نواب شاہ
نواب شاہ | ||
---|---|---|
(اردو وچ: نوابشاہ) | ||
انتظامی تقسیم | ||
ملک | پاکستان [۱] | |
دارالحکومت برائے | ضلع نواب شاہ شہید بینظیر آباد ڈویژن | |
جغرافیائی خصوصیات | ||
متناسقات | 26°14′39″N 68°24′36″E / 26.244166666667°N 68.41°E | |
بلندی | 32 میٹر | |
آبادی | ||
کل آبادی | 263102 (۲۰۱۷) | |
مزید معلومات | ||
اوقات | پاکستان دا معیاری وقت | |
جیو رمز | 1169116[۲] | |
|
||
ترمیم |
نوابشاہ، پاکستان دے صوبہ سندھ دا اک شہر اے جو ضلع نواب شاہ دا صدر مقام اے۔ شہر اپنے گرم موسم دی وجہ توں معروف اے جتھے موسم گرما وچ درجۂ حرارت 51 درجے سینٹی گریڈ تک پہنچ جاندا اے۔
نواب شاہ وچ گرمی دی وجہ
نواب شاہ شہر دی آبادی وچ گذشتہ اک دہائی وچ اضافہ ہويا اے، جس دی وجہ توں ایتھے وڈے پیمانے اُتے پکے مکانات دے نال نال سرکاری تے نجی ادارےآں دے دفاتر دی وی تعمیر ہوئی اے۔
نواب شاہ دے بزرگ شہری صالح بلو دا کہنا اے جس طرح حیدرآباد دی ٹھنڈی راتاں مشہور سن اسی طرح موسم گرما وچ نواب شاہ وچ شام تے رات نوں ٹھنڈی ہواواں چلدی سن تے شمالی سندھ دے ضلعے جیکب آباد تے شکارپور توں خاص طور اُتے لوک ایتھے آؤندے سن۔
'ایس ایم خوجا روڈ، سکرنڈ روڈ، عید گاہ، قاضی احمد روڈ تے گاجرا روڈ سمیت ہر گلی وچ درخت ہُندے سن ہُن انہاں دا ناں و نشان وی مٹ گیا اے، شہر دے باہر باغات ہُندے سن، لیکن آبادی ودھن دے نال ایہ باغات ختم ہو گئے تے اوتھے اُتے ہاؤسنگ سوسائٹیاں بن گئیاں نيں۔ دریائے سندھ دے نال کچے دے علاقے وچ گھنے جنگلات سن جو 60 ہزار ایکڑ توں ودھ رقبے اُتے پھیلے سن، ہن بمشکل 12 ہزار ایکڑ اُتے جنگلات ہون گے، انہاں اُتے قبضہ کر کے زمین اُتے کاشت کاری کیتی جا رہی اے۔
نواب شاہ وچ کئی تعلیمی تے تحقیقی ادارے قائم ہوئے نيں جس وجہ توں دیہی علاقےآں تے ہور ضلعے دے لوکاں نے ایتھے دا رخ کیتا اے، یعنی جو آبادی دو لکھ سی اس وقت 11 لکھ تک جا پہنچی اے۔
نواب شاہ کراچی توں تقریبن 250 کلومیٹر دور قومی شاہراہ اُتے واقع اے تے ایہ مرکزی ریلوے لائن دا اک مصروف سٹیشن وی اے۔ اس علاقے وچ گنے، کیلے، گندم دے علاوہ کپاس دی کاشت کيتی جاندی اے جدوں کہ آس پاس وچ نوشہروفیروز، مٹیاری تے خیرپور ضلعے واقع نيں نيں، اسی طرح دریائے انڈس دے دوسرے پاسے دادو تے کوٹری ضلعے موجود نيں۔
