ایران دے صوبے
موجودہ ایران نوں انتظامی طور اُتے اکتیہ 31 صوبیاں وچ تقسیم کیتا گیا اے جنہاں نوں فارسی زبان وچ استان کہندے نیں ۔ ہر صوبہ دا اک راجگڑھ اے جس نوں مرکز کہندے نیں تے جو عام طور اُتے صوبہ دا سب توں وڈا شہر ہُندا اے۔ مرکز جاں صوبائی راجگڑھ دا انتظام علاقائی حکومت چلاندی اے۔ جس دا سربراہ گورنر جزل جاں استاندار ہُندا اے جس نوں ایرانی وزارت داخلہ وفاقی کابینہ دی منظوری نال مقرر کردی اے۔
1950ء تک ایران کل 12 صوبیاں وچ تقسیم سی، جنہاں نوں 1950 وچ انتظامی طور اُتے تبدیل کر کے 10 ریاستاں وچ تبدیل کر دتا گیا۔ 1960ء تا 1981ء کئی ریاستاں نوں اک اک کر کے صوبیاں دا درجہ دتا جاندا رہیا تے نال ای نال نویں صوبے وی بنائے جاندے رہے، جس نال صوبیاں دی تعداد ودھدی گئی۔ آخری بار 2004ء وچ صوبہ خراسان تقسیم کر کے تن نویں صوبیاں وچ تبدیل کیتا گیا۔ اس وقت ایران دے اکتیہ 31 صوبے نیں ۔
| ایران rl انتظامی تقسیمی اکائی | دفتری | متعلقہ ادارہ | مرکز |
|---|---|---|---|
| کشور (ملک) | وزیر کشور (وزیر مملکت) | وزارت کشور (وزارت ملکی) | پایتخت (دار الحکومت) |
| استان (صوبہ) | استاندار (گورنر) | استانداری | مرکز استان |
| شہرستان | فرماندار | فرمانداری | مرکز شہرستان |
| بخش | بخشدار | بخشداری | مرکز بخش |
| دہستان | دہدار | دہداری | مرکز دہستان |
| شہر | شہردار | شہردار | نہیں ہے |
| روستا (گاؤں) | دهیار | دهیاری | نہیں اے |
صوباں دی لسٹ[سودھو]
| صوبہ | راجگڑھ | رقبہ[۱] | آبادی[۲] | کثافتِ آبادی (آبادی/مربع کلومیٹر²) |
کاؤنٹیاں | وضاحت | نقشہ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| البرز | کرج | [آلہ تبدیل: invalid number]5٫833 | 1٫375٫450 | 235.8 افراد فی مربع کلومیٹر (611/مربع میل) | 4 | 23/06/2010 تک، البرز صوبہ تہران دا حصہ سی۔ | 
|
| اردبیل | اردبیل | 17,800 کلومیٹر2 (6,900 مربع میل) | 1٫257٫624 | 70.7 افراد فی مربع کلومیٹر (183/مربع میل) | 9 | 1993 تک، اردبیل آذربیجان شرقی دا حصہ سی۔[۳] | 
|
| آذربایجان شرقی | تبریز | 45,650 کلومیٹر2 (17,630 مربع میل) | 3٫620٫183 | 76.7 افراد فی مربع کلومیٹر (199/مربع میل) | 19 | 
| |
| آذربایجان غربی | ارومیہ | 37,437 کلومیٹر2 (14,455 مربع میل) | 2٫949٫426 | 78.8 افراد فی مربع کلومیٹر (204/مربع میل) | 14 | پہلوی دور وچ ارومیہ رضویہ دے ناں توں جانا جادا سی۔ ۔[۴] | 
|
| بوشہر | بوشہر | 22,743 کلومیٹر2 (8,781 مربع میل) | 887٫115 | 35.9 افراد فی مربع کلومیٹر (93/مربع میل) | 9 | Originally part of Fars 1977 تک اسنوں خلیج فارس دے ناں توں پکاریا جادا سی۔ ۔[۵] | 
|
| چہارمحال و بختیاری | شہر کرد | 16,332 کلومیٹر2 (6,306 مربع میل) | 842٫002 | 51.6 افراد فی مربع کلومیٹر (134/مربع میل) | 6 | 1972 تک ایہ صوبہ اصفہان دا حصہ سی۔[۶] | 
|
| فارس | شیراز | 122,608 کلومیٹر2 (47,339 مربع میل) | 4٫385٫869 | 35.8 افراد فی مربع کلومیٹر (93/مربع میل) | 23 | 
| |
| گیلان | رشت | 14,042 کلومیٹر2 (5,422 مربع میل) | 2٫410٫523 | 171.7 افراد فی مربع کلومیٹر (445/مربع میل) | 16 | 
| |
| گلستان | گرگان | 20,195 کلومیٹر2 (7,797 مربع میل) | 1٫637٫063 | 81.1 افراد فی مربع کلومیٹر (210/مربع میل) | 11 | On the 31 مئی 1997, the shahrestans of Aliabad, Gonbad-e-kavus, Gorgan, Kordkuy, Minudasht, and Torkaman were separated from Mazandaran province to form Golestan province. گرگان was called Esteraba or Astarabad until 1937.[۵] | 
|
| ہمدان | ہمدان | 19,368 کلومیٹر2 (7,478 مربع میل) | 1٫790٫770 | 91 افراد فی مربع کلومیٹر (240/مربع میل) | 8 | کرمانشاہ دا حصہ۔[۵] | 
