چیچن لوکراج اشکیریا
Chechen Republic of Ichkeria Noxc̈iyn Pac̈ẋalq Noxc̈iyc̈ó/Ic̈keria Нохчийн Пачхьалкх Нохчийчоь Чеченская Республика Ичкерия | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1991–1999 | |||||||||||
| |||||||||||
| ترانہ: Joƶalla ya mars̈o موت یاں آزادی | |||||||||||
 قفقاز علاقے چ چیچن جمہوریہ دا تھاں | |||||||||||
| حیثیت | جلاوطن حکومت 2000 توں | ||||||||||
| راجگڑھ | گروزنی(آئينی) لندن (درحقیقت) | ||||||||||
| عمومی زباناں | چیچن · روسی[۱] | ||||||||||
| مذہب | سیکولرازم[۲] اسلام (اسلامی جمہوریہ دوران) | ||||||||||
| حکومت | جمہوریہ (1991–1998) اسلامی جمہوریہ (1998–2007) جمہوریہ (2007–ہن تک) | ||||||||||
| صدر | |||||||||||
• 1991–1996 | جوہر دودائیف ⚔ | ||||||||||
• 1996–1997 | زیلم خان یندربائیف ⚔ | ||||||||||
• 1997–2005 | ارسلان مسخادوف ⚔ | ||||||||||
• 2005–2006 | شیخ عبد حلیم ⚔ | ||||||||||
• 2006–2007 | دوکا عمروف | ||||||||||
| تاریخ | |||||||||||
• سوویت یونین دا ٹٹنا | 7 فروری 1990 | ||||||||||
• چیچن-انگش خودمختار سوویت اشتراکی جمہوریہ دا ٹٹنا | 1 نومبر 1991 | ||||||||||
• پہلی چیچن جنگ | 11 دسمبر 1994 – 31 اگست 1996 | ||||||||||
• دوجی چیچن جنگ | 26 اگست 1999 | ||||||||||
| رقبہ | |||||||||||
| 2002 | ۱۵٬۳۰۰ کلومیٹر2 (۵٬۹۰۰ مربع میل) | ||||||||||
| آبادی | |||||||||||
• 2002 | 1103686 | ||||||||||
| کرنسی | روسی روبل چیچن ناہر ( 1994 دی منصوبہ بندی) | ||||||||||
| |||||||||||
چیچن جمہوریہ اشکیریہ (چیچن بولی:نوخچیین ریسپوبلیکا نوحچییچو ؛ روسی بولی: چیچنسکایا ریسپوبلیکا اچکیریا )، چیچنیا دی غیر تسلیم شدہ علیحدگی پسند حکومت سی ۔ چیچنیا اتلے کوہ قفقاز ( کوہ قاف) چ واقع اے ، تے اسدیاں سرحداں اتلے لہندے چ روسی علاقے ستاوروپول کرائی ، اتلے چڑھدے چ جمہوریہ داغستان ، دکھن چ جارجیا ( گرجستان) تے لہندے چ انگوشتیا تے اتلا اوسیتیا نال ملدیاں نیں ۔ چیچن جمہوریہ اشکیریہ دے قیام دا اعلان جوہر دودائیف نے 1991ء چ کیتا ، چیچن علیدگی پسنداں تے روسی فیڈریشن ، جہڑی کہ علیدگی دی مخالفت کردی سی ، دے وچکار دو خونریز جنگاں لڑیاں گئیاں ۔ 2007ء چ اشکیریہ دے صدر دوکا عمروف نے اعلان کیتا کہ اسنے جمہوریہ دا ناں نوخچییچو رکھ دتا اے تے اسنوں امارات قفقاز دے اک صوبے چ بدل دتا اے تے خود اے امارات دا امیر اے ۔ چیچن جمہوریہ اشکیریہ دی جلاوطن حکومت تے دوجے علیدگی پسند گروپاں نے جہڑے کہ جمہوریہ دا وجود چاہندے سن ، نے جمہوریہ دی حثیت چ تبدیلی نوں مسترد کر دتا ۔
اشکیریہ غیر نمائندہ قوماں تے لوکاں دی تنظیم دا رکن اے ۔ جارجیا (گرجستان) چ زویاد گامساخوردیا نے 1992ء ج چیچن جمہوریہ اشکیریہ دی آزادی نوں تسلیم کیتا تے ایہ جگ دا اشکیریہ نوں تسلیم کرن آلا اکو دیس سی ، پر ہن ایہہ تسلیم موثر نئیں ۔
