جاگنگ
جاگنگ (انگریزی: Jogging) اک ایسی حرکت نوں کہندے نيں جو چہل قدمی تے دوڑنے دے بیچ دی کیفیت وچ دیکھی جاندی اے۔ ایہ نسبتًا آہستہ ہُندی اے تے اس دا مقصد پورے جسم نوں متحرک کرنا اے۔ ایہ اک طرح دی ورزش اے تے ایہ کئی لوک شوقیہ طور اُتے کردے نيں۔جاگنگ توں ذہنی صلاحیتاں وچ وادھا توں متعلق جاپان دی اک یونیورسٹی دے محققاں نے کہیا اے کہ روزآنہ جاگنگ کرنے والے افراد ذہنی آزمائشاں وچ بہتر اورا ضافی کارکردگی دا مظاہرہ کردے نيں۔[۱]
سائنسداناں نے عوام الناس دا اکثر بولی زد عام بہانہ مسترد کردتا کہ جاگنگ توں جوڑاں وچ درد ہُندا اے۔ ماہرین نے کہیا کہ گھٹناں وچ درد جاگنگ توں نئيں ہُندا۔ اس دا تعلق کسی وی طرح صبح دی ورزش توں نئيں جدوں کہ اس دے برعکس ورزش توں تاں جوڑ مضبوط ہُندے نيں۔ سائنسداناں نے اس سلسلے وچ اک کتابچہ وی شائع کيتا اے جس وچ کہاگیا اے کہ صبح سویرے جاگنگ کرنے والے لوک اپنے جسم دا 8گنا وزن ہر قدم اُتے اپنی ٹانگاں اُتے ڈالدے نيں جدوں کہ دوڑنے دے دوران اسيں لمبے لمبے ڈگ بھردے نيں او ریاں ٹانگاں اُتے بجھ کم پڑدا اے ۔سینٹ میری یونیورسٹی دے پروفیسر جان بریور نے کہیا کہ انسانی جسم اس طرح تخلیق ہويا اے کہ دوڑنے توں اس اُتے کوئی منفی اثرات مرتب نئيں ہُندے جدوں کہ اس دوڑ دے نتیجے وچ اسکے پٹھے تے جوڑ دونے ہی کھلدے نيں تے انہاں نوں اس توں نويں طاقت ملدی اے۔ اسکے علاوہ گھٹنے نوں نقصان پہنچنے دے بجائےاس دا تحفظ وی ہُندا اے۔[۲]
جرمن اسپورٹس ہائی اسکول دے پروفيسر انگو فروبس دا کہنا اے کہ صبح سويرے ناشتے توں پہلے جاگنگ کرنا يا دوڑ لگانا لازمی طور اُتے جسمانی تے ذہنی کارکردگی نوں بہتر نہيں بناندا اے۔ انہاں دا کہنا اے کہ رات ہی دی طرح توں ہماریا جسم صبح دے وقت وی چکنائی نوں توڑ رہیا ہُندا اے۔ اس لئی جے خالی معدے دے نال ورزش کيتی جائے تاں چکنائی نوں جذب کرنے دا عمل صرف ايسے وقت تک جاری رہندا اے، جدوں تک کہ جسم ميں شکر کے ذخائر استعمال نہيں ہوئے جاندے۔ جدوں يہ مرحلہ آن پہنچکيا اے توجسمانی کارکردگی کم ہونے لگتی اے يہاں تک کہ آپ جاگنگ ختم کردينے اُتے مجبور ہوئے جاندے ہيں۔[۳] اس دے علاوہ جنہاں گلاں دا خیال رکھیا جاندا چاہیے، اوہ اس طرح نيں: کچھ لوکاں دا خیال ہُندا اے کہ جاگنگ توں پہلے اسٹریٹچنگ کرنا چنگا ہُندا اے لیکن اسٹریٹچنگ بہت دھیان تے احتیاط توں کرنا پڑدی اے کیونجے اس توں آپ دے پیر دا پچھلا حصہ شدید متاثر ہوسکدا اے ۔آپ نے جے نويں نويں جاگنگ کرنا شروع دی اے تاں اس گل دا خیال رکھن کہ فوراً تیز نئيں دوڑاں بلکہ آہستہ دوڑنا شروع کرن تاکہ ٹانگاں وچ درد دی شکایت نہ ہوئے۔ آپ دی ٹانگاں وچ جے درد اے تے بھاگنے وچ دقت محسوس ہورہی اے تاں دوڑنے توں گریز کرن ، کوشش کرن جدوں ٹانگاں دا درد ٹھیک ہوجائے تاں فیر جاگنگ کرنا شروع کرن۔ کدی وی وڈے قدماں توں جاگنگ نئيں کرن بلکہ دوڑنے دے لئی چھوٹے قدماں دا استعمال کرن۔ اگنگ کرنے توں جسم توں نمکیات دا اخراج ہُندا اے لہذا جاگنگ شروع کردے ہی پانی دی مقدار ودھیا داں تے زیادہ توں زیادہ پانی پی کر جسم نوں ہائیڈریٹ رکھن۔[۴]
پر جدید طور اُتے ماہرین نے کورونا وائرس دے پھیلاؤ دے پیش نظر جاگنگ کرنے والےآں دے لئی 6 فٹ دا سماجی فاصلہ بے کار قرار دیندے ہوئے کہیا کہ جدوں آپ چھ فٹ دے فاصلے اُتے اپنے اگے جانے والے شخص دے عین پِچھے چلدے نيں تاں اس دی سانس دے ذریعے ہويا وچ خارج ہونے والا وائرس زمین اُتے پہنچنے توں پہلے آپ دے جسم توں ٹکرا چکيا ہُندا اے۔ ماہرین دا کہنا اے کہ ایسی صورت وچ آپ نوں چھ فٹ تاں کيتا 10 فٹ دا فاصلہ وی ناکافی اے، آپ نوں زیادہ فاصلہ رکھ دے جاگنگ یا چہل قدمی کرنی چاہیے۔[۵]