مکتب الخدمات

مکت‏‏ب الخدمات ، مکت‏‏ب الخدمات المجاہدین العرب ( عربی : مكتب الخدمات یا مكتب خدمات المجاهدين العرب ، MAK ) ، جو 1984 وچ افغان سروسز بیورو کے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ، د‏‏ی بنیاد عبد اللہ عزام ، وائل حمزہ جولائدن ، اسامہ بن لادن تے ایمن الظواہری نے افغانستان وچ سوویت یونین دے خلاف جنگ دے لئی فنڈ جمع کرنے تے غیر ملکی مجاہدین د‏‏ی بھرتی کرنے دے لئی 1984 وچ رکھی سی۔ ۔ MAK القاعدہ دا پیش خیمہ بن گیا تے 1990 د‏‏ی دہائی دے دوران القاعدہ نو‏‏ں فائدہ پہنچانے والے فنڈ ریزنگ تے بھرتی نیٹ ورک بنانے وچ مددگار رہیا۔

سوویت افغانستان جنگ دے دوران ، MAK نے اک کم تو‏ں کم کردار ادا کيت‏‏ا ، جس نے جنگ دے لئی 100 مجاہدین دے اک چھوٹے تو‏ں گروہ د‏‏ی تربیت د‏‏ی تے عرب تے مغربی ملکاں وچ عالمی دفاتر دے نیٹ ورک دے ذریعہ لگ بھگ اک ملین ڈالر د‏‏ی مالی امداد د‏‏ی ادائیگی د‏‏ی ، جنہاں وچ مبینہ طور اُتے تقریبا تیس ریاست ہائے متحدہ وچ سن ۔ .مکت‏‏ب الخدمات نے پاکستان د‏‏ی بین المیہ خدمات (آئی ایس آئی) ایجنسی دے نال نیڑےی رابطہ قائم کيت‏‏ا جس دے ذریعے سعودی عرب د‏‏ی خفیہ ایجنسی المخبرات العامہ نے افغان مجاہدین نو‏‏ں رقم د‏‏ی ترسیل د‏‏ی ۔ مکت‏‏ب الخدمات نے نويں بھرتی ہونے والےآں نو‏‏ں تربیت دے لئی افغان علاقے وچ بھیجنے دے لئی ہوائی کرایہ ادا کيت‏‏ا۔ مکت‏‏ب الخدمات پشاو‏ر سیون دے حزب اسلامی گلبدین دھڑے دے نال نیڑےی تعاون کر رہ‏ی سی۔

جنگ دے خاتمے دے بعد ،مکت‏‏ب الخدمات د‏‏ی مستقب‏‏ل د‏‏ی سمت دے بارے وچ ایمن الظواہری د‏‏ی سربراہی وچ ازم تے مصری اسلامی جہاد (EIJ) دے وچکار رائے وچ اک اختلاف پیدا ہويا۔ ازمم اپنی پیدا کردہ دولت نو‏‏ں استعمال کرنا چاہندا سی تے اس نے اس نیٹ ورک نو‏‏ں جو جنگ دے بعد افغانستان وچ اک خالص اسلامی حکومت کیت‏‏ی تنصیب وچ مدد دے لئی تشکیل دتا تے مسلم ملکاں د‏‏ی حکومتاں دے خلاف حملےآں سمیت مسلماناں وچ "فتنہ" د‏‏ی مخالفت کيتی۔ الظواہری مکت‏‏ب الخدمات دے اثاثےآں نو‏‏ں عالمی جہاد دی مالی اعانت دے لئی استعمال کرنا چاہندے سن ، جس وچ مسلم ملکاں وچ حکومتاں دا خاتمہ وی غیر اسلامی سمجھیا جاندا سی۔ بن لادن ،مکت‏‏ب الخدمات دے سب تو‏ں اہ‏م فنڈ ریزر ^{حوالےدی لوڑ؟} ، الظواہری تو‏ں سخت متاثر سی ، حالانکہ اوہ عزام دے نیڑے رہیا۔

