1878 دی بوسنیا ہرزیگووینا وچ آسٹرو ہنگریائی مہم
1878 دی بوسنیا ہرزیگووینا وچ آسٹرو ہنگریائی مہم | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بسلسلہ عظیم مشرقی بحران | |||||||||
موسٹار دے نیڑے شمالی آسٹریا ہنگری کیمپ ، الیگزینڈر رائٹر وون بینسا تے ایڈولف اوبرمولر نے پینٹ کيتا | |||||||||
| |||||||||
محارب | |||||||||
آسٹریا-ہنگری |
ولایت بوسنیا سلطنت عثمانیہ (کھلے طور اُتے نئيں) | ||||||||
کمانڈر اور رہنما | |||||||||
Josip Filipović Gavrilo Rodić Stjepan Jovanović | حاجی لویا | ||||||||
طاقت | |||||||||
198,930 (کل) 91,260 (اوسط)[۱] |
79,000 باغی 13,800 فوجی [۲] | ||||||||
ہلاکتیں اور نقصانات | |||||||||
1,205 ہلاک 2,099 بیماری توں مرے 3,966 زخمی 177 لاپتہ کل: 7,447[۳] | نامعلوم |
پس منظر
[سودھو]1877–78 دی روس-ترکی جنگ دے بعد ، برلن دی کانگریس نوں عظیم طاقتاں نے منظم کيتا سی۔ برلن (13 جولائی 1878) دے نتیجے وچ ہوئے معاہدے دے آرٹیکل 25 دے تحت ، بوسنیا تے ہرزیگوینا سلطنت عثمانیہ دی خود مختاری دے تحت رہے ، [۴] لیکن آسٹریا ہنگری دی سلطنت نوں ایہ اختیار دتا گیا کہ اوہ غیر معینہ مدت تک بوسنیا تے ہرزیگوینا دی ولایت (صوبہ) اُتے قبضہ کرے۔ اپنے فوجی دفاع تے سول انتظامیہ نوں لے رہے نيں۔ آسٹرے ہنگری دے باشندےآں نوں وی نوئی پازار دے سنجک وچ اسٹریٹجک عہدےآں اُتے غیر معینہ مدت اُتے قبضہ کرنے دا حق حاصل ہويا:
اگرچہ عثمانیاں نے نووی پازار دے قبضے دے خلاف احتجاج کيتا سی ، امپیریل تے رائل (اسٹرو ہنگری) وزیر خارجہ جیولا آنڈرسی نے خفیہ طور اُتے سابقہ نوں ایہ یقین دہانی کرائی کہ نووی پازار وچ قبضے نوں "عارضی سمجھیا جائے گا"۔ [۶] سلطنت عثمانیہ دے خرچ اُتے آسٹریا ہنگری دی اس توسیع دا رخ روسی اثر و رسوخ وچ اضافے تے سربیا تے مونٹی نیگرو دے اتحاد نوں روکنے دے لئی بنایا گیا سی۔بوسنیا تے ہرزیگوینا دے صوبےآں اُتے قبضہ تے آسٹریا ہنگری دے زیر انتظام انتظام ہوئے گا۔ آسٹریا ہنگری دی حکومت ، نووی-پازار دے سنجک دا انتظام سنبھالنے دی خواہش نئيں کررہی اے ، جو سرب ایسٹ تے مونٹینیگرو دے وچکار جنوبی-ایسٹرلی سمت میتروتزا دے دوسرے سمت تک پھیلا ہويا اے ، عثمانی انتظامیہ اوتھے اپنے کماں نوں جاری رکھے گی۔ . بہر حال ، نويں سیاسی حالت دی بحالی دے نال نال مواصلات دی آزادی تے سلامتی دی یقین دہانی دے لئی ، آسٹریا - ہنگری نوں قدیم ولایت دے اس پورے حصے وچ فوجی دستےآں تے فوجی تے تجارتی سڑکاں رکھنے دا حق حاصل اے۔ بوسنیا دے اس مقصد دے لئی آسٹریا ہنگری تے ترکی دی حکومتاں نوں اپنے بارے وچ تفصیلات اُتے تفہیم حاصل کرنے دا حق حاصل اے۔ [۵]
آسٹرو ہنگری دے باشندےآں نوں اپنے قبضے نوں انجام دینے وچ کِسے پریشانی دی توقع نئيں کيتی۔ ایہ ، اینڈرسی دے لفظاں وچ ، "پیتل دے بینڈ دے نال چہل قدمی" ( اسپازیرگینگ مِٹ آئینر بلاسموسائکاپیلے ) ہوئے گا۔ اس رائے نوں مدنظر نئيں رکھیا کہ سرباں نے حالے سلطنت عثمانیہ توں آزادی دی جنگ لڑی سی ، جدوں کہ ہرزیگوینا نے بغاوت کر دتی سی ۔ آسٹریا ہنگری دے قبضے دے خلاف مزاحمت بنیادی طور اُتے آرتھوڈوکس سرب (43٪ آبادی) تے بوسنیا دے مسلمان (39٪) دی طرف توں ہوئی ، بمشکل ہی کیتھولک کروٹاں (18٪) دی طرف توں سی۔ [۷] نويں عیسائی حکومت دے تحت مسلم آبادی سب توں زیادہ ہار گئی۔ مزاحمت کاراں نوں آسٹرو ہنگری دی حکومت نے "غیر مہذب" تے "غدار" دے طور اُتے خصوصیات دی۔[۸]
