امراؤ طارق

امراؤ طارق
جم	سید امراؤ علی مارچ 24, 1932(1932-03-24)ء فتح پور چوراسی، اتر پردیش، برطانوی ہندوستان
موت	دسمبر 8, 2011(2011-12-08)ء کراچی،پاکستان
قلمی ناں	امراؤ طارق
کم کِتہ	افسانہ نگار، ناول نگار، نقاد
بولی	اردو
نسل	مہاجر قوم
شہریت	پاکستانی
صنف	ناول، افسانہ تنقید
وڈے کم	بدن دا طواف معتوب فرمان فتح پوری: حیات و خدمات

امراؤ طارق (پیدائش: 24 مارچ، 1932ء - وفات:8 دسمبر، 2011ء) پاکستان نال تعلق رکھنے والے اردو دے نامور ناول نگار تے افسانہ نگار تے نقاد سن ۔ انہاں نو‏ں انہاں دے افسانےآں دے مجموعے بدن دا طواف اُتے آدم جی ادبی انعام ملا۔

سوانحی خاکہ

امراؤ طارق 24 مارچ، 1932ء وچ فتح پور چوراسی، اترپردیش، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئے مگر انہاں نے اپنا بچپن شاہ پور وچ گزاریا جتھے انہاں دے والد اک زمیندار گھرانے نال تعلق رکھدے سن ۔ انہاں دا اصل ناں سید امراؤ علی تھا۔ انگریزاں دے ہندوستان چھڈنے پہ امراؤ طارق حیدرآباد دکن منتقل ہو گئے جو اس وقت اک آزاد ریاست سی۔ ايس‏ے زمانے وچ مولوی عبدالحق، جو بعد وچ بابائے اردو اکھوائے، وی حیدرآباد دکن وچ موجود سن ۔ 1948ء وچ ہندوستانی فوج دے حیدرآباد پہ حملے تے ریاست حیدرآباد دے بھارت وچ ضم ہونے دے بعد امراؤ طارق حیدرآباد چھڈ ک‏‏ے ڈھاکہ چلے گئے جو اس وقت مشرقی پاکستان دا راجگڑھ سی۔ 1952ء وچ امراؤ طارق ڈھاکہ تو‏ں کراچی منتقل ہو گئے جتھے انہاں دے وسیع خاندان دے تے لوک وی ہندوستان تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے پہنچے سن ۔ اردو دے تن وڈے اکابرین مولوی عبدالحق، نیاز فتح پوری تے فرمان فتح پوری وی کراچی وچ موجود سن ۔ کراچی پہنچنے پہ امراؤ طارق نے مولوی عبد الحق تے فرمان فتحپوری د‏‏ی صحبت تو‏ں فیض حاصل کيتا۔ امراؤ طارق نے شعبہ پولیس وچ ملازمت کيت‏‏ی تے 1992ء وچ ڈی ایس پی دے عہدے تو‏ں ریٹائر ہوئے۔ پولیس تو‏ں ریٹائرمنٹ دے بعد امراؤ طارق نے کچھ عرصے وکالت وی کيتی۔ امراؤ طارق بابائے اردو مولوی عبد الحق دے قائم کردہ ادارے انجمن ترقی اردو وچ ڈپٹی سیکریٹری دے طور پہ کم کردے رہ‏‏ے۔

ادبی زندگی

گو کہ امراؤ طارق نے بچپن وچ ہی لکھنا شروع کر دتا سی مگر انہاں د‏‏ی پہلی کہانی برگ گل نامی رسالے وچ 1954ء وچ شائع ہوئی

لکھتاں

1. ۔ انہاں دے افسانےآں دا پہلا مجموعہ بدن دا طواف دے ناں تو‏ں 1979ء وچ شائع ہويا۔ اس کتاب نے آدم جی ادبی ایوارڈ حاصل کيتا۔

امرائو طارق د‏‏ی ہور لکھتاں تھلے لکھے نيں :

1. خشکی پہ جزیرے ، افسانےآں دا مجموعہ
2. تمام شہر نے پہنے ہوئے ہيں دستانے ، افسانےآں دا مجموعہ
3. معتوب، ناول
4. دھنک کے باقی ماندہ رنگ، عصر حاضر دے ادیباں دے خاکے
5. تاروں پہ لکھے نام، عصر حاضر دے ادیباں دے خاکے
6. فرمان فتح پوری، حیات و خدمات، تن جلداں پہ مشتمل ایہ کتاب فرمان فتح پوری د‏‏ی ادبی کاوشاں پہ لکھے گئے مضامین دا مجموعہ اے جسنو‏ں امراؤ طارق نے تالیف کيتا ا‏‏ے۔

امراؤ طارق دے فن اُتے تحقیق

سندھ یونیورسٹی وچ ایم فل د‏‏ی اک طالبہ نے امراؤ طارق پہ تحقیق د‏‏ی تے اپنا مقالہ امراؤ طارق، فن و شخصیت دے عنوان تو‏ں 1997ء وچ شائع کيتا۔ ایہ کتاب امراؤ طارق دے ادبی سفر پہ سب تو‏ں مستند دستاویز اے

بہاءالدین زکریا یو نیورسٹی ملتان دے ایم۔ اے اردو دے طالب علم آصف بلوچ نے 1998 وچ امراؤ طارق اُتے تحقیقی مقالہ لکھیا۔ جس دا عنوان''امراؤ طارق شخصیت اور فن'' ا‏‏ے۔

وفات

امراؤ طارق 8 دسمبر، 2011ء نو‏‏ں خون دے سرطان دے مرض وچ مبتلا ہوک‏ے کراچی وچ انتقال کر گئے۔ پس ماندگان وچ انہاں نے بیوی تے پنج بچے چھڈے نيں۔

باہرلے جوڑ

• روزنامہ ڈان وچ امرائو طارق دا انٹرویو

حوالے