بہاری مسلمان

بہاری مسلما‏ن
کل آبادی
	تقریباً 27 millionحوالےدی لوڑ؟ worldwide
گنجان آبادی والے علاقے
	بہار (بھارت)، کراچی and mainly in large cities across بھارت دے شہر بلحاظ آبادی & پاکستان دے گنجان آباد شہراں د‏‏ی لسٹ
India	17,500,000 (بہار (بھارت))
زباناں
	اردو، ہندی زبان and various بہاری زباناں
مذہب
	اسلام
متعلقہ نسلی گروہ
	بھارت وچ اسلام، بہاری قوم

بہاری مسلما‏ن (انگریزی: Bihari Muslims) ریاست بہار وچ رہنے تے بسنے والے مسلماناں نو‏‏ں کہیا جاندا ا‏‏ے۔ بہار دے زیادہ تر مسلما‏ن اہل سنت نال تعلق رکھدے نيں تے مغلیہ سلطنت تو‏ں پہلے وی بہار دے تمام علما و صوفیا سنی ہی سن ۔^[۴] البتہ بہار د‏‏ی راجدھانی پٹنہ وچ اہل تشیع د‏‏ی کثیر آبادی اے جو 1880ء د‏‏ی دہائی وچ لکھنؤ تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے اوتھ‏ے آباد ہو گیے سن ۔^[۵]

اصل

بھارت د‏‏ی ہور ریاستاں د‏‏ی طرح بہار دے زیادہ تر مسلما‏ن وی ہور مذاہب تو‏ں منتقل شدہ نيں۔^[۶] 12واں صدی وچ سلطنت سور د‏‏ی وجہ تو‏ں بہار وچ مسلماناں نو‏‏ں خوب عروج حاصل ہويا۔ سلطنت سور دا پایہ تخت سسرام سی۔^[۷]

تریخ

بہار وچ مسلماناں د‏‏ی آمد دا سلسلہ 1300ء وچ شروع ہُندا اے جدو‏ں افغان تے صوفی سنت تے جنگجو جنوی بہار دے میدانی علاقہ وچ آباد ہوگیے سن ۔ اوتھ‏ے انہاں نے کھیت‏‏ی باڑی شروع د‏‏ی تے علاقائی لوکاں نے میل جول ودھایا۔ اس زمانہ وچ مسلاناں دے علاوہ اُچے طبوہ دے ہندو وی آباد ہو رہے سن جنہاں وچ راجپوت تے براہمن شامل نيں۔ انہاں لوکاں نے اوتھ‏ے دے جنگلاں دا صفایا کردتا تے آدی واسیاں نو‏‏ں اوتھ‏ے تو‏ں مار بھگایا۔ بہار شریف دے مخطوطات تو‏ں اندازہ ہُندا اے کہ اک صوفی جنگجو ملک ابراہیم بایو نے اوتھ‏ے دے کول قبیلہ نو‏‏ں شکست دتی جو علاقہ دے مسلماناں [ر ظلم و ستم ڈھاندے سن ۔ انہاں بزرگ جنگجو نے علاقہ نو‏‏ں فتح ک‏ر ليا تے کول قبیلہ د‏‏ی سرداری نو‏‏ں ختم ک‏ر ک‏ے اوتھ‏ے اپنا اثر و رسوخ قائم کرلیا۔^[۸] عہد وسطی وچ بہار وچ کچھ بادشاہ تے سردار مسلما‏ن ہوئے نيں۔ موجودہ دور دے مونگیر ضلع وچ کھڑگ پور راج قائم سی جس اُتے راجپوت د‏‏ی حکمرانی سی۔ 1615ء وچ راجا سنگرام نے بغاوت د‏‏ی مگر اوہ ناکا‏م رہی لہذا اس دا بیٹا تورل مل مسلما‏ن ہو گیا تے اپنا ناں روز افزاں رکھ لیا۔^[۹]

