Jump to content

لویس گلُک

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
لویس گلُک
(انگریزی وچ: Louise Elisabeth Glück ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
 

جم 22 اپریل 1943 [۱][۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


نیو یارک شہر [۳]  ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 13 اکتوبر 2023 (80 سال)[۴][۵]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


کیمبرج   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات سرطان [۶]  ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طرز وفات طبعی موت   ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت امریکا   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مذہب یہودیت [۷]  ویکی ڈیٹا اُتے (P140) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مذہب یہودیت [۷]  ویکی ڈیٹا اُتے (P140) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
رکنیت امریکی اکادمی برائے سائنس و فنون   ویکی ڈیٹا اُتے (P463) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تعداد اولاد 1 [۸]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1971) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی کولمبیا یونیوسٹی (۱۹۶۳–۱۹۶۶)[۹]  ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ لکھاری [۱۰]،  شاعر [۱۱][۱۲]،  مضمون نگار   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان انگریزی [۱۳][۱۴]،  جرمن   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شعبۂ عمل ادبی سرگرمی [۱۵]،  شاعری [۱۵]  ویکی ڈیٹا اُتے (P101) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
نوکریاں ییل یونیورسٹی [۱۶]،  بوسٹن یونیورسٹی ،  ویلیمز کالج ،  یونیورسٹی آف آئیووا   ویکی ڈیٹا اُتے (P108) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مؤثر شخصیتاں رینر ماریا رلکے ،  ایملی ڈکنسن   ویکی ڈیٹا اُتے (P737) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
ساہت لئی نوبل انعام (۲۰۲۰)[۱۷][۱۸]

 نیشنل ہیومنیٹیز میڈل (۲۰۱۵)[۱۹]

نیشنل بک ایوارڈ (برائے:Faithful and Virtuous Night ) (۲۰۱۴)[۲۰]

 پولٹزر انعام برائے شاعری (برائے:The Wild Iris ) (۱۹۹۳)

جان سائمن گوگین ہیم میموریل فاؤنڈیشن فیلوشپ (۱۹۷۵)[۲۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P166) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس IMDB اُتے صفحہ  ویکی ڈیٹا اُتے (P345) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب ادب

لوئس گلک (22 اپریل 1943ء) اک امریک‏‏ی شاعرہ تے مضمون نگار ا‏‏ے۔ 2020 وچ ، انہاں نو‏ں ادب دے نوبل انعام تو‏ں نوازیا گیا، "ان د‏‏ی بے باک شاعرانہ آواز دے لئی جو خوبصورتی دے نال کشش تو‏ں انفرادی وجود نو‏‏ں آفاقی بناندی ا‏‏ے۔" [۲۲] اوہ ریاست ہائے متحدہ امریکا دے کئی وڈے ادبی اعزازات جِت چکیاں نيں، جنہاں وچ نیشنل ہیومینٹیز میڈل، پلٹزر پرائز، نیشنل بک ایوارڈ، نیشنل بک کریٹکس سرکل ایوارڈ، تے بولینجن پرائز شامل نيں۔ 2003ء تو‏ں 2004ء تک، اوہ ریاستہائے متحدہ د‏‏ی لارئیٹ شاعرہ رہی ا‏‏ے۔ گلک نو‏‏ں اکثر اک سوانحی شاعرہ دے طور اُتے بیان کيتا جاندا ا‏‏ے۔ اس دا کم اپنی جذبات‏ی شدت تے ذا‏تی تجربات تے جدید زندگی اُتے دھیان دینے دے لئی اکثر افسانہ، تریخ، یا فطرت د‏‏ی طرف راغب کرنے دے لئی جانیا جاندا ا‏‏ے۔

”کدے انج لگدا اے اوہ اپنے آپ نال گلاں کر رہی اے تے کدے لگدا اے اوہ ساڈے نال گلاں کر رہی اے۔ایس سبھ وچ کدھرے طنز وی لُکیا ہویا اے۔“ جوناتھن گلاسی نے آپ دیاں نظماں بارے تنقید کردیاں انج وچار سانجھے کیتے سن۔لویس گلُک اجہی امریکی شاعرا تے مضمون نگار اے جو پچھلے پنجاہ ورھیاں توں اَدب نال جُڑے نیں۔نیشنل بُک ایوارڈ،پلیٹرز ایوارڈ،نیشنل بُک سرکل کریٹک ایوارڈ،نیشنل ہیومینٹیز میڈل توں وکھ ڈھیر سارے ادبی انعام جِتن والی نے ادب دا قومانتری پدھر دا انعام وی جِت لیا اے۔لویس گلُک نوبل پرایز جِتن والی سولھویں سوانی اے ایس توں پہلاں پندرھاں سوانیاں نوں ایہ ایوارڈ مل چُکیا اے۔

