پنجابی سینما
پنجابی سنما پنجابی سنیما | |
---|---|
سکریناں دے انک | 196 |
مکھ ڈسٹریبوٹر | ہمبل موشن پکچرز ردھم بوئز انٹرٹینمنٹ سپی گریوال پرڈکشنز وائیٹ ہلّ پرڈکشنز |
اپجیاں فیچر فلماں (2014)[۱][۲] | |
کُل | 100 |
بوکس دفتر آمدن (2014) | |
کُل | 10 بلین (US$۱۶۰ million)[۳] |
قومی فلماں | 9.5 بلین (US$۱۵۰ million)[۴] |
پنجابی سنما (پنجابی: پنجابی سنیما (شاہمکھی))، جسنوں کدے آسان کرن لئی پولیوڈّ آکھیا جاندا،[۵] دنیا دے پنجابی عوام دی پنجابی بولی وچ فلم انڈسٹری اے۔
پنجاب دے سنمے دا آغاز 1920 وچ ڈوٹرز او ٹوڈے (اج دی دھی)، پنجاب وچ اپجی سبھ توں پہلی فیچر فلم دے پرڈکشن نال ہویا۔ پہلی آڈیؤ نال فلم، ہیر رانجھا، توے اتے آڈیؤ دی ٹکنولجی نال، 1932 وچ رلیز ہوئی۔ ادو توں، پنجابی سنما وچ بہت فلماں پرڈوس ہوچکیاں ہن، جنا وچوں کئیاں نوں قومانتری قدر حاصل اے۔ کئی پھلممیکراں نے اپنا کیریئر پنجابی فلماں توں شروع کیتا، جنا وچوں کئیاں نوں قومانتری قدر ملی، اتے جنا وچوں کئیاں نوں زیادہ فلماں دی اپج کرن والیاں انڈسٹریاں وچ کم کرن دا موقع ملیا جسّ نال اوہناں نے اپنے کیریئر نوں ہور آمدن نال فائدیمند بنایا۔
اتہاس
[سودھو]فلم کاروائی دا آغاز 1920 وچ لاہور، برطانوی پنجاب صوبے دے راجگڑھ وکھے ہویا۔ پہلی خاموش فلم، ڈوٹرز او ٹوڈے (اج دی دھی)، لاہور وکھے 1924 وچ رلیز ہوئی؛ شہر وچ نوں چالو سنمے گھر سن۔[۶] ایہناں سنمیاں وچ دکھائیاں جان والیاں موویاں تقریباً بمبئی اتے کلکتہ پرڈوس کیتیاں جاندیاں سن، اتے کدے ہی ہالیوڈّ اتے لنڈن توں۔[۶]
ڈوٹرز او ٹوڈے گ۔ک۔ مہتہ، سابقہ اتر-چڑھدے ریلوے دے افسر دی مغزماری سی، جسنے، ہ۔س۔ بھاتودیکر وانگ ملک وچ کیمرہ درامد کیتا۔ مہتہ ولائتی کمپنیاں لئی خبر-ریل دی کورج راہیں جاری رہا اتے ہور فلم پروجیکٹاں دا حصیدار بنیا بھر یکدم اوہدی شدت فکی پیگئی جسدے کارن اوہ انڈسٹری نوں زیادہ منافعے والے راہاں لئی چھڈّ گیا۔[۶] بعد وچ 1929–1930, زدّ عبدالر رشید کردار دی حسن کا ڈاکو[۷] رلیز ہوئی، اس وکت لاہور دے بھٹی گیٹ دے دوالے فلم انڈسٹری قایم ہو گئی۔ کردار، پیشاور کاتب، اپنے ہمپھنکار اتے یار مہمد اسماعیل، جو اسدیاں فلماں دے پوسٹر تیار کردا سی نے تعاون دتا۔
آواز فلماں (1930s–1946)
[سودھو]اسدے باو جود کہ کردار نے گ۔ک۔ مہتہ نال ڈوٹرز او ٹوڈے اتے کم کیتا سی، اوہنوں لگیا مہتہ وانگ چھڈن نالوں اسنوں انڈسٹری وچ سرگرم رہکے کم جاری رکھنا چاہیدا۔ اسماعیل سمیت، اسنے اپنی ساری جائداد ویچکے 1928 وچ سٹوڈیؤ اتے پرڈکشن کمپنی کھولھی جسدا ناں رکھیا یونائیٹڈ پلئرز کارپوریشن۔[۶] راوی روڈ (ہن ٹمبر مارکٹ) وکھے قایم ہوئے، جوٹی نے ایکٹراں نوں فلم پروجیکٹاں لئی ہائر کیتا۔ شوٹنگ زیادہ دن دہاڑے کیتی جاندی سی اتے اسدے کارن زرخیزی محدود رہی، بھر جہڑے کھیترپھل دوالے ایہہ رہے اتھے کئی کمال دیاں جگہ سن، سنے خاص زمینی نشان۔[۶]