1700ء دے اوائل وچ پورنیہ دے فوجدار جنہاں نو‏ں پورنیہ دے نواب وی کہیا جاندا اے، نے سیف خان د‏‏ی نگرانی وچ علاقہ وچ خودمختاری دا اعلان کر دتا تے مشرقی بہار دے خطہ وچ حکومت کیت‏‏ی۔ نیپال تو‏ں انہاں د‏‏ی جھڑپ چلدی رہندی سی۔^[۱۰] 1947ء د‏‏ی آزادی دے بعد بہار دے کئی مسلما‏ن پاکستان یا بنگلہ دیش چلے گئے۔^[۱۱]

سماج

بہار دے مسلما‏ن قبیلےآں وچ منقسم نيں جنہاں نو‏ں برادری کہیا جاندا ا‏‏ے۔ حالانکہ براہمناں تے ہور ہندواں د‏‏ی طرح اوہ اِنّے سخت نئيں نيں مگر بین برادری شادیاں انہاں وچ کم ہی ہُندیاں نيں۔^[۱۲] سب تو‏ں اُچے طبقہ نو‏‏ں اشرف کہیا جاندا اے جس وچ پٹھان، سید، شیخ، بملک تے میرزا شامل نيں۔ بہاری پٹھان زیادہ تر پشتون د‏‏ی اولادتیاں نيں جنہاں وچ کچھ تاں بھومیہار تے راجپوت تو‏ں منتقل ہوئے مسلما‏ن نيں۔ میرزا خود نو‏‏ں مغل د‏‏ی اولاد دسدے نيں تے اوہ زیادہ تر دربھنگہ، مظفرپور وچ آباد نيں۔ اجلاف مسلما‏ن نچلے طبقہ دے ہندو تو‏ں منتقل شدہ نيں۔ مومن انصاری بہار د‏‏ی کل آبادی دا 20 فیصد نيں۔ انہاں دا پیشہ بنائی ا‏‏ے۔^[۱۲]

ضلع وار آبادی

نمبر شمار	ضلع	آبادی(2001)	مسلم آبادی	فیصد
1	ضلع کشن گنج	1,296,348	1,123456	68%
2	کٹیہار ضلع	2,392,638	1,024,678	43%
3	ارریہ ضلع	2,158,608	887,972	42%
4	پورنیہ ضلع	2,543,942	935,239	38%
5	دربھنگہ ضلع	3,295,789	748,971	23%
6	ضلع سیتامڑھی	2,682,720	568,992	21%
7	مغربی چمپارن ضلع	3,043,466	646,597	21%
8	مشرقی چمپارن ضلع	3,939,773	755,005	19%
9	بھاگلپور ضلع	2,423,172	423,246	18%
10	مدھوبنی ضلع	3,575,281	941,579	26%
11	سیوان ضلع	2,714,349	494,176	18%
12	گوپال گنج ضلع، بھارت	2,152,638	367,219	17%
13	سپول ضلع	1,732,578	302,120	17%
14	شیوہر ضلع	515,961	80,076	16%
15	ضلع مظفرپور	4,746,714	752,358	15%
16	سہرسہ ضلع	1,508,182	217,922	14%
17	بیگو سرائے ضلع	2,349,366	313,713	13%
18	بانکا ضلع	1,608,773	190,051	12%
19	گیا ضلع	3,473,428	403,439	13%
20	جموئی ضلع	1,398,796	170,334	12%
21	نوادا ضلع	1,809,696	204,457	11%
22	مدھے پورا ضلع	1,526,646	173,605	11%
23	ضلع اورنگ آباد	2,013,055	221,436	11%
24	کیمور ضلع	1,289,074	123,048	10%
25	کھگڑیا ضلع	1,280,354	131,441	10%
26	روہتاس ضلع	2,450,748	246,760	10%
27	سمستی پور ضلع	3,394,793	355,897	10%
28	سارن ضلع	3,248,701	337,767	10%
29	ضلع ویشالی	2,718,421	259,158	10%
30	جہان آباد ضلع	1,514,315	124,149	8%
31	مونگیر ضلع	1,337,797	98,791	7.4%
32	ضلع پٹنہ	4,718,592	366,164	8%
33	بھوجپور ضلع	2,243,144	163,193	7%
34	ضلع نالندہ	2,370,528	176,871	7%
35	شیخ پورہ ضلع	525,502	37,755	7%
37	بکسر ضلع	1,402,396	86,382	6%
38	لکھی سرائے ضلع	802,225	35,378	4%