دستے
[سودھو]آسٹریا ہنگری دی فوج بوسنیا تے ہرزیگوینا اُتے حملے دی تیاری دے لئی اک وڈی تعداد وچ متحرک ہونے دی کوششاں وچ مصروف سن، [۹] جون 1878 دے آخر وچ ، 82،113 فوجیاں ، 13،313 گھوڑسوار تے 112 توپاں دی VI ، VII ، XX تے XVIII پیتادہ ڈویژناں دے نال نال ڈالمٹیا دی بادشاہی وچ اک عقبی فوج دی کمانڈ کر رہی اے۔ [۹] بنیادی کمانڈر جوسیپ فیلیپووی سی ؛ فارورڈ XVIII پیتادہ فوج ڈویژن کمانڈ ستیفن جووانوویچ دے ماتحت سی ، جدوں کہ دالمٹیا وچ عقبی فوج دا کمانڈر گیریلو رودیچ سی ۔ [۹] بوسنیا تے ہرزیگوینا اُتے قبضہ 29 جولائی 1878 نوں شروع ہويا تے 20 اکتوبر نوں ختم ہوئے گیا۔ [۹]
اس وقت بوسنیا تے ہرزیگوینا وچ عثمانی فوج وچ تقریبا 40،000 فوجی شامل سن جنہاں دے پاس 77 توپاں سن ، جس وچ مقامی ملیشیاواں دے نال مل کے 93،000 دے نیڑے افراد شامل سن ۔ [۹] مسلماناں دی طرف توں شدید مزاحمت دی توقع دی جارہی سی کیونجے آسٹرو ہنگری دے باشندےآں نوں اپنے قبضے دا احساس ہويا اس دا مطلب ایہ اے کہ بوسنیا دے مسلمان اپنے مذہب دی بنیاد اُتے اپنی مراعات یافتہ مقام توں محروم ہوجاواں گے۔ [۴]
قبضہ
[سودھو]اصل قابض فورس ، جنرل جوسیپ فیلیپووی دے ماتحت 13 واں کور نے بروڈ ، [۱۰] کوسٹجنیکا تے گریڈیکا دے نیڑے دریائے ساوا نوں عبور کيتا۔ مختلف ابٹیلنجین بنجا لوکا وچ جمع ہوئے تے دریائے ورباس دے باواں جانب سڑک اُتے اگے ودھے۔ [۱۱]انہاں نوں درویش ہادی لوجہ دے تحت مقامی مسلماناں دی طرف توں مزاحمت دا سامنا کرنا پيا ، عثمانی فوج دے انخلا دے انخلا دے ذریعہ (تقریبا کھلے عام) تائید حاصل سی۔ [۱۲] 3 اگست نوں بوسنیا ندی اُتے مگلائیکے نیڑے ہسسراں دے اک دستے اُتے گھات لگیا کر حملہ کيتا گیا ، جس توں فیلیپوویس نے مارشل لاء دا آغاز کيتا۔ 7 اگست نوں جازے دے نیڑے سخت جنگ لڑی گئی تے آسٹریا ہنگری دے پیتادہ وچ 600 جوان ہلاک ہوئے گئے۔
اک دوسری قابض فوج ، جنرل اسٹیجپان جوانوویش دے ماتحت 9،000 افراد اُتے مشتمل 18 واں ڈویژن ، نیریٹووا دے نال آسٹریا دے دالمٹیا توں باہر نکلی۔ [۱۳] [۱۴] 5 اگست ڈویژن نوں گرفتار کر ليا موستار ، ہرزیگووینا دے سربراہ شہر. [۱۳] [۱۴] 13 اگست نوں ہرزیگووینا دے راونائس وچ ہنگری دے 70 توں زیادہ افسر تے فوجی کارروائی وچ مارے گئے۔ اس دے جواب وچ ، سلطنت نے تیسری ، چوتھی تے پنجويں کور نوں متحرک کيتا۔ [۱۵]
آسٹریا ہنگری دی فوجاں نوں کدی کدائيں اوتھے دے دونے مسلمان تے آرتھوڈوکس آبادی دے عناصر دی زبردست مخالفت دا سامنا کرنا پيا تے اتلوک ، اسٹولک ، لیوونو تے کلوبک دے نیڑے اہم لڑائیاں ہوئیاں۔ [۹] وچ ناکامیاں دے باوجود مگلائی تے تزلہ ، سرائیوو اکتوبر 1878. وچ قبضہ کيتا گیا سی [۱۶]
