Jump to content

فروغ فرخزاد

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
فروغ فرخزاد
فروغ فرخزاد

جم 5 جنوری 1935 [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


تہران، ایران

وفات 13 فروری 1967 (32 سال)[۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


تہران، ایران

وجہ وفات سڑک حادثہ [۳]  ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طرز وفات حادثاتی موت [۳]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
قومیت ایرانی
شریک حیات پرویز شاپور (طلاق شدہ)
عملی زندگی
پیشہ شاعری
پیشہ ورانہ زبان فارسی [۴]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شعبۂ عمل فارسی شاعری دی مختصر تریخ [۵]  ویکی ڈیٹا اُتے (P101) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ویب سائٹ
ویب سائٹ باضابطہ ویب سائٹ (انگریزی )[۶]  ویکی ڈیٹا اُتے (P856) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس IMDB اُتے صفحہ  ویکی ڈیٹا اُتے (P345) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
فروغ دی آرامگاہ، دربند، شیمران، تہران

فروغ فرخزاد (فارسی: فروغ فرخزادForūgh Farrokhzād; 5 جنوری 1935 — 13 فروری 1967)[۷] ایرانی شاعرہ اتے فلم ڈائریکٹر سی. اسنے عورت دی آزادی دا جھنڈا بلند کیتا۔ اسے کرکے اس نوں جدید فارسی شاعری وچّ عورت دی آزادی دا چڑھدا سورج کیہا جاندا ہے۔ اوہ ایران دیاں ویہویں صدی دیاں سبھ تو متاثرکن زنانی شاعراواں وچوں اک گنی جاندی ہے۔ اوہ مسئلےآں وچّ رہی ترقی پسند شاعرہ اتے بتّ-شکن منی جاندی ہے۔[۸]

جیونی

[سودھو]

فروغ یدا جنم 1935 وچّ تہران دے اک فوج وچّ کرنل محمد باقر اتے اوہدی تینویں تورن وزیری تبار دے گھر ہویا سی۔ اوہ اپنے ستّ بھین-بھراواں (امیر، مسعود، مہرداد، فریدون فروخزاد، پورن فروخزاد اتے گلوریا) وچوں تیجے نمبر ’تے سی۔ اسنے نوویں جماعت تکّ پڑھائی کیتی اتے اس توں بعد اس نوں پینٹنگ اتے سین-پرون سکھاؤن والے اک دستکاری سکول وچّ لا دتا گیا۔ 16 سال دی عمر وچّ اوہنے اپنے نالوں 15 سال وڈے مشہور ستارنواز پرویز شاپور نال نکاح کر لیا۔[۸] اسنے پینٹنگ اتے سین-پرون سکھن دا کم جاری رکھیا اتے اپنے شوہر نال اہواز چلی گئی۔ اک سال بعد اس نے اک پتر نوں جنم دتا، جسدا نام کامیار رکھیا۔ دو سال دے اندر اندر 1954 وچّ فروغ اتے پرویز دی طلاق ہو گئی اتے بیٹے دا حق پرویز نوں مل گیا۔ اوہ شاعری لکھن لئی تہران پرط گئی اتے 1955 وچّ اسدا پہلا شعری مجموعہ اسیر شائع ہویا۔

اس نے عورت دی آزادی دی تڑپ نوں، ایرانی سماج دے عورتاں پرتی نظرئیے نوں ولولے اتے سنویدنا نال گڑچ شعری بولی راہیں پرگٹایا گیا ہے۔ اسدے بے باک شعر دے تکڑے عورت آزادی دا سر دی بوہت مخالفت ہوئی۔ 1958 وچّ اسنے نو مہینے یورپ وچّ بتائے۔ ایران پرط کے روزگار دی بحالی دوران اسدی ملاقات فلم-سازاتے لکھاری ابراہیم گلستان نال ہو گئی، جسنے اسدی اپنا آپ ظاہر کرن اتے آزاد رہن دی اسدی سوچ نوں ہور درڑھ کر دتا۔ تبریز جا کے کوہڑ پیڑت ایرانیاں بارے فلم بناؤن توں پہلاں اسنے دو ہور کتاباں دیوار اتے باغی شائع کروا دتیاں۔ 1962 دی ہاؤس از بلیک دستاویزی فلم نے کئی قومانتری انعام حاصل کیتے۔ باراں دن دی شوٹنگ دوران، اوہدا اک کوہڑی جوڑے دے بچے حسین منصوری نال موہ پے گیا۔

شعری-نمونہ

[سودھو]

                        (اندوہ پرست)

کاش میں خزاں دی طرحاں ہندی...کاش میں خزاں دی طرحاں ہندی
کاش میں خزاں دی طرحاں خاموش تے ملال انگیز ہندی
میریاں آرزوآں دے پتے اک اک کر کے زرد ہو رہے ہندے
میریاں اکھاں دا سورج سرد ہو رہا ہندا
میرے سینے دا آسمان پردرد ہو رہا ہندا
اچانک کسے غم دا طوفان میری جان نوں اپنے چنگل چ لے لیندا
میرے اشک، بارش دی طرحاں،
میرے دامن نوں رنگین کر دندے

آہ! کیا ہی خوب ہندا اگر میں خزاں ہندی
وحشی تے پرشور تے رنگ آمیز ہندی
کوئی شاعر میرے نیناں چ پڑھدا...اک آسمانی نظم
میرے پہلو چ کسے عاشق دا دل جلدا ہندا
کسے ادکھّ غم دے آتشی شراراں چ
میرا نغمہ
تھکی ہاری ہوا دی آواز دی طرحاں
خستہ حالَ دلاں تے عطر-اے-غمتر چھڑکدا

میرے روبرو:
جوانی دے سیال دا تلخ چہرہ
میرے مگر:
کسے اچانک عشقَ دے ہنال دا گاہ
میرا سینہ:
اندوہ درد تے بدگمانی دی منزل گاہ

کاش میں خزاں دی طرحاں ہندی...کاش میں خزاں دی طرحاں ہندی

حوالے

[سودھو]
  1. فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb122167669 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
  2. سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/121048608 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۱ جولائی ۲۰۱۵ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
  3. ۳.۰ ۳.۱ http://www.iranchamber.com/literature/ffarrokhzad/forough_farrokhzad.php
  4. http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb122167669 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
  5. این کے سی آر اے یو تی آئی ڈی: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=xx0045162 — اخذ شدہ بتاریخ: ۵ مارچ ۲۰۲۴
  6. https://forughfarrokhzad.org/index1.htm
  7. IMDb bio
  8. ۸.۰ ۸.۱ *Daniel, Elton L.; Mahdi, Ali Akbar (2006). Culture and Customs of Iran. Greenwood Press, 81–82. ISBN 978-0-313-32053-8.