سنٹرل نیشنل محمڈن ایسوسی ایشن
1877ء وچ سید امیر علی نے برصغیر پاک و ہند دے مسلماناں وچ سیاسی بیداری تے انہاں نوں اپنے حقوق دے تحفظ دی خاطر منظم کرنے دے لئی اس سیاسی جماعت دی بنیاد رکھی۔ ایہ اسلامیانِ برصغیر دی پہلی سیاسی قومی جماعت سی۔
اغراض و مقاصد[سودھو]
اس دے اغراض و مقاصد درج ذیل سن ۔
برصغیر دے مسماناں دی ترقی و بہبود دے لئی تمام جائز تے آئینی طریقے اختیار کرنا۔
اپنے ماضی دی شاندار روایات توں اکتسابِ فیض کردے ہوئے عصرِ حاضر دے ارتقائی رجحانات تے مغربی عناصر دے پسندیدہ عناصر توں ہم آہنگی پیدا کرنا۔
مسلماناں دی فلاح و بہبود دے نال ہندوستان دی ہور اقوام دے حقوق دا تحفظ کرنا۔
تنظیمی ڈھانچہ[سودھو]
اس سیاسی جماعت دا صدر مقام کلکتہ سی۔ سید امیر علی اس دے روحِ رواں سن ۔ اوہ پچیس سال تک اس دے سیکرٹری رہے تے اس دی کامیابی دے لئی آپ نے برصغیر دے طول و عرض دے دورے کیتے۔ انہاں کوششاں دے نتیجہ وچ مختصر عرصہ وچ مختلف ضلعے وچ اس دی 34 شاخاں قائم ہوئے گئياں۔ بعد وچ ایہ تعداد 54 تک پہنچ گئی۔
سیاسی خدمات[سودھو]
سنٹرل نیشنل محمڈن ایسوسی ایشن نے برصغیر دے مسلماناں دی ترقی تے فلاح و بہبود دے لئی وکھ وکھ خدمات سر انجام دتیاں۔
فروری 1882ء وچ لارڈ رپن نوں اک عرضداشت پیش کيتی گئی جس وچ مسلمنانِ برصغیر دے سیاسی و معاشی حقوق دے تحفظ دی ضرورت اُتے زور دتا گیا۔
اس دے مطالبات درج ذیل سن ۔
عرضداشت وچ ایہ وی مطالبہ کیتا گیا کہ حکومت مسلماناں تے ہندوواں دی سرپرستی مساوی تے یکساں طور اُتے کرے۔
اک مطالبہ ایہ سی کہ مسلم اوقاف دی آمدنی صرف مسماناں دی تعلیمی ترقی اُتے خرچ کيتی جائے۔
صوبہ بہار دی عدالتاں وچ ناگری رسم الخط دے استعمال دے حکم نوں منسوخ کرکے حسبِ سابق فارسی رسم الخط نوں اپنایا جائے۔ استوں علاوہ اسلامی شریعت اُتے عبور رکھنے والے مسماناں نوں عدالتاں وچ جج مقرر کرنے دی ضرورت اُتے وی زور دتا گیا۔
سنٹرل نیشنل محمڈن ایسوسی ایشن نے کئی اک موقعاں اُتے گورنر جنرل تے گورنراں نوں مختلف اوقات وچ مسماناں دے مسائل تے شکایات توں آگاہ کیتا۔
ایسوسی ایشن دا خاتمہ[سودھو]
1904ء وچ جدوں آپ انگلستان چلے گئے تاں سنٹرل نیشنل محمڈن ایسوسی ایشن دا خاتمہ ہوئے گیا۔[۱]
حوالے[سودھو]
- ↑ پاکستان دی تریخ، محمد عبد اللہ ملک