اسماعیل دیوبندی
محمد اسماعیل | |
---|---|
جم | محمد اسماعیل دسمبر 0, 1901 سلطان پور لوہیاں نزد فرید سرائے ریاست کپور تھلہ ضلع جالندھر |
قلمی ناں | دیوبندتی، محمدی |
کم کِتہ | مصنف، معلم، خطیب |
قومیت | پاکستانی |
نسل | گل |
تعلیم | قرآن، حدیث |
مادر علمی | مدرسہ خیر المدارس جالندھر، مدرسہِ دیوبند |
صنف | قرآن، حدیث |
ولدیت: مولانا سلطان علی مرحوم[۱]
وفات: 15 جمادی الثانی 1396ھ، 14 جون 1976ء[۱]
مدفن: کربلا دھپ شاہ فیصل آباد[۱]
مولانا محمد اسماعیل گوجروی دی پیدائش سلطان پور لدھیانہ کپور تھلہ وچ 1901ء وچ ہوئی تے وفات 14 جون 1976ء نوں فیصل آباد وچ ہوئی۔[۲]
مولانا محمد اسماعیل 1901ء نوں بمقام سلطان پور لوہیاں نزد فرید سرائے ریاست کپور تھلہ ضلع جالندھر دے اک علمی گھرانے وچ پیدا ہوئے۔ آپ دے والد جماعت اہل حدیث دے اک جید عالم دین سن جو مردے دم تک آبائی مذہب اُتے رہے مولانا سلطان علی دا انتقال 112 برس دی عمر وچ حضرت مبلغ اعظم دے انتقال توں چند سال پہلے ہويا سی۔[۱] آپ نے ابتدائی دینی تعلیم اپنے والد توں حاصل کيتی اس دے بعد مبادیات پڑھنے دے لئی حکیم محمد حسن میثم پوری دے شہر میثم پور چلے گئے۔ فیر رائے پور وچ حضرت مولانا مفتی فقیر اللہ (م 1382ھ) توں استفادہ کیندا اس دے بعد مدرسہ خیر المدارس جالندھر وچ داخل ہوئے گئے جتھے حضرت خیر محمد جالندھری (م 1390ھ) تے حضرت مولانا محمد علی جالندھری (م 1391ھ) دے سامنے زانوائے ادب تہ کیتا اوتھے توں فارغ التحصیل ہوئے کے دیوبند دا رخ کیتا جتھے شیخ الحدیث حضرت مولانا سید انور شاہ کاشمیری تے شیخ الادب حضرت مولانا اعزاز علی توں اخذ فیض کیتا۔ فیر آپ ڈابھیل چلے گئے جتھے شیخ القرآن حضرت مولانا شبیر احمد عثمانی توں قرآن پاک دی تفسیر پڑھی۔
ایتھے توں فارغ ہونے دے بعد ٹوبہ ٹیک سنگھ وچ دیوبندی حضرات دی مسجد "مسجد اکبری" وچ خطیب ہوئے گئے۔ ايسے دوران آپ دی کِسے شیعہ نال ملاقات ہوئے گئی جس نے شیعیت دی دعوت دتی آخر آپ نے تحقیق و جستجو کرنا شروع دی تے کچھ عرصہ دے بعد شیعہ ہونے دا اعلبن کے دتا۔ رد عمل دے طور اُتے آپ دے عزیز و اقارب حتی کہ والد صاحب نے وی علیحدگی اختیار کر لئی لیکن جدوں آدمی حق و حقیقت نوں پا لیندا اے تاں فیر تختہ دار دی طرف وی ہنستا ہويا چل پڑدا اے۔ کِسے دی مخالفت کيتی آپ نے پروا نہ کيتی۔ ايسے دوران آپ دے ٢ بیٹے "محبوب عالم " تے "بدر عالم" انتقال کر گئے۔
شیعہ ہونے دے بعد آپ نے تقاریر دا سلسلہ شروع کر دتا جس وچ کمال حاصل کیتا۔ ايسے دوران مسلم لیگ دے لئی کم کیتا جدوں پاکستان بن گیا، تاں آپ سیاست توں کنارہ کش ہوئے گئے۔[۳]