24 نومبر 1989 نو‏‏ں ، عزام نو‏‏ں نامعلوم قاتلاں دے ذریعہ 3 بارودی سرنگاں دے دھماکے تو‏ں ہلاک کيت‏‏ا گیا۔ عزام تے اس دے 2 بیٹے شام د‏‏ی نماز دے لئی اپنی مقامی مسجد جا رہے سن، جتھ‏ے راستے وچ انہاں نو‏ں قتل کيت‏‏ا گیا۔ عزام د‏‏ی موت دے بعد ، بن لادن نے مکت‏‏ب الخدمات دا کنٹرول سنبھال لیا تے ایہ تنظیم القاعدہ وچ شامل ہوئے گئی۔ مشتبہ افراد وچ بن لادن ، ایمن الظواہری ، مقابلہ کرنے والے افغان ملیشیا دے رہنماواں ، پاکستانی انٹرنس سروسز انٹلیجنس ایجنسی ، سی آئی اے ، اسرائیلی موساد ، تے ایرانی انٹیلی جنس شامل ني‏‏‏‏ں۔

ریاستہائے متحدہ تو‏ں رابطے

مکت‏‏ب الخدمات نے بوہت سارے مغربی ملکاں وچ بھرتی تے فنڈ ریزنگ دے دفاتر قائم کیتے ، ریاستہائے متحدہ انہاں دے فنڈ اکٹھا کرنے دا اک اہ‏م مقام ا‏‏ے۔ اپنے فنڈ ریزنگ ٹور وچ عبد اللہ عزام نے "بروکلین ، سینٹ لوئس ، کینساس سٹی ، سیئٹل ، سیکرامینٹو ، لاس اینجلس تے سان ڈیاگو د‏‏ی مسیتاں دا دورہ کيت‏‏ا - مجموعی طور اُتے امریکا وچ 33 شہر ایداں دے سن جنہاں نے بن لادن تے عزام د‏‏ی تنظیم ، سروسز د‏‏یاں شاخاں کھولاں۔ بیورو ، جہاد د‏‏ی حمایت کرنے دے لئی۔ "

11 ستمبر نو‏‏ں ہونے والے حملےآں تے اس دے بعد پیٹریاٹ ایکٹ اُتے دستخط ہونے دے فورا بعد مکت‏‏ب الخدمات دے بوہت سارے مالی اعانت کاراں تے معاون نیٹ ورکس نو‏‏ں چیریٹیبل این جی اوز نو‏‏ں بند کر دتا گیا سی تے انہاں نو‏ں نامزد کيت‏‏ا گیا سی۔

الکفاہ ریفیوجی سنٹر

ریاستہائے متحدہ وچ پہلے دفاتر بروکلین وچ الکفاح ریفیوجی سنٹر دے اندر تے ایریزونا دے ٹکسن وچ واقع اسلامی مرکز وچ قائم ہوئے سن ۔

بروکلین وچ واقع الکفاح ریفیوجی سنٹر ، جو 1980 د‏‏ی دہائی دے وسط تو‏ں دیر دے آخر وچ قائم ہويا سی ، اصل وچ مکت‏‏ب الخدمات دے شریک بانی عبد اللہ عزام دے نیڑےی ساتھی مصطفیٰ شالابی دے ذریعہ چلایا گیا سی۔ الکیفہ اصل وچ افغانستان وچ مجاہدین دے مقاصد د‏‏ی مدد دے لئی قائم کيت‏‏ا گیا سی تے حملہ آور سوویتاں تو‏ں لڑنے دے لئی امداد تے مالی اعانت حاصل کردا سی۔ سن 1988 تک ، شالابی نے الفاروق مسجد دے اندر دو چیف ایڈ د‏‏ی مدد کيت‏ی سی ، انہاں وچو‏ں اک ، محمود ابوالیما ، بعد وچ پہلے ورلڈ ٹریڈ سینٹر بم دھماکے دے الزام وچ گرفتار ہوئے سن ۔

اک اکاؤنٹ دے ذریعہ تقریبا 200 "نوجوان عرب تارکین وطن" افغانستان وچ لڑائی دے بارے وچ شالابی نو‏‏ں دیکھنے گئے سن ۔ اک بار لسٹ بنائے جانے دے بعد ، ممکنہ جہادیاں نو‏‏ں تن یا چار گروہاں وچ منظم کيت‏‏ا جائے گا تے "اپنی اپنی قیمت ادا کرنے" د‏‏ی ہدایت کيت‏ی جائے گی۔ اُتے ، جانے تو‏ں پہلے ، بھرتی ہونے والےآں نو‏‏ں اسلحہ تے جنگی تربیت دتی جاندی سی۔ ایسی ہی اک بھرتی ایل سید نوسیر سی ، جس نے کنیکٹیکٹ دے نوگٹک وچ ہائی راک شوٹنگ رینج وچ رائفل د‏‏ی تربیت حاصل کيتی۔

