دیو آنند
دیو آنند | |
---|---|
(انگریزی وچ: Dev Anand) | |
جم | 26 ستمبر 1923 [۱][۲] |
وفات | 3 دسمبر 2011 (88 سال)[۳][۱][۲] |
وجہ وفات | عَجزِ قلب |
رہائش | ممبئی |
شہریت | بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) |
زوجہ | کلپنا کارتک (۱۹۵۴–۲۰۱۱) |
اولاد | سنیل آنند |
بہن/بھائی | چیتن آنند ، وجے آنند
|
عملی زندگی | |
مادر علمی | گورنمنٹ کالج لہور |
پیشہ | فلم اداکار ، فلم ہدایت کار ، فلم ساز ، منظر نویس ، اداکار ، لکھاری |
پیشہ ورانہ زبان | ہندی |
اعزازات | |
دادا صاحب پھالکے انعام (۲۰۰۲) |
|
IMDB اُتے صفحات | |
ترمیم |
دیو آنند : پیدائش 26 ستمبر 1923ء، ہندی فلماں دے معروف اداکار، ہدایت کار تے فلمساز، جیہناں دیاں یادگار فلماں وچ گائیڈ، ضدی، پیئنگ گیسٹ، بازی، جیول تھیف، سی آئی ڈی، جانی میرا نام، امیر غریب، ہرے راما ہرے کرشنا، منزل، بمبئی کا بابو، ٹیکسی ڈرائیور، ہم دونوں، جب پیار کسی سے ہوتا ہے، اصلی نقلی، تیرے گھر کے سامنے، بنارسی بابو، تیرے میرے سپنے، شریف بدمعاش، دیس پردیس، سوامی دادا، ہم نوجواں، اول نمبر، شامل نيں ۔[۵]
دیو آنند اک ہندستانی اداکار سی۔ اوہ 26 ستمبر 1923 نوں ضلع گرداسپور پنجاب وچ اک وکیل دے گھر جمیا ۔ گورنمنٹ کالج لہور توں گریجوئیشن کیتی تے بمبئی آکے فلماں وچ کم کرن لگ گیا۔ 1946 وچ اوہدی پہلی فلم آئی۔ 1948 وچ بنی ضدی فلم 'ضدی' نے اوہنوں مشہور کردتا۔
دیو آنند بالی وڈ دے مشہور اداکار سن ۔ پنجاب دے ضلع گرداسپور وچ پیدا ہوئے انہاں نے گورنمنٹ کالج لہور توں گریجویشن کیتا۔ لیکن فلماں دا شوق اوہناں نوں ممبئی لے آیا۔ کافی جدوجہد توں بعد 1946ء وچ پربھات ٹاکیز دی فلم ’ہم اک ہیں‘ دے ذریعے اوہ پردے اُتے نظر آئے۔ اوہناں دی پہلی کامیاب فلم ’ضدی‘ سی ۔
بعد وچ اوہناں دی دوستی مشہور فلم ساز تے اداکار گرودت توں ہوئی تے فیر مشہور گلوکارہ ثریا دے نال وی کئی فلماں وچ انہاں نے کم کیتا۔ گلوکارہ ثریا دے نال دوستی دے رشتے کافی پروان چڑھے اُتے ایہ دوستی شادی وچ تبدیل نہ ہوسکی۔ لیکن ثریّا نے فیر پوری زندگی شادی نئيں کيتی۔ دیو صاحب گزشتہ 6 عشراں توں فلم وچ کم کر رہے نيں تے اس دوران فلماں وچ اداکاری دے نال نال ہدایت کاری وی کيتی۔ بھارتی فلم انڈسٹری وچ دیو آنند، راج کپور تے دلیپ کمار دی ایسی تکون بنی جس نے انڈسٹری اُتے طویل عرصے تک حکمرانی کیندی۔ ایہ حکمرانی راجیش کھنا دی آمد تک برقرار رہی۔
ابتدائی زندگی
[سودھو]دھرم دیو پشوری آنند 26 ستمبر 1923ء۔[۶] وچ ضلع گرداسپور دی تحصیل شکرگڑھ (موجودہ ضلع نارووال، پاکستان) پنجاب، برطانوی بھارت دے اک دولتمند ایڈووکیٹ پشوری لال آنند دے گھر پیدا ہوئے۔ تن بھائیاں وچ دیو دا نمبر دوسرا سی ۔ دیو دی چھوٹی بہن شیلا کاندا کپور، شیکھر کپور دی والدہ نيں۔ انہاں نے گورنمٹ کالج لاہور توں انگریزی ادب وچ ڈگری حاصل کيتی[۷]
فنکاری دا سفر
[سودھو]گورنمنٹ کالج لہور توں انگریزی ادب وچ ڈگری حاصل کرنے دے بعد اوہ اپنا شہر چھڈ کے 1940ء وچ اوہ بمبئی آ گئے۔ انہاں نے چرچ گیٹ بمبئی وچ ملٹری ناظر دے دفتر وچ اک سو پینسٹھ روپے[۸] دی نوکری اختیار کيتی، فیر انہاں نے اپنے بھائی چیتن دے نال بھارتی عوامی ڈراما یونین (IPTA) وچ شمولیت اختیار کيتی۔ جلد ہی انہاں نوں پربھات ٹاکیز دی جانب توں فلم ہم اک نيں (1946) وچ اداکاری دی پیشکش ہوئی۔ پونہ وچ فلمبندی دے دوران اوہناں دی ملاقات عظیم اداکار گرو دت توں ہوئی جیہدے وچ اوہناں دوناں نے ایہ فیصلا کیتا کہ جے انہاں دونے وچوں کوئی وی پہلے کامیاب ہويا تاں اوہ دوسرے دی وی مدد کريں گا۔ اس سوچ دے تحت دیو آنند دی پیش کردہ فلم دے ہدایتکار گرو دت تے گرو دت دی ہدایتکردہ فلم دے اداکار دیو آنند ہُندے سن ۔
