طغرل طغان خان
| ||||
---|---|---|---|---|
جم |
| |||
وفات |
| |||
ترمیم |
طغرل طغان خان ( بنگالی: তুগরল তুগান খান ، فارسی: طغرل طغان خان )، بعد وچ مغیث الدین طغرل ( بنگالی: মুগিসউদ্দীন তুগরল ) ، 1236-1236 عیسوی دے دوران تے فیر 1272–1281 عیسوی دے دوران بنگال اُتے حکمرانی کيتی۔ اوہ بہار تے اودھ دے گورنر وی سن ۔
پہلی مدت (1236–1246)
[سودھو]وہ کارا ختائی ترک سی تے اوہ اصل وچ سلطان شمس الدین التتمش دا غلام سی۔ اوہ بہار دا گورنر مقرر ہويا سی۔ دہلی سلطنت دے انتشار دے بعد ، تغان خان نے بنگال اُتے حملہ کيتا تے 1236 وچ بنگال دے گورنر ، آوور خان ایبک نوں شکست دتی۔ اقتدار سنبھالنے دے فورا. بعد ، تغان خان مشرق دی جانب اک مہم دی قیادت کيتی۔ انہاں نے بنگال ، بہار تے اودھ وچ اپنا تسلط قائم کيتا لیکن انہاں نے رضیہ سلطانہ کی سرکوبی دا اعتراف کيتا۔
تغان خان دے دور حکومت دے دوران اڑیسہ دے ہندو بادشاہ ، نرسمہا دیو اول نے جنوبی بنگال اُتے حملہ کر دتا۔ توغان خان نے اوریا فوج نوں پسپا کر دتا تے اڑیسہ دے قلع کٹاسین اُتے قبضہ کر ليا۔ لیکن جدوں مسلم فوج اپنی فتح دا جشن منا رہی سی ، اوڑیا فوجیاں نے حملہ کرکے انہاں نوں شکست دتی۔ اوڑیا فوج نے بنگال دے صدر مقام لکھنوتی تک پوری طرح توں مسلماناں دا پِچھا کيتا تے اس شہر دا محاصرہ کيتا۔ لکھنوتی دے تمام مسلمان مارے گئے۔
تغان خان نے دہلی دے سلطان علاؤ الدین مسعود شاہ توں مدد طلب کيتی ، جنھاں نے کارا دے ملک کرکاش خان تے اودھ دے ملک تغلق تمر خان نوں تغان خان دی مدد دے لئی بھیجیا۔ دہلی فوج دی آمد نوں سن کر اوڑیا دی فوج اڑیسہ توں پِچھے ہٹ گئی۔ لیکن تغلق تمار خان خود بنگال دی طاقت سنبھالدے نيں جس دی وجہ توں تغان خان نوں دہلی بھجنا پيا۔ اس طرح بنگال اُتے تغان خان دی دس سالہ حکمرانی 1246 عیسوی وچ ختم ہوئی۔ [۱]
بعد وچ سلطان علاؤالدین مسعود شاہ نے توغان خان نوں اودھ دا گورنر مقرر کيتا۔
دوسری مدت (1272–1281)
[سودھو]سلطان غیاث الدین بلبن نے 1272 وچ امین خان نوں گورنر تے تغان خان نوں بنگال دا نائب گورنر مقرر کيتا تے اس صوبے نوں دوبارہ قبضہ کرنے تے انہاں نوں تسکین دینے دا فرض ادا کيتا ، جنہاں وچوں بیشتر ملک اختیار الدین 1257 عیسوی وچ دی موت دے بعد توں ہی مشرقی گنگا خاندان دے زیر اقتدار رہے۔ ۔ اُتے ، تغان خان نے اپنے پرانے وفادارےآں دی مدد توں امین خان نوں معزول کر دتا تے خود نوں بنگال دا سلطان قرار دے دتا۔ اس نے مغیث الدین طغرل دا ناں لیا۔
1279 وچ ، تغان خان نے مشرقی بنگال (موجودہ آسام ) دے سینا دے بادشاہ وشوورپ سین نوں شکست دتی تے تریخ وچ پہلی بار اس خطے وچ اک اسلامی وحدت قائم کيتی۔ اس نے بنگالی بحریہ دا دوبارہ قیام عمل وچ لیایا ، جس نوں سونارپنڈ دے قلعہ ناریلیکلا وچ نارسمہدیوا اول نے 1243 وچ تباہ کيتا۔ 1280 وچ ، تغان خان نے جنوبی بنگال تے اس دے بعد ، جاجن نگر (موجودہ اڑیسہ) اُتے حملہ کرنے دے لئی خشک سالی دا فائدہ اٹھایا [۲]
تغان خان دی عدم موجودگی دا فائدہ اٹھاندے ہوئے ، سلطان غیاث الدین بلبن نے اودھ دے حکمران ملک ترمتی دی سربراہی وچ اک بہت وڈی فوج نوں تغان دے خلاف بھیجیا۔ لیکن دہلی دی فوج نوں توغان دی فوج نے پوری طرح شکست دے دی۔ بلبن نے توغان دے خلاف اک ہور فوج بھیجی۔ لیکن اس بار اک بار فیر بلبنن دی فوج نوں توغان دی فوج نے شکست دے دی۔
بار بار شکستاں توں ناراض ہوکے بلبن نے خود 1281 وچ بنگال اُتے حملہ کيتا۔ اس مشن وچ انہاں دے بیٹے ، ناصر الدین بغرا خان نے انہاں دی مدد کيتی۔ بلبن دی فوج وچ نیڑے تن لکھ فوجی سن ۔ اس وڈی فوج دے نال اک بہت وڈی بحریہ وی سی۔ تغان دریا دے راستے بھج گیا۔ بلبن نے اپنی فوج نوں چھوٹے چھوٹے گروہاں وچ تقسیم کر دتا۔ ملک شیر انداز دی سربراہی وچ ایداں دے ہی اک چھوٹے توں گروہ نے تغان دی فوج اُتے حملہ کيتا تے جنگ وچ تغان شکست کھا گیا تے ماریا گیا۔ [۱]
تغان دی موت دے بعد ، بلبن نے اپنے بیٹے نوں بنگال دا انچارج بنا دتا۔ اس طرح بنگال اُتے علیحدگی پسند مملوک حکمران 1281 وچ ختم ہويا۔
ایہ وی دیکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]پیشرو عوار خان ایبک |
Mamluk Delhi Sultanate Governor of Bengal 1246-1247 |
جانشین تغلق تمار خان |
پیشرو امین خان |
Mamluk Delhi Sultanate Governor of Bengal 1272-1281 |
جانشین ناصر الدین بغرا خان |