لداخ دا نامگیال خاندان
Namgyal dyansty of Ladakh | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1460–1842 | |||||||
مذہب | تبتی بدھ مت | ||||||
حکومت | بادشاہت | ||||||
تاریخ | |||||||
• قیام | 1460 | ||||||
• خاتمہ | 1842 | ||||||
| |||||||
موجودہ حصہ | بھارت |
لداخ کے نامگیال خاندان دی بنیاد باسگو بادشاہ بھگن نے رکھی سی ، جس نے لیہہ دے بادشاہ دا تختہ الٹ کر لداخ دا دوبارہ اتحاد کيتا سی۔ انہاں نے نامگیال (جس دا مطلب فتح یاب) رکھیا سی تے اک نويں سلطنت دی بنیاد رکھی جو اج وی باقی اے۔ شاہ تاشی نامگیال (1555–1575) وسطی ایشیائی بیشتر حملہ آوراں نوں پسپا کرنے وچ کامیاب رہیا تے نامگیال چوٹی دی چوٹی اُتے اک شاہی قلعہ تعمیر کيتا۔ سوسنگ نامگیال نے عارضی طور اُتے اپنی سلطنت نوں نیپال تک ودھیا دتا۔
سینگے نامگیال (حکومت. 1616–1642) ، جسنوں 'شیر' بادشاہ کہیا جاندا اے ، نے لہہ محل سمیت متعدد عمارتاں دی تعمیر دے ذریعہ لداخ نوں اس دی قدیم شان وچ بحال کرنے دیاں کوششاں کيتیاں تے کئی گومپا دوبارہ تعمیر کروائے جنہاں وچوں سب توں مشہور ہیمس تے ہینلے نيں۔ [۱]
اس نے سلطنت نوں زنسکار تے اسپٹی تک ودھایا ، لیکن مغلاں نے اسنوں شکست دے دتی ، جو پہلے ہی کشمیر تے بلتستان اُتے قابض سی۔ انہاں دے بیٹے دیلان نامگیال (1642–1694) نوں لہہ وچ اک مسجد بنا کے مغل بادشاہ اورنگ زیب نوں خوش کرنا پيا۔ اُتے ، اس نے بلتستان وچ مغل فوج نوں شکست دتی۔ تبت تے بھوٹان دے وچکار مذہبی تنازع وچ انہاں دے بیٹے ڈیلک نے بھوٹان دا نال دتا ، جس دے نتیجے وچ پنجويں دلائی لامہ نے حملہ کرنے دی کوشش دی ۔ مغل 5 واں دلائی لامہ دی ادائیگی دے بعد پِچھے ہٹ گئے۔ زنگار سلطنت دے خان گالان بوشوگتو خان دی کمک دی مدد توں ، تبتیاں نے 1684 وچ اک بار فیر حملہ کيتا۔ تبتیاں نے فتح حاصل کيتی تے لداخ دے نال معاہدہ کيتا اس دے بعد اوہ دسمبر 1684 نوں لہاسا واپس چلے گئے۔ سن 1684 وچ تیمیسگام دے معاہدے نے تبت تے لداخ دے وچکار تنازع طے کر ليا ، لیکن اس دی آزادی اُتے سختی توں پابندی عائد کردتی گئی۔
19 واں صدی دے آغاز تک ، مغل سلطنت دا خاتمہ ہوچکيا سی تے پنجاب تے کشمیر وچ سکھ راج قائم ہوچکيا سی۔ اُتے جموں دا ڈوگرہ علاقہ اپنے راجپوت حکمراناں دے ماتحت رہیا ، جنہاں وچ سب توں وڈا مہاراجہ گلاب سنگھ (1792–1857) سی- اس دے جنرل زورتے سنگھ نے 1834 وچ لداخ اُتے حملہ کيتا۔ بادشاہ تشیس پال نامگیال معزول تے سٹوک وچ جلاوطن کيتا گیا سی .
بادشاہاں دی لسٹ
[سودھو]نامگیال خاندان دے بادشاہاں دے نال نال انہاں دے دور حکومت وی درج ذیل نيں: [۲]
- لہچن بھاگن (سن 1460–1485)
- نامعلوم (سن 1485–1510)
- لدا جوگدان (سن 1510–1535)
- کنگا نامگیال اول (سن 1535–1555)
- تاشی نامگیال ('BKra‐śis‐rnam‐rgyal, c. 1555–1575) بیٹا [۲]
- سوسنگ نامگیال اول ( Ts'e-dbaṅ‐rnam‐rgyal, c. 1575–1595)) بھتیجا [۲]
- نامگیال گونپو (rNam-rgyal-mgon-po, c. 1595–1600) بھائی
- Jamyang نامگیال (جام-dbyang-rnam-rgyal، سی 1595–1616) بھائی [۲]
- Sengge نامگیال (Sengge-rnam-rgyal، پہلی بار، 1616–1623) دا بیٹا [۲]
- نوربو نامگیال (1623–1624) بھائی
- سنگ نامگیال (دوسری بار ، 1624–1642)
- ڈیلڈن نامگیال ( Bde-ldan-rnam-rgyal, 1642–1694) بیٹا
- ڈیلک نامگیال (Bde-ldan-rnam-rgyal, 1642–1694) بیٹا
- Nyima نامگیال (NI-MA-rnam-rgyal، 1694–1729) بیٹا
- ڈسکیونگ نامیال ( Bde‐skyoṅ‐rnam‐rgyal, 1729–1739) بیٹا
- فونٹسوگ نامگیال ( P'un-s ts'ogs ‐ rnam ‐ rgyal ، 1739–1753) بیٹا
- سوسنگ نامگیال دوم ( Ts'e‐dbaṅ-rnam‐rgyal, 1753–1782) بیٹا
- تسیتن نامگیال (Ts'e‐brtan‐rnam‐rgyal, 1782–1802) بیٹا
- سیسپال ڈونڈپ نامگیال ( Ts'e‐dpal‐don‐grub‐rnam‐rgyal, ، 1802–1837 ، 1839–1840) بھائی
- کنگا نامگیال دوم ( Kun‐dga'‐rnam‐rgyal, 1840–1842) پوتا
ایہ وی دیکھو
[سودھو]فٹ نوٹ
[سودھو]حوالے
[سودھو]- Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
باہرلے جوڑ
[سودھو]- تریخ لداخ Archived 2007-08-21 at the وے بیک مشین
- تریخ سکم
- سکم