حصار

حصار Hisar-E-Firoza/حصار /Hissar
اسپات نگر
—  شہر  —
حصار Location of حصار in ہریانہ
کوآرڈینیٹ	سانچہ:IndAbbr 29.15°N 75.71°E / 29.15; 75.71
دیس	بھارت
صوبہ	ہریانہ
ضلع	ضلع حصار
ممبر اسمبلی	دشینت چوٹالا
ٹائم زون	آئی ایس ٹی (UTC+5:30)

حصار شہر ہندی: हिसार بھارت دے ہریانہ صوبے دا پرانا اتے مکھ شہر اے ۔

اتہاس

حصار شہر فیروز شاہ تغلق دے قلعے دی بدولت وسیا ہویا اے۔ پرانے ویلے وچ حصار نوں 'حصار فروزا’(مطلب فروزشاہ دا قلعہ) کیہا جاندا سی۔ عربی فارسی وچ قلعے لئی 'حصار' شبد ورتیا جاندا اے۔ اجوکے حصار دی تھاں پرانے ویلے وچ اتھے میلاں تک اجاڑ بیابان سی۔ فیروز شاہ تغلق نے حکمرانی نوں سچارو ڈھنگ نال چلاؤن لئی جنگل وچ قلعے دی اساری کیتی سی۔ اتہاسکاراں مطابق بھارت دی آبپاشی انتظام وچ فیروز شاہ تغلق دا پرمکھ یوگدان اے۔ اتہاس وچ تغلق ولوں کڈھوائیاں پنج پرمکھ نہراں دا ذکر آؤندا اے۔ فروزشاہ نے قلعے دی اساری کرن توں بعد یمنا توں حصار تک وی اک نہر کڈھوائی سی کیونکہ اس وقت اس علاقے وچ پین لئی وی پانی نہیں ملدا سی۔ فروزشاہ نے حصار (قلعے) دی اساری لگپگ 650 سال پہلاں کیتی سی۔ ادوں اس اوڑ مارے علاقے وچ پین لئی اک گھڑا پانی چار جیتل تے اک من کنک ستّ توں دس جیتل تک ملدی سی۔ جیتل اس وقت تغلق دی کرنسی دا ناں سی۔

پرانیاں عمارتاں

حصار -فروزا

ایہہ قلعہ فیروز شاہ تغلق نے بنوایا سی۔ قلعہ بنواؤن لئی فروزشاہ بہتا کجھ مندراں نوں بھنّ توڑ کے لیایا سی، پھر وی قلعے نوں ویکھ کے فروزشاہی عمارت سازی کلا دی داد دینی بندی اے۔ اس نے قلعے نوں سندر اتے مضبوط بناؤن لئی ہر ممکن کوشش کیتی سی۔ اتہاسکاراں دا مننا اے کہ اس نے 1354 عیسوی وچ خود کول کھڑ کے حصار -فروزا دی اساری کروائی سی۔ ایہہ ڈھائی سالاں وچ مکمل ہو گیا سی۔ قلعے دی باہری چاردیواری لئی اس نے نرسائ دی پہاڑی توں پتھر منگوایا سی۔ اس دی مضبوطی لئی تھاں-تھاں برج بنوائے گئے تے چاردیواری دے باہروار ڈونگھی کھڈّ (خندق) پٹوائی گئی سی۔

حصار فروزا وچ گزری محل توں علاوہ مسجد، دیوان عام، بارادری،تن تہہ خانے اتے سیاسی مجرمان لئی بیرکاں بنوائیاں گئیاں سن۔ قلعے دی شوبھا لئی تھاں-تھاں فنی برجیاں بنوائیاں گئیاں سن۔ کجھ برجیاں اپر موریا ویلےابھلیکھ وی درج ہن۔ قلعے وچ نماز ادا کرن لئی بنوائی گئی مسجد کول فروزشاہ نے یادگاری لاٹ قائم کیتی سی۔ پنج حصیاں وچ ونڈی لال-بھورے رنگ دی اس لاٹ کرکے اجکلھ فروزشاہی مسجد نوں لاٹ مسجد کیہا جاندا اے۔ قلعے وچ ہیٹھوں اپر جان اتے اپروں ہیٹھاں آؤن لئی بنیاں پوڑیاں کوئی بھیتی ہی لبھّ سکدا اے۔ دیواراں اندر بنیاں ایہہ پوڑیاں ہریک دی نظر نہیں چڑھدیاں۔ سرکھیا نوں دھیان وچ رکھدیاں اتھے تھاں-تھاں مورچے بنائے گئے سن۔

