غالب دی حویلی
غالب دی حویلی | |
---|---|
غالب دی حویلی | |
مرزا غالب دے جسم دی اوپری ساخت دا مجسمہ، جو حویلی وچ واقع اے۔ | |
قائم | 27 دسمبر 2000[۱] |
محلِ وقوع | گلی قاسم جان، بلیماران |
قِسم | يادگار |
عوامی نقل و حمل رسائی | چاوڑی بازار میٹرو اسٹیشن |
غالب دی حویلی اردو زبان دے مشہور و معروف شاعر مرزا اسداللہ خان غالب دی انیہويں صدی وچ رہائش سی ایہ ہن ثقافتی ورثہ دا مقام اے۔[۲]۔ ایہ مقام گلی قاسم جان، بلیماران، قدیم دہلی وچ واقع اے۔ ایہ اس مغلیہ دور دا آئینہ دار اے جو کدی زوال پزیر سی۔
؎ | اگ رہا ہے در و دیوار سے سبزہ غاؔلب |
ہم بیاباں میں ہیں اور گھر میں بہار آئی ہے |
تعارف
[سودھو]مرزا غالب دی حویلی قدیم دہلی وچ واقع اے تے اسنوں آرکیولوجیکل سروے آف انڈیا دی جانب توں ثقافتی ورثے دا مقام قرار دتا گیا اے۔ اس حویلی غالب دی طرز زندگی تے مغلیہ سلطنت دے دور دی معماری دا اندازہ ہُندا اے۔[۳] اس دا وڈا صحن جو ستوناں تے اِٹاں توں بنا اے، دہلی وچ مغلیہ حکمرانی کيتی چيتا تازہ کردا اے۔ ایتھے دی دیواراں اُتے شاعر دی تصویراں تے انہاں دے اشعار آویزاں نيں۔ دہلی حکومت دی جانب توں اس مقام نوں اپنے قبضے وچ لے لئی جانے دے بعد ایہ اک مستقل يادگار عجائب خانہ بنا دتا گیا اے جس وچ شاعر تے انہاں دے دور دی چیزاں نوں رکھیا گیا اے۔ ایتھے اُتے غالب دیاں کتاباں تے کئی ہتھ دے لکھے نمونے رکھے گئے نيں۔ عجائب گھر وچ اک حقیقی زندگی دے جسامت والا شاعر دا مجسمہ وی اے جس وچ ہتھ وچ حقہ لئی ہوئے نيں۔ استاد ذوق، بہادر شاہ، مومن تے غالب دے ہور معاصرین دی تصاویر وی دیکھی جا سکدیاں نيں۔
27 دسمبر 2010ء نوں دہلی دی سابقہ وزیر اعلٰی شیلا دیکشت نے شاعر دے مجسمے دی نقاب کشائی جسنوں نامور مجمسہ ساز بھگوان رامپورے نے تراشا سی تے ایہ کم شاعر تے فلمی نغمہ نگار گلزار نے تفویض کيتا سی۔[۴] غالب دی اک تصویر جس دے اتارنے دا کم بھارت دے سابق صدر ڈاکٹر ذاکر حسین نے سونپیا سی، اوہ مجمسمے دی تیاری وچ کم آیا۔[۵]
تریخ
[سودھو]غالب اس حویلی وچ اپنی زندگی دا اک لمبا سا وقت گزار چکے نيں۔ آگرہ توں دہلی آنے دے بعد ایہی انہاں دی رہائش سی اس حویلی وچ رہندے ہوئے انہاں نے اردو تے فارسی زباناں وچ دیوان لکھے سن ۔ غالب دی موت دے اک سال دے بعد اس جگہ دے اندر کئی دکانات بنے ہوئے سن ۔ پر 1999ء ایہ ہٹا دتے گئے جدوں دہلی حکومت نے اس جگہ نوں اپنے قبضے وچ لے لیا دیرینہ مغلیہ دور دی آب و تاب بحال کيتی۔ خصوصی کارگزاری دے لئی مغل لکھوری اِٹاں، سنگ مرمر دے پتھراں تے داخلے اُتے اک لکڑی دی بھاٹک تنصیب ہوئی تاکہ انیہويں صدی دے دور دا اثر دیکھیا جا سکے۔[۲]
معماری
[سودھو]اس دی تعمیر روايتی سازوسامان نال ہوئی، جس وچ لکھوری اینٹاں تے چونے دا مارٹر کم وچ لیایا گیا۔[۶][۷][۸][۹]
معلومات
[سودھو]یہ حویلی چاوڑی بازار میٹرو اسٹیشن تے دہلی جنکشن ریلوے اسٹیشن دے نزدیک اے۔ ایہ سب دے لئی مفت داخلے دا مقام اے تے ایتھے تصویر کھینچنے اُتے وی کوئی پیسہ نئيں لگدا۔ ایہ دن وچ 11 بچے توں 6 بجے تک سوائے پیر دے سبھی دن کھلی اے۔
نگارخانہ
[سودھو]-
غالب دا نسب نامہ جیساکہ غالب دی حویلی وچ دکھایا جاندا اے۔
-
بازتعمیروتزئین شدہ غالب دی حویلی دا چھت
-
غالب دے دیوان دا اک مطالعہ: "یہ نہ سی ساڈی قسمت..."
-
حکومت پاکستان دی جانب توں جاری کردہ ڈاک ٹکٹ
-
غالب دی حویلی پر
-
غالب دا محبوب ترین مشغلہ
-
غالب دے فرصت دے وقت دی اک تصویری جھلک
-
دیوار اُتے اک شعر
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: غالب دی حویلی |
ہور ویکھو
[سودھو]- مرزا اسد اللہ خان غالب
- غالب میوزیم، نويں دہلی
- غالب اکیڈمی، نويں دہلی
- چاندنی چوک
- چونامل حویلی
- دھرم ہورہ حویلی
حوالے
[سودھو]- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ "Ghalib's marble bust unveiled". Times of India. Dec 27, 2010. https://archive.today/20140122150300/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-12-27/delhi/28220634_1_213th-birth-anniversary-haveli-mirza-ghalib. Retrieved on ۲۲ جون ۲۰۲۳.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ "Haveli to speak of a history lost in time.", ٹائمز آف انڈیا, 21 دسمبر 2015.
- ↑ 5. Havelis of Kucha pati Ram, in South Shahjahanabad, World Monument fund.
- ↑ Revival of Hemu's Haveli on the cards, Yahoo News India, 6 اگست 2015.
- ↑ A Zail, school and orphanage: Bawana's fortress gets another makeover.", ہندوستان ٹائمز.