مبلغِ اعظم, مولانا محمد اسماعیل محمدی (دیوبندی) جناب مولانا فاضل حسین علوی دے استاد نيں۔ اسماعیل دیوبندی پہلے دیوبند مسلک نال تعلق رکھدے سن بعد وچ انہاں نے شیعہ اثنا عشری مسلک قبول کیتا۔ ایہ شیعہ اسلام دے بہت وڈے مناظر سن ۔ انہاں نوں مبلغ اعظم دا لقب ملا۔
مبلغ اعظم صرف مناظر ہی نئيں سن بلکہ اوہ اک بلند پایہ خطیب و مبلغ وی سن جنہاں دی تقریراں نے ہزارہیا لوکاں نوں مذہب شیعہ اختیار کرنے اُتے مجبور کر دتا۔[۴]
مولانا صاحب مدرسہِ دیوبند توں فارغ التحصیل عالم سن مگر بعد وچ مذہبِ حقہ دی صداقت توں متاثر ہوئے کے مذہبِ اہلِ بیت قبول کیتا تے فیر تمام عمر بطور مبلغ و مناظر ايسے مذہب حقہ دی ترویج وچ بسر دی تے مبلغِ اعظم خطاب پایا. مولانا شاندار بارعب شخصیت دے مالک سن ۔
کہیا کردے سن کہ اندرونی طور اُتے مومنین اتحاد رکھن باہر توں کِسے نوں ميں نقصان نئيں پہنچانے داں گا. زندگی بھر بے شمار مناظرے کیتے. اج وی علما مناظرے کرنے دے لئی آپ ہی دے کیتے ہوئے مناظرےآں توں کسبِ فیض حاصل کردے نيں۔ جتھے وی مجالس پڑھنے جاندے نال وچ کتاباں دا صندوق نال لے کے جاندے تے دورانِ مجلس کتاباں کھول دے دکھاندے. آپ دی رحلت دے بعد بوہت سارے مناظرینِ مذہبِ حقہ نے آپ دا انداز اپنانے دی کوشش کيتی. [۵]
آل محمد دے مننے دے تن رکن نيں۔
1۔ اہل بیت دی امامت اُتے ایمان لیانا
2۔ اہل بیت دی محبت نوں واجب سمجھنا
3۔ اہل بیت دے دشمناں توں بیزار ہوئے جانا
جو آل محمد دی امامت اُتے ایمان نئيں لایا، جس نے آل محمد دی محبت نوں واجب نئيں سمجھیا تے جو اہل بیت دے دشمناں توں بیزار نہ ہويا اوہ یا تاں اہل بیت نوں مندا نئيں یا فیر اوہ مننا جاندا نہيں۔[۶]
مبلغ اعظم دی وصیت
[سودھو]میں تواڈی قوم دا مشہور مبلغ ہون۔ جدوں ميں مر جاواں تاں میری کتاباں یاد نہ رکھنا، میرے مناظرے یاد نہ رکھنا لیکن میری 2 وصیتاں نہ بھولنا :-
1۔ خون حسین علیہ السلام نہ بھولنا
2۔ چادر زینب سلام اللہ علیہا نہ بھولنا[۷]
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ "مراسم عزاداری قرآن و حدیث دی روشنی وچ " صفحہ نمبر 25 (مؤلف: مولانا محمد اسماعیل)
- ↑ احتساب قادیانیت جلد نمبر50، صفحہ نمبر 473
- ↑ "مراسم عزاداری قرآن و حدیث دی روشنی وچ " صفحہ نمبر 26 (مؤلف: مولانا محمد اسماعیل)
- ↑ مبلغ اعظم صفحہ نمبر 7 (مؤلف: مولانا الحاج ناصر حسین نجفی)
- ↑ https://web.facebook.com/azadari.in.sialkot/photos/a.485963641414997/1007072565970766/?type=1&theater
- ↑ مجموعہ تقاریر مبلغ اعظم مولانا محمد اسماعیل (مؤلف: مولانا الحاج ناصر حسین نجفی)
- ↑ مبلغ اعظم صفحہ نمبر 6 (مؤلف: مولانا الحاج ناصر حسین نجفی)