عبد العزیز اول
| عبد العزیز اول | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (عثمانی ترک وچ: عبد العزيز) | |||||||
 |
|||||||
| معلومات شخصیت | |||||||
| جم | 9 فروری 1830[۱] قسطنطنیہ | ||||||
| وفات | 4 جون 1876 (46 سال)[۲][۳][۴] قسطنطنیہ | ||||||
| مدفن | استمبول | ||||||
| طرز وفات | مردم کشی | ||||||
| شہریت | .svg){kind=small} سلطنت عثمانیہ
| ||||||
| زوجہ | حیران دل قادین افندی ادا دل قادین افندی | ||||||
| اولاد | عبد المجید ثانی | ||||||
| والد | محمود دوم | ||||||
| والدہ | پرتیونیال سلطان | ||||||
| بہن/بھائی | |||||||
| خاندان | عثمانی خاندان | ||||||
| مناصب | |||||||
| سلطان سلطنت عثمانیہ | |||||||
| دفتر وچ ۲۵ جون ۱۸۶۱ – ۳۰ مئی ۱۸۷۶ |
|||||||
| |||||||
| عملی زندگی | |||||||
| پیشہ | حاکم، نغمہ ساز | ||||||
| پیشہ ورانہ زبان | ترک بولی[۵] | ||||||
| اعزازات | |||||||
 آرڈر آف گارٹر (۱۸۶۷) آرڈر آف سینٹ اینڈریو |
|||||||
| دستخط | |||||||
 |
|||||||
ترمیم  | |||||||
عبد العزیز اول (Abdülaziz I) یا عبد العزیز عثمانی (Abdülaziz of the Ottoman Empire) عثمانی ترک زبان: عبد العزيز) (پیدائش: 9 فروری 1830ء – انتقال: 4 جون 1876ء) سلطنت عثمانیہ دے 32 واں سلطان سن جنہاں نے 25 جون 1861ء توں 30 مئی 1876ء تک عنان اقتدار سنبھالی۔ اوہ سلطان محمود ثانی دے صاحبزادے سن تے 1861ء وچ اپنے بھائی عبد المجید اول دے بعد تخت سلطانی اُتے براجمان ہوئے۔
آپ نے بچپن وچ روايتی تعلیم حاصل کيتی۔ جسمانی طور اُتے آپ بہت قوی سن تے کشتی وچ ہور پہلواناں نوں پچھاڑنے دی صلاحیت وی رکھدے سن ۔ موسیقی تے مصوری دے وی شائق سن ۔ آپ دی تیار کردہ کچھ موسیقی عثمانی دربار دی موسیقی دی لندن اکادمی نے "عثمانی دربار وچ یورپی موسیقی" نامی البم وچ جمع کر رکھی اے۔
دور اقتدار[لکھو]
عبد المجید اول دے عہد وچ شروع ہونے والی اصلاحات "تنظیمات"کا سلسلہ انہاں دے عہد وچ وی جاری رہیا۔ 1864ء وچ نويں ولایتاں (صوبےآں) دا قیام عمل وچ آیا تے 1868ء وچ اک ریاستی انجمن وی قائم کيتی گئی۔ آپ دے دور ہی وچ عوامی تعلیم دے نظام نوں فرانسیسی طرز اُتے منظم کیا گیا تے جامعہ استنبول نوں جدید خطوط اُتے استوار کیا گیا۔
سلطان عبد العزیز نے بلقان دے صوبےآں وچ بغاوتاں دے باعث روسی سلطنت توں دوستانہ تعلقات استوار کیتے۔
عبد العزیز دے دور حکومت وچ سلطنت عثمانیہ دے فرانس تے برطانیہ توں وی دوستانہ تعلقات قائم ہوئے تے اوہ پہلے یورپی سلطان سن جنہاں نے، 1867ء وچ ، مغربی یورپ دا دورہ کیا جس وچ انگلستان دا دورہ وی شامل سی۔ انہاں نے ایہ سفر اک نجی ریل کار دے ذریعے کیا جو اج وی استنبول دے “آر ایم دے عجائب گھر” وچ محفوظ اے۔
