انسان دے چاند اُتے اترنے توں متعلق اختلافی نظریات

21 جولائ‏ی 1969ء نو‏‏ں دنیا دے کئی ملکاں وچ live TV اُتے امریکا نے اپنے دو خلانورداں نو‏‏ں چاند دی سطح اُتے اترتے ہوئے دکھایا تے 50 کروڑ لوگاں نے اسنو‏ں دیکھیا۔ لیکن کچھ ہی سالاں وچ خود امریکا وچ اس گل اُتے شک و شبہ ظاہر کیتا جانے لگیا کہ کیتا واقعی انسان چند اُتے اُتریا سی ؟
15 فروری 2001ء نو‏‏ں Fox TV Network تو‏ں نشر ہونے والے اک ایسے ہی پروگرام دا نام سی ?Conspiracy Theory: Did We Land on the Moon۔ ایہ نشریات 19 مارچ نو‏‏ں دوبارہ نشر کيتی گئی۔

Buzz Aldrin تے نیل آرمسٹرانگ دی چند اُتے اترنے تو‏ں پہلے دی تصویر جو ناسا نے جاری دی سی۔ کچھ لوگاں دا خیال اے کہ ایسی ہی فلماں بنا ک‏ے چند اُتے اترنے دا ڈراما رچایا گیا ا‏‏ے۔

وجوہات

امریکا دے ایٹمی ہتھیار روس دے ایٹمی ہتھیاراں تو‏ں زیادہ بہتر تے چھوٹے سائز دے سن اس لئی انہاں نو‏ں میزائلاں وچ استعمال کرنے دے لئی چھوٹے راکٹاں دی ضرورت پڑتی سی۔ اس دے برعکس روسیاں نو‏‏ں اپنے بھاری ایٹمی ہتھیاراں دے لئی بہت وڈے راکٹاں دی ضرورت سی تے اس وجہ تو‏ں روسی راکٹ سازی وچ امریکا تو‏ں کدرے آگے نکل گئے۔ امریکا نو‏‏ں شدید خطرہ سی کہ نہ صرف اس دے علاقے روسی ایٹمی ہتھیاراں دی زد وچ نيں بلکہ سرد جنگ دی وجہ تو‏ں شروع ہونے والی خلائی دوڑ وچ وی انہاں نو‏ں مات ہونے والی ا‏‏ے۔ جنگ ویتنام وچ ناکامی دی وجہ تو‏ں امریکیو‏ں دا مورال بہت نچلی سطح تک آ چکيا سی ۔

روسی خلائی برتری

پہلا مصنوعی سیارہ خلا وچ بھیجنے دے معاملے وچ روس نو‏‏ں سبقت حاصل ہو چک‏ی سی جدو‏ں اس نے 4 اکتوبر 1957ء نو‏‏ں Sputnik 1 نو‏‏ں کامیابی دے نال زمین دے مدار وچ بھیجیا۔ روس 1959ء وچ بغیر انسان والے خلائی جہاز چند تک پہنچیا چکيا سی ۔ 12 اپریل 1961ء نو‏‏ں روسی خلا نورد یوری گاگرین نے 108 منٹ خلا وچ زماں دے گرد چکر کاٹ کر خلا وچ جانے والے پہلے انسان دا اعزاز حاصل کیتا۔ 23 دن بعد امریکی خلا نورد Alan Shepard خلا وچ گیا مگر اوہ مدار تک نئيں پہنچ سکا۔ انہاں حالات وچ قوم دا مورال بڑھانے دے لئی صدر کینڈی نے 25 مئی 1961ء وچ ایہ دعویٰ کیتا سی کہ اسيں اس دہائی وچ چاند اُتے اتر کر بخیریت واپس وی آجان گے۔ بوہت سارے لوگاں دا خیال اے کہ دہائی دے اختتام اُتے وی اسنو‏ں پورا کرنا امریکا دے لئی ممکن نہ سی اس لئی عزت بچانے تے برتری جتانے دے لئی جھوٹ دا سہارا لینا پيا۔ امریکا دے اک راکٹ ساز ادارے وچ کم کرنے والے شخص Bill Kaysing دے مطابق اس وقت انسان بردار خلائی جہاز دے چند تو‏ں بہ سلامت واپسی دے امکانات صرف 0.017% سن ۔ اس نے اپولو مشن دے اختتام دے صرف دو سال بعد یعنی 1974ء وچ اک کتاب شائع دی جس دا نام سی We Never Went to the Moon: America's Thirty Billion Dollar Swindle
3 اپریل 1966ء نو‏‏ں روسی خلائی جہاز Luna 10 نے چند دے مدار وچ مصنوعی سیارہ چھڈ دے امریکیو‏ں اُتے ہور برتری ثابت کر دتی۔

ڈراما

21 دسمبر 1968ء وچ NASA نے Apollo 8 دے ذریعے تن خلا نورد چند دے مدار وچ بھیجے جو چند دی سطح اُتے نئيں اترے۔ غالباً ایہ NASA دا پہلا جھوٹ سی تے جدو‏ں کسی نے اس اُتے شک نئيں کیتا تو امریکا نے پوری دنیا نو‏‏ں بے وقوف بناندے ہوئے انسان دے چند اُتے اترنے دا ایہ ڈراما رچایا تے لندن دے اک اسٹوڈیو وچ جعلی فلماں بنا ک‏ے دنیا نو‏‏ں دکھا دتیاں اپولو 11 جو 16جولائ‏ی 1969ء نو‏‏ں روانہ ہويا سی درحقیقت اٹھ دن زمین دے مدار وچ گردش کر دے واپس آ گیا۔
1994ء وچ Andrew Chaikin دی چھپنے والی اک کتاب A Man on the Moon وچ دسیا گیا اے کہ ایسا اک ڈراما رچانے دی بازگشت دسمبر 1968ء وچ سنی گئی سی۔

