Jump to content

خلیجی دیس

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
خلیجِ فارس دے مغربی ساحل دے ست عرب ملک

خلیجی دیس خلیج فارس دے آس پاس واقع مشرق وسطیٰ ملکاں دے ست ملکاں نو‏‏ں کہیا جاندا اے ۔ان وچ سعودی عرب، عراق، کویت،بحرین، متحدہ عرب امارات،عمان تے قطر شامل نيں۔ ایہ تمام ملک معدنی تیل د‏‏ی دولت تو‏ں مالا مال نيں تے انہاں دی معشیت وچ معدنی تیل د‏‏ی برآمد بنیادی حثیت رکھدی ا‏‏ے۔

خلیج فارس د‏‏ی ساحلی پٹی اپنے مغربی ساحلاں اُتے ست عرب ملکاں تے مشرق وچ ایران د‏‏ی طرف ا‏‏ے۔ ( عمان دا مسندام جزیرہ نما آبنائے ہرمز وچ فارس دے خلیج تو‏ں ملدا اے )

خلیج فارس کی عرب ریاستاں ست عرب ریاستاں نيں جو خلیج فارس سے ملحق نيں ، یعنی بحرین ، کویت ، عراق ، عمان ، قطر ، سعودی عرب تے متحدہ عرب امارات (متحدہ عرب امارات)۔ [۱][۲][۳] عراق دے علاوہ ایہ تمام ریاستاں خلیج تعاون کونسل (جی سی سی) دا حصہ نيں ، [۴] تے خلیج فارس دے تاریخی ناں د‏‏ی بجائے " عربی خلیج " د‏‏ی اصطلاح نو‏‏ں استعمال کرنے نو‏‏ں ترجیح دیندی نيں۔ [۵]

سیاست

[سودھو]

کچھ ریاستاں منتخب پارلیمنٹس دے نال آئینی بادشاہتاں نيں۔ بحرین ( مجلس الوطنی ) تے کویت ( مجلس اُمت ) دے پاس ارکان دے ذریعہ منتخب ارکان دے نال مقننہ نيں۔

سلطنت عمان وچ اک مشاورتی کونسل ( مجلس ایشوریہ ) وی اے جو مقبول طور اُتے منتخب کيتی جاندی ا‏‏ے۔ متحدہ عرب امارات وچ ، ست بادشاہی امارات اُتے مشتمل فیڈریشن ، فیڈرل نیشنل کونسل صرف اک مشاورتی ادارہ دے طور اُتے کم کردی اے ، لیکن ہن اس دے کچھ ممبران نو‏‏ں اک انتخابی کالج دے ذریعے منتخب کيتا گیا اے جو ست حکمراناں دے نامزد کردہ نيں۔ سعودی عرب محدود سیاسی نمائندگی دے نال موروثی بادشاہت بنی ہوئی اے ۔ قطر وچ ، اک منتخب قومی پارلیمنٹ تشکیل دتی گئی اے تے اسنو‏ں نويں آئین وچ لکھیا گیا اے ، لیکن انتخابات حالے باقی نيں۔ [۶]

سبھیاچار

[سودھو]

خلیج فارس د‏‏ی عرب ریاستاں ثقافتی طور اُتے اک دوسرے دے نیڑے نيں۔ اسلام بیشتر ثقافتی روایات تے رسم و رواج نو‏‏ں تشکیل دیندا ا‏‏ے۔

خلیج عرب خطے وچ صابن اوپیرا اہ‏م قومی تفریحی مقام نيں۔ رمضان المبارک دے وقت ایہ سب تو‏ں زیادہ مشہور نيں ، جدو‏ں کنبے روزے افطار کرنے جمع ہُندے نيں۔ انہاں صابن بیشتر اوپیرا وچو‏ں زیادہ تر کویت وچ مقیم نيں۔ کویت دے صابن اوپرا خلیج فارس دے علاقے وچ سب تو‏ں زیادہ دیکھے جانے والے صابن اوپیرا نيں۔ اگرچہ عام طور اُتے کویندی بولی وچ پیش کيتا جاندا اے ، لیکن انہاں نو‏ں تیونس دی حد تک کامیابی دے نال دکھایا گیا ا‏‏ے۔ [۷] تھیٹر ، ریڈیو تے ٹیلی ویژن صابن اوپیرا د‏‏ی شکل وچ کویندی مقبول سبھیاچار پروان چڑھدی اے تے خلیج فارس د‏‏ی پڑوسی عرب ریاستاں وچ برآمد ہُندی ا‏‏ے۔ [۸][۹] خلیج فارس دے خطے وچ ٹیلی ویژن د‏‏ی سب تو‏ں اہ‏م پروڈکشن وچ دارب ال زلاگ ، خالدی گماشا ، تے رقیہ وا سبیکا دا ناں ا‏‏ے۔ کویت نو‏‏ں وسیع پیمانے اُتے خلیج فارس دے عرب ریاستاں دا ثقافتی راجگڑھ سمجھیا جاندا اے ، عربی ٹیلی ویژن دے صابن اوپیرا تے تھیٹر د‏‏ی مقبولیت د‏‏ی وجہ تو‏ں اسنو‏ں اکثر "خلیج دا ہالی ووڈ " کہیا جاندا ا‏‏ے۔ [۲۸]

