تھاݪی

تھاݪی یا پلیٹ (Plate) اک چوڑا، بنیادی طور تے چپٹا برتݨ اے جیہدے وچ کھاݨا، عمومن سالݨ رکھیا تے پیش کيتا جاندا ا‏‏ے۔ تھاݪی نو‏‏ں رسمی یا سجاوٹی مقاصد لئی وی ورتیا جا سکدا ا‏‏ے۔ بوہت‏یاں تھاݪیاں گوݪ ہُندیاں نيں، ایہدے توں علاوا ہور شکلاں د‏‏یاں وی ہو سکدیاں نيں۔ عام طور تے تھاݪیاں دے کنڈھے اُچے ہُندے نیں تے اندرلا حِصا نیواں تے چوڑا ہُندا اے۔

ڈیزائن

شکل

اک تھاݪی عام طور تے ایہناں حِصیاں تے مُشتمل ہُندی اے:

تھلا، تھاݪی دا تھللا حِصا، جِتھے کھاݨا رکھیا جاندا ا‏‏ے۔
کنڈھا، تھاݪی دا چپٹا اُٹھواں، باہرلا حِصا۔ تھاݪی دے تھلے دے تناسب ناݪ ایہدی چوڑائی مُختلف ہو سکدی اے۔ ایہدے وچ عام طور تے ہلکی جئی اُپر دی ٹعھلواݨ ہُندی اے یا بنیاد دے ناݪ متوازی ہُندی اے، جِداں کہ وڈیاں ڈِشاں تے روایتی چینی شکلاں وچ عام اے۔ ساریاں تھاݪیاں دا الگ کنڈھا نئیں ہُندا۔
رم، تھاݪی دا باہرلا کنارا اے، اکثر سجایا جاندا اے، مثال دے طور سونے ناݪ۔
بنیاد، تھلے نوں۔

عام طور تے چوڑا تے چپٹا یورپی اٹھواں کنڈھا پراݨیاں یورپی دھاتی تھاݪیاں دیاں شکلاں توں اخذ کیتا گیا اے۔ چینی سیرامک تھاݪیاں عام طور تے کناریاں اُتوں مڑ جاندیاں نیں یا کنڈھے تنگ ہُندے نیں۔ اک مکمل طور تے فلیٹ سرۆنگ تھاݪیاں، جیہڑیاں صِرف خُشک کھاݨیاں لئی عملن کارآمد نیں، ایہناں نوں ٹرینچر کہیا جاسکدا اے، خاص طور تے جے لکڑی دی ہووے۔

مواد

جنوبی ایشیا وچ عام ورتوں لئی تھاݪیاں عمومن دھاتی مواد سٹیل، سِلۆر، تام چینی، تانبا، پتݪ دیاں بݨائیاں جاندیاں نیں۔ ایہدے توں علاوا سیرامکس مواد جِداں کہ بون چائنا، چینی مٹی وغیرا تے مٹی، شیشے، لکڑی، پتھر تے پلاسٹک ناݪ وی بݨائیاں جاندیاں نیں۔

ڈسپوزایبل تھاݪیاں، جیہڑیاں اکثر پلاسٹک یا کاغذ گودا، پلاسٹک کوٹڈ کاغذ، کیلے دے پتے تے پولیسٹرین ناݪ بݨائیاں جاندیاں نیں۔ عارضی تھاݪیاں 1904 وچ ایجاد ہوئیاں تے ایہناں نو‏ں صرف اک وار استعمال کرن لئی ڈیزائن کيتا گیا ا‏‏ے۔

سائز تے قِسماں

کھاݨا پیش کرن لئی جدید تھاݪیاں دے وکھ وکھ سائز تے قِسماں نيں، جِداں:

ڈِنر تھاݪی: (مکمل تھاݪی، گوشت دی تھاݪی، مشترکا تھاݪی وی): وڈی، 9–13 انچ (23–33 سینٹی میٹر) قطر، بوفے/سرۆنگ تھاݪیاں وڈیاں ہُندیاں نیں۔

خانے دار تھاݪی: (ادھی تھاݪی، سویٹ پلیٹ، فِش پلیٹ وی) ایہدا قطر 8.5 انچ (22 سینٹی میٹر) ہُندا اے تے اسے ہارس ڈی اوور، مچھلی، Entrée یا مِٹھے لئی استعمال کیتا جاندا اے۔

