ایران دے صوبے
موجودہ ایران نوں انتظامی طور اُتے اکتیہ 31 صوبیاں وچ تقسیم کیتا گیا اے جنہاں نوں فارسی زبان وچ استان کہندے نیں ۔ ہر صوبہ دا اک راجگڑھ اے جس نوں مرکز کہندے نیں تے جو عام طور اُتے صوبہ دا سب توں وڈا شہر ہُندا اے۔ مرکز جاں صوبائی راجگڑھ دا انتظام علاقائی حکومت چلاندی اے۔ جس دا سربراہ گورنر جزل جاں استاندار ہُندا اے جس نوں ایرانی وزارت داخلہ وفاقی کابینہ دی منظوری نال مقرر کردی اے۔
1950ء تک ایران کل 12 صوبیاں وچ تقسیم سی، جنہاں نوں 1950 وچ انتظامی طور اُتے تبدیل کر کے 10 ریاستاں وچ تبدیل کر دتا گیا۔ 1960ء تا 1981ء کئی ریاستاں نوں اک اک کر کے صوبیاں دا درجہ دتا جاندا رہیا تے نال ای نال نویں صوبے وی بنائے جاندے رہے، جس نال صوبیاں دی تعداد ودھدی گئی۔ آخری بار 2004ء وچ صوبہ خراسان تقسیم کر کے تن نویں صوبیاں وچ تبدیل کیتا گیا۔ اس وقت ایران دے اکتیہ 31 صوبے نیں ۔
| ایران rl انتظامی تقسیمی اکائی | دفتری | متعلقہ ادارہ | مرکز |
|---|---|---|---|
| کشور (ملک) | وزیر کشور (وزیر مملکت) | وزارت کشور (وزارت ملکی) | پایتخت (دار الحکومت) |
| استان (صوبہ) | استاندار (گورنر) | استانداری | مرکز استان |
| شہرستان | فرماندار | فرمانداری | مرکز شہرستان |
| بخش | بخشدار | بخشداری | مرکز بخش |
| دہستان | دہدار | دہداری | مرکز دہستان |
| شہر | شہردار | شہردار | نہیں ہے |
| روستا (گاؤں) | دهیار | دهیاری | نہیں اے |
صوباں دی لسٹ
[سودھو]| صوبہ | راجگڑھ | رقبہ[۱] | آبادی[۲] | کثافتِ آبادی (آبادی/مربع کلومیٹر²) |
کاؤنٹیاں | وضاحت | نقشہ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| البرز | کرج | ۵٫۸۳۳ کلومیٹر2 (۲٫۲۵۲ مربع میل) | 1٫375٫450 | ۲۳۵٫۸ افراد فی مربع کلومیٹر (۶۱۱/مربع میل) | 4 | 23/06/2010 تک، البرز صوبہ تہران دا حصہ سی۔ | 
|
| اردبیل | اردبیل | ۱۷٬۸۰۰ کلومیٹر2 (۶٬۹۰۰ مربع میل) | 1٫257٫624 | ۷۰٫۷ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۸۳/مربع میل) | 9 | 1993 تک، اردبیل آذربیجان شرقی دا حصہ سی۔[۳] | 
|
| آذربایجان شرقی | تبریز | ۴۵٬۶۵۰ کلومیٹر2 (۱۷٬۶۳۰ مربع میل) | 3٫620٫183 | ۷۶٫۷ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۹۹/مربع میل) | 19 | 
| |
| آذربایجان غربی | ارومیہ | ۳۷٬۴۳۷ کلومیٹر2 (۱۴٬۴۵۵ مربع میل) | 2٫949٫426 | ۷۸٫۸ افراد فی مربع کلومیٹر (۲۰۴/مربع میل) | 14 | پہلوی دور وچ ارومیہ رضویہ دے ناں توں جانا جادا سی۔ ۔[۴] | 
|
| بوشہر | بوشہر | ۲۲٬۷۴۳ کلومیٹر2 (۸٬۷۸۱ مربع میل) | 887٫115 | ۳۵٫۹ افراد فی مربع کلومیٹر (۹۳/مربع میل) | 9 | Originally part of Fars 1977 تک اسنوں خلیج فارس دے ناں توں پکاریا جادا سی۔ ۔[۵] | 
|
| چہارمحال و بختیاری | شہر کرد | ۱۶٬۳۳۲ کلومیٹر2 (۶٬۳۰۶ مربع میل) | 842٫002 | ۵۱٫۶ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۳۴/مربع میل) | 6 | 1972 تک ایہ صوبہ اصفہان دا حصہ سی۔[۶] | 
|
| فارس | شیراز | ۱۲۲٬۶۰۸ کلومیٹر2 (۴۷٬۳۳۹ مربع میل) | 4٫385٫869 | ۳۵٫۸ افراد فی مربع کلومیٹر (۹۳/مربع میل) | 23 | 
| |
| گیلان | رشت | ۱۴٬۰۴۲ کلومیٹر2 (۵٬۴۲۲ مربع میل) | 2٫410٫523 | ۱۷۱٫۷ افراد فی مربع کلومیٹر (۴۴۵/مربع میل) | 16 | 
| |
| گلستان | گرگان | ۲۰٬۱۹۵ کلومیٹر2 (۷٬۷۹۷ مربع میل) | 1٫637٫063 | ۸۱٫۱ افراد فی مربع کلومیٹر (۲۱۰/مربع میل) | 11 | On the 31 مئی 1997, the shahrestans of Aliabad, Gonbad-e-kavus, Gorgan, Kordkuy, Minudasht, and Torkaman were separated from Mazandaran province to form Golestan province. گرگان was called Esteraba or Astarabad until 1937.[۵] | 
|