مشرقی عرب دے ساحل دے باسی ايس‏ے طرح د‏‏ی ثقافتاں تے موسیقی دے اسلوب وچ شریک نيں جداں فجیری ، صوت تے لیوا۔ مشرقی عرب دے عرباں د‏‏ی سب تو‏ں نمایاں ثقافتی خصلت انہاں د‏‏ی سمت سمندر د‏‏ی طرف اے ۔ [۲۹] چھوٹی عرب ریاستاں وچ سمندری توجہ مرکوز زندگی دا نتیجہ سمندر اُتے مبنی معاشرے دا ہويا اے جتھے روايتی طور اُتے سمندری صنعتاں وچ معاش حاصل ہُندا ا‏‏ے۔

1981 وچ جی سی سی د‏‏ی تشکیل تو‏ں پہلے ، "خلیجی" د‏‏ی اصطلاح مکمل طور پر مشرقی عرب دے باشندےآں دے لئے استعمال کیت‏‏ی گئی سی۔ [۳۰] تاریخی طور اُتے ، "خلیجی" دا مطلب اے کہ اچھوفھاگی د‏‏ی اولاد ، ساحل اُتے رہنے والے "مچھلی کھانے والے"۔ [۳۱] جغرافیائی طور اُتے ، عربی بولنے والا صرف مشرقی عرب ا‏‏ے۔ [۳۲][۳۳]

آزادی صحافت

[سودھو]

خلیج فارس د‏‏ی عرب ریاستاں وچ پریس د‏‏ی آزادی دے مختلف درجے نيں ، کویت نے اک زندہ دل پریس دے نال لیگ وچ سرلسٹ اے جو فریڈم ہاؤس تے رپورٹرز بغیر سرحداں دے مطابق ، خلیج دے فارس دے اپنے اسيں منصباں دے مقابلے وچ کافی زیادہ آزادی حاصل کردا ا‏‏ے۔ دونے تنظیماں کویت دے پریس نو‏‏ں خلیج فارس د‏‏ی تمام عرب ریاستاں وچ سب تو‏ں زیادہ آزاد قرار دیندی نيں تے در حقیقت عرب دنیا دے تن آزاد ترین پریس وچ شامل نيں۔ [۳۴] علاقائی صفاں وچ قطر تے عمان بالترتیب دوسرے تے تیسرے نمبر اُتے نيں۔

امن

[سودھو]

خلیج فارس د‏‏ی چھ عرب ریاستاں اک غیر مستحکم خطے وچ واقع نيں تے انہاں د‏‏ی چھ حکومتاں ، کامیابی تے کوشش کيتی مختلف ڈگریاں دے نال ، اپنے ہی ملکاں تے دوسرے ملکاں وچ قیام امن د‏‏ی کوشش کرن۔ اُتے ، خلیج فارس خطے دے عرب ملکاں - خاص طور اُتے سعودی عرب تے قطر - اُتے ایہ الزام عائد کيتا گیا اے کہ حماس تے اخوان المسلمون جداں اسلامی عسکریت پسنداں نو‏‏ں مالی اعانت فراہ‏م کرنا ا‏‏ے۔ [۳۵] انسٹی ٹیوٹ آف اکنامکس اینڈ پیس (آئی ای پی) دے 2016 دے عالمی امن انڈیکس دے مطابق ، چھ حکومتاں نے اپنی اپنی سرحداں دے وچکار امن نو‏‏ں برقرار رکھنے وچ مختلف درجات د‏‏ی کامیابی حاصل کيتی سی جس دے تحت قطر اپنے علاقائی ساتھیاں وچ سب تو‏ں اُتے امن علاقائی تے مشرق د‏‏ی حیثیت تو‏ں اک نمبر اُتے ا‏‏ے۔ مشرقی قوم (اور دنیا بھر وچ 34 ويں نمبر پر) جدو‏ں کہ کویت علاقائی تے مشرق وسطی دونے خطےآں وچ دوسرے نمبر اُتے اے (اور دنیا بھر وچ 51) اس دے بعد متحدہ عرب امارات دے بعد تیسرے نمبر اُتے اے (دنیا بھر وچ 61)۔