19 اگست نوں بوسنیا دے راجگڑھ ، ساراییوو ، اس وقت 50،000 باشندےآں دا اک قصبہ ، 52 بندوقاں دی تعیناتی تے پرتشدد اسٹریٹ فائٹنگ دے بعد ہی پھڑیا گیا سی۔ [۱۳] [۸] اک دن پہلے فلپیوویس نے سابق عثمانی گورنر حافظ پاشا نوں گرفتار کيتا سی۔ [۸] آسٹریا ہنگری دے جنرل اسٹاف دی اک باضابطہ رپورٹ وچ ریمارکس دتے گئے کہ "چھوٹی کھڑکیوں تے چھتاں دے بوہت سارے فرق نے مختلف سمتاں وچ اگ لگنے دی اجازت دتی تے سب توں پائیدار دفاع" تے "ملزم باغی ، نیڑےی مکاناں وچ ، تمام داخلی رستےآں اُتے پابندی لگائے تے انفنٹری دے خلاف تباہ کن اگ لگائی۔ " [lower-alpha ۱] فلپیوویس دے اپنے اکاؤنٹ دے مطابق:آپریشن وچ شامل 13،000 فوجیاں وچوں قابضین 57 ہلاک تے 314 زخمی ہوئے۔ انہاں نے شورش پسنداں دی ہلاکتاں دا تخمینہ 300 دسیا لیکن شہری ہلاکتاں دا اندازہ لگانے وچ کوئی کسر اٹھا نئيں رکھی۔ اس دے بعد دے دناں وچ سمری آزمائشاں دے بعد ملزم باغیاں دی پھانسی اُتے عمل پیرا سی۔ [۸]"اس نے اک انتہائی خوفناک لڑائی نوں سمجھیا ، اس دے بعد ہر گھر توں ، ہر کھڑکی توں ، ہر اک دروازے توں فوجیاں اُتے فائر کیتے گئے۔ تے ایتھے تک کہ خواتین نے وی حصہ لیا۔ شہر دے مغربی دروازے اُتے واقع ، فوجی اسپتال بیمار تے زخمی باغیاں بھریا ہويا سی [lower-alpha ۲]
سرائیوو دے زوال دے بعد اہم باغی شہر توں باہر پہاڑی ملک وچ پِچھے ہٹ گئے تے اوتھے کئی ہفتےآں تک اپنی مزاحمت برقرار رکھی۔ [۱۲] حاجی لوئیا نے 3 اکتوبر نوں کوکی ہنگری انفنٹری رجمنٹ نمبر 37 ایرزروزگ جوزف کے سامنے ہتھیار ڈال دتے ۔ اسنوں سزائے موت سنائی گئی ، لیکن بعد وچ اس دی سزا نوں پنج سال قید وچ تبدیل کر دتا گیا۔ [۱۲] 20 اکتوبر نوں ویلیکا کلودو دے قلعہ نے ہتھیار ڈال دیے۔ [۱۵]
ملک دے کچھ حصےآں (خاص طور اُتے ہرزیگووینا) وچ تناؤ برقرار رہیا تے خاص طور اُتے مسلم اختلاف رائے دہندگان دی وڈے پیمانے اُتے ہجرت ہوئی۔ اُتے ، نسبتا استحکام دی حالت بہت جلد پہنچ گئی تے آسٹرو ہنگری دے حکام متعدد سماجی تے انتظامی اصلاحات کرنے وچ کامیاب ہوئے گئے جس دا مقصد بوسنیا تے ہرزیگوینا نوں اک "ماڈل کالونی " بنانے دا ارادہ سی۔ اس صوبے نوں اک مستحکم سیاسی ماڈل دے طور اُتے قائم کرنے دے مقصد دے نال جو ودھدی ہوئی جنوبی سلاو قومیت نوں ختم کرنے وچ معاون ہوئے گا ، ہبس برگ دی حکمرانی نے قوانین دی تشکیل ، نويں سیاسی روایات متعارف کروانے تے عام طور اُتے جدیدیت دی فراہمی دے لئی بہت کچھ کيتا۔
نتائج
[سودھو]آسٹریا ہنگری دی سلطنت بوسنیا تے ہرزیگووینا نوں محکوم بنانے دے لئی 153،300 فوجی [۶] [۱۳] تے 112 بندوقاں دی اجتماعی طاقت دے نال پنج کور استعمال کرنے اُتے مجبور ہوئے گئی۔ جنرل سٹاف 79،000 (غیر قانونی طور پر) دی مدد توں 13.800 باقاعدہ عثمانی سپاہیاں دی طرف توں مسلح باغیاں سن اندازے دے مطابق [۱۲] 77 دے بارے وچ بندوقاں دے نال. آسٹرو ہنگری دے کل نقصانات تقریبا 5،000 5000 سن : [۱۹] 946 ہلاک ، 272 لاپتہ تے 3،980 زخمی۔ [۱۲] آسٹریا ہنگری دی ہلاکتاں دی تعداد 5000 توں زیادہ سی تے مہم دے غیر متوقع تشدد نے کمانڈراں تے سیاسی رہنماواں دے وچکار دوبارہ ملاقاتاں کيتیاں ۔ [۱۶] بوسنیا یا عثمانی نقصانات دا کوئی قابل اعتماد تخمینہ نئيں اے۔ اس مہم دے دوران ، جرمن بولی دے ہنگری دے اخبار پیسٹر لوئیڈ کے اک مضمون اُتے فوج دے قبضے دے لئی تیاری اُتے تنقید کرنے والے بادشاہ شہنشاہ فرانز جوزف دے حکم اُتے سنسر کيتا گیا سی۔ [۱۳]