جیون

[سودھو]

لویس گلُک دا جنم نیویارک وچ 22اپریل1943نوں ہویا۔ آپ دا والد ڈینیل گلُک اک کاروباری بندے سن جد کہ ماں دا ناں بیٹرس گلُک سی جو اک مشہور یہودی پروار توں سن۔ آپ نے سارا لارنس کالج توں تعلیم حاصل کیتی تے بعدوں کولمبیا یونیورسٹی وچ داخلا لے لیا پر ایتھوں ڈگری نہیں لئی تے ملازمت اختیار کر لئی۔آپ نوں اینوریکشیا دی بیماری لگ گئی جس دا کئی ورھے علاج ہوندا رہیا۔ایہ بیماری وچ کھان پِین خراب ہو جاندا اے تے موٹے ہوون دا ڈر اینا کُو ودھ جاندا اے کہ نفسیاتی علاج دی لوڑ پے جاندی اے۔نوبل پرایز جیتو نوں وی ایس بیماری نال کئی ورھے جھُوجھنا پیا، اخیر ایس بیماری تے قابو پا لیا گیا فیر ایس بیماری بارے اوہناں نے اک مضمون وی لکھیا تے اپنے موت دے ڈر بارے وی دسیا۔ ایہ موت دا ڈر لویس گلُک نوں اپنی وڈی بھین دی موت دی وجھا توں سی جو اوس دے دُنیا توں آون توں پہلاں ای مر چُکی سی۔ایہ موت دا تصور اوہناں دیاں نظماں وچ اکثر ملدا اے تے ایس بارے گلبات کردیاں اک انٹرویو وچ اوہناں نے کہیا:

”میرا خیال اے کہ میں موت بارے لکھدی آں کیوں جے بالپن وچ ایہ بھالنا مینوں پریشان کردیندا کہ سبھ کجھ تہانوں ہمیش ہمیش واسطے نہیں ملدا۔“

لویس دی ماں نوں لکھن پڑھن دا ڈھیر شوق سی اوس نے یونانی دیو مالائی کرداراں بارے بہت ساریاں کہانیاں پڑھ تے سُن رکھیاں سن جو اوس نے اپنی بالڑی لویس نوں سنائیاں تے فیر ایس بالڑی نے اپنے آون والے جیون وچ ایہناں کرداراں نال جُڑیاں کہانیاں نوں اپنیاں نظماں دا حصا بنا دتا۔

لویس گلُک دا ویاہتا جیون کوئی کامیاب نہیں رہیا ؛اوس نے دو ویاہ کیتے تے دوویں ای ناکام ہوئے پہلا ویاہ1967وچ چارلس ہرٹز نال ہویا جو بُہتا چر کامیاب نہ رہ سکیا دوجا ویاہ جان ڈراؤنو نال ہویا جو اوس نال کالج وچ پڑھاندا سی ایہ ویاہ1977وچ ہویا جد کہ ویاہ توں چار ورھے پہلاں اوہناں دا اِک پُتر ”نوحا“ جنم لے چُکیا سی ایہ ویاہ وی طلاق تے مُکیا تے1990وچ طلاق ہو گئی۔