معیشت

[سودھو]
خلیج تعاون کونسل دے ممبراں دا نقشہ (عراق ممبر نئيں اے )۔

ان تمام عرب ریاستاں نو‏‏ں پٹرولیم تو‏ں اہ‏م آمدنی حاصل ا‏‏ے۔ متحدہ عرب امارات کامیابی دے نال معیشت نو‏‏ں متنوع بنا رہیا اے ۔ متحدہ عرب امارات د‏‏ی مجموعی قومی پیداوا‏‏ر دا 79٪ غیر تیل شعبےآں تو‏ں آندا ا‏‏ے۔ [۳۶] دبئی د‏‏ی جی ڈی پی وچ تیل صرف 2 فیصد ا‏‏ے۔ [۳۷] بحرین وچ خلیج فارس د‏‏ی پہلی "بعد وچ تیل" معیشت موجود اے کیونجے بحرینی معیشت تیل اُتے انحصار نئيں کردی ا‏‏ے۔ 20 واں صدی دے آخر تو‏ں ، بحرین نے بینکاری تے سیاحت دے شعبےآں وچ بہت زیادہ سرمایہ کاری د‏‏ی ا‏‏ے۔ [۳۸] ملک دا راجگڑھ منامہ وچ بہت سارے وڈے مالی ڈھانچے نيں۔ بحرین تے کویت وچ اک اعلیٰ انسانی ترقیا‏ت‏‏ی انڈیکس اے (دنیا بھر وچ بالترتیب 45 تے 48 دا درجہ) تے عالمی بینک نے اعلیٰ آمدنی والی معیشتاں دے طور اُتے تسلیم کيتا۔

اس دے علاوہ ، چھوٹی ساحلی ریاستاں (خاص طور اُتے بحرین تے کویت) تیل تو‏ں پہلے تجارت تے تجارت دے کامیاب مراکز سن ۔ مشرقی عرب وچ وی موندی دے اہ‏م کنارے سن ، لیکن موتیاں د‏‏ی صنعت 1930 د‏‏ی دہائی وچ جاپانی سائنس داناں دے ذریعہ موتیاں دے مہذب طریقےآں د‏‏ی نشوونما دے بعد منہدم ہوگئی۔ [ حوالہ د‏‏ی ضرورت ] ورلڈ بینک دے مطابق ، انہاں عرب ریاستاں وچو‏ں بیشتر جی ڈی پی دے حصہ دے طور اُتے دنیا د‏‏ی سب تو‏ں فراخدلی امداد دینے والے رہے نيں۔ [۳۹]

