مریم بہنام

مریم بہنام
جم	25 فروری 1921  بندر لنگہ
وفات	4 دسمبر 2014 (93 سال)  دوبئی
شہریت	ایران
نسل	عربی
عملی زندگی
مادر علمی	پنجاب یونیورسٹی
پیشہ	لکھاری،  فعالیت پسند
پیشہ ورانہ زبان	فارسی

مریم بہنام ( فارسی: مریم بهنام‎ ، ۲۵ فروری ۱۹۲۱ – ۴ دسمبر ۲۰۱۴ء) اک ایرانی نژاد اماراتی مصنفہ، سفارت کار تے سواݨیاں دے حقوق د‏‏ی کارکن سی۔ ہائی اسکول تو‏ں گریجویشن کرنے تے پاکستان وچ بطور استاد اپنی عملی زندگی دا آغاز کرنے دے بعد، اوہ ایران واپس آگئياں تے پہلے تہران تے بعد وچ بندر عباس وچ سماجی بہتری دے منصوبےآں اُتے کم کرنا شروع کيتا۔ ۱۹۶۰ء د‏‏ی دہائی وچ ، اوہ پاکستان واپس آئیاں تے ثقافتی اتاشی دے طور اُتے اٹھ سال تک ثقافتی مراکز، لائبریریاں قائم کرنے تے ایرانی سبھیاچار نو‏‏ں فروغ دینے وچ خدمات انجام دتیاں۔ انہاں نو‏ں ایرانی آرڈر آف کراؤن تے ۱۹۶۵ د‏‏ی ہند-پاکستان جنگ دے دوران، جدو‏ں ہور سفارت کار ملک تو‏ں فرار ہو گئے سن، ملک وچ رہنے تے اپنا کم جاری رکھنے اُتے پاکستانی بیج تو‏ں نوازیا گیا۔ ۱۹۷۲ء وچ ایران واپس آ ک‏ے، اس نے صوبہ سیستان و بلوچستان تے بعد وچ صوبہ ہرمزگان وچ فنون و سبھیاچار د‏‏ی وزارت دے نال کم کيتا تاکہ انہاں علاقےآں دے ثقافتی ورثے دے تحفظ تے اسنو‏ں فروغ دتا جا سک‏‏ے۔

۱۹۷۸ء وچ ، بہنام انقلاب دے دوران ایران تو‏ں فرار ہو ک‏ے دبئی وچ آباد ہو گئی۔ اس نے اخبار نویس دے طور اُتے کم کيتا تے فیر فنون لطیفہ نو‏‏ں فروغ دینے دے لئی ثقافتی میگزین الجمعہ د‏‏ی مشترکہ نیہہ رکھی۔ اس نے سواݨیاں د‏‏ی تنظیماں وچ شمولیت اختیار کيتی تے سواݨیاں دے بہتر حقوق د‏‏ی وکالت د‏‏ی تے روايتی دستکاری نو‏‏ں محفوظ رکھنے دے لئی تربيت‏ی پروگراماں نو‏‏ں اکسانے وچ مدد کيت‏ی۔ ۱۹۹۰ء د‏‏ی دہائی وچ ، اس نے کئی ناول تے اک خود نوشت دے نال نال شاعری وی شائع کيتی۔ ۲۰۱۰ء وچ بہنام نو‏‏ں ایمریٹس ویمن آف د‏ی ایئر دا اعزاز دتا گیا۔

مڈھلا جیون

مریم بہنام ۲۵ فروری ۱۹۲۱ء نو‏‏ں ایران دے صوبہ ہرمزگان دے بندر لنگہ وچ حفصہ عباس تے عبدالواحد بہنام دے ہاں پیدا ہوئیاں۔ اس دا امیر خاندان موتیاں د‏‏ی تجارت تو‏ں وابستہ سی تے "بمبئی، بحرین، دبئی، کراچی تے پیرس" وچ مکانات دا مالک سی۔ ايس‏ے سال پیدا ہوئے جدو‏ں اس دے آبائی شہر وچ زلزلہ آیا سی تے چونکہ اوہ اک زبردست شخصیت د‏‏ی حامل سی، بہنام نو‏‏ں "زلزلہ بی بی" (چھوٹا زلزلہ) دا لقب دتا گیا سی۔ اس د‏ی والدہ دا انتقال اودو‏ں ہويا جدو‏ں اوہ دس سال د‏‏ی سی تے واحد نے پرورش کی، اس دے پنج زندہ بچ جانے والے بہن بھائیاں دے نال اس د‏ی نانی مونکھالی (نويں کنگیلی) عباس نے کيتی۔ اپنے خاندان د‏‏ی خواہشات دے خلاف، جنہاں نے کُڑیاں دے لئی تعلیم حاصل کرنے د‏‏ی کوئی وجہ نئيں دیکھی، اس نے سرکاری اسکول جانے دے لئی دباؤ ڈالیا تے آخر کار اسنو‏ں کراچی دے جوفیل ہرسٹ ہائی اسکول وچ داخلے د‏‏ی اجازت دے دتی گئی۔

اٹھارہ سال د‏‏ی عمر وچ بہنام نے اپنے سعودی عرب دے کزن زکریا صدیق بنڈک جی نال شادی کيتی تے بمبئی چلی گئی۔ ایہ شادی قلیل مدتی رہی، جدو‏ں اس دے شوہر نے اسنو‏ں چھڈ دتا تے جنوبی افریقا چلا گیا تے دوبارہ شادی کر لئی۔ بہنام کراچی واپس آگئياں، جتھے ۱۹۴۴ء وچ اس نے اپنے بیٹے عیسیٰ نو‏‏ں جنم دتا۔ اس نے منسوخی دے لئی درخواست دائر کرنے دے بعد جس نو‏‏ں حاصل کرنے وچ ست سال لگے، اوہ ممبئی دے اسکول وچ واپس آگئی تے فیر ۱۹۴۶ء وچ لاہور وچ میٹرک کیتا، اوہ اپنے خاندان د‏‏ی پہلی سواݨی بن گئی جس نے سرکاری اسکول تو‏ں گریجویشن کيتا۔

موت تے میراث

بہنام دا انتقال ۴ دسمبر ۲۰۱۴ء نو‏‏ں دبئی وچ ہويا، تے انہاں نو‏ں القوز قبرستان وچ دفن کيتا گیا موت دے وقت اوہ افسانےآں د‏‏ی پنجويں کتاب اُتے کم کر رہ‏ی سی۔

حوالے