میراث
[سودھو]1878 دی مہم دے بارے وچ ویانا وچ فوجی تریخ دے میوزیم وچ اک نمائش موجود اے۔ اس وچ باغی بینر تے عثمانی اسلحہ قبضہ کرنے والے جنرل فلپیوویچ دی ذاتی ملکیت دی متعدد اشیاء شامل نيں۔ [۲۰] [۲۱]
نوٹ
[سودھو]- ↑ Der ganze äußere Umkreis Sarajevos war stark besetzt. Aber auch im Inneren der Stadt gestatteten die engen Gassen mit ihren vielen Häusergruppen und einzelnen in den Erdgeschossen leicht zu verrammelnden Gebäuden, deren kleine Fenster der Stockwerke und zahlreiche Dachlücken die Abgabe des Feuers nach verschiedenen Richtungen zuließen, die nachhaltigste Verteidigung. Von der Umfassung der Stadt vertrieben, warfen sich die Insurgenten meist in die nächsten Häuser, verbarrikadierten alle Eingänge und unterhielten ein vernichtendes Feuer gegen die nachstürmende Infanterie.[۱۷]
- ↑ Es entspann sich einer der denkbar gräßlichsten Kämpfe. Aus jedem Hause, aus jedem Fenster, aus jeder Tür spalte wurden die Truppen beschossen; ja selbst Weiber beteiligten sich daran. Das fast ganz am westlichen Stadteingange gelegene Militärspital, voll von kranken und verwundeten Insurgenten. . .[۱۸]
حوالے
[سودھو]- حوالے
- ↑ Michael Clodfelter, "Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Encyclopedia", p. 196
- ↑ Plaschka 2000, p. 99–100.
- ↑ Michael Clodfelter, "Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Encyclopedia", p. 196
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ Zovko 2007.
- ↑ Modern History Sourcebook: The Treaty of Berlin, 1878—Excerpts on the Balkans Archived 2014-08-14 at the وے بیک مشین hosted by Fordham University
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ Matsch 1982.
- ↑ Džaja 1994.
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ ۸.۲ ۸.۳ Gabriel 2011.
- ↑ ۹.۰ ۹.۱ ۹.۲ ۹.۳ ۹.۴ ۹.۵ Oršolić June 2000.
- ↑ Damjanovic, Dragan. "Austrougarska okupacija Bosne i Hercegovine gledana očima hrvatskog slikara: Prijelaz Save kod Broda Ferdinanda Quiquereza (Austro-Hungarian Occupation of Bosnia and Herzegovina Seen through the Eyes of a Croatian Painter: Ferdinand Quiquerez’s Crossing the Sava River at Brod)" (in en). Radovi Instituta za povijest umjetnosti 41 (2017), 1; 199-214. https://www.academia.edu/35927091/Austrougarska_okupacija_Bosne_i_Hercegovine_gledana_očima_hrvatskog_slikara_Prijelaz_Save_kod_Broda_Ferdinanda_Quiquereza_Austro-Hungarian_Occupation_of_Bosnia_and_Herzegovina_Seen_through_the_Eyes_of_a_Croatian_Painter_Ferdinand_Quiquerez_s_Crossing_the_Sava_River_at_Brod_.