ہور دیکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  2. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  3. "U.S. Official to Tour Persian Gulf Arab Lands". The New York Times. 1987. https://www.nytimes.com/1987/05/05/world/us-official-to-tour-persian-gulf-arab-lands.html. "A leading American diplomat will start a trip to Iraq and six other Arab countries of the Persian Gulf region this week to discuss the Iran-Iraq war, Administration officials said today." 
  4. "الأمانة العامة لمجلس التعاون لدول الخليج العربية". http://www.gcc-sg.org/en-us/Pages/default.aspx. 
  5. Henderson, Simon (Spring 2004). "Understanding the Gulf States". http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/understanding-the-gulf-states. Retrieved on
    1 June 2016. 
  6. Gerd Nonneman, "Political Reform in the Gulf Monarchies: From Liberalisation to Democratisation? A Comparative Perspective", in Anoushiravan Ehteshami and Steven Wright (eds.)(2007), Reform in the Middle East Oil Monarchies, سانچہ:آئی ایس بی این, pp. 3-45.
  7. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  8. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  9. Ali Alawi. "Ali's roadtrip from Bahrain to Kuwait (PHOTOS)". https://web.archive.org/web/20160417033320/http://www.yourmiddleeast.com/features/alis-roadtrip-from-bahrain-to-kuwait-photos_13423. "The trip to Kuwait – a country that has built a deep connection with people in the Persian Gulf thanks to its significant drama productions in theater, television, and even music – started with 25 kilometers of spectacular sea view" 
  10. "مريم حسين ترحل إلى "هوليوود الخليج".. وتتبرأ من العقوق في "بنات سكر نبات"" (in Arabic). MBC. 29 August 2015. http://www.mbc.net/ar/programs/banat-sokkar-nabat/articles/%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%85-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86-%D8%AA%D8%B1%D8%AD%D9%84-%D8%A5%D9%84%D9%89--%D9%87%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%AC----%D9%88%D8%AA%D8%AA%D8%A8%D8%B1%D8%A3-%D9%85%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%81%D9%8A--%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D8%B3%D9%83%D8%B1-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA-.html. 
  11. "هيفاء حسين : الكويت هي هوليود الخليج" (in Arabic). 8 July 2015. http://www.alwatanvoice.com/arabic/news/2015/07/08/740666.html. 
  12. "منى البلوشي: الكويت هي هوليود الخليج ويقصدونها للشهرة" (in Arabic). 25 August 2013. https://web.archive.org/web/20160713142826/http://www.elfann.com/news/show/1059017/%D9%85%D9%86%D9%89-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B4%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%8A%D8%AA-%D9%87%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%AC-%D9%88%D9%8A%D9%82%D8%B5%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%87%D8%A7-%D9%84%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A9. Retrieved on
    ۱ دسمبر ۲۰۲۰. 
  13. "ارحمة لـ الشرق: أبحث دائماً عن التميّز والكويت هوليود الخليج" (in Arabic). 21 December 2014. https://web.archive.org/web/20160713142827/http://www.alsharq.net.sa/2014/12/21/1267694. Retrieved on
    ۱ دسمبر ۲۰۲۰. 
  14. ""السليم لـ «الراي": الدراما منتعشة … والكويت «هوليوود الخليج" (in ar). Al Rai. 3 February 2016. http://www.alraimedia.com/ar/article/celebrities/2016/02/03/654281/nr/kuwait. 
  15. "زينب العسكري: الكويت هوليوود الخليج" (in Arabic). Al-Anba. 28 February 2007. http://www.alanba.com.kw/ar/art-news/8250/28-02-2007-%D8%B2%D9%8A%D9%86%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B3%D9%83%D8%B1%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%8A%D8%AA-%D9%87%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%AC/. 
  16. «النجم الكوميدي داوود حسين الكويت هوليود الخليج غصب عن خشم أكبر رأس». Scope. ۲۶ مئی ۲۰۱۶.
  17. ""أحمد الجسمي: عاتب على «دبي" و«أم بي سي" (in Arabic). Al Khaleej. 3 July 2016. http://www.alkhaleej.ae/alkhaleej/page/917342a7-6375-425a-97cb-d5f158adaee3. 
  18. "!طلال السدر في الديوانية: انجذابي لـ"هوليوود الخليج"..أقدار" (in Arabic). Al Watan. 4 April 2012. http://alwatan.kuwait.tt/articledetails.aspx?id=184422&yearquarter=20122. 