1940 دی دہائی دا اختتام
[سودھو]چالی دی دہائی دے اختتام وچ دیو آنند نوں گلوکارہ ، اداکارہ ثریّا دے نال عورتاں اُتے مبنی فلماں وچ کم کرنے دا موقع ملا۔ دیو آنند نے خود نوں خوش قسمت سمجھیا تے اوہناں پیشکشاں نوں قبول کیتا۔ فلمبندی دے دوران اوہ اداکارہ ثریّا توں دل لگیا بیٹھے۔ اس جوڑے نے ست فلماں وچ نال کم کیتا، اوہناں وچ ودتا (1948ء)، جیت (1949ء)، شیر (1949)، افسر (1950ء)، نیلی (1950)، دو ستارے (1951ء) تے صنم (1951) شامل نيں، ایہ ساری فلماں باکس آفس اُتے کامیاب رہیاں۔ انہاں تمام فلماں وچ ثریّا نوں ہی اہم کردار ادا کرنے دا موقع ملیا جس توں ایہ علامت ظاہر ہونے لگی دے اوہ دیو توں وڈی اداکارہ نيں۔ فلم ودتا دے گانے کنارے کنارے چلاں دی فلمبندی دے دوران کشتی دے ڈُب جانے دے بعد دیو نے ثریّا دی جان بچائی، اس واقعہ دے بعد ثریّا نوں دیو آنند نال پیار ہو گیا۔ اس سارے قصّہ نوں عوام دی نظر توں پوشیدہ رکھیا گیا، اسنوں خفیہ رکھنے وچ انہاں دے دوستاں درگا کھوندے تے کامنی کوشل نے وی وڈی مدد کيتی۔ فلم جیت دے منظر اُتے دیو نے آخر کار ثریّا نوں شادی کيتی دعوت دتی تے 3000 روپے دی ہیرے دی انگوٹھی پہنائی۔ ثریّا دی نانی نے دیو دے ہندو ہون دی یوجہ توں ااوہدی شدید مخالفت کيتی تے فیر ثریّا نے کدی شادی نئيں کيتی ۔ اس مخالفت دی وجہ توں اوہناں دوناں نے فیر کدی نال کم نئيں کیتا۔ [۹][۱۰] اس دے بعد آنند خود نوں منوانے دے لئی کسی وڈی فلم دی تلاش وچ لگ گئے۔
کامیابی تے 1950ء دی دہائی
[سودھو]آنند نوں کامیابی دی پہلی کرن اشوک کمار نے دکھادی انہاں نے دیو آنند نوں بمبئی ٹالکیز دی فلم ذدّی وچ اداکارہ کامنی کوشل دے نال پیش کیا، جو اک کامیاب فلم ثابت ہوئی۔ ذدّی دی کامیابی دے بعد دیو نے فلماں پیش کرنے دا فیصلہ کیتا۔ ذدّی اوہی فلم اے جس وچ پہلی بار لتا کشور گیت - ایہ کون آیا کرکے ایہ سولہ سنگھار محفوظ کیتا گیا۔[۱۱] ایہ گیت بے انتہا کامیاب ہويا تے ایتھے توں ہی دیو تے کشور دی ہم آہنگی دے اگلے چالیس سالاں دا آغاز ہويا۔ 1949ء وچ دیو نے اپنی تے کشور کمار دی مضبوط دوستی دے مدّ نظر اپنی کمپنی نوکیتن دی شروعات دی جس نے 2011ء تک 35 فلماں پیش کيتیاں ۔
1951ء وچ جرائم اُتے مبنی سنسنی خیز فلم بازی گرو دت دی ہدایتکاری وچ پیش کيتی۔ 1950 دی دیائی وچ ایہ فلم جرائم اُتے مبنی فلماں دے لئی مثال ثابت ہوئی۔ ایہ فلم سنیل دت دی ہدایتکاری تے کلپنا کارتک دی اداکاری دے لئی سنگ میل ثابت ہوئی تے دیو آنند تے کلپنا کارتک دی جوڑی نوں کئی فلماں وچ نال کم کرنے دی پیشکش دا باعث بنیا۔ انہاں فلماں وچ آندھیاں، ٹیکسی ڈرائیور، ہاؤس نمبر 44 تے نو دو گیارہ پیش پیش نيں۔ ٹیکسی ڈرائیور دی فلمبندی دے دوران دیو نے کلپنا نوں شادی کيتی پیشکش کیتی تے 1954ء وچ اک چھوٹی سی تقریب وچ ایہ جوڑا رشتہ ازدواج وچ منسلک ہويا۔ 1956ء وچ انہاں دے گھر لڑکا، سنیل آنند تے اس دے بعد لڑکی دیوینا پیدا ہوئی۔ شادی کيتی بعد اداکارہ کلپنا نے ادارکاری نوں خیر آباد کر دتا۔