پھݪ تھاݪی: (ادھی تھاݪی، پھݪاں دی تھاݪی) ایہدا قطر 8 انچ (20 سینٹی میٹر) ہُندا اے۔

سائیڈ تھاݪی: (روٹی تے مکھݨ دی تھاݪی وی، B&B پلیٹ، کوارٹر پلیٹ، پنیر دی تھاݪی) ایہدا قطر 7 انچ (18 سینٹی میٹر) اے، جو یخݨی دے پیالے لئی انڈر پلیٹ دے طور تے وی استعمال ہُندی اے۔

سلاد تھاݪی: (ہلال تھاݪی وی) یا تاں گوݪ ہو سکدی اے، 7 توں 8.5 انچ (18 توں 22 سینٹی میٹر) قطر ناݪ، یا پوری تھاݪی دے سجے پاسے پوزیشن رکھی جاندی اے، مؤخر الذکر دی عام طور تے ہلال دی شکل ہُندی اے ایسے لئی ایہدا دوسرا نام، ہلال تھاݪی اے۔

چاہ پرچ: اک چھوٹی تھاݪی اے جیہدے وچ اک کپ دی جگہ تے قطر 6 انچ (15 سینٹی میٹر) اے۔ اک ڈیمی ٹیس پِرچ یا کافی پِرچ دا قطر 4.5 انچ (11 سینٹی میٹر) ہُندا اے۔

سوپ تھاݪی: دا قطر 9 انچ (23 سینٹی میٹر) اے، اک ڈونگھا کولا تے چوڑے کنڈھے۔ جے کنڈھے نہ ہوݨ تاں ایہ "سوپ دا پیالا" اے۔ مِٹھے لئی وی استعمال کیتا جا سکدا اے۔

اناج پیالا: (دݪیے دا پیالا، اناج تھاݪی، داݪ تھاݪی)، جیہدا قطر 7.5 انچ (19 سینٹی میٹر) اے، ناشتے دے وقت دݪیا تے ناشتے دے اناج دے ناݪ ناݪ دُدھ دی کھیر، کمپوٹ، ایپل پائی تے کسٹرڈ ساس دے ناݪ استعمال کیتا جاندا اے۔

تھاݪ: (امریکی انگریزی: Platters) یا سرۆِنگ پلیٹس: وڈیاں ڈِشاں، جیہناں ناݪ کئی لوکاں لئی میز اُتے کھاݨا ورتایا جا سکدا اے۔

سجاوٹی تھاݪیاں: کھاݨے لئی ورتݨ دی بجائے نمائش لئی ورتیاں جاندیاں نیں۔ یادگاری پلیٹاں وچ اک خاص تھیم دی عکاسی کرن واݪے ڈیزائن ہُندے نیں۔

چارجر: (اک بوفے پلیٹ، کور پلیٹ، لیٹ پلیٹ، پلیس پلیٹ، سارے نام ماضی تے حال وچ اس وڈی پلیٹ دے مختلف استعمال دی وجہ توں نیں): اک تھاݪی عام طور تے اک علیحدا تھاݪی دے تھلے رکھی جاندی اے، سیٹ وچ کھاݨے دی سَبھ توں وڈی تھاݪی، 11–14 انچ (28–36 سینٹی میٹر) قطر دے ناݪ 8–9 انچ (20–23 سینٹی میٹر) تھلا۔

قدیم سرۆس پلیٹاں چھوٹیاں سی، 9 انچ (23 سینٹی میٹر) سائز تے 6–6.5 انچ (15–17 سینٹی میٹر) دے ناݪ۔ جدید آداب، مرکزی کھاݨے واسطے سروس پلیٹاں دے استعمال نوں اہمیئت دیندے نیں۔