حصار
دیس:	ہندستان
صوبہ :	ہریانہ
لوک گنتی:	256,810

گزری محل

تغلق نے چھاؤنی روپی فروزشاہی قلعے دی اساری کرن توں بعد اس دے اندر ہی محل دا اساری کروائی سی۔ اس محل نوں اجکلھ گزری محل اتے حصار نوں گزری شہر وی کیہا جاندا اے۔ اک دند کہانی مطابق اس علاقے دی وسنیک گزری ناں دی لڑکی فروزشاہ دی محبوبہ سی۔ جدوں گزری نے اپنے بزرگ ماپیاں نوں چھڈّ کے دلی جان توں معذوری ظاہر کیتی تاں فروزشاہ نے اتھے قلعے وچ ہی اس لئی محل بنوا دتا سی۔

جہاز کوٹھی

حصار فیروزا دے مشرق وچ جہاز کوٹھی واقع اے۔ 'جہاز کوٹھی'جورج تھومس نے اپنی رہائش واسطے بنوائی سی۔ حصار فروزا انگریزاں دے ہتھ آؤن توں پہلاں جورج تھومس دے ہتھ آ گیا سی۔ آئرلینڈ دے جورج تھومس نے ہانسی نوں راجگڑھ بنا کے 1797 توں 1802 تک راج کیتا۔ اتھے واقع جورج تھومس دی کوٹھی سمندری جہاز دا جھاؤلا پاؤندی اے تے سمندری جہاز ورگی ہون کرکے اس نوں 'جہاز کوٹھی’کیہا جاندا اے۔ انگریزاں ویلے ایہہ کوٹھی کجھ سماں جیمز سکنر دی رہائش رہی۔ اس دے اہمیت نوں ویکھدیاں ہریانہ سرکار نے اس نوں سرکھیا حاصل کیتی اے۔

مقامی بولی اتے سبھیاچار

حصار دی مقامی بولی ہندی دی بولی ہریانوی اے ۔پنجابی بولی بولن والی وسوں وی کجھ حصہ اے ۔

تعلیمی ادارے

حصار شہر وچ دو یونیورسٹیاں ہن۔ چودھری چرن سنگھ ہریانہ کھیتی باڑی یونیورسٹی اتے گرو جمبھیشور یونیورسٹی ।

حوالے

بھارت دے شہر

آگرا · الہ آباد · اعظم گڑھ · علی گڑھ · بدایوں · باغپت · بریلی · بہرائچ · بلیا · بلرام پور · باندا · بارابنکی · بستی · بجنور · بلند شہر · چتراکوٹ · چندولی · دیوریا · ایٹا · اٹاوہ · فیض آباد · فرخ آباد · فیروز آباد · فتح پور · غازی آباد · لکھنئو · گونڈا · گورکھپور · ہمیرپور · جونپور · جھانسی · کنوج · کانپور · مہوبا · متھرا · میرٹھ · مرزاپور · مراد آباد · مظفرنگر · نوئیڈا · رائے بریلی · سہارن پور · رامپور · شاہ جہاں پور · وارانسی · حیدرآباد · ممبئی · کلکتا · نویں دہلی · چنائی · بنگلور · جے پور · بھوپال · پٹنا · جبل پور · اجمیر · گڑگاؤں · فرید آباد · احمد آباد · اورنگ آباد ·