علاقہ لنڈی پٹی
علاقہ لنڈی پٹی ضلع چکوال وچ اک خاص علاقے اُتے مشتمل وادی لنڈی پٹی کہلاندی اے۔
مشتمل دیہات
[سودھو]لنڈی پٹی سہگل آباد، ڈہمن، چوآگنج علی شاہ، جند خانزادہ، ملہال مغلاں، موگلہ تے جند اعوان یونین کونسلاں تے جھاٹلہ جسوال، پاکستان اُتے مشتمل اے۔[۱]
اہمیت
[سودھو]ضلع چکوال وچ لنڈی پٹی دا علاقہ ۔ لنڈی پٹی دا علاقہ چکوال دی سیاست وچ تاریخی طور اُتے اہم رہیا اے ۔این اے 64 تے اس دے ذیلی صوبائی حلقے پی پی 22 دا اک وڈا حصہ لنڈی پٹی دے علاقے اُتے مشتمل اے ۔اس صوبائی حلقے وچ وڈے دیہات شامل نيں اس توں ملحق علاقہ دھن دی ملحقہ آبادیاں بشمول وادی جھنگڑ تے وادی کہون دے علاقےآں شامل نيں ضلع چکوال دے مشرق وچ شمالاَ جنوباَ تنگ پٹی دی صورت وچ پھیلا لنڈی پٹی دا اس علاقے دی تریخ تے سبھیاچار دے بارے وچ شناسائی ہونا لازمی اے ۔سطح مرتفع پوٹھوہار وچ واقع اس علاقے نوں لنڈی پٹی کیوں کہیا جاندا اے اس دی وجہ معلوم نئيں ہوسکی۔ایہ علاقہ سہگل آباد توں کالس تک پھیلا ہويا اے ۔قیاس کیتا جاندا اے کہ لنڈی پٹی دے دانشور جو قصبہ ہسولہ دے پنڈت سن نے چند صدیاں پہلے لنڈا رسم الخط ایجاد کیتا سی جو اگے چل کے گرمکھی رسم الخط دی بنیاد بنا۔اردو لغت دے مطابق لنڈا اس درخت نوں کہیا جاندا اے جو شاخاں تے پتےآں توں بے نیاز ہوئے۔ اس دے علاوہ لنڈا دے معنی بے یارو مدد گار وی نيں۔ایہ علاقہ پنجاب دے اہم شہراں جہلم، راولپنڈی تے چکوال توں دور ہونے دے سبب کئی مسائل دا وی شکار اے۔1739ء وچ جدوں نادر شاہ نے اس علاقے اُتے حملہ کیہ تاں اس وقت ایتھے موجود قلعہ ہسولہ اُتے گجر قابض سن ۔
حلقہ بندیاں
[سودھو]ضلع چکوال وچ نويں حلقہ بندیاں دے بعد لنڈی پٹی دا علاقہ اک بار فیر امیدواراں دی ہار جیت دے لئی فیصلہ کن اہمیت اختیار کر گیا اے۔ لنڈی پٹی دا علاقہ چکوال دی سیاست وچ تاریخی طور اُتے اہم رہیا اے ۔این اے 64 تے اس دے ذیلی صوبائی حلقے پی پی 22 دا اک وڈا حصہ لنڈی پٹی دے علاقے اُتے مشتمل اے ۔اس صوبائی حلقے وچ وڈے دیہات شامل نيں لیکن ایتھے توں جیت دے لئی علاقہ دھن دی ملحقہ آبادیاں بشمول وادی جھنگر تے وادی کہون دے علاقےآں وچ اثرو رسوخ ہونا وی ضروری ہوئے گا۔ضلع چکوال دے مشرق وچ شمالاَ جنوباَ تنگ پٹی دی صورت وچ پھیلا اے
تاریخی حیثیت
[سودھو]علاقے دی اہمیت نوں اجاگر کرنے دے لئی اس دی تریخ تے سبھیاچار دے بارے وچ شناسائی ہونا لازمی اے ۔سطح مرتفع پوٹھوہار وچ واقع اس علاقے نوں لنڈی پٹی کیوں کہیا جاندا اے اس دی وجہ معلوم نئيں ہوسکی۔ایہ علاقہ سہگل آباد توں کالس تک پھیلا ہويا اے ۔قیاس کیتا جاندا اے کہ لنڈی پٹی دے دانشور جو قصبہ ہسولہ دے پنڈت سن نے چند صدیاں پہلے لنڈا رسم الخط ایجاد کیتا سی جو اگے چل کے گرمکھی رسم الخط دی بنیاد بنا۔اردو لغت دے مطابق لنڈا اس درخت نوں کہیا جاندا اے جو شاخاں تے پتےآں توں بے نیاز ہوئے۔ اس دے علاوہ لنڈا دے معنی بے یارو مدد گار وی نيں۔