بادشاہ بیگم ملکہ الزمانی
بادشاہ بیگم ملکہ الزمانی | |
---|---|
تاریخ پیدائش | سنہ 1703
|
وفات | 14 دسمبر 1789 (85–86 سال) |
شہریت | مغلیا سلطنت |
شریک حیات | محمد شاہ رنگیلا (۸ دسمبر ۱۷۲۱–۲۶ اپریل ۱۷۴۸) |
والد | فرخ سیر |
خاندان | تیموری خاندان |
مناصب | |
ہمسر ملکہ | |
دفتر وچ ۹ دسمبر ۱۷۲۱ – ۲۶ اپریل ۱۷۴۸ |
|
در | مغلیا سلطنت |
ترمیم |
بادشاہ بیگم ملکہ الزمانی (پیدائش: 1703ء– وفات: 14 دسمبر 1789ء) سلطنت مغلیہ دی ملکہ تے مغل شہنشاہ محمد شاہ دی زوجہ سن۔ بحیثیت مغل ملکہ ہندوستان اُنہاں نے 26 سال حکومت کیتی تے اِس مدت وچ ہندوستان دی تریخ دے نشیب و فراز دیکھے۔ اُنہاں دی کوششاں دے سبب توں اُنہاں دا سوتیلا بیٹا احمد شاہ بہادر تخت نشین ہو سکیا۔
ابتدائی زندگی
[سودھو]بادشاہ بیگم دی پیدائش 1114ھ مطابق 1703ء وچ بنگال صوبہ وچ ہوئی۔ اُس وقت ہندوستان اُتے مغل شہنشاہ اورنگزیب عالمگیر دی حکومت قائم سی۔ بادشاہ بیگم دے والد فرخ سیر سن جو بعد وچ مغل شہنشاہ بنے۔ بادشاہ بیگم دی والدہ گوہرالنساء بیگم فرخ سیر دی پہلی بیوی سن۔ بادشاہ بیگم نوں تعلیم دا اعلیٰ موقع میسر آیا تے اوہ تعلیم یافتہ مغل شہزادیاں وچ شمار دی جاندیاں سن۔ فطرتاً ذہین تے عالی دماغ سن تے اپنے شوہر محمد شاہ دی حکومت دے دوران تے بعد وچ وی سیاسی و خارجی معاملات وچ شریک رہیاں۔
مغل شہنشاہ نال عقد
[سودھو]1133ھ مطابق 1721ء وچ بادشاہ بیگم دا عقد مغل شہنشاہ محمد شاہ نال ہويا۔ محمد شاہ دے والد خجستہ اختر جہانشاہ تے بادشاہ بیگم دے دادا عظیم الشان بھائی سن جدوں کہ خجستہ اختر جہانشاہ مغل شہنشاہ بہادر شاہ اول دے بیٹے تے اورنگزیب عالمگیر دے پوتے سن ۔ نکاح دے بعد بادشاہ بیگم نوں ملکہ الزمانی دا خطاب دتا گیا مگر جلد ہی اُنئيں پادشاہ بیگم دے خطاب توں سرفراز کیتا گیا۔
بحیثیت والدہ
[سودھو]سیاسی حالات
[سودھو]بادشاہ بیگم سلطنت مغلیہ دے زوال دے دور وچ اوہ آخری ملکہ سن جنہاں نوں مکملاً اختیار و اقتدار میسر رہیا۔ دربارِ شاہی، عدالتی نظام تے سیاسی معاملات وچ بااقتدار ملکہ سن جنہاں دی رائے واجب الاحترام سمجھی جاندی سی۔ محمد شاہ دے ابتدائی دورِ حکومت وچ ہی اوہ نظام سلطنت توں وابستہ ہو گئی سن تے معاملات و انتظامات وچ اُنہاں دی رائے تسلیم کيتی جاندی سی۔ بادشاہ بیگم دے خطاب توں سرفراز ہوئیاں تاں محمد شاہ دے بعد اُنہاں دا سیاسی اقتدار بہت ودھ چکيا سی ۔ انتظامِ سلطنت وچ اوہ دربارِ شاہی دی وزیر دی حیثیت توں سمجھی جاندیاں سن۔ محمد شاہ دی وفات دے بعد احمد شاہ بہادر نوں جس طرح سرعت انگیزی توں تخت نشاں کروایا، ایہ اُنہاں دی سیاسی حکمتِ عملی دا نتیجہ سی کہ سلطنت مغلیہ وچ بگاڑ دا خطرہ موجود سی تے دوسری جانب نطامِ سلطنت بکھر رہیا سی ۔ اِنہاں حالات وچ اُنہاں دا عالی و سیاسی دماغ سلطنت دے معاملات نوں نپٹانے وچ مصروف عمل رہیا۔ 1748ء توں 1789ء تک اوہ مغل دربار دی معزز ترین بزرگ ملکہ سن تے باقاعدہ اُنہاں توں نظامِ سلطنت دی بحالی و برقراری تے تہواراں دے مواقع اُتے دعا کروائی جاندی سی۔ 1788ء وچ جدوں غلام قادر روہیلہ نے دہلی تے مغل دربار اُتے قبضہ کر ليا تاں اوہ مغل خاندان دی سربرآوردہ بزرگ خاتون سن جنہاں دے زیر عاطفت کئی شہزادے تے متعدد شہزادیاں سن۔ 1788 وچ شاہ عالم ثانی دے نابینا کیتے جانے دا واقعہ اُنہاں دے سامنے پیش آیا تے اِس واقعہ دے قلیل مدت دے بعد انتقال کرگئياں۔ بادشاہ بیگم تقریباً 9 دہائیاں تک ہندوستان دی تریخ دی عینی شاہد سن۔
وفات و تدفین
[سودھو]بروز پیر 26 ربیع الاول 1204ھ مطابق 14 دسمبر 1789ء نوں لال قلعہ، دہلی وچ وفات پائی۔ اُس وقت عمر شمسی اعتبار توں 86 سال تے قمری اعتبار توں 90 سال سی۔ تدفین پرانی دہلی دے تیس ہزاری باغ وچ کيتی گئی۔ اُس وقت شاہ عالم ثانی دا دورِ حکومت سی ۔