دراوڑ
ہندستان تے 2500 سال قبل مسیح دے نیڑے آریا لوکاں نے حملہ کیتا ۔ اس وقت شمالی ہندستان چ دراوڑ ناں دی نسل دے لوک آباد سن ۔ آریاواں نے اینہاں نوں مار کٹ کے جنوب ول دھکیل دتا ، تے ایہہ لوک ایتھے آباد ہوگئے ۔ دراوڑ بہت سارے قبیلیاں چ منقسم سن ، ہر اک دی اپنی بولی سی پر بنیاد مشترک سی ۔
دراوڑ اپنے زمانے دیاں مہذب قوماں چ شمار ہندے سن ، اوہناں تقریبا 4 ہزار قبل مسیح چ زمین توں کنک ، جو ، کپاہ تے گنا اگان تے روئی (روں) توں کپڑا تیار کرن دا راز معلوم کرلئیا سی ، جدوں کہ اس وقت یونان ، سمیریا تے روم دے لوک سوتی پارچہ بافی توں قطعا ناواقف سن ۔ ایہہ لوک تانبے تے کانسی دے اوزار بناندے سن ، لوہے دا استعمال اینہاں نے آریا لوکاں توں سکھیا ۔ آریاواں نے لنگ پوجا ، دھرتی پوجا ،بھوت پریت تے خبیث روحاں دا تصور اینہاں توں ای لئیا تے اینہاں دے بہت سارے دیوی دیوتاواں نوں اپنا لئیا ۔ مورخین دے مطابق کرشن جی وی دراوڑ ای سی کیونجے اسنوں سیاہ فام دسیا گئیا اے ،جدوں کہ آریا سفید فام سن ۔
دراوڑی تمدن کوہستان شوالک توں دریائے تاپتی تے دریائے نربدا تک تے کوئٹہ توں بیکانیر تے کاٹھیا واڑ تک پھیلیا ہوئیا سی ، اسنوں ہڑپائی تہذیب(ہڑپائی رہتل) وی آکھیا جاندا اے کیونکہ اس دے دو مرکزی شہراں چ موہن جو داڑو دے علاوہ ہڑپہ وی سی ۔ بعض علماء آثار قدیمہ نے دراوڑی تمدن دے زمانے دا تعین 2500 ق م تے بعض نے 1750-3250 ق م دے وچکار کیتا اے ، گویا دراوڑی تمدن مصر تے سمیریا دا ہم ،عصر سی ۔