ایہ علاقہ پنجاب دے اہم شہراں جہلم، راولپنڈی تے چکوال توں دور ہونے دے سبب کئی مسائل دا وی شکار اے۔1739ءماں جدوں نادر شاہ نے اس علاقے اُتے حملہ کیہ تاں اس وقت ایتھے موجود قلعہ ہسولہ اُتے گجر قابض سن ۔قلعہ روہتاس انہاں دا ہیڈ کوارٹر سی ۔ انہاں دا شمار علاقے دی جنگجو قوماں وچ ہُندا سی جدوں کہ سکھ عہد وچ چیتر سنگھ لنڈی پٹی دا حاکم سی جو طویل عرصہ تک گگھڑاں توں لڑائی کردا رہیا اے ۔گجر خاندان دے علاقے وچ اثر و رسوخ دے باعث شاہان مغلیہ نے روہتاس دے حاکم چوہدری عبدالرحیم خان نوں 84 دیہات دا حاکم مقرر کیتا اس وجہ توں ایہ علاقہ گجر چوراسی کہلایا جانے لگیا۔قلعہ ہسولہ دا علاقہ نادر شاہ نے کالس دے گجر قبیلہ نوں مرحمت کیتا سی ۔ لنڈی پٹی دے شمالی سرے اُتے واقع کالس دا قصبہ سیاسی و سماجی طور اُتے با اثر گجراں دا گڑھ اے ۔کالس وچ آباد ایہ قبیلہ راجگان کہلاندا اے۔ تریخ گواہ اے کہ راجگان کالس طویل مدت توں ایتھے سیاسی سر گرمیاں وچ پیش پیش رہے نيں۔سکھاں دے زوال دے بعد 1849ء وچ جدوں فرنگیاں نے حکومت قائم کيتی تاں جنرل نکلسن دی زیر نگرانی اس علاقے وچ پہلا بندوبست اراضی ہويا۔انگریزاں نے وفادار لوکاں نوں جاگیریراں توں نوازیا جس دے سبب چھوٹی چھوٹی ریاستاں وجود وچ آ ئاں۔ راجگان کالس وی انہاں نوں وچوں اک اے ۔پاکستان دے وجود وچ آنے تے اس دے بعد تک جاگیردارانہ نظام عروج اُتے سی لیکن صدر جنرل ایوب دے دور حکومت وچ زرعی اصلاحات دے باعث اراضی انتقال ایکٹ دی وجہ توں کاشتکار تے غیر کاشتکار طبقے وچ تفریق کم ہوئی۔
منتخب ارکان
[سودھو]1965 وچ ہونے والے انتخابات وچ اس علاقے توں مرزا مظہر حسین ممبر صوبائی اسمبلی بنے۔ اوہ تحریک پاکستان دے رکن وی سن ۔1970ء دے عام انتخابات وچ ایہ علاقہ جہلم کاحصہ سی ۔ قومی اسبملی دی نشست اُتے این ڈبلیو 34 توں پاکستان پیپلز پارٹی دے ملک محمد صادق 29 ہزار توں ودھ ووٹ لے کے کامیاب ہوئے سن ۔ اس دے ذیلی صوبائی حلقے پی پی 18 توں مرزا افضل الحق مسلم لیگ کونسل دے ٹکٹ اُتے کامیاب ہوئے سن ۔1977ء دے عام انتخابات وچ این اے 45 جہلم توں پی پی پی دے سردار خضر حیات جدوں کہ پی پی 21 جہلم توں عبدالغفار خان رکن صوبائی اسمبلی منتخب ہوئے۔5 جولائی 1977ء دے مارشل لا دے بعد ضیاالحق نے 1985 وچ غیر جماعتی انتخابات کروائے۔واضح رہے 1985 وچ چکوال نوں ضلع دا درجہ دے دتا گیا تھا۔لنڈی پٹی دے راجگان کالس تے سرداران کوٹ چوہدریاں وچ برساں توں قائم اجارہ داری نوں لنڈی پٹی دے اک ہور پنڈ جند اعوان دے اک (ر) جنرل عبدالمجید نے ختم کر دتا۔ لُنڈی پٹی توں تعلق رکھنے والے عبدالمجید ملک پنج بار رکنِ قومی اسمبلی رہے