ماہر ماحولیات ندیم میر بحر دا کہنا اے کہ کراچی توں آؤندے ہوئے نواب شاہ دے سجے پاسے پہاڑی سلسلہ موجود اے اوتھوں جو گرمی نکل رہی اے اوہ اس خطے اُتے اثرات مرتب کردی اے اس دے علاوہ مشرقی طرف خیرپور ضلع اے جیہدے نال بھارت دی ریاست راجستھان واقع اے اوتھوں اٹھن والی گرم ہوا وی ایتھے تک اثر دکھاؤندی اے۔ چونکہ ایہ علاقہ سمندر توں دور اے اس وجہ توں اوتھے دی ٹھنڈی ہوائاں ایتھے تک نئيں آتاں۔
پاکستان دے محکمہ موسمیات دے سابق ڈائریکٹر جنرل ڈاکٹر چوہدری قمر زمان نواب شاہ وچ درجہ حرارت وچ اضافے دی بنیادی وجہ عالمی موسمی تبدیلیاں نوں قرار دیندے نيں۔
ان دا کہنا اے کہ ایہ خطہ بالخصوص پاکستان اوہناں دس ملکاں وچ شامل اے جو موسمی تبدیلیاں توں سب توں زیادہ متاثر ہو رہے نيں، جس دے باعث گرمی دے رجحان وچ شدت زیادہ اے۔
بلوچستان تے سندھ خشک سالی دی طرف جا رہے نيں، پاکستان وچ موسم گرما دی مدت ودھ رہی اے تے سردیاں کم ہو رہی نيں، جداں سندھ وچ اپریل وچ درجہ حرارت شدید سی لیکن شمالی علاقےآں تے پنجاب وچ سرد لہر آئی جس توں درجہ حرارت وچ کمی ہوئی۔ ایہ تمام عوامل موسمی تبدیلاں دا مظہر نيں لیکن اس حوالے توں نہ خطے وچ تے نہ ہی پاکستان وچ اقدامات کیتے گئے نيں۔
محکمہ موسمیات دے موجودہ ڈائریکٹر جنرل ڈاکٹر غلام رسول دا کہنا اے کہ آؤن والے دناں وچ گرمی دی شدت دے نويں ریکارڈ قائم ہون گے جس دی نشان دہی پہلے ہی ہو چکی اے۔
’پاکستان وچ بننے والے گرمی دے دباؤ دا مرکز سندھ وچ اے، جس وچ نواب شاہ، نوشہرو فیروز، سکھر، لاڑکانا، جیکب آباد تے بلوچستان دے علاقے سبی اُتے مشتمل اے جتھے ہويا دا دباؤ کم اے۔ انہاں علاقےآں وچ پہلے ہی بہت گرمی ہُندی اے جدوں نواب شاہ وچ 52 سینٹی گریڈ اُتے درجہ حرارت پہنچیا تاں آس پاس وچ وی 49 تے 50 سینٹی گریڈ سی، ہن آنے والے سالاں وچ نويں نويں ریکارڈ قائم ہون گے۔‘
تریخ
[سودھو]نواب شاہ 1935ء وچ تقسیم ہند توں پہلے سندھ نوں وکھ صوبہ بنائے جان توں پہلے ہی ضلعی حیثیت رکھدا سی، جو اسنوں 1912ء وچ عطا کيتی گئی سی۔ شہر دا ناں، 1881ء وچ دادو توں ہجرت کر کے اس علاقے وچ آباد ہو کے نواب شاہ دی بنیاد رکھن والے سید نواب شاہ دے نام نال موسوم اے۔ 1912ء وچ جد نواب شاہ نوں ضلعی حیثیت ملی سی تاں ایہدے وچ 7 تحصیلاں کنڈیارو، نوشہرو فیروز، مورو، سکرنڈ، نواب شاہ، سنجھورو تے شہدادپور سن۔ ایہناں وچوں نوشہرو فیروز ہُن وکھرا ضلع اے۔
ذرائع آمد و رفت
