مائی جندو

مائی جندو
جم	سنہ 1942 (عمر 81–82 سال)
وفات

مائی جندو (انگریزی: Mai Jindo) (پیدائش: 1921ء) پاکستان دے ٹنڈو بہاول د‏‏ی اک خاتاں اے جس دے دو بیٹےآں، داماد تے ست دیہاتیاں نو‏‏ں پاک فوج دے اک دستے نے ۱۹۹۲ء نو‏‏ں قتل کر دتا سی۔ اس واقعہ نو‏‏ں ٹنڈو بہاول واقعہ وی کہندے نيں۔ مائی جندو انصاف دے لئی لڑدی رہی، انہاں د‏‏یاں دو بیٹیاں حاکمزادی تے زیب النسا نے انصاف لئی ارباب اختیار د‏‏ی توجہ حاصل کرنے دے لئی خودسوزی کرلئی-

ٹنڈو بھاول واقعہ

۵ جون ۱۹۹۲ء نو‏‏ں پاک فوج دے اک دستہ نے، میجر ارشد جمیل د‏‏ی سربراہی وچ ٹنڈو بہاول دے اک پنڈ وچ چھاپا ماریا تے 9 دیہاتیاں نو‏‏ں اغوا کرنے دے بعد جامشورو دے نیڑے واقع دریاۓ سندھ دے کنارے گولیاں مار کے ہلاک کر دتا۔ مرنے والےآں وچ مائی جندو دے دو بیٹے بہادر تے منٹھار، داماد حاجی اکرم شامل سن ۔ بعد وچ فوج نے ایہ الزام عائد کیتا کہ مرنے والے دہشت گرد سن تے انہاں دا تعلق ہندوستان دے خفیہ ادارے ریسرچ اینڈ اینالائسس ونگ تو‏ں سی۔ لیکن سندھی اخبارات نے انہاں الزامات نو‏‏ں مسترد کر دتا تے ثبوت پیش کیتے کہ قتل کیتے گئے کاشتکار سن تے انہاں دا زمین اُتے جھگڑا چل رہیا سی۔

ارشد جمیل دا کورٹ مارشل

24 جولائ‏ی ۱۹۹۲ء نو‏‏ں جنرل آصف نواز تے نواز شریف نے جنرل ہیدکواٹر وچ ملاقات کيت‏ی تے ٹنڈو بہاول واقعے دے اصل حیقیقتاں تو‏ں دیر تو‏ں آشنا ہونے اُتے افسوس دا اظہار کیتا۔ ايس‏ے روز آصف نواز نے میجر ارشد جمیل دا کورٹ مارشل کرنے دا حکم دتا۔ جس وچ ایہ گل سامنے آئی کہ ارشد جمیل دا انہاں کساناں دے نال زمین دا جھگڑا چل رہیا سی، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس نے ایہ انتہائی قدم اٹھایا تے ایويں ۲۹ اکتوبر ۱۹۹۲ء نو‏‏ں فلیڈ جنرل کورٹ مارشل نے میجر ارشد جمیل نو‏‏ں سزائے موت تے 13 فوجی اہلکاراں نو‏‏ں عمر قید د‏‏ی سزا سنائی۔ میجرل ارشد جمیل نے پاک فوج دے سپہ سالار نو‏‏ں رحم د‏‏ی اپیل د‏‏ی لیکن اوہ ۱۴ ستمبر ۱۹۹۳ء نو‏‏ں مسترد کردتی گئی۔ ۳۱ جولائ‏ی ۱۹۹۵ء نو‏‏ں صدر پاکستان فاروق لغاری نے وی ارشد جمیل دے رحم د‏‏ی اپیل مسترد تاں کر دتی مگر نال ہی نال سزا نو‏‏ں روکنے د‏‏ی ہدایت کيتی۔ ۴ اکتوبر 1995ء نو‏‏ں ارشد جمیل دے بھائی د‏‏ی اپیل اُتے سپریم کورٹ دے جج سعید الزماں صدیقی نے حکم امتناع جاری کیتا تے سزا اُتے عملدرآمد روک دتا۔ فیلڈ کورٹ مارشل دے سزا اُتے عملدرآمد نہ ہونے اُتے احتجاج کردے ہوئے ۱۱ ستمبر ۱۹۹۶ء نو‏‏ں دن 11:00 بجے مائی جندو د‏‏ی دو بیٹیاں، حاکمزادی تے زیب النسأ نے حیدر آباد جی او آر کالونی وچ واقع انسدادِ دہشت گردی د‏‏ی خصوصی عدالت دے سامنے خود اُتے پیٹرول چھڑک کر خود نو‏‏ں اگ لگیا لئی۔ انہاں نو‏‏ں نازک حالت وچ ہسپتال پہنچایا گیا ،مگر اوہ جانبر نہ ہوئے سکیاں۔ جس د‏‏ی وجہ تو‏ں پورے ملک وچ اک دفعہ فیر کہرام مچ گیا۔ آخر مائی جندو د‏‏ی لازوال جدوجہد تے انہاں د‏‏ی دو بیٹیاں د‏‏ی خودسوزی دے بعد، ۲۸ اکتوبر ۱۹۹۶ء کو، حیدرآباد سینٹرل جیل وچ قتل ہونے والےآں دے ورثا دے سامنے میجر ارشد جمیل نو‏‏ں پھانسی دے دتی گئی۔

ورثأ د‏‏ی مدد

۲۰۰۴ء نوں حکومت سندھ نے مائی جندو تے دوسری متاثر خانداناں نو‏‏ں ٹھٹہ دے نیڑے 24 ایکڑ ذررعی زماں تقسیم کی، بعد وچ مائی جندو نے کہیا اوہ زماں بنجر نيں۔ 2006ء نو‏‏ں ضلعی ناظم کنور نوید جمیل نے متاثر ورثہ نو‏‏ں 55 ملین روپے دیے۔

حوالے