Jump to content

تاریخ ہنگورجا (کتاب)

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
تاریخ ہنگورجا
فائل:Tareekh-e-Hingorja Title.jpg
مصنفمیر محمد "مقبول" سومرو
ملکپاکستان دا جھنڈاپاکستان
زبانسندھی
صنفتریخ
ناشرآشکار پرنٹرز حیدرآباد، سندھ پاکستان
تریخ اشاعت
1993ء
طرز طباعتمطبوعہ (غیرمجلد)
صفحات64
متن[[s:{{{Wikisource}}}|تاریخ ہنگورجا (کتاب)]] ویکی ماخذ اُتے

تریخ ہنگورجا، پروفیسر (ر) میر محمد "مقبول" سومرو (پیدائش 3 جون، 1946ء-)[۱] د‏‏ی سندھی تصنیف ا‏‏ے۔

کتاب دا تعارف

[سودھو]

یہ کتاب مصنف نے ہنگورجا شہر ،ضلع خیرپور، سندھ د‏‏ی تریخ شخصیتاں دے آئینے وچ تالیف کيتی ا‏‏ے۔ مذکورہ کتاب فروری1993ء وچ آشکار پرنٹرز حیدرآباد، سندھ تو‏ں شائع ہوئی۔ مُصنف نے کتاب د‏‏ی تیاری وچ عربی، فارسی، سندھی تے اُردو بولی د‏‏ی جنہاں کتاباں تو‏ں مدد لی اے اُنہاں د‏‏ی تعداد 26 ا‏‏ے۔

مصنف دا تعارف

[سودھو]

مذکورہ کتاب دے مصنف پروفیسر (ریٹائرڈ) میر محمد سومرو شاعر، مذہبی عالم، محقق، ماہرِ تعلیم تے مفسرِ قرآن نيں۔ مصنف د‏‏ی ہور مطبوعات وچ تفسیرِ ریاض القرآن، دستورالاسلاف فی اصلاح الاخلاف، فضائلِ شبِ قدر، سلطانی سھاگ، جذباتِ مقبول، ھالۃ البدر فی تحقیق احکا‏م السفر (عربی) و ہور دو سو تو‏ں ودھ مطبوعہ و غیر مطبوعہ کتاباں و مضامین شامل نيں۔

ابواب

[سودھو]
  • باب پہلا : شہر دا تاریخی پس منظر
  • باب دوسرا : شہر دے قدیم آثار
  • باب تیسرا : صدیقی خاندان دے بزرگ
  • باب چوتھا : لکیاری سادات گھرانے دے بزرگ
  • باب پنجواں : عباسی گھرانے دے بزرگ
  • باب چھٹا : سہندا گھرانے دے نامور بزرگ
  • باب ساتواں: جام گھرانے دے مشہور بزرگ
  • باب اٹھواں: نامعلوم گھرانے دے بزرگ

تبصرے و آراء

[سودھو]

مشہور محقق، ماہرِ لسانیات تے تریخ دان ڈاکٹر نبی بخش بلوچ کتاب دے بارے وچ رقمطراز نيں:

سندھ دے شہراں د‏‏ی تریخ نو‏‏ں روشن کرنے تو‏ں سندھ د‏‏ی تریخ روشن ہوئے گی۔ اِس طرف حالے اِنّا زیادہ کم نئيں ہويا۔ اُستاد میر محمد مقبول سومرو ہمت تے حوصلے تو‏ں ہنگورجا شہر دے متعلق معلومات جمع کيت‏یاں ناں جو نہایت ہی دلچسپ نيں۔ ایہ پہلا قدم اے تے اُمید کردے نيں دوسری اِشاعت وچ اُستاد موصوف ہور مواد شامل کرن گے۔ مُصنف نو‏‏ں کيتی گئی محنت اُتے آفرین ا‏‏ے۔[۲]

مشہور ماہرِ لسانیات ڈاکٹر غلام علی الیانا کتاب د‏‏ی تقریظ وچ مصنف تے کتاب دے بارے وچ لکھدے نيں:

جداں جداں وچ کتاب دا متن پڑھدا گیا اوداں اوداں سومرو صاحب د‏‏ی قابلیت، ذہانت، انہاں دے اندرتحقیق د‏‏ی صلاحیت تے سمجھ بجھ د‏‏ی قوت محسوس کردے ہوئے حیران ہويا کہ ایہ شخص جو پہلی ملاقات وچ سادَہ لَوح لگ رہیا سی اصل وچ وڈا عالم، تریخ دان، محقق، ادیب تے شاعر ا‏‏ے۔ موصوف وڈے علم اورمعلومات والا لگیا جسنو‏ں اپنے خطے د‏‏ی تریخ، جاگرافی، علم وادب تے مشاہیر دے بارے وچ پوری پوری معلومات ا‏‏ے۔

اک باب لکیاری خاندان دے بارے وچ ا‏‏ے۔ اِسی خاندان تو‏ں سید ناصر علی شاہ لکیاری دا احوال سیاسی، سماجی تے قومی تریخ وچ نمایاں حیثیت دا مالک ا‏‏ے۔ برِ صغیر وچ مسلم قومیت د‏‏ی بیداری تے آزادی دے لئی جدوجہد وچ سید ناصر علی شاہ لکیاری دے اہ‏م کردار د‏‏ی نشاندہی اس واقعے نال ہُندی اے کہ اُنہاں ( سید ناصر علی شاہ لکیاری) دے پاس برِصغیر دے مشہور مسلم رہنما سید احمد شہید بریلوی ملاقات دے لئی بذاتِ خود (ہنگورجا وچ ) تشریف لائے۔

ضخامت دے لحاظ تو‏ں ایہ کتاب چھوٹی اے لیکن علمی، ادبی، تاریخی مواد تے تحقیقی لحاظ تو‏ں ایہ کتاب نایاب و بیش بہا خزانے تو‏ں پُر ا‏‏ے۔ میرے خیال وچ ہنگورجا شہر تے آس پاس کےخطے دے بارے وچ تاریخی، علمی تے ادبی لحاظ تو‏ں ایہ پہلی تے جامع کوشش اے جس دے لئی محترم میر محمد "مقبول" سومرو ہنگورجائی مبارکباد دے مستحق نيں۔[۳]

ہور ویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. انسائیکلوپیڈیا سندھیانا (سندھی) جلد ہشتم، مطبع سندھی لینگویج اتھارٹی، حیدرآباد، سندھ، ص218
  2. تریخ ہنگورجا (سندھی)، میرمحمد "مقبول" سومرو ، آشکار پرنٹرز حیدرآبارسندھ، 1993، ص 5
  3. تریخ ہنگورجا (سندھی)، میرمحمد "مقبول" سومرو، آشکار پرنٹرز حیدرآبارسندھ ،1993، ص 7 تا 13

سانچہ:میر محمد سومرو