براڑ تے بریار
| براڑ تے بریار | |
|---|---|
| جٹّ قبیلہ | |
| زباناں | پنجابی |
| مذہب | سکھ دھرم، ہندو دھرم، اسلام |
بریار گوت جٹاں دا ہی اک گوت اے۔ بریار تے براڑ گوت اک ہی منے جاندے نے کیؤ کہ بیراڑا دے دو دھڑے گرو گوبند سنگھ دے ویلے ہو گئے سن۔ کیہا جاندا اے کہ جس ویلے گرو صاحب جی کھدرانے دی جنگ توں بعد چھتیانے پنڈ لاگے اپڑے تا براڑا نے تنخواہاں منگنیا شروع کر دتیاں ، گرو صاحب نے کیہا کہ تہانوں صابو کی تلونڈی جا کے تنخواہاں دیندے ہاں۔ ادوں کجھ براڑا نے تنخواہاں نہ لین دا فیصلہ کیتا جو کہ دان سنگھ براڑ دے نال سن۔ براڑا دے دوجے دھڑے نے گرو صاحب دے گھوڑے دی لگام پھڑ لئی تے کیہا کہ تنخواہاں ملنگیا تاں اگے جان دیوانگے تاں گرو صاحب نے کیہا کہ بھائی چلو رکّ جاندے ہاں تاں گرو جی دے وپاری سکھ پوٹھوہار ولوں گرو جی لئی بھیٹا لے کے آ رہے سن تے گرو صاحب کول پہنچ گئے تے گرو جی نے کیہا کہ پیدل 4 آنیے تے گھوڑ سوار 8 آنے تاں براڑا نے ایس دا خلاف کیتا تے کیہا کہ 1 روپئے پیدل تے 2 روپیاں گھوڑسوار تنخواہ لاوانگے۔ گرو جی نے تنبو لا کے تنخواہاں ونڈیاں تاں کجھ خزانہ بچ گیا سی جسنوں گرو جی نے دبا دتا جس جگہ تے گردوارہ گپتسر صاحب اے۔ کجھ بزرگاں نے ولوں اے وی کیہا کہ تنکھاہا ونڈیاں گرو جی ولو کلا ہی ورتائی گئی سی۔ جیہناں براڑا نے تنخواہ نہیں سی لئی اوہناں چ کسے نے کیہا کہ اے بھلراں تے معنا کولوں مہنے مرواؤن گے کہ اینا نے تے گرو کولوں وی تنخواہ لے لئی (کیؤ کہ سدھو براڑ دیاں بہت ساریاں لڑائیاں مان تے بھلراں نال سن) تاں گرو صاحب نے کیہا کہ تسیں براڑ نہیں تسیں اج توں بریار جے تسیں بہادر سورمے جے۔ ویسے تے ایہہ ہی کیہا گیا کہ اکلے دان براڑ ولوں ہی سکھی منگی سی پر بجرگا توں سنیا اے کہ دو دھڑے ہی بنے سن، بھائی ویر سنگھ جی نے سری کلغیدھر چمتکار کتاب وچ دان براڑ نال تقریباً 20 کُ ہور جنیا دا ذکر کیتا اے۔ ایسے طرحاں گیانی گیان سنگھ ولوں وی تواریخ گرُ خالصہ پاتشاہی 10ویں وچ وی 20 کُ جنیا دی چھوٹی ٹکڑی دا ذکر اے۔ گرو جی بعد چ اگے صابو کی تلونڈی چلے گئے جتھے اوہنا نے ڈلے چودھری تے کہن تے ایہناں نوں طلبہ دے کے وداع کیتا۔ اوس جگہ تے اج جنڈسر صاحب گردوارہ صاحب اے،ایس طرحاں گرو جی دے بچن صدقہ بریار گوت بنیا ہویا اے۔اس تو بعد لگاتار دو دھڑے چلدے رہے، تے گھلوگھارے 1762 توں بعد سنگھاں تے براڑا دیاں لڑائیاں ہوئیاں ایس ویلے ہی چالیسا اکال ویلے ہی بریارا نے ماجھے ول رخ کیتا تے بیاس، راوی تے جھناں دریا دے لاگے اوہناں پنڈ بنے۔ مہاراجہ رنجیت سنگھ دے راج دے پتن توں بعد سیالکوٹ والے بریار مسلم ہو گئے سن۔ ایتھے اے دسنا بندا اے کہ 18وی صدی چ مالوے دے زیادہ تر بیراڑ بریار ہی اکھواؤندے سن جیہناں دا ذکر سری گرو پنتھ پرکاش (پربنیم) کتاب وچ گیانی گیان سنگھ ولوں کیتا گیا اے۔ بٹھنڈے والے بریار پہلا ہی براڑ لکھدے ہن پر مجودا دور چ کجھ بریار ہینبھاونا دا شکار ہو کے براڑ ہی لکھدے ہن۔ بریار جاں بریار شبد 'دسم گرنتھ صاحب' دی بانی وچ وی تقریباً 4 جاں 5 واری آیا ہویا جتھے گرو صاحب نے پرانے سمیاں وچ ہوئیاں لڑائییا دا ذکر کیتا اے اتھے بریار دا مطلب اے لڑائی دے میدان دے بلوان سورمے آؤندا اے۔
اپنام والے مشہور لوک، جو قبیلے نال متعلق ہو سکدے ہن جاں نہیں، وچ شامل ہن:
- مہامرد گیانی سنت گربچن سنگھ جی خالصہ بھنڈراوالے ( جم پنڈ اکھاڑا گوت بریار)
- سنت گیانی کرتار سنگھ جی بریارا والے(دمدمی ٹکسال) ( پنڈ بریار ضلع گرداس پور)
- حکم کنورجیت سنگھ براڑ (1939–2012)، پنجاب توں کانگرسی اسمبلی ممبر
- ہرپال براڑ (جم 1939)، برطانیہ وچ واقع بھارتی کمیونسٹ سیاستدان، لکھاری اتے وپاری۔
- ہرچرن سنگھ براڑ (1919–2009)، بھارتی سیاستدان، پنجاب دے وزیر اعلیٰ، اڑیسہ دے گورنر، اتے ہریانہ دے گورنر۔
- جگمیت سنگھ براڑ (جم 1958)، بھارتی سیاستدان، وکیل، لکھاری اتے شاعر۔
- جرنیل سنگھ بھنڈرانوالے (1947–1984; جم جرنیل سنگھ براڑ)، سکھ پرچارک اتے دمدمی ٹکسال دے آگوُ۔
- جگبیر سنگھ براڑ بھارتی سیاستدان (اسمبلی ممبر)، وکیل اتے پیڈبلیوآرئیمڈیسی دے چیئرمین (2019-موجودہ)
- کرن براڑ (جم 1999)، امریکی اداکار
- منک براڑ (جم 1980)، جرمن-بھارتی ماڈل، اداکارہ، اتے پروڈیؤسر
- منپریت براڑ (جم 1973)، بھارتی اداکارہ اتے ماڈل، فیمنا مس انڈیا
- پریت براڑ، پنجابی سنگیتکار
- راج براڑ (1972–2016)، پنجابی گلوکار، اداکار، گیت کار، اتے سنگیت ڈریکٹر۔
- ایئر مارشل ترلوچن سنگھ براڑ (جم 1925)، بھارتی ہوائی فوج دا مکھی