[سودھو]یہ شہر قومی شاہراہ (قومی شاہراہ 5) اُتے واقع اے جو اسنوں ملک دے ہور حصےآں توں منسلک کردی اے۔ اس توں علاوہ ایتھے اک وڈا ریلوے اسٹیشن تے اک اہم ہوائی اڈا وی واقع اے۔ نواب شاہ دا ہوائی اڈا جنگ عظیم دوم دے زمانے توں قائم اے جو برطانیا دی رائل ایئر فورس دے زیر استعمال رہیا۔ ہن ایہ پاکستان دے قومی فضائی ادارے پی آئی اے دے زیر استعمال اے جو اسنوں کراچی دے جناح انٹرنیشنل ایئرپورٹ دے متبادل دے طور تے استعمال کردا سی۔ کراچی دے ہوائی اڈے اُتے ہنگامی صورت حال پیدا ہون دی صورت وچ پروازاں دا رخ نواب شاہ دی جانب کر دتا جاندا سی۔
تعلیمی ادارے
[سودھو]نواب شاہ وچ اک یونیورسٹی "قائد عوام یونیورسٹی آف انجینئرنگ، سائنس اینڈ ٹیکنالوجی" واقع اے۔ دوسرا تعلیمی اہم ادارہ پیپلز میڈیکل یونیورسٹی اے جو خصوصی طور تے کُڑیاں لئی قائم کیتی گیئی اے۔ نوابشاہ وچ اس توں علاوہ اک جنرل یونیورسٹی دا قیام عمل وچ آ چکيا اے جیہنوں سندھ بھر لئی اک ماڈل یونیورسٹی دی نظر توں دیکھیا جا رہیا اے جیہدی وجہ اس یونیورسٹی دا نظام تے انٹرنیشنل لیول دا معیار تعلیم اے۔ ایہناں توں علاوہ وی نوابشاہ وچ تعلیم دے شعبے دے حساب نال اندرون سندھ بھر وچ سبھ توں زیادہ کم ہو رہیا اے جس وچ کئی نویں کالجز تے اکیڈمیز دا قیام اے۔
اہم شخصیتاں
[سودھو]پیپلز پارٹی دے سربراہ دا تعلق اسی ضلع توں اے۔ اوہدی ہمشیرہ فریال تالپور ضلعی ناظم رہی اے۔ زرداری خاندان توں علاوہ ضلعے توں متعدد ہور اہم شخصیتاں وی نمودار نيں، جیہناں وچ چند درج ذیل نيں:
- سید خیر شاہ - 1937ء نوں ممبر آف سندھ لیجیسلیٹواسمبلی ہوئے
- سید نذر شاہ - 1962ء نوں ممبر پروینشل سندھ اسمبلی ویسٹ پاکستان رہے
- سید شفقت حسین شاہ - 1997ء نوں (PML-N) دے ٹکٹ اُتے آصف علی زرداری دی بھین PPP دی امیدوار فریال تالپور نوں شکست دتی
- ظفر علی شاہ - سابق وفاقی وزیر قانون
- گلاب چانڈیو - مشہور سندھی تے اردو اداکار
- مصری خان بلوچ - معروف الغوزہ نواز
- سید عرفان رفیع زیدی - معروف ثناء خواں تے نعت خواں
حوالے
[سودھو]- ↑ "صفحہ سانچہ:نام صفحہ في GeoNames ID". http://sws.geonames.org/1169116. Retrieved on ۱۷ ستمبر ۲۰۲۴.
- ↑ اجازت نامہ: Creative Commons Attribution 3.0 Unported
- Pages with graphs
- Pages with disabled graphs
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- صفحات مع خاصیت P1448
- صفحات مع خاصیت P17
- جغرافیائی حوالہ ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- صفحات مع خاصیت P1376
- متناسقات ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- صفحات مع خاصیت P2044
- صفحات مع خاصیت P1082
- صفحات مع خاصیت P421
- صفحات مع خاصیت P1566
- پاکستان دے آباد تھاں
- سندھ دے شہر
- سندھ دے آباد تھاں
- نقشیاں نال صفحے