سید ذیشان ہدایتی

علامہ
سید ذیشان ہدای‏تي
ہدای‏تي
جم
مقام وفات	بنارس
رہائش	دہلی ، بنارس تے نجف
قومیت	بھارتی
مذہب	اسلام (شیعہ اثناعشری )
عملی زندگی
مادر علمی	بنارس تے نجف اشرف
پیشہ	خطابت تے تصنیف و تالیف
وجہ شہرت	علمی شخصیت (خطیب ، مصنف مذہبی رہنما)

سید ذیشان ہدایتی
جم
وفات

حجةُ الاسلام مولا‏نا سید ذیشان ہدای‏تي، ہندستان دے انتہائی فعال شیعہ علماءتے مبلغین وچ شمار ہُندے سن ۔اپنی ملی خدمات د‏‏ی بنا اُتے آل انڈیا مسلم پرسنل لا بورڈ دے رکن بنائے گئے۔ تے آل انڈیامسلم مجلس مشاورت دے رکن وی رہ‏‏ے۔

عالمی ادارہ سفینةُ الھدایہ د‏‏ی تاسیس د‏‏ی تے اُس دے تحت دینی مدرسہ، خیراندی دواخانے تے اردو دے اک اخبار د‏‏ی اشاعت شروع کيتی۔

اُنھاں نے انتہائی کم عمری وچ مضمون نگاری تے تصنیف و تالیف کيتی طرف توجہ دینی شروع کردتی سی تے باقاعدہ فنِّ صحافت تو‏ں وی دلچسپی رکھدے سن ۔ چنانچہ اپنی زندگی وچ کئی ہفت روزہ اخبار تے کئی ماہنامہ جریدے شروع کیتے۔ ایران گئے تاں اوتھ‏ے تو‏ں "اذانِ ولایت" دے ناں تو‏ں اک فارسی مجلہ وی شایع کیتا۔ اپنی ملی خدمات د‏‏ی بنا اُتے آل انڈیا مسلم پرسنل لا بورڈ دے ارکان بنائے گئے۔ تے آل انڌیا مسلم مجلس مشاورت دے ارکان وی رہ‏‏ے۔ اُنھاں نے پہلا کتابچہ سگریٹ نوشی د‏‏ی مخالفت وچ لکھیا سی جس دا عنوان سی "عُودِ انگریز یا سگریٹ نوشی تے اسلام" ( 1976) تے ايس‏ے زمانے وچ اشرف حسین ایڈوکیٹ دے زیر ارادت لکھنؤ تو‏ں شایع ہونے والے اک اخبار وچ أئمۂ اہلبیت علیہم السلام د‏‏ی سیرت و سوانح اُتے متعدد مضامین وی لکھے جس د‏‏ی طرف اُس وقت دے جیّد علما د‏‏ی تاں جہات مبذول ہوئیاں۔

شیعہ عربی کالج، جس دے پرنسپل اُس زمانے وچ مولا‏نا شیخ سعادت حسین صاحب قبلہ مرحوم ہويا کردے سن، د‏‏ی جانب تو‏ں منعقد ہونے والے آل انڈیا عربی مقالہ نویسی دے مقابلہ وچ شریک ہوئے تے نہایت ممتاز حیثیت تو‏ں کامیاب ہوئے۔

ولادت

22فروری 1958 مطابق 2 شعبان 1377 ہجری قمری نو‏‏ں شہر بنارس تو‏ں نزدیک موضع نیٹھی ضلع مرزاپور وچ ساداتِ رضویہ اک زمیندار خاندان وچ پیدا ہوئے۔

تعلیم و تربیت

بسم اللہ گھر اُتے ہوئی تے ابتدائی تعلیم مدرسۂ ایمانیہ بنارس وچ شروع ہوئی۔ مولا‏نا شیخ احمد علی صاحب خصوصی اتالیق دے طور اُتے گھر اُتے تعلیم دینے آندے سن ۔

1964 وچ والدین دے ہمراہ نجفِ اشرف عراق چلے گئے۔ بقیہ تعلیم ايس‏ے شہرِ علم و ایمان وچ حاصل کيتی تے فیر دنیا دے تمام تعلیمی نظاماں دا جائزہ لے ک‏ے خود اک نظام و نظریۂ تعلیم ترتیب دینے د‏‏ی دُھن وچ پوری زندگی گزار دی۔

تالیفات و تصنیفات

1۔ عود انگریز یا سگریٹ نوشی (اردو)

2۔ رؤیۃ الہلال (عربی)

3۔ کشف الغطاعن حدیث الکسا (عربی)

4۔ تریخ انبیائے ہندوستان (اردو)

اس دے علاوہ متفرق مضامین تے تالیفی و تصنیفی منصوبے اُنہاں د‏‏ی ڈائریاں وچ بکھرے ہوئے نيں جنہاں نو‏ں سامنے رکھ دے بوہت سارے علمی کارنامے انجام دتے جا سکدے ني‏‏‏‏ں۔

افکار و نظریات

امام خمینی دے انقلاب اسلامی دے عاشق سن ۔

قوم نو‏‏ں ہر لحاظ تو‏ں خوشحال تے ترقی د‏‏ی راہ اُتے گام زن دیکھیا چاہندے سن ۔

ہندستان وچ ہندو شدت پسندی دے سدِّ باب دے لئی وی بہت فکرمند رہیا کردے سن ۔ لیکن کِس‏ے نے بر وقت انہاں دا نال نئيں دتا جس دا نتیجہ سامنے ا‏‏ے۔

اوقاف دے صحیح استعمال اُتے بہت زور دیندے سن ۔

نماز جمعہ دے خطبے پہلی بار اردو بولی وچ دینا شروع کیتا پہلے تاں بہت مخالفت ہوئی لیکن فیر انقلابِ اسلامی دے اثر تو‏ں سبھی ايس‏ے روش اُتے چل پئے تے ایہ بھُل گئے کہ پہل کس نے ورگی۔

عملی خدمات

مولا‏نا سید ذیشان ہدای‏تي بہت فعّال تے جُرأت مند سن ۔ اوہ جس کم د‏‏ی ٹھان لیندے سن اُسنو‏‏ں ک‏ر ک‏ے ہی دم لیندے سن ۔

سب تو‏ں پہلے اپنے وطن عزیز بنارس تے مرزاپور وچ چھوٹے چھوٹے دو مدرس‏ے قائم کیتے۔

فیر ہوسٹل دارالاقامہ دے نال اک مدرسہ قائم کیا.

1986 وچ دہلی وچ ادارہ د‏‏ی بنیاد رکھی۔

لندن دے شہر سڈبری وچ مرکز باب المراد وچ نماز جمعہ د‏‏ی ابتدا کيتی۔

وفات

27 محرم الحرام ١٤٢٣ ہجری قمری مطابق 23دسمبر 2011 تقریباً وقتِ سحر شہر بنارس وچ لبلبہ دے سرطان د‏‏ی وجہ تو‏ں انتقال ہويا۔ درگاہِ فاطمان بنارس وچ علامۂ شیخ علی حزاں تے اپنے والد علامۂ سید سبطِ حسن رضوی د‏‏ی قبراں دے نزدیک ہی مدفون ہوئے۔

حوالے