1875ء وچ سلطنت تقریباً دیوالیہ ہوئے گئی۔ اس دی وجہ جتھے اک جانب افواج دی جدید خطوط اُتے تربیت و تنظیم نو سی اوتھے اس وچ سلطان دے شاہانہ و پرتعیش طرز زندگی تے عظیم تعمیراتی منصوبہ جات دا وی ہتھ سی۔ استوں علاوہ 1875ء وچ بوسنیا تے ہرزیگووینا تے 1875ء وچ بلغاریہ وچ بغاوتاں ہوئیاں۔ تے 11 مئی 1876ء نوں دار الخلافہ وچ بغاوت دے نتیجے وچ 29 تے 30 مئی 1876ء دی درمیانی شب سلطان نوں استعفٰی دینے اُتے مجبور کر دتا گیا۔ 4 جون نوں انہاں دی لاش محل وچ پائی گئی۔ انہاں دی موت دے حقیقی اسباب معلوم نئيں ہوئے سکے تے خود کشی یا قتل نوں انہاں دے موت دا سبب سمجھیا جاندا اے۔
کارنامے[لکھو]
عبد العزیز دا سب توں وڈا کارنامہ عثمانی بحریہ نوں جدید خطوط اُتے استوار کرنا سی۔ 1875ء وچ عثمانی بحریہ وچ 21 بحری جنگی جہاز تے 173 ہور جہاز شامل سن اس لحاظ توں اوہ برطانیہ تے فرانس دی بحری افواج دے بعد دنیا دی تیسری سب توں وڈی بحری فوج سی۔
انہاں دے دور وچ ہی پہلی مرتبہ بذریعہ ریل سلطنت دے مختلف شہراں وچ رابطہ قائم کیا گیا تے اس مقصد دے لئی استنبول وچ سرکیجی ریلوے اسٹیشن دا قیام عمل وچ لیایا گیا جو اج وی استنبول وچ ايسے آب و تاب دے نال قائم اے۔
انہاں دے دور وچ استنبول وچ آثار قدیمہ دا عجائب گھر قائم ہويا۔ انہاں دے عہد وچ ہی 1863ء وچ ترکی وچ پہلی مرتبہ ڈاک ٹکٹاں شائع کيتیاں گئیاں تے ترکی نے 1875ء وچ یونیورسل پوسٹل یونین وچ بانی رکن دی حیثیت توں شمولیت اختیار کيتی۔
حوالے[لکھو]
- ↑ https://www.britannica.com/biography/Abdulaziz-Ottoman-sultan
- ↑ Brockhaus Enzyklopädie online ID: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/abd-ul-asis — named as: Abd ül-Asis — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ Gran Enciclopèdia Catalana ID: https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000164.xml — named as: Abdülaziz — عنوان : Gran Enciclopèdia Catalana — ناشر: Grup Enciclopèdia Catalana
- ↑ Proleksis enciklopedija ID: https://proleksis.lzmk.hr/47291 — named as: Abdulaziz (‘Abd al-‘Aziz) — عنوان : Proleksis enciklopedija
- ↑ Identifiants et Référentiels — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۲ مئی ۲۰۲۰ — ناشر: Agence bibliographique de l'enseignement supérieur
عبد العزیز اول جم: 9 فروری 1830 موت: 4 جون 1876
| ||
| شاہی القاب | ||
|---|---|---|
| پیشرو عبد المجید اول |
سلطان سلطنت عثمانیہ 25 جون 1861 – 30 مئی 1876 |
جانشین مراد خامس |
| مناصبِ اہل سنت | ||
| پیشرو عبد المجید اول |
خلیفہ 25 جون 1861 – 30 مئی 1876 |
جانشین مراد خامس |