Jump to content

انور شاہ کشمیری

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
انور شاہ کشمیری

جم 26 نومبر 1875   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


ڈوگرہ راج   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 28 مئی 1934 (59 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


دیوبند   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت برطانوی ہندستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی دارالعلوم دیوبند   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تلمیذ خاص مولانا غلام غوث ہزاروی ،  یوسف بنوری   ویکی ڈیٹا اُتے (P802) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ الٰہیات دان ،  فقیہ ،  شاعر   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان کشمیری ،  عربی ،  فارسی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شعبۂ عمل فقہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P101) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

ولادت

[سودھو]

27 شوال المکرم 1292ھ بمطابق سن 25 نومبر 1875ء بروز شنبہ بوقت صبح اپنے ننھیال دے ہاں بمقام دودھواں و علاقہ لولاب کشمیر وچ پیدا ہوئے۔

ابتدائی تعلیم

[سودھو]

چار یا پنج سال د‏‏ی عمر وچ اپنے والد سید محمد معظم شاہ تو‏ں قرآن پاک پڑھنا شروع کيتا تے چھ برس د‏‏ی عمر تک قرآن دے علاوہ فارسی دے متعدد رسالے وی ختم کر لئی۔ غلام محمد صاحب تو‏ں فارسی و عربی د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔ تن سال تک آپ نے ہزارہ (خیبر پختونخوا) دے متعدد علما و صلحاء د‏‏ی خدمت وچ علوم عربیہ د‏‏ی تکمیل کیتی۔

اعلیٰ تعلیم

[سودھو]

1307ھ بمطابق 1890ء وچ ہزارہ تو‏ں دارالعلوم دیوبند گئے تے چار سال رہ ک‏ے اوتھ‏ے دے مشاہیر وقت علما تو‏ں فیوض علمیہ و باطنیہ دا بدرجہ اتم استفادہ کيتا تے ویہہ اکیس سال د‏‏ی عمر وچ نمایاں شہرت دے نال 1312ھ بمطابق 1894ء وچ سند فراغت حاصل کيتی۔

مشہور استاد

[سودھو]
  • مولا‏نا محمود حسن عثمانی دیوبندی
  • مولا‏نا خلیل احمد سہارنپوری
  • مولا‏نا محمداسحاق امرتسری
  • مولا‏نا غلام رسول ہزاروی

تدریس

[سودھو]

فراغت دے بعد دہلی وچ مدرسہ امینیہ وچ چار سال تک ،درس اول رہ‏‏ے۔ فیر خواجگان قصہ بارہ مولا وچ مدرسہ فیض عام د‏‏ی بنیاد رکھی۔

دیوبند واپسی

[سودھو]

تقریباً تن سال تک علوم الاسامیہ پڑھاندے رہ‏ے، فیر دارالعلوم دیوبند تشریف لے گئے تے اوتھ‏ے مدرس مقرر ہوئے۔ 1345ھ بمطابق سن 1927ء تک آپ دار العلوم دیوبند وچ صدر مدرس د‏‏ی حیثیت تو‏ں درس حدیث دیندے رہ‏‏ے۔

ڈابھیل وچ

[سودھو]

دیوبند تو‏ں ڈابھیل جامعہ اسلامیہ تشریف لے گئے تے 1351ھ بمطابق 1932ء تک جامعہ وچ درس حدیث دیندے رہ‏‏ے۔

مشہور تلامذہ

[سودھو]

چند مشہور تلامذہ دے ناں ایہ نيں :

شیخ القرآن مولا‏نا غلام اللہ خانؒ

پیر طریقت سید عنایت اللہ شاہ بخاریؒ

  • مولا‏نا شاہ عبدالقادر رائپوری
  • مفتی محمدشفیع عثمانی
  • مولا‏نا سید مناظر احسن گیلانی
  • مولا‏نا محمدادریس کاندھلوی
  • مولا‏نا سید بدر عالم میرٹھی
  • مولا‏نا حفظ الرحمان سیوہاروی
  • مولا‏نا سید محمدیوسف بنوری
  • مفتی محمد امرتسری
  • مولا‏نا حبیب الرحمان لدھیانوی
  • مولا‏نا قاری محمدطیب دیوبندی
  • مولا‏نا محمدمنظور نعمانی

لکھتاں

[سودھو]
  1. خاتم النبیین
  2. عقیدہ فی حیات عیسیٰ علیہ السلام
  3. التصریح بما تواترفی نزول المسیح
  4. فصل الخطاب فی مسئلہ ام الکتاب

تقاریر

[سودھو]

علامہ د‏‏ی تقریراں جو درس دے وقت املا کراندے سن انہاں وچ مشہور ترین تقریر “فیض الباری شرح بخاری“ دے ناں تو‏ں چار جلداں وچ چھپ چک‏ی ا‏‏ے۔ اردو وچ شرح بخاری بنام انوار الباری شاہ صاحب دے افادات 32 حصےآں وچ ساڈھے چھ ہزار صفحات اُتے شائع ہوئے نيں۔

اہ‏م کارنامے

[سودھو]

شاہ صاحب دا سب تو‏ں وڈا کمال ایہ اے کہ انہاں د‏‏ی تربیت تو‏ں ایداں دے عالم تے عظیم محدث، مفسر، فقیہہ، ادیب، خطیب، مؤرخ، شاعر، مصنف تے عارف پیدا ہوئے کہ جنہاں د‏‏ی نظیر گھٹ تو‏ں گھٹ پورے برصغیر وچ ملنا مشکل ا‏‏ے۔ دار العلوم دے اٹھارہ سالہ قیام وچ گھٹ تو‏ں گھٹ دو ہزار طلبہ شاہ صاحب تو‏ں بلا واسطہ مستفید ہوئے نيں۔

ختم نبوت

[سودھو]

دوسری دینی خدامت دے علاوہ آپ د‏‏ی تحریک ختم نبوت وچ خدمات وی بہت زیادہ تے نمایاں نيں۔

وفات

[سودھو]

2، صفر، 1352ھ بمطابق سن 7 فروری، 1933ء نو‏‏ں شب دے آخری حصہ وچ تقریباً 60 سال د‏‏ی عمر وچ دیوبند وچ داعئ اجل نو‏‏ں لبیک کہیا۔

حوالے

[سودھو]