ہستیاں
[سودھو]ڈریکٹر
[سودھو]ایکٹر
[سودھو]-
ببو مان، ہوایں اتے یکم - مٹی دا پتر دا ستارہ
-
بینو ڈھلوں، بمبوکاٹ اتے کیری اؤن جٹا دا ستارہ
-
دلجیت دوسانجھ، جٹّ اینڈ جولیئٹ اتے پنجاب 1984 دا ستارہ
-
جسی گل، چنو کملی یار دی اتے مسٹر اینڈ مسئز 420 دا ستارہ
-
جسوندر بھلا، کیری اؤن جٹا اتے چھنکاٹا دا ستارہ
-
نیرو باجوا، جٹّ اینڈ جولیئٹ 2 اتے جنھے میرا دل لٹیا دی ستارہ
-
رانا رنبیر، ارداس اتے اسیس دا ستارہ
پنجابی فلم انڈسٹری نے کئی کامیاب ایکٹراں، ایکٹرنیاں، لکھاریاں، ڈریکٹراں اتے پھلممیکراں نوں ظاہر کیتا اے، جنا نوں قومانتری قبولیت ملی
ایکٹر
- بی۔اینّ۔ شرما
- ببل رائے
- گپی گریوال
- ہریش ورما
- کرمجیت انمول
- رنجیت باوا
- روشن پرنس
- سردار سوہی
- ترسیم جسڑ
- یوگراج سنگھ
ایکٹرنیاں
- ہمانشی کھرانا
- جوہی چاولا
- کلراج رندھاوا
- ماہی گل
- مونکا گل
- نمرت خیرا
- نور جہاں
- نرمل رشی
- سمی چاہل
- ومکا گبی
حوالے
[سودھو]- ↑ "Currently, industry estimates peg the volume output of the industry at 50 films a year, with an estimated box office turnover in the range of Rs 400 to 450 crore.". http://www.business-standard.com/article/current-affairs/harry-baweja-s-chaar-saahibzaade-rakes-in-rs-70-crore-globally-115010800141_1.html.
- ↑ "industry which used to release barely six films till 2002 is gearing up to churn out 120 this year". http://www.business-standard.com/article/beyond-business/jatt-di-film-113062101038_1.html.
- ↑ "500cr punjabi industry". http://businesstoday.intoday.in/story/the-coming-of-age-of-punjabi-cinema/1/205030.html.
- ↑ "estimated box office turnover in the range of Rs 400 to 450 crore.". http://www.business-standard.com/article/current-affairs/harry-baweja-s-chaar-saahibzaade-rakes-in-rs-70-crore-globally-115010800141_1.html.
- ↑ "Pollywood the word for punjabi cinema". http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/punjabi/movies/news/Punjabi-actresses-are-turning-back-to-Pollywood/articleshow/14052346.cms.
"Pollywood directory will furnish contact details of over 1500 eminent personalities and also struggling new comers in the Punjabi film and music industry.". http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/punjabi/movies/news/First-Pollywood-directory-to-release-in-اپریل/articleshow/19362189.cms.
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ ۶.۳ ۶.۴ «History of Lollywood: The Silent Era». Pakistani Film. دریافتشده در ۲۰۰۸-۰۷-۰۱.
- ↑ «Husn Ka Daku». Internet Movie Database. دریافتشده در ۲۰۰۸-۰۷-۰۱.