ریاض الدین عطش
خواجہ ریاض الدین عطش، 4؍ مارچ 1925ء نوں پٹنہ دے نیڑے واقع تاریخی شہر عظیم آباد وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے اپنا بچپن عظیم آباد وچ گزاریا، فیر پٹنہ توں اپنی تعلیم مکمل کرنے دے بعد دوسری جنگِ عظیم دے دوران برٹش ایئر فورس وچ شمولیت اختیار کيتی تے پنج برس اس توں وابستہ رہے۔ اس دے بعد عطش ڈھاکہ چلے گئے۔
عطش دا تعلق اک ادبی گھرانے توں سی۔ انہاں نے کم عمری وچ ہی شعر کہنا شروع کر دتا سی۔ ڈھاکہ وچ انہاں نے فلماں دے لئی گیت وی لکھے۔ اوہ 1971 تک مشرقی پاکستان وچ ہی مقیم رہے، لیکن بنگلہ دیش بننے دے بعد انہاں نے اک بار فیر ہجرت دی تے پاکستان آ گئے۔ انہاں نے کچھ عرصہ لاہور وچ واپڈا وچ ملازمت کيتی تے بعد وچ سعودی عرب چلے گئے۔ 1983 وچ اوہ واپس پاکستان آ گئے۔
اردو شاعری وچ عطش دا اپنا اک منفرد انداز سی جسنوں ادبی حلفےآں تے عوام دونے وچ بیحد پسند کيتا گیا۔ انہاں دی شاعری دی تن کتاباں نيں۔ 'سوغاتِ جنون' انہاں دی غزلیات دا مجموعہ اے، 'جشنِ جنون' انہاں دی نظماں دا جدوں کہ 'وردِ نفس' عطش دی حمد و نعت دا مجموعہ اے۔ انہاں دی دوسری کتاباں وچ 'داغ کا آخری چراغ' ڈاکٹر مبارک عظیم آبادی دی سوانح حیات اے۔ اس دے علاوہ 'اردو کا شجرہ ء نسب'، 'اردو ہزار داستان' تے 'اردو دشمن تحریک کے سو سال' وی انہاں دی کتاباں نيں۔ عطش نے ڈھاکہ، کراچی تے شکاگو وچ بزمِ سخن دی بنیاد وی رکھی۔
عطش نے اپنی زندگی دے آخری دس برس شکاگو وچ بسر کیتے جتھے اوہ ادبی حلفےآں وچ بہت مقبول ہوئے۔ شکاگو وچ عطش بہت باقاعدگی دے نال ادبی کانفرنساں تے مشاعراں وچ شامل ہُندے رہے۔ اس دے علاوہ اوتھے اردو اخبارات تے رسالے وچ لکھدے وی رہے۔ عطش نے اپنی ادبی خدمات اُتے 'غالب ایوارڈ' سمیت کئی ایوارڈ حاصل کیتے۔
عطشؔ، 8؍جنوری 2001ء نوں شکاگو وچ انتقال کر گئے تے اوتھے آسودہ ٔ خاک ہوئے۔