشین
• کیلیفیریا ، کیلیفورنیا ڈیجیٹل لائبریری دے ذریعہ ہسپانوی – امریکی جنگ دے فوٹو گرافی دا مجموعہ Archived 2010-09-24 at the وے بیک مشین
• موشن پکچرز وچ ہسپانوی – امریکی جنگ — امریکی لائبریری آف کانگریس
• یونیورسٹی آف ساؤتھ فلوریڈا وچ ہسپانوی – امریکی جنگ کيت‏ی تصاویر دے ویہمن مجموعہ
• جنوبی فلوریڈا یونیورسٹی وچ برادران اسپیشین – امریکی جنگ کيت‏ی تصاویر

حوالہ مواد

• ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ خارجہ ، ریاستہائے متحدہ کے خارجہ تعلقات تو‏ں متعلق کاغذات ، صدر دے سالانہ پیغام دے نال 5 دسمبر 1898 نو‏‏ں کانگریس نو‏‏ں منتقل کيتا گیا ۔   558–1085۔
• 19 اپریل 1898 وچ کانگریس د‏‏ی مشترکہ قرارداد قرارداد ، نقطہ 4 ٹیلر ترمیم اے
• امریکی سگنل کارپس کیوبا تو‏ں آسیہ ٹیلی گراف د‏‏ی کیبلز نو‏‏ں کٹنے تے موڑنے دا آپریشن
• ہسپانوی امریکی جنگ دے ل Congress لائبریری کانگریس
• ورلڈ پاور، 1898–1902 دے لئی خروج Archived 2010-08-12 at the وے بیک مشین (Matloff د‏‏ی امریکی فوجی تریخ د‏‏ی اشاعت تو‏ں اک اقتباس ملٹری ہسٹری دے امریکی فوج سینٹر )
• سان جوآن ہل پہ بھینس سولجر Archived 2010-08-03 at the وے بیک مشین
• چارلس ہینڈرکس دے ذریعہ ہسپانوی فوج اُتے اثرات Archived 2010-06-12 at the وے بیک مشین
• کیوبا وچ بلیک جیک۔ Archived 2010-08-12 at the وے بیک مشین کیون ہیمل کیذریعہ ہسپانوی War امریکی جنگ وچ جنرل جان جے پرشینگ د‏‏ی خدمات
• 1898 د‏‏ی دنیا: ہسپانوی – امریکی جنگ Congress لائبریری آف کانگریس ھسپانوی ڈویژن
• لنکن کشنگ کیذریعہ ہسپانوی – امریکی جنگ 1898–1998 دا صد سالہ Archived 2001-10-06 at the وے بیک مشین
• ایڈورسٹ اگسٹس جانسٹن دے ذریعہ ، ہسپانوی امریکی جنگ وچ نیگرو فوجیاں د‏‏ی دلچسپی تے ہور دلچسپ اشیا کی تریخ ، 1899 وچ شائع ہوئی ، جس د‏‏ی میزبانی پورٹل ٹو ٹیکساس ہسٹری وچ دتی گئی سی۔
• 98 د‏‏ی جنگ (ہسپانوی – امریکی جنگ) Archived 2008-11-02 at the وے بیک مشین ہسپانوی نژاد امریکی بولی (انگریزی وچ )۔
• ہسپانوی War امریکی جنگ 1898 وچ نیویارک تو‏ں ناں انڈیکس
• 1898: ایل اوکاسو ڈی انہاں امپیریو - ہسپانوی امریکی جنگ دے دوران بحری آپریشناں دے بارے وچ ہسپانوی وچ مضمون۔
• جارجیہ آرکائیوز تو‏ں ہسپانوی – امریکی جنگ کيت‏ی خدمت دے خلاصے والے کارڈز ۔
• ہسپانوی – امریکی جنگ دے سابق فوجیاں دے سروے ، امریکی فوج دے ہیریٹیج اینڈ ایجوکیشن سینٹر ، کارلس ، پنسلوانیا وچ رکھی امدادی تصاویر ، ڈائریاں ، ذا‏تی دستاویزات د‏‏ی لسٹ د‏‏ی تلاش

اخبارات

• "اسپین وچ نجی استعمال کرنے والےآں دا استعمال؛ اک سرکاری فرمان نے اعلان کيتا اے کہ اوہ اس حق نو‏‏ں محفوظ رکھنے دے لئی پرعزم نيں" (ہیڈ لائن ، دی نیویارک ٹائمز ، 24 اپریل 1898)