جولیاں
جولیاں وچ واقع اک بدھ مت دی خانقاہ دے کھنڈراں دا منظر | |
مقام | ضلع ہری پور، ہزارا |
---|---|
متناسقات | 33°45′56″N 72°52′30″E / 33.76552°N 72.87498°Eمتناسقات: 33°45′56″N 72°52′30″E / 33.76552°N 72.87498°E |
قسم | خانقاہ |
تاریخ | |
قیام | دوسری صدی عام زمانہ |
متروک | وسط پنجويں صدی عام زمانہ |
ثقافتیں | کوشان سلطنت، Kidarite |
مزید معلومات | |
ماہرین آثار قدیمہ | سر جان مارشل |
Official name | ٹیکسلا |
Criteria | iii, iv |
Designated | 1980 |
Reference no. | 139 |
جولیاں پاکستان دے خطے ہزارا دے ضلع ہری پور وچ واقع اک قدیم بدھ درسگاہ دے کھنڈر نيں ۔
کھنڈر
[سودھو]جولیاں دے کھنڈر پنجويں صدی عیسوی نال تعلق رکھدے نيں۔ انہاں کھنڈر دے دو وڈے حصے نيں۔ اول اک وڈا سٹوپہ، دوم جولیاں دی درسگاہ یا یونیورسٹی۔ ایہ کھنڈر اک پہاڑ دی چوٹی اُتے واقع نيں تے اہنی ہیئت وچ 1 کیلومیٹر دور واقع موہرا مرادو دی عمارت توں مشابہ نيں۔
اسٹوپا
[سودھو]جولیاں دا وڈا سٹوپہ کافی حد تک تباہ ہوئے چکيا اے۔ اس وڈے اسٹوپا دے ارد گرد چھوٹے چھوٹے 21 سٹوپے واقع نيں۔ انہاں وچوں بعض دے متعلق ماہرین دا خیال اے کہ اوہ درحقیقت اوتھے مدفون راہباں دی قبراں اُتے بنائے گئے نيں۔ انہاں سٹوپاں وچ موجود مجسمے محفوظ نيں تے بعض میوزیم وچ رکھنے دے لئی ایتھے توں منتقل وی کر دتے گئے نيں۔
وڈے سٹوپہ دی عمارت دے بعض حصے تے پلستر تک محفوظ نيں۔ ایتھے موجود بدھ دا اک مجسمہ بہت مشہور اے جس دی ناف وچ اک سوراخ واقع اے۔ اسنوں شفاء بخش بدھ کہیا جاندا اے تے اس دی ناف دے اس سوراخ وچ انگلی رکھ دے شفاء دے لئی دعا منگی جاندی سی۔ اس مجسمے دے تھلے موجود تحریر توں معلوم ہُندا اے کہ ایہ مجسمہ بدھمترا دھرمنندن نامی اک شخص نے ہبی کيتا سی۔[۱] اس تحریر تے ایسی ہی دوسری چند تحریرات توں اوتھے رائج رسم الخط دا پتہ چلدا اے۔
درسگاہ
[سودھو]ایتھے واقع درسگاہ اک تالاب تے طالب علماں دے لئی کمرےآں اُتے مشتمل سی۔ پہلی منزل اُتے 28 کمرے واقع سن جدوں کہ دوسری منزل اُتے وی اِنّے ہی کمرے بنائے گئے سن ۔ دوسری منزل تک جانے دے لئی پتھر دے زینے ہن وی موجود نيں۔ بعض کمرےآں دے سامنے بدھ دے مجسمے وی موجود نيں۔
ہر کمرے وچ ہويا تے روشنی دے لئی اک روشندان موجود سی۔ ايسے طرح دتے دے لئی اک طاق وی بنایا گیا سی۔ روشندان باہر دی طرف چھوٹا تے اندر دی طرف وڈا بنایا گیا سی تاکہ باہر توں جانور نہ آ سکن۔ کمرےآں وچ پلستر کيتا گیا سی تے انہاں وچ تصاویر آویزاں کيتیاں گئیاں سن۔ درسگاہ دی بیرونی دیوار کافی حد تک محفوظ اے تے نہایت سیدھی تے ہموار اے۔
درسگاہ وچ اک باورچی خانہ وی بنایا گیا سی جس وچ مصالحہ جات نوں پیسنے دے لئی استعمال ہونے والا پتھر ہن وی موجود اے۔ ايسے طرح دانے پیسنے دے لئی دو چکیاں وی محفوظ نيں۔ باورچی خانہ دی دیوار وچ اک سوراخ کر کے چمچ رکھنے دے لئی جگہ بنائی گئی سی۔
یہ درسگاہ 455ء وچ سفید ہن نامی قوم نے نذر آتش کر دتی سی۔
حوالے
[سودھو]- ↑ Marshall, John. Taxila: An Illustrated Account of Archaeological Excavations Carried Out at Taxila Under the Orders of the Government of India between the years 1913 and 1934, 372.
مورتاں
[سودھو]-
جولیاں دا اک منظر
-
جولیاں وچ واقع اک نذر دا اسٹوپا۔
-
شفاء بخش بدھ۔ دا مجسمہ، اس دی ناف وچ سوراخ اے۔
-
اک مجسمے دے تھلے موجود تحریر۔
-
جولیاں دی عمارت دا اک منظر۔
-
دوسری منزل نوں جانے والے زینے۔
-
اک طالب علم دے کمرے وچ واقع روشن دان۔
-
درسگاہ دی بیرونی دیوار۔
-
بدھ دا مجسمہ۔
-
تلاب۔
-
مصالحہ جات پیسنے دے لئی استعمال ہونے والا پتھر۔
-
دانے پیسنے دے لئی چکيتی۔
ہور دیکھو
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: جولیاں |