|
| ہرمزگان | بندر عباس | 70,669 کلومیٹر2 (27,285 مربع میل) | 1٫410٫667 | 18.6 افراد فی مربع کلومیٹر (48/مربع میل) | 11 | Originally part of Kerman province.[۵] Until 1977, the province was known as Banader va Jazayer-e Bahr-e Oman (Ports and Islands of the Sea of Oman)۔[۵] | 
|
| ایلام | ایلام | 20,133 کلومیٹر2 (7,773 مربع میل) | 545٫093 | 27.1 افراد فی مربع کلومیٹر (70/مربع میل) | 7 | Originally part of Kermanshah province.[۵] | 
|
| اصفہان | اصفہان | 107,029 کلومیٹر2 (41,324 مربع میل) | 4٫590٫595 | 41.6 افراد فی مربع کلومیٹر (108/مربع میل) | 21 | In 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinces.[۵] | 
|
| کرمان | کرمان | 180,836 کلومیٹر2 (69,821 مربع میل) | 2٫660٫927 | 13.5 افراد فی مربع کلومیٹر (35/مربع میل) | 14 | 
| |
| کرمانشاہ | کرمانشاہ | 24,998 کلومیٹر2 (9,652 مربع میل) | 1٫938٫060 | 77.5 افراد فی مربع کلومیٹر (201/مربع میل) | 13 | Between 1950 and 1979, both Kermanshah province and city were known as Kermanshahan and between 1979 and 1995 were known as Bakhtaran.[۵] | 
|
| خراسان شمالی | بجنورد | 28,434 کلومیٹر2 (10,978 مربع میل) | 820٫918 | 27.7 افراد فی مربع کلومیٹر (72/مربع میل) | 6 | On 29 ستمبر 2004, Khorasan was divided into three provinces. North Khorasan; Razavi Khorasan; South Khorasan.[۷] | 
|
| خراسان رضوی | مشہد | 144,681 کلومیٹر2 (55,862 مربع میل) | 5٫620٫770 | 36.0 افراد فی مربع کلومیٹر (93/مربع میل) | 19 | On 29 ستمبر 2004, Khorasan was divided into three provinces. North Khorasan; Razavi Khorasan; South Khorasan.[۷] | 
|
| [[خراسان جنوبی]] | بیرجند | 69,555 کلومیٹر2 (26,855 مربع میل) | 640٫218 | 7.3 افراد فی مربع کلومیٹر (19/مربع میل) | 8 | On 29 ستمبر 2004, Khorasan was divided into three provinces. North Khorasan; Razavi Khorasan; South Khorasan.[۷] | 
|
| خوزستان | اہواز | 64,055 کلومیٹر2 (24,732 مربع میل) | 4٫345٫607 | 67.8 افراد فی مربع کلومیٹر (176/مربع میل) | 18 | 
| |
| کہگیلویہ و بویراحمد | یاسوج | 15,504 کلومیٹر2 (5,986 مربع میل) | 695٫099 | 44.8 افراد فی مربع کلومیٹر (116/مربع میل) | 5 | Originally part of Khuzestan province. Until 1990, the province was known as Bovir Ahmadi and Kohkiluyeh۔[۵] | 
|
| کردستان | سنندج | 29,137 کلومیٹر2 (11,250 مربع میل) | 1٫574٫118 | 54.0 افراد فی مربع کلومیٹر (140/مربع میل) | 9 | Originally part of Gilan province.[۵] | 
|
| لرستان | خرم آباد | 28,294 کلومیٹر2 (10,924 مربع میل) | 1٫758٫628 | 62.2 افراد فی مربع کلومیٹر (161/مربع میل) | 9 | Originally part of Khuzestan province.[۵] | 
|
| مرکزی | اراک | 29,130 کلومیٹر2 (11,250 مربع میل) | 1٫361٫394 | 46.7 افراد فی مربع کلومیٹر (121/مربع میل) | 10 | Originally part of Mazandaran province.[۵] In 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinces.[۵] | 
|
| مازندران | ساری | 23,701 کلومیٹر2 (9,151 مربع میل) | 2٫940٫831 | 118.9 افراد فی مربع کلومیٹر (308/مربع میل) | 15 | 
| |
| قزوین | قزوین | 15,549 کلومیٹر2 (6,004 مربع میل) | 1٫166٫861 | 75.0 افراد فی مربع کلومیٹر (194/مربع میل) | 5 | On 31 دسمبر 1996, the shahrestans of Qazvin and Takestan were separated from Zanjan province to form the province of Qazvin.[۵] | 