| ہمدان | ہمدان | ۱۹٬۳۶۸ کلومیٹر2 (۷٬۴۷۸ مربع میل) | 1٫790٫770 | ۹۱ افراد فی مربع کلومیٹر (۲۴۰/مربع میل) | 8 | کرمانشاہ دا حصہ۔[۵] | 
|
| ہرمزگان | بندر عباس | ۷۰٬۶۶۹ کلومیٹر2 (۲۷٬۲۸۵ مربع میل) | 1٫410٫667 | ۱۸٫۶ افراد فی مربع کلومیٹر (۴۸/مربع میل) | 11 | Originally part of Kerman province.[۵] Until 1977, the province was known as Banader va Jazayer-e Bahr-e Oman (Ports and Islands of the Sea of Oman)۔[۵] | 
|
| ایلام | ایلام | ۲۰٬۱۳۳ کلومیٹر2 (۷٬۷۷۳ مربع میل) | 545٫093 | ۲۷٫۱ افراد فی مربع کلومیٹر (۷۰/مربع میل) | 7 | Originally part of Kermanshah province.[۵] | 
|
| اصفہان | اصفہان | ۱۰۷٬۰۲۹ کلومیٹر2 (۴۱٬۳۲۴ مربع میل) | 4٫590٫595 | ۴۱٫۶ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۰۸/مربع میل) | 21 | In 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinces.[۵] | 
|
| کرمان | کرمان | ۱۸۰٬۸۳۶ کلومیٹر2 (۶۹٬۸۲۱ مربع میل) | 2٫660٫927 | ۱۳٫۵ افراد فی مربع کلومیٹر (۳۵/مربع میل) | 14 | 
| |
| کرمانشاہ | کرمانشاہ | ۲۴٬۹۹۸ کلومیٹر2 (۹٬۶۵۲ مربع میل) | 1٫938٫060 | ۷۷٫۵ افراد فی مربع کلومیٹر (۲۰۱/مربع میل) | 13 | Between 1950 and 1979, both Kermanshah province and city were known as Kermanshahan and between 1979 and 1995 were known as Bakhtaran.[۵] | 
|
| خراسان شمالی | بجنورد | ۲۸٬۴۳۴ کلومیٹر2 (۱۰٬۹۷۸ مربع میل) | 820٫918 | ۲۷٫۷ افراد فی مربع کلومیٹر (۷۲/مربع میل) | 6 | On 29 ستمبر 2004, Khorasan was divided into three provinces. North Khorasan; Razavi Khorasan; South Khorasan.[۷] | 
|
| خراسان رضوی | مشہد | ۱۴۴٬۶۸۱ کلومیٹر2 (۵۵٬۸۶۲ مربع میل) | 5٫620٫770 | ۳۶٫۰ افراد فی مربع کلومیٹر (۹۳/مربع میل) | 19 | On 29 ستمبر 2004, Khorasan was divided into three provinces. North Khorasan; Razavi Khorasan; South Khorasan.[۷] | 
|
| [[خراسان جنوبی]] | بیرجند | ۶۹٬۵۵۵ کلومیٹر2 (۲۶٬۸۵۵ مربع میل) | 640٫218 | ۷٫۳ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۹/مربع میل) | 8 | On 29 ستمبر 2004, Khorasan was divided into three provinces. North Khorasan; Razavi Khorasan; South Khorasan.[۷] | 
|
| خوزستان | اہواز | ۶۴٬۰۵۵ کلومیٹر2 (۲۴٬۷۳۲ مربع میل) | 4٫345٫607 | ۶۷٫۸ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۷۶/مربع میل) | 18 | 
| |
| کہگیلویہ و بویراحمد | یاسوج | ۱۵٬۵۰۴ کلومیٹر2 (۵٬۹۸۶ مربع میل) | 695٫099 | ۴۴٫۸ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۱۶/مربع میل) | 5 | Originally part of Khuzestan province. Until 1990, the province was known as Bovir Ahmadi and Kohkiluyeh۔[۵] | 
|
| کردستان | سنندج | ۲۹٬۱۳۷ کلومیٹر2 (۱۱٬۲۵۰ مربع میل) | 1٫574٫118 | ۵۴٫۰ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۴۰/مربع میل) | 9 | Originally part of Gilan province.[۵] | 
|
| لرستان | خرم آباد | ۲۸٬۲۹۴ کلومیٹر2 (۱۰٬۹۲۴ مربع میل) | 1٫758٫628 | ۶۲٫۲ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۶۱/مربع میل) | 9 | Originally part of Khuzestan province.[۵] | 
|
| مرکزی | اراک | ۲۹٬۱۳۰ کلومیٹر2 (۱۱٬۲۵۰ مربع میل) | 1٫361٫394 | ۴۶٫۷ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۲۱/مربع میل) | 10 | Originally part of Mazandaran province.[۵] In 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinces.[۵] | 
|
| مازندران | ساری | ۲۳٬۷۰۱ کلومیٹر2 (۹٬۱۵۱ مربع میل) | 2٫940٫831 | ۱۱۸٫۹ افراد فی مربع کلومیٹر (۳۰۸/مربع میل) | 15 | 
| |