- ↑ Richter 1907.
- ↑ ۱۲.۰ ۱۲.۱ ۱۲.۲ ۱۲.۳ ۱۲.۴ Plaschka 2000.
- ↑ ۱۳.۰ ۱۳.۱ ۱۳.۲ ۱۳.۳ ۱۳.۴ Lackey 1995.
- ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ Zeinar 2006.
- ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ Klaic 1885.
- ↑ ۱۶.۰ ۱۶.۱ Rothenberg 1976.
- ↑ Plaschka 2000, p. 44.
- ↑ Plaschka 2000, p. 45.
- ↑ Calic 2010.
- ↑ Popelka 1988.
- ↑ Rauchensteiner & Litscher 2000.
- کتابیات
- Albertini, Luigi; Massey, Isabella M., trans. (1952). The Origins of the War of 1914, Volume 1. Oxford: Oxford University Press.
- Bencze, László (2005). Schubert, Frank N., ed. The Occupation of Bosnia and Herzegovina in 1878. East European Monographs 126. New York: Columbia University Press.
- Calic, Marie-Janine (2010). Geschichte Jugoslawiens im 20. Jahrhundert. Munich: Beck. ISBN 978-3-406-60645-8.
- Džaja, Srećko M. (1994). Bosnien-Herzegowina in der österreichisch-ungarischen Epoche (1878–1918): Die Intelligentsia zwischen Tradition und Ideologie. Südosteuropäische Arbeiten 93. Munich: Verlag Oldenbourg. ISBN 3-486-56079-4.
- Gabriel, Martin. "Die Einnahme Sarajevos am 19. August 1878. Eine Militäraktion im Grenzbereich von konventioneller und irregulärer Kriegsführung". Kakanien Revisited. http://www.kakanien.ac.at/beitr/fallstudie/mgabriel3.pdf. Archived 2014-07-14 at the وے بیک مشین
- Klaic, Vjekoslav (1885). Geschichte Bosniens von den ältesten Zeiten bis zum Verfalle des Königreiches. Leipzig: Friedrich.
- Lackey, Scott (1995). The Rebirth of the Habsburg Army. Friedrich Beck and the Rise of the General Staff. ABC-CLIO. ISBN 0-313-03131-2.
- Matsch, Erwin, ed. (1982). November 1918 auf dem Ballhausplatz. Erinnerungen Ludwigs Freiherrn von Flotow, des letzten Chefs des Österreichisch-Ungarischen Auswärtigen Dienstes 1895–1920. Vienna: Böhlau Verlag. ISBN 3-205-07190-5.
- Pavičić, Slavko (1943). Hrvatska vojna i ratna poviest i Prvi svjetski rat. Zagreb: Hrvatska Knjiga.
- Plaschka, Richard Georg (2000). Avantgarde des Widerstands: Modellfälle militärischer Auflehnung im 19. und 20. Jahrhundert. Vienna: Böhlau Verlag. ISBN 3-205-98390-4.
- Popelka, Liselotte (1988). Heeresgeschichtliches Museum Wien. Graz: Verlag Styria. ISBN 3-222-11760-8.
- Rauchensteiner, Manfried; Litscher, Manfred, eds. (2000). Das Heeresgeschichtliche Museum in Wien. Graz: Verlag Styria. ISBN 3-222-12834-0.
- Richter, Eduard. "Beiträge sur Landeskunde Bosniens und der Herzegowina". Wissenschaftliche Mitteilungen aus Bosnien und der Hercegowina. https://archive.org/details/wissenschaftlic00hercgoog.
- Rothenburg, G. (1976). The Army of Francis Joseph. West Lafayette: Purdue University Press. ISBN 0-911198-41-5. Unknown parameter
|url-access=
ignored (help) - Schindler, John. "Defeating Balkan Insurgency: The Austro-Hungarian Army in Bosnia-Hercegovina, 1878–82". Journal of Strategic Studies.
- Zeinar, Hubert (2006). Geschichte des Österreichischen Generalstabes. Vienna: Böhlau Verlag. ISBN 3-205-77415-9.
- Zovko, Ljubomir (2007). Studije iz pravne povijesti Bosne i Hercegovine: 1878. - 1941. (in Croatian). University of Mostar. ISBN 978-9958-9271-2-6.سانچہ:Great Eastern Crisis