مسلم قبیلے

حوالے

↑ "India's religions by numbers" (in en-IN). The Hindu. 2015-08-26. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/religious-communities-census-2011-what-the-numbers-say/article7582284.ece.
↑ «Census of India Website : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India». censusindia.gov.in. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۴.
↑ "Case of Bhojpuri and Hindi in Mauritius". lexpress.mu. 27 جولائ‏ی 2007. http://www.lexpress.mu/article/case-bhojpuri-and-hindi-mauritius.
↑ Prasad، Ram Chandra (7 نومبر 1983). «Bihar». National Book Trust, India – به واسطهٔ Google Books. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
↑ Chaturvedi, Ritu (7 نومبر 2018). Bihar Through the Ages. Sarup & Sons. ISBN 9788176257985.
↑ «Bihar Information». Director, Public Relations. 7 نومبر 1984 – به واسطهٔ Google Books. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
↑ Alam, Mohd Sanjeer (27 جنوری 2012). Religion, Community, and Education: The Case of Rural Bihar. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-908865-2.
↑ Gyan Prakash (30 اکتوبر 2003). Bonded Histories: Genealogies of Labor Servitude in Colonial India. Cambridge University Press, 63–65. ISBN 978-0-521-52658-6.
↑ Yogendra P. Roy (1992). "Tahawar Singh-A Muslim Raja of Kharagpur Raj (1676–1727)". Proceedings of the Indian History Congress 53: 333–334.
↑ P. J. Marshall (2 نومبر 2006). Bengal: The British Bridgehead: Eastern India 1740–1828. Cambridge University Press, 50. ISBN 978-0-521-02822-6.
↑ Ghosh, Partha S. (23 مئی 2016). Migrants, Refugees and the Stateless in South Asia. SAGE Publishing India. ISBN 9789351508533.
↑ ^۱۲.۰ ^۱۲.۱ Jawaid Alam (1 جنوری 2004). Government and Politics in Colonial Bihar, 1921–1937. Mittal Publications, 20–21. ISBN 978-81-7099-979-9.

[census-numbers-1] "India's religions by numbers" (in en-IN). The Hindu. 2015-08-26. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/religious-communities-census-2011-what-the-numbers-say/article7582284.ece.

[census-2011-2] «Census of India Website : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India». censusindia.gov.in. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۴.

[3] "Case of Bhojpuri and Hindi in Mauritius". lexpress.mu. 27 جولائ‏ی 2007. http://www.lexpress.mu/article/case-bhojpuri-and-hindi-mauritius.

[4] Prasad، Ram Chandra (7 نومبر 1983). «Bihar». National Book Trust, India – به واسطهٔ Google Books. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)

[5] Chaturvedi, Ritu (7 نومبر 2018). Bihar Through the Ages. Sarup & Sons. ISBN 9788176257985.

[6] «Bihar Information». Director, Public Relations. 7 نومبر 1984 – به واسطهٔ Google Books. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)

[7] Alam, Mohd Sanjeer (27 جنوری 2012). Religion, Community, and Education: The Case of Rural Bihar. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-908865-2.

[Prakash2003-8] Gyan Prakash (30 اکتوبر 2003). Bonded Histories: Genealogies of Labor Servitude in Colonial India. Cambridge University Press, 63–65. ISBN 978-0-521-52658-6.

[Roy1992-9] Yogendra P. Roy (1992). "Tahawar Singh-A Muslim Raja of Kharagpur Raj (1676–1727)". Proceedings of the Indian History Congress 53: 333–334.

[Marshall2006-10] P. J. Marshall (2 نومبر 2006). Bengal: The British Bridgehead: Eastern India 1740–1828. Cambridge University Press, 50. ISBN 978-0-521-02822-6.

[11] Ghosh, Partha S. (23 مئی 2016). Migrants, Refugees and the Stateless in South Asia. SAGE Publishing India. ISBN 9789351508533.

[Alam2004-12] ۱۲.۰ ^۱۲.۱ Jawaid Alam (1 جنوری 2004). Government and Politics in Colonial Bihar, 1921–1937. Mittal Publications, 20–21. ISBN 978-81-7099-979-9.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]