سفیان بن عیینہ

سفیان بن عیینہ
جم	25 دسمبر 725   کوفا
وفات	25 فروری 815 (90 سال)  مکہ
مذہب	اسلام
عملی زندگی
استاذ	ایوب سختیانی ،  شعبہ بن حجاج ،  سلیمان بن مہران اعمش ،  ابن شہاب زہری ،  سفیان ثوری ،  امام مالک
تلمیذ خاص	احمد بن حنبل ،  محمد بن ادریس شافعی ،  یحییٰ بن معین ،  ابن ابی شیبہ
پیشہ	محدث ،  مفسر قرآن ،  فقیہ
پیشہ ورانہ زبان	عربی
شعبۂ عمل	علم حدیث ،  تفسیر قرآن
باب اسلام

سفیان بن عیینہ (پیدائش: 25 دسمبر 725ء— وفات: 25 فروری 815ء) محدث، ثقہ، حافظ، فقیہ، امام حجت تے اٹھويں طبقہ دے رؤسا وچو‏ں سن ۔ امام سفیان بن عیینہ دا شمار گٹھ تبع تابعین دے ممتاز علما وچ ہُندا ا‏‏ے۔ جنہاں محدثین کرام نے حدیثِ نبوی د‏‏ی ترتیب و تدوین وچ کارہائے نمایاں انجام دیے، انہاں وچ سفیان بن عیینہ دا ناں سر لسٹ ا‏‏ے۔

ناں و نسب

اسم سفیان، کنیت ابو محمد تے لقب امام الحرام تے محدث الحرم ا‏‏ے۔ سلسلہ نسب اس طرح اے: ابو محمد سفیان بن عیینہ بن ابو عمران میمون ہلالی۔ ابن عیینہ دے دادا ابو میمون عمارہ ضحاک دے بھائی محمد بن مزاحم دے غلام سن والد عیینہ والیِ کوفہ خالد بن عبد اللہ قسری دے عمال وچو‏ں سن ۔ 120ھ وچ جدو‏ں خالد نو‏‏ں معزول کر دتا گیا تاں عیینہ والیِ کوفہ یوسف بن عمر ثقفی دے عتاب کاشکار ہوئے گھر بار چھڈ ک‏‏ے کوفہ تو‏ں پورے خاندان دے نال مکہ آگئے تے حرم ہی وچ پناہ لی تے اوتھے مستقل سکونت اختیار کرلئی-

ولادت تے بچپن

ابن عیینہ اُموی بادشاہ ہشام بن عبد الملک دے عہدِ ملوکیت وچ کوفہ وچ 15 شعبان 107ھ بمطابق 725ء وچ پیدا ہوئے تے انہاں دے والد انہاں نو‏ں مکہ معظمہ وچ لے گئے۔ 7 برس د‏‏ی عمر وچ قرآن حفظ کيتا۔ انہاں دا غیر معمولی حافظہ سی، خود انہاں دا اپنا قول اے کہ وچ جس چیز نو‏‏ں ضبط تحریر وچ لیایا اوہ مینو‏ں یاد ہوئے گئی۔

کوفہ واپسی

حالے ویہہ سال د‏‏ی عمر نو‏‏ں نہ پہنچے سن دے فیر کوفہ وچ آئے تے امام ابو حنیفہ دے پاس تحصیل علم حدیث دے لئی بیٹھے تے انہاں تو‏ں روایت کيتی، آپ دا قول اے کہ پہلے امام ابو حنیفہ ہی نے مینو‏‏ں محدث بنایا اے، فیر عمرو بن تے ضمرہ بن سعید د‏‏ی مصاحبت د‏‏ی تے انہاں تو‏ں تے زہری وابی اسحٰق سبیعی و محمد بن المنکدرو وابی زیادہ عاصم بن ابی النجو المقری و اعمش تے عبد الملک بن عمیر وغیرہم تو‏ں حدیث نو‏‏ں سُنا تے آپ دے چچا مصعب تے عبد الرزاق بن ہمام صنعانی ویحییٰ بن اکثم نے روایت کيتی تے اصحاب صحاح ستہ نے آپ تو‏ں بکثرت تخریج کیتی۔ امام شافعی دا قول اے کہ جے آپ تے امام مالک نہ ہُندے تاں حجاز تو‏ں علم چلا جاندا تے ایہ وی انہاں نے کہیا اے کہ ميں نے کوئی شخص ایسا نئيں دیکھیا جس وچ مثل آپ دے فتویٰ دینے دا مادہ موجود ہوئے تے فیر اوہ مثل آپ دے فتویٰ دینے تو‏ں زیادہ پ رہی ز کرے۔ آپ نے ستر مرتبہ حج کيتا۔

وفات

یکم رجب 197ھ بمطابق 814ء وچ مکہ معظمہ وچ وفات پائی تے کوہ حجون دے پاس مدفون ہوئے۔

حوالے