صحیفہ سجادیہ دی چوتھی دعا
| صحیفہ سجادیہ دی چوتھی دعاء | |
|---|---|
| فائل:SahifaSajadeiaUrdu2.jpg | |
| کوائف | |
| موضوع: | انبیاء و مرسلین دے پیروکاراں اُتے درود و سلام، اصحاب رسول خداؐ دی خصوصیات دا بیان تے درود الہی دا بندگان الہی اُتے اثر |
| مأثور/غیرمأثور: | مأثور |
| صادرہ از: | امام سجادؑ |
| راوی: | متوکل بن ہارون |
| شیعہ منابع: | صحیفہ سجادیہ |
| مشہور دعاواں تے زیارات | |
| دعائے توسل • دعائے کمیل • دعائے ندبہ • دعائے سمات • دعائے فرج • دعائے عہد • دعائے ابوحمزہ ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعہ کبیرہ • زیارت وارث • زیارت امیناللہ • زیارت اربعین | |
صحیفہ سجادیہ دی چوتھی دعا امام سجادؑ دی ماثورہ دعااں وچوں اک دعا اے جس وچ اللہ دے پیغمبراں دے پیروکاراں اُتے درود و سلام بھیجیا گیا اے۔ اصحاب پیغمبرؐ دی خصوصیات دا ذکر ہويا اے تے درود الہی دا بندگان الہی اُتے اثر دی وضاحت کيتی گئی اے۔ حضرت امام سجادؑ نے اس دعا وچ پیغمبراں دے ذریعہ اہل تقوا دی قیادت، دلیل و برہان دے اگے مؤمنین دا سر تسلیم خم کرنا، بعثت انبیاء علیہم السلام دے مقابلہ وچ لوکاں دی ہٹ دھرمی، تے فتنےآں دی آندھیاں وچ صاحبان ایمان دے محفوظ رہنے دی طرف اشارہ کيتا گیا اے۔
صحیفہ سجادیہ دی دوسری دعااں دی طرح اس چوتھی دعاء دی وی شرح صحیفہ سجادیہ دی شرحاں وچ عربی تے فارسی بولی وچ بیان ہوئی اے مثلا دیار عاشقان، حسین انصاریان صاحب دی شرح فارسی بولی وچ ، تے ریاض السالکین، سید علی خان مدنی دی شرح عربی بولی وچ موجود اے۔
| دعا و مناجات |
|
تعلیمات
[سودھو]صحیفہ سجادیہ دی اس چوتھی دعاء دا اصلی موضوع انبياء کرام دے پیروکاراں اُتے درود و سلام اصحاب رسول خداؐ دی خصوصیات دا بیان تے بندگان الہی اُتے درود الہی دے آثار و برکات نيں۔ اس دعا دے اہم نکات درج ذیل چیزاں وچ خلاصہ ہُندے نيں:
- انبیاء و مرسلین دے پیرکاراں تے انہاں دتی تصدیق کرنے والےآں پہ درود سلام ہُندا اے۔
- اللہ دے پیغمبر، صاحبان تقوا دے رہبر و رہنما نيں۔
- بعثت انبیاء علیہم السلام دے مقابلہ وچ لوکاں دی ہٹ دھرمی۔
- مؤمنین دا حجّت تے دلیل دے سامنے سر جھکانا۔
- رضاء الہی، صاحبان ایمان دا اجر اے (راہ حق وچ پیش آنے والی سختیاں پہ صبر و تحمّل دا اجر)۔
- گناہاں دی مغفرت تے اصحاب رسول اکرم صلی اللہ علیہ واٰلہ وسلم دے لئی بہترین انعام الہی
- مرحوم مومنین دے لئی دعا
- جو پیغمبر اکرمؐ دی پیروی کرن انہاں اُتے انہاں دتی ازواج تے انہاں دتی آل اُتے درود و سلام؛
- امن تے امان دا مقام صاحبان تقوا دے لئی اے۔
- اہل ایمان فتنےآں توں امان وچ نيں۔
- اصحاب پیغمبر اسلامؐ دی خصوصیات: محمدؐ، دی ہمراہی دا پاس رکھنا، انہاں دی دعوت اُتے ایمان لیانے وچ تیزی دکھانا، کلمہ حق دی بلندی دے لئی اپنے بچےآں تے بیویاں توں دوری دی صعوبتاں نوں تحمّل کرنا، اپنے اجداد تے اپنے ہی جگر گوشےآں توں اسلام، دی فتح مندی دے لئی جنگ کرنا، خدا اُتے ایمان دی راہ وچ اندے لئی ایہ وڈی نفع والی تجارت سی، ایمان دی راہ وچ اکیلا پڑ جانا تے ایمان دی راہاں وچ محرومیتاں نوں برداشت کرنا)