تریخ
[سودھو]1994ء -1991ء
نومبر 1990ء چ جوہر دودائیف ، غیر سرکاری حزب اختلاف " چیچن لوکاں دی کل قومی کانگرس" دی اگزیکٹو کمیٹی دا سربراہ منتخب ہوئیا ، جہڑی چیچنیا دی سویت یونین دے اندر اک علیحدہ خود مختار جمہوریہ دے طور تے مانگ کردی سی ۔ 1991ء دا انتخاب دودائیف نے جتئیا ۔ چیچن جمہوریہ اشکیریہ دے صدر دے طور تے جوہر دودائیف نے یک طرفہ طور تے جمہوریہ دی آزادی تے سویت یونین تے روس توں علیحدگی دا اعلان کر دتا ۔ جارجیا ( گرجستان) چ زویاد گامساخوردیا دی حکومت دے سوا کسے وی دیس نے جمہوریہ دی آزادی نوں تسلیم نئیں کیتا ، وفاق روس توں مسلسل حملے دے خطرے دی وجہ توں اشکیریہ دا وجود غیر مستحکم رہئیا ۔
دودائیف دا 1990ء دی دہائی دے شروع دا حکمرانی دا دور بدامنی دا دور رہئیا ، جہڑا پورے اک قسم دے آزاد چیچنیا چ رہئیا ۔ دودائیف دے حریفاں تے مخالفاں (زیادہ تر روسی )، جہڑے کہ اقتدار لئی لڑ رہے سن ، دے وچکار تنازعے اٹھدے رہندے جہڑے کہ کدے کدے بھاری ہتھیاراں دی لڑائی چ بدل جاندے ۔ جنہاں دوران چیچنیا دی نسلی اقلیتاں نال امتیازی یاں ناروا سلوک وی کیتا جاندا ، جس پاروں ہزاراں دی گنتی چ جمہوریہ دے غیر چیچن رہائشی ( جنہاں چ زیادہ تر روسی تے یوکراینی سن ) روس یاں روسی علاقے اتلا اوسیتیا چ نس گئے ۔
دادائیف حکومت نے چیچن جمہوریہ اشکیریہ دا آئین بنائیا ، جہڑا مارچ 1992ء چ نافذ کیتا گئیا ۔ ایسے مہینے چ روسی حزب اختلاف ولوں حکومت دا تختہ الٹن دی کوشش کیتی گئی پر ایہہ کوشش طاقت دے ذریعے مکا دتی گئی ۔ اس دے اک مہینے مگروں جوہر دودائیف نے ضدارتی نظام متعارف کروائیا تے پارلیمنٹ نوں تحلیل کر دتا ۔ اوستی - انگوش تنازع لئی گھلئیاں گئیاں وفاقی فوجاں نوں اکتوبر 1992ء چ چیچن سرحد تے جان دا حکم دتا گئیا ۔ دودائیف نے اس حکم نوں چیچن جمہوریہ اشکیریہ دے خلاف جارحیت دے مترادف قرار دتا ، تے ایمرجنسی دی حالت دا اعلان کیتا تے دھمکی دتی جے روسی دستےآں نے چیچن سرحد توں انخلا نا کیتا تے اوہ فوجاں دی مکمل حرکت تے تیاری دا حکم دے دیں گے ۔ حزب اختلاف نے 1993ء چ حکومت دا تختہ الٹن دی اک ہور کوشش دے مگروں ، چیچنیا دی متبادل حکومت دے طور تے اک پرویژنل کونسل دے تشکیل کیتی تے ماسکو حکومت توں مدد منگی ۔
1996ء - 1994ء
1999ء- 1996ء
1999ء توں بعد
سیاست
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ Constitution of Chechen Republic of Ichkeria
- ↑ According to 1992 Constitution, the "religious associations are separated from the State, independently operate their business and act independently of its organs. The state supports the socially beneficial activities of religious associations." 1992 Constitution of the Chechen Republic of Ichkeria.