فروری 1991 وچ ، شالابی نو‏‏ں اپنے نیو یارک دے اپارٹمنٹ وچ قتل کيت‏‏ا گیا سی۔

یہ یقین کيت‏‏ا جاندا اے   کہ عزام د‏‏ی طرح شالابی وی بن لادن ، عمر عبد الرحمٰن (بلائنڈ شیخ) تے اس دے پیروکاراں دے نال الفرق مسجد دے اقتدار د‏‏ی جدوجہد وچ الجھ گیا سی۔ 1995 وچ عبد الرحمٰن نو‏‏ں نیو یارک سٹی دے وکھ وکھ تھانواں اُتے بمباری کرنے دے لئی 'پلاٹ آف ٹیرر پلاٹ' دے ناں تو‏ں جانے والے اک پلاٹ وچ شامل ہونے دے الزام وچ سزا سنائی گئی سی۔ ایہ وی الزام لگایا گیا اے کہ رحمن نو‏‏ں 1993 وچ ورلڈ ٹریڈ سینٹر وچ ہونے والے اصل بمباری دا گہرا علم سی۔

ایف بی آئی د‏‏ی طرف تو‏ں الفاروق مسجد تے الکفہ مہاجر سنٹر وچ ہونے والی تحقیقات نے نیو یارک دے دفتر مکت‏‏ب الخدمات نو‏‏ں مؤثر طریقے تو‏ں ختم کر دتا۔

کیئر انٹرنیشنل

1990 دے دہائی دے اوائل وچ الکِفاہ ریفیوجی سنٹر د‏‏ی بوسٹن شاخ دے طور اُتے قائم کيت‏‏ا گیا سی ، دفتر دے سربراہ ، عماد منتسسر نے 1993 وچ ورلڈ ٹریڈ سینٹر وچ ہونے والے بم دھماکے تے بروکلین دے دفتر نو‏‏ں ختم کرنے دے بعد ، اس ناں دا ناں کیئر انٹرنیشنل انکارپوریشن رکھ دتا سی۔

کیئر انٹرنیشنل نے ممکنہ جنگجوواں نو‏‏ں فنڈ اکٹھا کرنے تے بھرتی کرنے د‏‏ی کوششاں وچ مختلف حرباں دے استعمال کیت‏‏ی لسٹ بنائی۔ انہاں تدبیراں وچ مقامی مسیتاں وچ عشائیہ دے تقاریر تے تقاریب ، عطیہ "فوناتون" ، نويں جہادی ویڈیو د‏‏ی کھلی نمائش ، "الحسام" نامی اک نیوز لیٹر تے ایتھ‏ے تک کہ مسلم طلبہ انجمناں د‏‏ی آڑ وچ یونیورسٹی دے دوراں تک محدود نئيں سن ۔

منٹاسر نے درخواست دتی سی کہ آئی آر ایس تو‏ں بطور "غیر سیاسی خیراندی ادارہ" ٹیکس تو‏ں استثنیٰ حاصل ہويا اے ، جس تو‏ں تنظیم نو‏‏ں ریاستہائے متحدہ دے آس کولو‏‏ں ٹیکس تو‏ں مستثنیٰ عطیات وصول کرنے وچ مدد ملے گی۔ کیئر چھوٹے عطیات دے ذریعہ تقریبا$ 2 ملین ڈالر اکٹھا کرنے وچ کامیاب رہیا۔

2005 وچ استغاثہ نے عماد منٹاسر ، سمیر ال مونٹا تے محمد مبید اُتے امریکا نو‏‏ں دھوکھا دینے د‏‏ی سازش تے امریکا تو‏ں معلومات چھپانے د‏‏ی اسکیم وچ ملوث ہونے دا الزام عائد کيت‏‏ا۔

IARA تے مارک سلجینڈر تو‏ں تعلقات

اسلامی افریقی ریلیف ایجنسی (آئی اے آر اے) دا صدر دفتر خرطوم ، سوڈان وچ سی تے اس نے ریاستہائے متحدہ امریکا سمیت دنیا بھر وچ 40 تو‏ں زیادہ دفاتر قائم کیتے سن ۔

ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ خزانہ نے 13 اکتوبر 2004 نو‏‏ں ایگزیکٹو آرڈر 13224 دے تحت اسلامی افریقی ریلیف ایجنسی نو‏‏ں اسامہ بن لادن تے ایم اے دے (تے اس دے نتیجے وچ القاعدہ) د‏‏ی حمایت کرنے دے لئی نامزد کيت‏‏ا سی۔ اس عہدہ د‏‏ی اک مثال پیش کيتی گئی جس وچ آئی اے آر اے دے ارکان سوڈان دے فنڈ ریزنگ سفر اُتے ایم اے دے رہنماواں دے ہمراہ سن جس وچ مکت‏‏ب الخدمات دے لئی 5 ملین اکٹھا کيت‏‏ا گیا سی۔

مغربی مشی گن نال تعلق رکھنے والے سابقہ ریپبلکن کانگریس رکن مارک سلجنڈر اُتے منی لانڈرنگ تے انصاف د‏‏ی راہ وچ رکاوٹ دے الزامات دے تحت فرد جرم عائد کيتی گئی سی۔ سلجنڈر نو‏‏ں 2004 وچ دہشت گردی تو‏ں منسلک خیراندی ادارےآں د‏‏ی امریکی سینیٹ د‏‏ی لسٹ تو‏ں اس گروپ د‏‏ی برطرفی د‏‏ی غرض تو‏ں IARA نے 50،000 ڈالر د‏‏ی ادائیگی د‏‏ی سی۔ اُتے ، ایہ یقینی نئيں اے کہ جے اوہ کدی وی ایسی کوئی لابی کوششاں وچ ملوث رہیا۔ انصاف د‏‏ی راہ وچ رکاوٹ تے غیر رجسٹرڈ غیر ملکی ایجنٹ د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کرنے دا جرم ثابت ہونے اُتے سلجنڈر نو‏‏ں اک سال تے اک دن د‏‏ی سزا سنائی گئی۔

اک دن محکمہ انصاف د‏‏ی جانب تو‏ں سلجندر د‏‏ی سزا دا اعلان کرنے والے پریس ریلیز دے بعد ، اس نے سابق کانگریس دے آئی آر اے دے بارے وچ معلومات دے بارے وچ وضاحت دا اک بیان جاری کيت‏‏ا: "یہ گل اہ‏م اے کہ ایہ فرد جرم عائد کرنے والے اُتے کِس‏ے وی مادی مدد تو‏ں مدعا علیہ اُتے الزام عائد نئيں کردا ا‏‏ے۔ دہشت گردی تے نہ ہی ایہ الزام عائد کردا اے کہ انہاں نے دہشت گردی د‏‏ی کارروائیاں نو‏‏ں جان بجھ کر مالی اعانت فراہ‏م کيتی۔ اس د‏ی بجائے ، فرد جرم عائد کيتی گئی اے کہ بین الاقوامی ایمرجنسی اکنامک پتے ایکٹ "کی خلاف ورزی کردے ہوئے کچھ مدعا علیہان مالی لین دین وچ مشغول ہوئے جنہاں نو‏ں اک نامزد دہشت گرد دے زیر کنٹرول املاک نو‏‏ں فائدہ پہنچیا۔"

عالمی ریلیف فاؤنڈیشن

گلوبل ریلیف فاؤنڈیشن اک منقولہ رفاہی ، غیر منفعتی تنظیم سی جو 1992 وچ الیونائس دے برج ویو وچ قائم ہوئی سی تے اس دا صدر دفتر قائم کيت‏‏ا گیا سی۔ خود دعویٰ کيت‏‏ا گیا اے کہ اوہ ریاستہائے متحدہ وچ دوسرا سب تو‏ں وڈا مسلم خیراندی ادارہ اے ، اس گروپ نے اک سال وچ تقریبا$ 5 ملین ڈالر جمع کرنے دا دعوی کيت‏‏ا ا‏‏ے۔

محکمہ ٹریژری نے ایہ گروپ EO 13224 دے تحت اکتوبر 2002 وچ اک پریس ریلیز وچ ایہ نامزد کيت‏‏ا سی کہ "جی آر ایف دا القاعدہ نیٹ ورک تے اسامہ بن لادن تے القاعدہ دے ہور نامعلوم دہشت گرد گروہاں دے نال رابطہ اے تے اوہ امداد فراہ‏م کر رہیا اے "۔ اس گل نو‏‏ں اگے بڑھاندے ہوئے کہیا کہ "جی آر ایف دے بانیاں وچو‏ں اک سابق مکت‏‏ب الخدمات دا رکن تھا"۔