تھاݪیاں کِسے وی شکل دیاں ہو سکدیاں نیں پَر تقریبن سبھے وچ کھاݨے نوں کنارے توں گِرن یا چوݨ توں روکݨ لئی اک رم ہُندا اے۔ اوہ اکثر چِٹے یا کریم پُندے نیں لیکن پیٹرن تے فنکارانا ڈیزائن سمیت کوئی یی رنگ ہو سکدا اے۔ بہت ساریاں اکو جئیاں تھاݪیاں، سیٹ (مجموعے) دے طور تے فروخت ہُندیاں نیں، لہاذا اک میز اُپر موجود ہر شخص دے کوݪ مماثل دسترخوان دا سامان ہو سکدا اے۔

تھاݪیاں دیاں طرزاں وچ ایہ شامل ہیں:

گوݪ: سَبھ تو‏ں عام شکل، خاص طور تے ڈِنر سیٹ دیاں پلیٹاں تے پِرچاں۔
مربع: ایشیائی روایات وچ وَدھ عام اے جداں سوشی تھاݪیاں یا بینٹو تے جدید انداز شام‏ل کرنا۔
گوݪ نُکری چورس: ایہناں وچ اک وار کھائے جاݨ آݪے کھاݨے تو‏ں ودھ کھاݨا رکھݨ دی گنجائش اے پَر فیر وی الماری وچ گوݪ تھاݪی جِنی ای جگہ لیندی اے۔
کوپ (تھاݪی توں وَدھ پیالے د‏‏ی اک قِسم): اک گوݪ ڈش جیہدے وچ رم تک ہموار، گوݪ، کھڑے منحنی خطوط ہُندے نیں۔ (جِداں کہ رِماں دے برعکس جو مڑے فیرر چپٹے ہو جاندے نیں)
ربن تھاݪی: فریم دے آݪے دواݪے سلاٹاں دے ناݪ سجاوٹی تھاݪیاں، جیہدے وچ ربن نو‏‏ں لٹکاؤݨ لئی تھریڈ کيتا جا سک‏‏ے۔

تھاݪیاں بطور یادگاری شیلڈ

تھاݪیاں سمیت چینی مٹی دے برتݨ وچ اشیاء نو‏‏ں اسلامی دنیا تے فیر یورپ وچ طویل عرصے تو‏ں شوق ناݪ جمع کيتا گیا سی تے ایہناں دے مٹی دے برتݨاں دے عمدہ سامان نو‏‏ں خاص طور تے اوہناں د‏‏ی سجاوٹ دے لحاظ تو‏ں بہت متاثر کيتا سی۔ 18ويں صدی وچ جدو‏ں یورپیاں نے وی چینی مٹی دے برتݨ بݨاؤݨے شروع کیتے، بادشاہاں تے شاہی ٹبراں نے چینی مٹی دے برتݨ دیاں تھاݪیان نو‏‏ں جمع کرن تے ظاہر کرن دا اپنا روايتی عمل جاری رکھیا، جو ہُݨ مقامی طور تے بَݨدیاں نيں، لیکن چینی مٹی دے برتن 19ويں صدی تک عام شہری دے وسائل تو‏ں باہر سن ۔

"سووینئر" یا "یادگاری" تھاݪیاں نو‏‏ں جمع کرن دا رواج 19ويں صدی وچ پیٹرک پالمر تھامس، اک ڈچ-انگریزی رئیس نے مقبول کيتا سی جیہد‏‏ی تھاݪیاں وچ خصوصی تقریبات یا دلکش تھ‏‏انو‏اں د‏‏ی ياد وچ منتقلی دے ڈیزائن نمایاں سن۔ ایہ اک سستا مشغلا سی تے وکھ وکھ شکلاں تے ڈیزائناں نے جمع کرن واݪےآں دے وسیع میدان عمل نو‏‏ں پورا کيتا۔ پہلا محدود ایڈیشن دیاں جمع کیتیاں جاݨ آݪیاں تھاݪیاں 'بی ہائنڈ دی فروزن ونڈو' دا سہرا 1895 وچ ڈنمارک د‏‏ی کمپنی Bing & Grøndahl نو‏‏ں مِݪیا۔ کرسمس پلیٹاں بہت مقبول ہوئیاں کیونکہ بہت ساریاں یورپی کمپنیاں نے ایہناں نو‏ں 1910 وچ خاص طور تے رائل کوپن ہیگن نے تیار کیتا تے روزینتھل سیریز نے، جو 1910 وچ شروع ہوئی سی۔

مورتاں

ہور دیکھو

حوالے