آپ دے اَدبی جیون دا مُڈھ تاں 1962وچ رکھیا جا چُکیا سی پر شعری پراگا ’پہلا جنمFirst born‘1968وچ ساہمنے آیا۔ایس شعری پراگے دیاں نظماں نوں اوس ویلے دے نقاداں نے جی آیاں نوں کہیا تے خوب نامنا کھٹی گئی۔ایس توں مگروں آپ دے ادبی جیون دا اجہیا دور شروع ہو چکیا سی جس نوں کدے وی زوال نہیں سی آنا۔ورمونٹ دے گوڈرڈ کالج وچ آپ نوں شاعری پڑھاون دی نوکری مل گئی۔اپنے اک مِتر نال مل کے اوہناں نے نیو انگلینڈ کلنری انسٹی ٹیوٹ دی نِینہ رکھی ایہ1980دا ورھا سی جدوں ’اُتردا چِترDescending Figure‘ نظماں دا پراگا آیا جہدے وچ ’ڈُبے بچے‘ دے سرناویں ہیٹھ نظم نوں کجھ نقاداں نے کرڑی تنقید دا نشانا وی بنایا گریگ ناں دے اک نقاد نے تاں لویس گلُک نوں ”بالاں نال نفرت کرن والی“ کہیا۔ایہ ورھا آپ واسطے بہت ای پریشانیاں لے کے آیا،گھر وچ اگ لگ گئی تے سبھ کجھ سڑ گیا جس نال چوکھا مالی نقصان ہویا۔ایس سانحے توں پنج ورھے بعد ’ایکلیس دی جِت“ پراگا آیا جس نوں بہت سارا سلاہیا گیا۔1984وچ لویس گلُک انگریزی پڑھاون لئی ولیمز کالج وچ سینئر لیکچرار ہو گئے۔’وائلڈ آئرس‘ دے سرناویں ہیٹھ1992وچ شعری پراگا آیا جہدے وچ فطرت دے نویکلے پکھ نوں بیانیا گیا دو ورھیاں مگروں Proofs and Theories:essays on poetryچھپیا تے اگلے دو ورھیاں توں بعد Meadowlandsنظماں وچ ویاہتا جیون دی ٹُٹ بھج وی دسی گئی۔لویس گلُک اپنے آل دوالے نوں کدے وی وسرن نہیں سی دیندے اوہناں نے بہت گوڑھا مشاہدا کیتا تے اپنے لوکاں دی گل کرن دے نال نال اپنے ویلے دی وی گل کیتی اے۔یارھاں ستمبر2001نوں دہشت گرداں ولوں فضائی حملے نے پوری دُنیا نوں ہلا کے رکھ دتا سی لویس گلُک نے ایس واقعے نوں مُکھ رکھدیاں جو نظماں لکھیاں اوہ اپنے پراگے ”ا کتوبر“ وچ لکھیاں۔اک دیہاتی جیونA village life دیاں نظماں 2009وچ تے 2017وچ مضموناں دی کتابAmerican originalityوی آئی۔

آپ دی شاعری نوں کجھ نقاداں نے مَنّی پر مَنّی شاعرا سِلویا پلاتھ نال ملایا تے دوواں دے موضوعات دے رَل جاون بارے تنقیدی وچار دتے تاں لویس گلُک نے کہیا ’میرے جَتن تے خُشیاں کوئی بے نظیر نہیں نیں۔‘آپ دی شاعری وچ مِتھ،تواریخ،جذباتی شدت پسندی،ذاتی تجربے تے اجوکا جیون جویں دا ہے اُنجے ای وکھالی دیندا اے جس توں ایہ ساہمنے آندا اے کہ اوہ اپنی دھرتی تے دھرتی واسیاں نال جُڑے نیں۔اجکل اوہ Yele universityوچ ای اپنا جیون لنگھا رہے نیں۔۔۔۔۔۔۔

لویس گلُک دیاں آکھیاں کجھ گلاں

[سودھو]

٭میرا خیال اے کہ میں موت بارے لکھدی آں کیوں جے بالپن وچ ایہ بھالنا مینوں پریشان کردیندا کہ سبھ کجھ تہانوں ہمیش ہمیش واسطے نہیں ملدا۔

٭ بُڈھے ہوون دا اِک فایدا ایہ وی اے کہ تہانوں سکھن لئی تجربا کرن لئی نواں کجھ ملدا اے۔

٭روح بولدی نہیں اے چُپ رہندی اے۔

٭اسیں دُنیا نوں اک واری ای بالپن وچ ویکھنے آں باقی تاں بس یاداں ای رہ جاندیاں نیں۔

٭ محبت دی شدت سوگ ول لے جاندی اے۔

٭تینوں بس میرے ول ویکھنا ای سی میں تاں تیرے چُھوہن توں پہلاں ای تیری ہو چُکی ساں۔

