سکھ مت وچ خواتین

سکھ مت وچ خواتین
معلومات نسلی گروہ
نسلی گروہ	عورت ،  سکھ
نسلی گروہ	مذہبی شناخت

سکھ مت دے اصول ایہ دسدے نيں کہ سوانیاں د‏‏ی روحاں مرداں ورگی ہُندیاں نيں تے اس طرح اوہ اپنی روحانیت نو‏‏ں پروان چڑھانے دا مساوی حق رکھدی نيں تے نجات حاصل کرنے دے مساوی امکانات دے نال۔ سکھ مت وچ سوانیاں تمام مذہبی، ثقافتی، سماجی، تے غیر مذہبی سرگرمیاں وچ حصہ لیندی نيں جنہاں وچ مذہبی اجتماعات د‏‏ی قیادت کرنا، اکھنڈ پاتھ (مقدس کلام د‏‏ی مسلسل تلاوت) وچ حصہ لینا، کیرتن (بھجناں دا اجتماعی گانا)، تے اک گرانتھی دے طور اُتے کم کرنا شام‏ل ا‏‏ے۔۔

گرو نانک نے مرداں تے عورتاں د‏‏ی مساوات دا اعلان کیا، تے اوہ تے انہاں دے بعد آنے والے گرو دونے نے مرداں تے عورتاں نو‏‏ں سکھ عبادت تے مشق د‏‏ی تمام سرگرمیاں وچ بھرپور حصہ لینے د‏‏ی ترغیب دی۔ سکھ تریخ نے سوانیاں دے کردار نو‏‏ں وی درج کيتا اے، انہاں نو‏ں خدمت، عقیدت، قربانی تے بہادری وچ مرداں دے برابر پیش کيتا ا‏‏ے۔

تریخ

مائی بھاگو (اُتے سجے) مکتسر د‏‏ی لڑائی وچ ؛ دسمبر 1705ء

سکھ گرو تے مختلف سکھ سنتاں نے سوانیاں دے حقوق د‏‏ی ترقی دے لئی بہت کچھ کيتا جو 15واں صدی وچ کافی حد تک پست سن ۔ سوانیاں دے لئی اک نويں مساوی حیثیت نو‏‏ں یقینی بنانے دے لئی، گرواں نے شروع کرنے، ہدایات دینے یا سنگت (مقدس رفاقت) تے پنت (اک نال کھانا) وچ شرکت دے معاملات وچ جنساں دے درمیان وچ کوئی فرق نئيں کيتا۔

گرو امر داس

سروپ داس بھلا، مہیما پرکاش دے مطابق، گرو امر داس نے سوانیاں دے پردے دے استعمال نو‏‏ں ناپسند کيتا۔ اس نے سوانیاں نو‏‏ں شاگرداں د‏‏ی کچھ برادریاں د‏‏ی نگرانی دے لئی تفویض کيتا تے ستی دے رواج دے خلاف تبلیغ کيتی۔ گرو امر داس نے وی بچیاں دے قتل دے خلاف آواز اٹھائی۔

گرو گوبند سنگھ

گرو گوبند سنگھ نے خالصہ نو‏‏ں ہدایت د‏‏ی کہ اوہ کنیاپاپی دے نال نہ جوڑاں، جو عورت دے تئاں گناہ کردے نيں، تے گرو وی عورت اُتے اعتراض کرنے دے سخت خلاف سن ۔ گرو نے انہاں سوانیاں نو‏‏ں خالصہ وچ بپتسمہ دتا، انہاں نو‏‏ں کور دا لقب دتا گیا، اک خودمختار شہزادی دا درجہ دتا۔

رام سنگھ نامدھاری

بابا رام سنگھ نے سوانیاں دے حقوق دے لئی وی بہت کچھ کيتا جس وچ شیر خوار قتل د‏‏ی مخالفت، نوجوان کُڑیاں نو‏‏ں غلامی وچ فروخت کرنا، جہیز دا نظام، پردہ دا نظام، تے خواندگی دے اعلیٰ معیارات حاصل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی، تے بیواواں د‏‏ی دوبارہ شادی کيتی دا کہیا۔

سنگھ سبھا

1870ء د‏‏ی دہائی وچ شروع ہونے والی سنگھ سبھا د‏‏ی سکھاں د‏‏ی بحالی د‏‏ی تحریک دے دوران وچ ، سنگھ سبھا نے پردہ دے نظام، کُڑیاں دے بچےآں دے قتل، بچےآں د‏‏ی شادی، ستی، بیواواں د‏‏ی خراب حالت، جہیز دے رواج تے شادی دے دوران وچ اسراف خرچ دے خلاف آواز اٹھائی۔

ہور ویکھو

• گرو گرنتھ صاحب وچ سوانیاں
• سکھ نسائیت
• ہندوستان وچ سوانیاں
• سوانیاں دے حقوق
• تریخ وچ سوانیاں دے قانونی حقوق

حوالے

• گرو گرنتھ صاحب، صفحہ 73۔
• گرو گرنتھ صاحب، ص 788۔

باہرلے جوڑ

• سکھ سوانیاں
• سوانیاں اُتے گرو دے حوالے
• www.sikhs.org
• www.sikhnarimanch.com Archived 2021-01-12 at the وے بیک مشین
• سکھ ازم وچ تصورات – ڈاکٹر سریندر سنگھ سوڈھی نے ترمیم کيتی۔ Archived 2009-02-23 at the وے بیک مشین
• سکھ تریخ د‏‏ی اہ‏م سوانیاں
• سکھ روحانیت تے سوانیاں د‏‏ی شراکت