اپنے تیز ترّار لہجے تے سر نوں ہلیا کے جملہ ادا کرنے نوں دیو نے اپنا طرز انداز بنا لیا تے فلم ہاؤس نمبر 44، پاکٹ مار، منیم جی، سی۔آئی۔ڈی تے پیئنگ گیسٹ وچ اسدیاں پیروی کردے نظر آئے۔ 1950 وچ انہاں دی پراسرار یا ہلکی مزاحیہ پریم کہانیاں یا معاشرہ اُتے مبنی فلماں پردہ اُتے اتراں جنہاں وچ اک دے بعد اک تے فنٹوش شامل نيں۔[۱۲] 1950 دی دہائی دے بقیا حصّہ وچ دیو نے لگاتار کئی کامیاب فلماں وچ نويں اداکارہ وحیدہ رحمٰن کینال کم کیا، انہاں فلماں وچ سی۔ آئی۔ ڈی (1956)، سولہواں سال، کالا پانی تے انسانیت شامل نيں۔ 1955 وچ انسانیت فلم وچ دیو نوں دلیپ کمار کینال اداکاری کرن دا موقع ملا۔ 1958 دی فلم کالا پانی دے لئی دیو نے اپنا پہلا فلم فیئر اعزاز برائے بہترین اداکاری حاصل کیتا۔ [۱۳]
انعام
[سودھو]2001 وچ ہندستانی سرکار نے اوہنوں پدم بھوشن دا ایوارڈ دتا۔
موت
[سودھو]3 دسمبر 2011 نوں لندن وچ 88 وریاں دا ہوکے اوہ مریا۔
فلماں
[سودھو]- ودیا
- گائیڈ
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ وصلة : https://d-nb.info/gnd/136416683 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۷ اپریل ۲۰۱۴ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb162701002 — subject named as: Dev Anand — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
- ↑ Legendary Bollywood actor Dev Anand dies of heart attack in London — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۲ فروری ۲۰۱۳
- ↑ پاکستان دے بنن وچ ہندوواں دا کردار 22 May 2010 Retrieved 28 January 2011
- ↑ سانچہ:آئی ایم ڈی بی ناں
- ↑ صفحا اوّل، Romancing with Life — آپ بيتی سوانح حیات دیو آنند، پینگوئن بکس بھارت 2007
- ↑ Dev Anand death: Punjab village mourns its son who never returned – The Times of India
- ↑ اج تک چینل اُتے دیو آنند دی ملاقات
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ realbollywood.com
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: دیو آنند |
سانچہ:فلم فیئر اعزاز برائے بہترین اداکار سانچہ:پدم بھوشن وصول کنندگان 2000–09
- Pages with non-numeric formatnum arguments
- صفحات مع خاصیت P227
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ انگریزی بولی دا متن شامل اے
- 1923 دے جم
- 26 ستمبر دے جم
- 2011 دیاں موتاں
- 3 دسمبر دیاں موتاں
- صفحات تستخدم قالب:معلومات ممثل مع وسائط غير معروفة
- ٹُٹے ہوئے جوڑاں آلے صفحے
- ویہويں صدی دے بھارتی فلم ہدایت کار
- ویہويں صدی دے بھارتی مرد اداکار
- بھارتی فلم ہدایت کار
- بھارتی فلمی اداکار
- بھارتی فلمی پیشکار
- بھارتی مرد فلمی اداکار
- پدم بھوشن وصول کنندگان
- پنجابی شخصیتاں
- دادا صاحب پھالکے اعزاز یافتگان
- علوم و فنون وچ پدما بھوشن اعزاز وصول کردہ شخصیتاں
- فضلا گورنمنٹ کالج یونیورسٹی لاہور
- فلم فیئر حاصل زیست اعزاز یافتگان
- گرداسپور دیاں شخصیتاں
- ممبئی دیاں شخصیتاں
- ممبئی دے فلم پروڈیوسر
- ممبئی دے فلمی ہدایت کار
- ممبئی دے مرد اداکار
- ہندی بولی دے فلم ہدایت کار
- ہندی سنیما دے مرد اداکار
- ہندی فلم پروڈیوسر