سکھ طرز تعمیر

سکھ طرز تعمیر

امبرسر، وچ دربار صاحب سروور فتح گڑھ صاحب گردوارا، پنجاب

لہور، پاکستان وچ مہاراجا رنجیت سنگھ جی دی سمادھی فتح برج

سکھ طرز تعمیر، فن تعمیر دی اکّ اجیہی قسم اے جو کہ 18ویں تے 19ویں صدی وچ خالصہ راج دے دوران پنجاب کھیتر وچ سامنے آئی سی۔ اس دا اکّ نوین قسم دی وستوکلا ہون کارن اس وچ بدلاء آؤندے رہے اتے آ رہے ہن۔ بھانوے ایہ فن تعمیر صرف سکھ دھرم اندر ترقی یافتہ ہوئی سی پر ایہدی ورتوں کئی ہور غیر-مذہبی عمارتاں وچ وی ہوئی اے۔ 300 ورھے پہلاں سکھ فن تعمیر ایہدیاں سدھیاں لکیراں اتے وکراں کارن جانی جاندی سی۔

سکھ فن تعمیر بہت حدّ تک مغل تے اسلامی فن تعمیر توں متاثر اے۔ گنبد، کندھاں اتے چترکار تے کئی ہور چیزاں مغل وستوکلا توں آئیاں نیں۔ کچھ ہور چیزاں جویں کہ چھتریاں، کھڑکیاں وغیرہ راجپوت فن تعمیر توں متاثر نیں۔

مذہبی عمارتاں نوں چھڈّ کے، سکھ واستوکلا قلعے، بنگے، پیلس، اتے کالجاں وچ وی ورتی جاندی اے۔ سکھ مذہبی عمارت نوں گردوارہ آکھیا جاندا اے۔ گردوارہ لفظ دو لفظاں توں بنیا اے، گرو اتے ولوں، مطلب بوہا جاں دروازہ۔

تریخی گوردواریاں دی گنتی تقریبن 500 اے۔

دربار صاحب کمپلیکس، امبرسر دا نقشہ

گردوارا بابا اٹلّ صاحب، امبرسر دا باہرلا ڈیزائن

مورتاں

• 
  گردوارا ڈیرا صاحب، لہور دا سنہری گنبد
• 
  گردوارا جنم استھان، ننکاݨا صاحب، پاکستان، ایتھے گرو نانک دیو جی دا جم ہویا سی۔
• 
  دربار صاحب، کرتارپور، پنجاب، پاکستان
• 
  تخت سری حضور صاحب ناندیڑ، مہاراشٹر، بھارت: پنجاں تختاں وچوں اکّ

باہرلے جوڑ

• Arshi, Pardeep Singh, Sikh Architecture in the Punjab, Intellectual Pub. House, 1986.
• Brown, Percy, Indian Architecture (Islamic Period), Fifth Edition, 1965, Bombay.
• Brown, Percy, Indian Architecture (Hindu and Buddhist Period), Fifth Edition, 1965, Bombay.
• Singh, Mehar, Sikh Shrines In India, Publications Division, Government of India, 1974, New Delhi.
• Singh, Darshan, The Sikh art and architecture, Dept. of Guru Nanak Sikh Studies, Panjab University, 1987.
• Marg, Volume XXX, Number 3, جون 1977, Bombay.
• Rajwant Singh Chilana (2005). International Bibliography of Sikh Studies. Springer Netherlands. ISBN 978-1-4020-3043-7. 
• (1999) Sikh Art and Literature. Routledge. ISBN 978-0-415-20289-3. 
• Article on Sikh Architecture
• Article on Sikh Architecture

حوالے