بھاکھڑا ننگل ڈیم
| بھاکھڑا ننگل ڈیم | |
|---|---|
 بھاکھڑا ڈیم | |
| دفتری ناں | بھاکھڑا ڈیم |
| تھاں ٹکانہ | ضلع بلاسپور، ہماچل پردیس، بھارت |
| کوآرڈینیٹ | 31°24′39″N 76°26′0″E / 31.41083°N 76.43333°Eمتناسقات: 31°24′39″N 76°26′0″E / 31.41083°N 76.43333°E |
| اساری شروع ہوئی | 1948 |
| افتتاحی تاریخ | 1963 |
| اساری لاگت | 245.28 crore INR in 1963 |
| ڈیم تے سپلوے | |
| ڈیم دی قسم | Concrete gravity |
| روکاں | دریا ستلج |
| اچائی | 741 فٹ (226 میٹر) |
| لمبائی | 1,700 فٹ (520 میٹر) |
| چوڑائی (کریسٹ) | 30 فٹ (9.1 میٹر) |
| چوڑائی (بنیاد) | 625 فٹ (191 میٹر) |
| سپلوے قسم | Controlled, overflow |
| ریزروائر | |
| پیدا کردا ہے | گوبند ساگر جھیل توں |
| کلّ گنجائش | 9.340 km3 |
| تل رقبہ | 168.35 km2 |
| پاور سٹیشن | |
| افتتاحی تریخ | 1960-1968 |
| ٹربائیناں | 5 x 108 MW, 5 x 157 MW Francis-type |
| انسٹالڈ کپیسٹی | 1325 میگاواٹ |
بھاکھڑا ہماچل پردیش دے ضلع بلاسپور دا پنڈ ہے، جتھے پانی توں بجلی (ہائیڈرولک پاور ہاؤس) پیدا کرن دا پروجیکٹ لگیا ہویا ہے۔ دنیا دے سبھ توں ودھ اچائی والے ڈیماں وچّ بھاکھڑا ننگل ڈیم دا ناں شامل ہے۔[۱]
اساری دا ویلہ[سودھو]
بھارت دے آزاد ہون توں اک سال پچھوں مراد 1948 وچّ اس ڈیم نوں بناؤن دی شروعات کیتی گئی اتے 1963 وچّ 15 سال وچّ ایہہ پورا ہویا۔ اس سمیں دے وزراعظم پنڈت جواہر لال نہرو دا اس ڈیم نوں بناؤن وچّ وڈملاّ یوگدان رہا ہے۔ ڈیم دی اساری کرن لئی 30 غیرملکی ماہراں، بھارت دے 300 انجنیئراں اتے 13000 مزدوراں نے کم کیتا۔ ڈیم دی اساری وچّ اک اندازے مطابق 245.28 کروڑ روپئے خرچ ہوئے۔
جغافیائی تصان[سودھو]
بھاکھڑا ننگل ڈیم گوبند ساگر جھیل جو 168.35 مربع کلومیٹر (65 وربع میل) دے علاقے وچّ پھیلی ہوئی ہے ‘تے بنیا ہویا ہے۔ ڈیم دی کلّ اچائی 225.55 میٹر (740 فٹّ) ہے۔ ڈیم دی ایہہ اچائی قطب مینار جو دلی وچّ ہے توں تنّ گنا ودھ ہے۔
ڈیم توں بجلی پیدا کرن لئی دو بجلی گھر (پاور ہاؤس) ڈیم دی کناریاں اُتے بنے ہوئے ہن۔ ایہناں دی اہلیت 5-5 یونٹ دی ہے۔ ایہناں توں ترتیب وار 108 میگاواٹ اتے 157 میگاواٹ بجلی دی پیداوار ہو رہی ہے۔ بھاکھڑا ڈیم توں 13 کلومیٹر دوری ‘تے ننگل ڈیم وی ہے جس دی اچائی 95 فٹّ ہے۔ اس کر کے دوویں ڈیماں نوں بھاکھڑا ننگل ڈیم کیہا جاندا ہے۔ ننگل ڈیم وچّ سمبھالے پانی ‘چوں نہراں وی نکلدیاں ہن جو علاقے وچّ جا کے پانی دی پورتی کردیاں ہن۔
بھاکھڑا ننگل ڈیم توں پیدا ہو رہی بجلی پنجاب ،بھارت، ہریانہ، ہماچل پردیش ، چنڈی گڑھ ، دلی اتے راجستھان نوں جاندی ہے۔[۲]
تکنیک[سودھو]
ڈیم تے گوبند ساگر جھیل وچّ اچائی تے جمع ہوئے پانی دے ڈگن نال پیدا ہوئی پانی توانائی دے نال ٹربائیناں نوں گھماؤن نال بجلی پیدا ہندی ہے۔ بھاکھڑا ڈیم توانائی دا اہم سوما ہے۔ ڈیم راہیں گوبند ساگر وچّ پانی دی توانائی نوں چینیلائیز کیتا ہویا ہے۔ اسے تکنیک راہیں نہراں دے پل ہیٹھ جھالاں بنا کے منی ہائیڈرولک پاور ہاؤس بنائے جا سکدے ہن جو اس علاقے دی بجلی گھاٹ نوں پورا کر سکدے ہن۔
حفاظتی پربندھ[سودھو]
بھاکھڑا ننگل ڈیم دے حفاظتی پربندھ بہت سخت ہن۔ پاور ہاؤس نوں اندر جا کے دیکھن دی مناہی ہے۔ اس ڈیم دا پربندھ بھاکھڑا بیاس پربندھکی بورڈ کول ہے۔ بورڈ توں پرمٹ لے کے ڈیم نوں باہروں نیڑے جا کے وڈّ-اکاری گوبند جھیل اتے اچائی توں ڈگدے پانی نوں دیکھیا جا سکدا ہے۔ اچائی توں ڈگدے پانی دی گڑگڑاہٹ من نوں لبھاؤنی لگدی ہے۔
سیر سپاٹا تھاں[سودھو]
اک اندازے مطابق ہر ورھے 5 لکھ لوک بھاکھڑا ننگل ڈیم دیکھن آؤندے ہن۔ ڈیم نوں دیکھن لئی پرمٹ حصول مفت ہے۔ ڈیم نوں بورڈ ولوں مقررہ سمیں سویرے 8 وجے توں بعد دوپہر 3 وجے تک دیکھیا جا سکدا ہے۔