انہاں دے خاندان دا کوئی سیاسی پس منظر نہ سی لیکن اس دے باوجود اوہ 1985 سے1997 تک مسلسل پنج بار رکن قومی اسمبلی منتخب ہوئے۔ ایہ انتخاب انہاں نے اسلامی جمہوری اتحاد تے نون لیگ دے پلیٹ فارم توں لڑے۔اس دوران اوہ وفاقی وزیر خوراک، زراعت، پٹرولیم و قدرتی وسائل تے امور کشمیر و شمالی علاقہ جات وی رہے۔ اوہ چئیرمین اینٹی کرپشن تے مراکش وچ سفیر جداں کلیدی عہدےآں اُتے وی فائز رہ چکے نيں۔پر انہاں تمام ادوار وچ انھاں نے لنڈی پٹی دے لئی کوئی قابل قدر خدمات سر انجام نہ دتیاں1988ء تے 1991ء وچ انہاں دے بھتیجے میجر (ر) سلیم اصغر چیئر مین ضلع کونسل چکوال وی رہے۔2002 وچ عبدالمجید ملک دے ہی بھتیجے میجر (ر) طاہر اقبال نے قاف لیگ توں رکن اسمبلی منتخب ہوئے۔2008 وچ این اے 60 توں ایاز امیر رکن قومی اسمبلی بنے جدوں کہ 2013ء وچ نون لیگ دے ٹکٹ اُتے طاہر اقبال ایم این اے منتخب ہوئے۔لیفٹینٹ جنرل (ر) عبدالمجید ملک دا 2016 وچ انتقال ہو گیا سی اُتے جدوں تک اوہ زندہ رہے چکوال وچ نون لیگ دھڑے بندیاں توں محفوظ رہی۔لنڈی پٹی دے اہم سیاسی خانوادے وچ قصبہ کالس دے راجگان دا ناں آندا اے۔2017ء دے ضنمنی انتخاب حلقہ پی پی 20 وچ پاکستان تحریک انصاف دے امیدوار راجا طارق افضل کالس نوں شکست دا منہ دیکھنا پيا۔وہ اپنے خاندان دی خدمات دے باعث لنڈی پٹی دے علاقےآں وچ اچھی شہرت رکھدے نيں۔راجا طارق افضل کالس دے والد نے 1970ء دے انتخابات وچ آزاد حیثیت توں ایم این اے دا انتخاب لڑا۔ انہاں دے چچا راجا اعجاز خان نے 2001ء تے 2005ء دے بلدیاتی انتخابات وچ یونین کونسل جند اعوان توں جنرل (ر) عبدالمجید ملک دے عزیزاں نوں شکست دتی سی۔2015ء دے بلدیاتی انتخابات وچ راجا طارق افضل کالس یونین کونسل موگلہ توں بطور چئیرمین کامیاب ہوئے۔لنڈی پٹی توں چوہدری محمد خان کالس جو 1983ء وچ چئیرمین ضلع کونسل رہے اہم سیاسی شخصیت نيں جدوں کہ ایتھے دے کیپٹن (ر) عبد الحق کجلی 1987ء تے 1991ء وچ ضلع کونسل دے ارکان رہے۔صوفی مشتاق حسین بھٹی وی ایتھے دے معروف سیاست دان نيں اوہ 1998ء وچ ممبر ضلع کونسل 2005 تے 2015ء وچ چئیرمین یونین کونسل جنڈ خانزادہ منتخب ہوئے۔ملک ظفر اقبال خان پور وی علاقے دی سیاست وچ نمایاں مقام رکھدے نيں اوہ 1998ءماں ممبر ضلع کونسل 2001ء تے 2015ء وچ چئیرمین یو سی ڈوہمن منتخب ہوئے۔
لنڈی پٹی دے مشاہیر
[سودھو]لنڈی پٹی توں تعلق رکھنے والے مشاہیر وچ باوا شاہ مراد خان پوری راجا غلام سرور کالس معروف محقق نامور اتھیلیٹ عبدالخالق پرندہ جند اعوان، پروفیسر نعیم صدیقی خان پور تے معروف شاعر جمیل یوسف لنگاہ سمیت صاحبزادہ سلطان علی زلفی، پروفیسر سعید اکرام، ملک منیر نوابی، ملک اشرف نوابی معروف صنعتکار تے سہگل آباد دے بانی میاں محمد سہگل شامل نيں۔ گورنمنٹ ہائی سکول ہسولہ 1898ء وچ بنا تے اگلے سو سال وچ ایتھے چند ہائی اسکول تے سہولیات توں عاری تے رورل ہیلتھ سنٹر عوام نوں بنیادی سہولیات دے ناں اُتے ملے۔ ونہار دے علاقے توں تعلق رکھنے والے ن لیگ دے صوبائی وزیر ملک تنویر اسلم سیتھی نے البتہ اپنے اس حلقے دی تقریباَ ادھی لنڈی پٹی نوں بنیادی سہولیات توں آراستہ کیتا اے