| قزوین | قزوین | ۱۵٬۵۴۹ کلومیٹر2 (۶٬۰۰۴ مربع میل) | 1٫166٫861 | ۷۵٫۰ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۹۴/مربع میل) | 5 | On 31 دسمبر 1996, the shahrestans of Qazvin and Takestan were separated from Zanjan province to form the province of Qazvin.[۵] | 
|
| قم | قم | ۱۱٬۵۲۶ کلومیٹر2 (۴٬۴۵۰ مربع میل) | 1٫064٫456 | ۹۲٫۴ افراد فی مربع کلومیٹر (۲۳۹/مربع میل) | 1 | Until 1995, Qom was a shahrestan of Tehran province.[۵] | 
|
| سمنان | سمنان | ۹۷٬۴۹۱ کلومیٹر2 (۳۷٬۶۴۱ مربع میل) | 590٫512 | ۶٫۰ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۶/مربع میل) | 4 | Originally part of Mazandaran province.[۵] In 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinces.[۵] | 
|
| سیستان و بلوچستان | زاہدان | ۱۸۱٬۷۸۵ کلومیٹر2 (۷۰٬۱۸۸ مربع میل) | 2٫410٫076 | ۱۲٫۶ افراد فی مربع کلومیٹر (۳۳/مربع میل) | 8 | Until 1986, the province was known as Baluchestan and Sistan۔[۵] | 
|
| تہران | تہران | ۱۸٬۸۱۴ کلومیٹر2 (۷٬۲۶۴ مربع میل) | 13٫530٫742 | ۶۴۵٫۸ افراد فی مربع کلومیٹر (۱٬۶۷۳/مربع میل) | 13 | Until 1986, Tehran was part of Markazi province. | 
|
| یزد | یزد | ۱۲۹٬۲۸۵ کلومیٹر2 (۴۹٬۹۱۷ مربع میل) | 992٫318 | ۷٫۴ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۹/مربع میل) | 10 | Originally part of Isfahan province.[۶] In 1986, part of Kerman province was transferred to Yazd province. In 2002, Tabas shahrestan (area: 55٫344 km²) was transferred from Khorasan province to Yazd.[۵] | 
|
| زنجان | زنجان | ۲۱٬۷۷۳ کلومیٹر2 (۸٬۴۰۷ مربع میل) | 970٫946 | ۴۴٫۶ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۱۶/مربع میل) | 7 | Originally part of Gilan province. In 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinces.[۵] | 
|
| ایران (ٹوٹل) | تہران | ۱٬۶۲۸٬۵۵۴ کلومیٹر2 (۶۲۸٬۷۸۸ مربع میل) | 71٫767٫413 | ۴۴٫۰ افراد فی مربع کلومیٹر (۱۱۴/مربع میل) | 324 | 
|
موجودہ صوبے
[سودھو]| ایران دے صوبے |
|---|
|
حوالے
[سودھو]- ↑ General Characteristics of Ostans according to their administrative divisions at the end of 1383 (2005 CE) at www.sci.org.ir Error: unknown archive URL (archived [Date missing]) سانچہ:Dead link
- ↑ Population estimation by urban and rural areas, 2005 at www.sci.org.ir Error: unknown archive URL (archived [Date missing]) سانچہ:Dead link
- ↑ Ardabil Province at www.iranchamber.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Urmia at www.infoplease.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ ۵.۰۰ ۵.۰۱ ۵.۰۲ ۵.۰۳ ۵.۰۴ ۵.۰۵ ۵.۰۶ ۵.۰۷ ۵.۰۸ ۵.۰۹ ۵.۱۰ ۵.۱۱ ۵.۱۲ ۵.۱۳ ۵.۱۴ ۵.۱۵ ۵.۱۶ ۵.۱۷ ۵.۱۸ ۵.۱۹ Changes in Iranian subdivision at www.statoids.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ Chahar Mahaal and Bakhtiari Province at www.ostan-cb.ir Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےjazeeraلئی۔
باہرلےجوڑ
[سودھو] |
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: ایران دے صوبے |
- سانچہ:Wikiatlas
- شماریاندی مرکز، حکومت ایران
- وزارت داخلہ Archived 2008-05-06 at the وے بیک مشین
- اردبیل دی سرکاری ویب سائٹ Archived 2008-10-15 at the وے بیک مشین
- [https://web.archive.org/web/20110303194405/http://www.ostan-as.gov.ir/ Archived 2011-03-03 at the وے بیک مشین مشرقی آذربائجان دی سرکاری سائٹ