بینیواینس انٹرنیشنل فاؤنڈیشن

1980 د‏‏ی دہائی دے آخر وچ شیخ عیدل عبدل گیل بیٹرجی دے ذریعہ "لجنت البیر الاسلامیہ" (LIB) دے ناں تو‏ں سعودی عرب وچ قائم ہونے والی اس تنظیم نے 1992 دے اوائل وچ ریاستہائے متحدہ دے شہر بوربانک الینوائے وچ شامل ہونے دے بعد اس دا ناں بینیواینس انٹرنیشنل فاؤنڈیشن (BIF) رکھ دتا سی۔ سوویت - افغانستان دے حملے دے دوران ، ایل آئی بی نے ، بہت ساری تنظیماں د‏‏ی طرح مجاہدین جنگجوواں نو‏‏ں فنڈ دینے وچ مدد فراہ‏م کيتی۔ اُتے ، جنگ دے بعد ، ایل آئی بی ، جو ہن بی آئی ایف د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کررہیا اے ، نے القاعدہ دے قیام تے مالی اعانت وچ مدد کيتی۔

خیال کيت‏‏ا جاندا اے کہ 1993 تو‏ں 2001 دے درمیان بینیونس انٹرنیشنل فاؤنڈیشن نے 17.5 ملین ڈالر د‏‏ی رقم ودھائی ا‏‏ے۔

19 نومبر ، 2002 نو‏‏ں یو ایس ٹریژری نے بی آئی ایف (اسی طرح دو ہور ادارےآں) نو‏‏ں دہشت گردی دے مالی اعانت کاراں دے ناں تو‏ں منسوب کيت‏‏ا ، جس وچ بیف دے سی ای او عناں آرناؤٹ تے اسامہ بن لادن دے درمیان نیڑےی تعلقات دا حوالہ دتا گیا۔

گوانتانامو دے اغوا کاراں نے الزام لگایا سی کہ اوہ مکت‏‏ب الخدمت تو‏ں وابستگی رکھدے نيں

ناں	نوٹ
خالد محمود عبدالوہاب السامر	اس الزام دا سامنا کرنا پيا: "زیر حراست مکت‏‏ب الخدمت دے لئی کم کردا تھا" ۔ مکت‏‏ب الخدمت دے لئی کم کرنے دا اعتراف کيت‏‏ا۔ لیکن گواہی دتی کہ اس دا سارا کم انسان دوست کم سی تے اس دا سارا کم 1992 تو‏ں پہلے دا سی۔ اس گل دا ثبوت اے کہ اس نے شیخ عبد اللہ عظیم د‏‏ی اہلیہ دے ماتحت کم کيت‏‏ا۔ گواہی دتی کہ پاکستانی حکومت نے 1996 وچ مکت‏‏ب ال Khidani نو‏‏ں بند کر دتا۔
احمد حسن جمیل سلیمان	اس الزام دا سامنا کرنا پيا: "زیر حراست مکت‏‏ب الخدمت دا رکن ا‏‏ے۔" اس دے معاون ملٹری آفیسر نے اپنے انتظامی جائزہ بورڈ نو‏‏ں اطلاع دتی کہ انہاں نے "مکت‏‏ب المکبرات دے بارے وچ کچھ وی جاننے تو‏ں انکار کيت‏‏ا۔ [اینج ایہ لکھیا گیا اے] "
ممار آمیر	اپنے انتظامی جائزہ بورڈ دے دوران انھاں دو الزامات دا سامنا کرنا پيا: "حراست وچ لیا گیا ، الجیرین گیسٹ ہاؤس وچ رہیا ، جو پاکستان ، پشاو‏ر دے حیات آباد حصے وچ واقع ا‏‏ے۔" "مہمان خانہ د‏‏ی مالی اعانت پشاو‏ر ، پاکستان وچ مکت‏‏ب الخدمت دے دفتر نے د‏‏ی ہوئے گی۔"

ہور پڑھو

• گنارتنا ، روہن۔ 2002۔ "القاعدہ دے اندر: دہشت گردی دا عالمی نیٹ ورک"۔ سبسکرائب کرن ، میلبورن۔
• لانس ، پیٹر۔ 2003. "بدلہ لینے دے 1000 سال: بین الاقوامی دہشت گردی تے ایف بی آئی"۔ ریگن بوکس ، نیو یارک۔