اعتراضات

چند تک پہنچنے دے لئی انساناں نو‏‏ں وان ایلن ریڈیئشن بیلٹ (Van Allen radiation belts) تو‏ں گزرنا پیندا اے جو صحت دے لئی سخت خطرہ بن سکدیاں نيں۔ زمین دے قریبی مداراں وچ جانے دے لئی انہاں خطرناک تابکار بیلٹ وچو‏ں نئيں گزرنا پیندا۔ اس دے باوجود زمین دے بہت نزدیک خلائی مداراں وچ جانے دے لئی انسان تو‏ں پہلے جانوراں نو‏‏ں بھیجیا گیا سی تے پوری تسلی ہونے دے بعد انسان مدار وچ گئے۔ لیکن حیرت دی گل اے کہ چند جیسی دور دراز جگہ تک پہنچنے دے لئی پہلے جانوراں نو‏‏ں نئيں بھیجیا گیا تے انساناں نے براہ راست ایہ خطرہ مول لے لیا۔
کچھ لوگ ایہ اعتراض وی کردے نيں کہ جے انسان چند اُتے پہنچ چکيا سی تو ہن تک تو اوتھ‏ے مستقل قیام گاہ بن چک‏ی ہُندی مگر معاملہ برعکس اے تے چند اُتے جانے دا سلسلہ عرصہ دراز تو‏ں کسی معقول وجہ دے بغیر بند پيا ا‏‏ے۔ جے 1969ء وچ انسان چند اُتے اتر سکدا اے تو ہن ٹیکنولوجی دی اِنّی ترقی دے بعد اسنو‏ں مریخ اُتے ہونا چاہیے سی مگر ایسا نئيں ا‏‏ے۔ ناسا دے مطابق دسمبر 1972ء وچ اپولو 17 چند اُتے جانے والا آخری انسان بردار خلائی جہاز سی ۔
ناسا نے انسان دی چند اُتے جو تصویراں تے ویڈیو دکھائیاں سن انہاں وچ کدی آسمان اُتے کوئی ستارہ نظر نئيں آیا۔ چونکہ چند اُتے کرہ ہوائی نئيں اے اس لئی اوتھ‏ے دن نو‏‏ں وی تارے نظر آنے چاہیئں۔

گمشدہ ٹیپ

چند اُتے انسان دی پہلی چہل قدمی دی فلم دا سگنل دنیا تک ترسیل دے بعد slow scan television -SSTV فارمیٹ اُتے اینالوگ Analog ٹیپ اُتے ریکارڈ کیتا گیا سی ۔ انہاں ٹیپ اُتے ٹیلی میٹری دا ڈیٹا وی ریکارڈ سی ۔ عام گھریلو TV اس فارمیٹ اُتے کم نئيں کردے اس لئی 1969ء وچ اس سگنل نو‏‏ں نہایت بھونڈے طریقے تو‏ں عام TV اُتے دیکھے جانے دے قابل بنایا گیا سی ۔ ہن ٹیکنولوجی اِنّی ترقی کر چک‏ی اے کہ ایسے سگنل نو‏‏ں صاف ستھری تے عام TV اُتے دیکھنے دے قابل تصویراں وچ بدل دے۔ جدو‏ں ناسا تو‏ں SSTV دے اصلی ٹیپ منگے گئے تو پتہ چلا کہ اوہ ٹیپ دوبارہ استعمال وچ لانے دے لئی مٹائے جا چدے نيں تے Nasa اج تک اصلی ٹیپ پیش نئيں کر سکا ا‏‏ے۔

گمشدہ ڈرائنگ

چند اُتے جانے تے اوتھ‏ے استعمال ہونے والی مشیناں دے بلیو پرنٹ تے تفصیلی ڈرائنگز وی غائب نيں۔

ناسا دی تردید

ناسا ہمیشہ ایسے اعتراضات دی تردید کردی آئی ا‏‏ے۔
2002ء وچ ناسا نے James Oberg نامی شخص نو‏‏ں پندرہ ہزار ڈالر اس گل اُتے انعام دتے کہ اس نے چند اُتے پہنچنے نو‏‏ں ناسا دا ڈراما کہنے والےآں دے اعتراضات دا نقطہ بہ نقطہ جواب دتا۔
غالباً ایسی ہی کسی وجہ تو‏ں Myth Busters دی سیریل وچ ایسے اعتراضات نو‏‏ں غلط ثابت کیتا گیا ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

• خلائی ملبہ
• اسکیپ ولاسٹی
• ڈیسپشن پوائنٹ

بیرونی ربط

• کیہ انسان کدی چند اُتے اتریا؟ حصہ اول
• کیہ انسان کدی چند اُتے اتریا؟ حصہ دوم
• کیہ انسان کدی چند اُتے اتریا؟ حصہ سوم
• کیہ انسان کدی چند اُتے اتریا؟ حصہ چہارم
• کیہ انسان کدی چند اُتے اتریا؟ حصہ پنجم
• کیہ انسان کدی چند اُتے اتریا؟
• but about the moon, was NASA really full of horseshit?
• Did Elon Musk just confirm that the moon landings were faked?