|
| قم | قم | 11,526 کلومیٹر2 (4,450 مربع میل) | 1٫064٫456 | 92.4 افراد فی مربع کلومیٹر (239/مربع میل) | 1 | Until 1995, Qom was a shahrestan of Tehran province.[۵] | 
|
| سمنان | سمنان | 97,491 کلومیٹر2 (37,641 مربع میل) | 590٫512 | 6.0 افراد فی مربع کلومیٹر (16/مربع میل) | 4 | Originally part of Mazandaran province.[۵] In 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinces.[۵] | 
|
| سیستان و بلوچستان | زاہدان | 181,785 کلومیٹر2 (70,188 مربع میل) | 2٫410٫076 | 12.6 افراد فی مربع کلومیٹر (33/مربع میل) | 8 | Until 1986, the province was known as Baluchestan and Sistan۔[۵] | 
|
| تہران | تہران | 18,814 کلومیٹر2 (7,264 مربع میل) | 13٫530٫742 | 645.8 افراد فی مربع کلومیٹر (1,673/مربع میل) | 13 | Until 1986, Tehran was part of Markazi province. | 
|
| یزد | یزد | 129,285 کلومیٹر2 (49,917 مربع میل) | 992٫318 | 7.4 افراد فی مربع کلومیٹر (19/مربع میل) | 10 | Originally part of Isfahan province.[۶] In 1986, part of Kerman province was transferred to Yazd province. In 2002, Tabas shahrestan (area: 55٫344 km²) was transferred from Khorasan province to Yazd.[۵] | 
|
| زنجان | زنجان | 21,773 کلومیٹر2 (8,407 مربع میل) | 970٫946 | 44.6 افراد فی مربع کلومیٹر (116/مربع میل) | 7 | Originally part of Gilan province. In 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinces.[۵] | 
|
| ایران (ٹوٹل) | تہران | 1,628,554 کلومیٹر2 (628,788 مربع میل) | 71٫767٫413 | 44.0 افراد فی مربع کلومیٹر (114/مربع میل) | 324 | 
|
موجودہ صوبے[سودھو]
| ایران دے صوبے |
|---|
|
حوالے[سودھو]
- ↑ Statistical Centre, Government of Iran. "General Characteristics of Ostans according to their administrative divisions at the end of 1383 (2005 CE)". http://www.sci.org.ir/Englishold/SEL/F1/S1_4S.htm. Retrieved on 2006-04-30. سانچہ:Dead link
- ↑ Statistical Centre, Government of Iran. "Population estimation by urban and rural areas, 2005". http://www.sci.org.ir/Englishold/SEL/j-shvro-84.htm. Retrieved on 2006-04-30. سانچہ:Dead link
- ↑ Chamber Society, Iranian. "Ardabil Province". http://web.archive.org/web/20181225010634/http://www.iranchamber.com/provinces/06_ardabil/06_ardabil.php. Retrieved on 2008-07-23.
- ↑ "Urmia". http://web.archive.org/web/20181225010641/https://www.infoplease.com/encyclopedia/places/asia/iranian-political-geography/urmia. Retrieved on 2008-07-23.
- ↑ ۵.۰۰ ۵.۰۱ ۵.۰۲ ۵.۰۳ ۵.۰۴ ۵.۰۵ ۵.۰۶ ۵.۰۷ ۵.۰۸ ۵.۰۹ ۵.۱۰ ۵.۱۱ ۵.۱۲ ۵.۱۳ ۵.۱۴ ۵.۱۵ ۵.۱۶ ۵.۱۷ ۵.۱۸ ۵.۱۹ "Changes in Iranian subdivision". http://web.archive.org/web/20181225010639/http://www.statoids.com/uir.html%20. Retrieved on 2008-07-24.
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ Chahar Mahaal and Bakhtiari Province, Ostandarie. "Chahar Mahaal and Bakhtiari Province". http://www.ostan-cb.ir/default.aspx?page=185. Retrieved on 2008-07-23.
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےjazeeraلئی۔
باہرلےجوڑ[سودھو]
 |
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: ایران دے صوبے |
- سانچہ:Wikiatlas
- شماریاندی مرکز، حکومت ایران
- وزارت داخلہ
- اردبیل دی سرکاری ویب سائٹ
- [http://www.ostan-as.gov.ir/ مشرقی آذربائجان دی سرکاری سائٹ