  19. "ريم أرحمة: حريصة على اختيار نصوص جيدة أكثر من الظهور في رمضان" (in Arabic). Al-Jarida. 7 June 2016. http://www.aljarida.com/articles/1465215410991517600/. 
  20. "وفاء مكي: موزة تعيش في ذاكرتي" (in Arabic). Al-Qabas. 13 March 2009. http://archive.alqabas.com/Articles.aspx?ArticleID=480748&date=06062016&isauthor=1. 
  21. "مي أحمد: المواهب الشابة لا تقلّّ رقياً عن الفنانين الكبار" (in Arabic). Al-Jarida. 19 February 2010. http://www.aljarida.com/articles/1461795846058196900/. 
  22. "الإماراتي أحمد الخميس: لن أنسى ما فعله طارق العلي معي!" (in Arabic). 6 March 2016. https://web.archive.org/web/20160713142820/http://almada.cc/?p=100094. Retrieved on
    ۱ دسمبر ۲۰۲۰. 
  23. "سناء: الكويت هوليوود الخليج" (in Arabic). Al-Qabas. 17 December 2015. http://archive.alqabas.com/Articles.aspx?ArticleID=1119586&CatID=835. 
  24. "فيديو - رئيس مجلس إدارة نقابة الفنانين الكويتية د. نبيل الفيلكاوي: الكويت "هوليوود الخليج" لكنها لاتملك أكاديمية للفنون" (in Arabic). Al Watan. 22 April 2015. http://alwatan.kuwait.tt/articledetails.aspx?id=429890&yearquarter=20152. 
  25. "فايز بن دمخ: نفخر باسم الأمير سعود بن محمد" (in Arabic). Annahar. 1 June 2016. http://www.annaharkw.com/annahar/Article.aspx?id=661706&date=05062016. 
  26. "الأردنية عبير عيسى لـ "الانباء": أتمنى استمرار مشاركاتي في الدراما الكويتية" (in Arabic). Al Anba. 12 August 2013. http://www.alanba.com.kw/ar/art-news/402315/12-08-2013-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%AF%D9%86%D9%8A%D8%A9-%D8%B9%D8%A8%D9%8A%D8%B1-%D8%B9%D9%8A%D8%B3%D9%89-%D9%84%D9%80-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%A1-%D8%A3%D8%AA%D9%85%D9%86%D9%89-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%A7%D8%AA%D9%8A-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D8%A9/. 
  27. "Kuwait Cultural Days kick off in Seoul" (in Arabic). Kuwait News Agency. 18 December 2015. http://www.kuna.net.kw/ArticlePrintPage.aspx?id=2478560&language=ar. 
  28. [۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷]
  29. "Iranians in Bahrain and the United Arab Emirates". pp. 67–68. https://books.google.com/books?id=hsU798UPaeYC&pg=PA67&dq. 
  30. "Eastern Arabia Historic Photographs: Kuwait, 1900–1936". 1986. https://books.google.com/books?id=dEC9AAAAIAAJ&q. 
  31. "The Persian Gulf in History". pp. 12. https://books.google.com/books?id=ncfIAAAAQBAJ&pg=PA12&dq. 
  32. "History of eastern Arabia, 1750–1800: the rise and development of Bahrain and Kuwait". 1965. https://books.google.com/books?id=v_FtAAAAMAAJ&q. 
  33. "Labor, Nationalism and Imperialism in Eastern Arabia: Britain, the Shaikhs and the Gulf Oil Workers in Bahrain, Kuwait and Qatar, 1932–1956". 1991. https://books.google.com/books?id=F1pjGwAACAAJ&dq. 
  34. "Freedom of the Press 2016". April 26, 2016. https://freedomhouse.org/report/freedom-press/freedom-press-2016. 
  35. "Four huge Middle Eastern powers just cut ties with Qatar over 'terrorism' links". June 5, 2017. https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/qatar-four-middle-eastern-powers-cut-diplomatic-ties-terror-links-bahrain-egypt-saudi-arabia-uae-a7772836.html. 
  36. "Diversification raises non-oil share of UAE's GDP to 71%". https://gulfnews.com/business/diversification-raises-non-oil-share-of-uaes-gdp-to-71-1.795268. 
  37. "Oil Makes Up 2% of Dubai GDP Post-Diversification – Gulf Jobs News". https://web.archive.org/web/20140302084049/http://news.gulfjobsmarket.com/oil-makes-up-2-of-dubai-gdp-post-diversification-7861765-news. 
  38. "Bahrain's economy praised for diversity and sustainability". Bahrain Economic Development Board. https://web.archive.org/web/20101228154653/http://www.bahrainedb.com/EDBInBahrain.aspx?id=2134. Retrieved on
    24 June 2012. 
  39. "The haves and the have-nots". 11 July 2013. https://www.economist.com/special-report/2013/07/11/the-haves-and-the-have-nots. 

ہور پڑھو

[سودھو]
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • "خلیج فارس د‏‏ی قدیم نسلی تنوع : اک ارتقائی تریخ" خلیج فارس وچ سلامتی وچ : جی ، سک تے ایل پوٹر دے ذریعہ ترمیم کردہ ، اتفاق ، رکاوٹاں تے اتفاق رائے د‏‏ی اتفاق رائے ،سانچہ:آئی ایس بی این ، پی پی. 284۔

باہرلے جوڑ

[سودھو]

حوالے

[سودھو]