٭میں اپنے ہتھاں توں اَک گئی آں

اوس کہیا

مینوں پَر لوڑیندے نیں

ہتھاں توں بِنا کیہ کرو گے؟

انسان بن جاؤ گے؟

میں انساناں توں اَک گئی آں

میں سورج اُتے جا وسنی چاہنی آں

٭بجھارت سی:اسیں دماغ وچ کیوں نہیں جی سکدے

جواب آیا:زمین آڑے آندی اے۔

٭مینوں دسو ایہ مستقبل اے

میں مننّا نہیں

دسو مینوں میں جِینی ہاں؟

میں تیرے تے یقین نہیں کرنا

تُوں مینوں بچایا سی یاد رکھیا کر

٭میں سُتی دریا وچ تے اوتھے ای جاگی

اپنے بھیتاں اندر

مرن وچ ناکام رہی ہاں

تینوں کجھ وی نہیں دس سکدی،کجھ وی نہیں

مینوں کہنے بچایا تے کیوں۔۔۔۔؟

٭پہلاں میں تینوں ہر شے وچ ویکھدا ساں ہُن صرف کجھ شیواں وچ ای۔[۲۳]

ہورویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w69w10px — subject named as: Louise Glück — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  2. subject named as: Louise Glück — FemBio ID: https://www.fembio.org/biographie.php/frau/frauendatenbank?fem_id=11282 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  3. وصلة : https://d-nb.info/gnd/119122960  — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۲ دسمبر ۲۰۱۴ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
  4. https://apnews.com/article/louise-gluck-dies-38648b2dc19644e11f42319145692943 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۳ اکتوبر ۲۰۲۳
  5. Louise Glück, poétesse américaine et prix Nobel de littérature, est morte — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۴ اکتوبر ۲۰۲۳ — ناشر: Le Monde
  6. Louise Glück, Nobel-winning poet of terse and candid lyricism, dies at 80 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۴ اکتوبر ۲۰۲۳ — ناشر: ایسوسی ایٹڈ پریس
  7. ۷.۰ ۷.۱ Jewish Nobel Prize winners in Literature — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۴ اکتوبر ۲۰۲۳
  8. پرابوک آئی ڈی: https://prabook.com/web/person-view.html?profileId=220700
  9. Verses Wielded Like a Razor — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ اکتوبر ۲۰۲۰ — مصنف: Dwight Garner — مدیر: Joseph Kahn — ناشر: The New York Times Company تے A. G. Sulzberger
  10. عنوان : American Women Writers
  11. مصنف: Virginia Blain ، ؜Isobel Grundy تے Patricia Clements — عنوان : The Feminist Companion to Literature in English — صفحہ: 432
  12. ابارٹ لوک آئی ڈی: https://cs.isabart.org/person/136677 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱ اپریل ۲۰۲۱
  13. فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12060411f — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
  14. CONOR.SI ID: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/56191843
  15. ۱۵.۰ ۱۵.۱ این کے سی آر اے یو تی آئی ڈی: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=mzk2003169585 — اخذ شدہ بتاریخ: ۵ دسمبر ۲۰۲۳
  16. Louise Glück: Frederick Iseman Professor of Poetry, Professor in the Practice — اخذ شدہ بتاریخ: ۴ مارچ ۲۰۱۷ — ناشر: ییل یونیورسٹی
  17. Nobel Laureate API ID: http://api.nobelprize.org/2.1/laureate/993 — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ اکتوبر ۲۰۲۰
  18. Nobelpriset i litteratur går i år till poeten Louise Glück — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۰ اکتوبر ۲۰۲۰ — ناشر: Svenska Yle
  19. Louise Glück: 2015 National Humanities Medalist — اخذ شدہ بتاریخ: ۶ اگست ۲۰۱۷ — ناشر: National Endowment for the Humanities
  20. Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Louise-Gluck — عنوان : Encyclopædia Britannica
  21. Guggenheim fellows ID: https://www.gf.org/fellows/all-fellows/louise-gluck/ — اخذ شدہ بتاریخ: ۴ مارچ ۲۰۱۷ — عنوان : Louise Glück
  22. Summary of the 2020 Nobel Prize in Literature at www.nobelprize.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  23. http://www.rvel.org/detail.php?id=1791

باہرلےجوڑ

[سودھو]

سانچہ:ادب دا نوبل انعام سانچہ:2020ء دے نوبل اعزاز یافتگان