- صاحبان ایمان دے لئی درود الہی دے برکات: انسان نوں گناہ، توں دور رکھنا، شیطان، دے مکر و فریب توں بچانا عمل دی توفیق دا ملنا، عقیدہ احسن تے اہل ایمان دے لئی موت دی سختیاں دا ختم ہونا تے آخرت دا ملحوظ نظر رہنا تے ہمیشہ دی زندگی ایہ سب درود دے اثرات و برکات وچوں نيں۔[۱]
شرحاں
[سودھو]اس دعا کيتی عربی تے فارسی زباناں وچ مختلف شرحاں لکھياں گئياں نيں صحیفہ سجادیہ دی شرحاں، وچ اس دعاء دی شرح موجود اے۔ کتاب دیار عاشقان جو کہ حسین انصاریان، دی تالیف اے [۲] کتاب شہود و شناخت جو محمد حسن ممدوحی کرمانشاہی، دی تالیف اے [۳] کتاب اسرار خاموشان جو محمد تقی خلجی، دی تالیف اے [۴] تے کتاب شرح و ترجمہ صحیفہ سجادیہ، سید احمد فہری دی تالیف اے [۵] ایہ ساری کتاباں فارسی بولی وچ صحیفہ سجادیہ دی چوتھی دعاء دی شرح بیان کردیاں نيں۔
صحیفہ سجادیہ دی چوتھی دعاء دی ايسے طرح توں عربی کتاباں وچ شرح پیش کيتی گئی اے انہاں وچوں ریاض السالکین، جو کہ سید علی خان مدنی، دی شرح اے [۶] فی ظلال الصحیفہ السجادیہ جو کہ محمد جواد مغنیہ، دی شرح اے [۷] ریاض العارفین جو کہ محمد بن محمد دارابی دی شرح اے [۸] تے آفاق الروح جو سید محمد حسین فضل اللہ دی شرح اے [۹] ایہ تمام شرحاں عربی بولی وچ لکھياں گئياں نيں۔ اس دعاء دے لفظاں دی وی لغوی شرح تعلیقات علی الصحیفہ السجادیہ، جو فیض کاشانی دی تالیف اے وچ پیش کيتی گئياں نيں۔ [۱۰]
دعا دا متن تے ترجمہ
[سودھو]| متن | ترجمہ: (مفتی جعفر حسین) |
(۱) اللَّهُمَّ وَ أَتْبَاعُ الرُّسُلِ وَ مُصَدِّقُوهُمْ مِنْ أَهْلِ الْأَرْضِ بِالْغَیبِ عِنْدَ مُعَارَضَةِ الْمُعَانِدِینَ لَهُمْ بِالتَّکذِیبِ وَ الِاشْتِیاقِ إِلَی الْمُرْسَلِینَ بِحَقَائِقِ الْإِیمَانِ (۲) فِی کلِّ دَهْرٍ وَ زَمَانٍ أَرْسَلْتَ فِیهِ رَسُولًا وَ أَقَمْتَ لِأَهْلِهِ دَلِیلًا مِنْ لَدُنْ آدَمَ إِلَی مُحَمَّدٍ- صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ- مِنْ أَئِمَّةِ الْهُدَی، وَ قَادَةِ أَهْلِ التُّقَی، عَلَی جَمِیعِهِمُ السَّلَامُ، فَاذْکرْهُمْ مِنْک بِمَغْفِرَةٍ وَ رِضْوَانٍ. (۳) اللَّهُمَّ وَ أَصْحَابُ مُحَمَّدٍ خَاصَّةً الَّذِینَ أَحْسَنُوا الصَّحَابَةَ وَ الَّذِینَ أَبْلَوُا الْبَلَاءَ الْحَسَنَ فِی نَصْرِهِ، وَ کانَفُوهُ، وَ أَسْرَعُوا إِلَی وِفَادَتِهِ، وَ سَابَقُوا إِلَی دَعْوَتِهِ، وَ اسْتَجَابُوا لَهُ حَیثُ أَسْمَعَهُمْ حُجَّةَ رِسَالاتِهِ. (۴) وَ فَارَقُوا الْأَزْوَاجَ وَ الْأَوْلَادَ فِی إِظْهَارِ کلِمَتِهِ، وَ قَاتَلُوا الْآبَاءَ وَ الْأَبْنَاءَ فِی تَثْبِیتِ نُبُوَّتِهِ، وَ انْتَصَرُوا بِهِ. (۵) وَ مَنْ کانُوا مُنْطَوِینَ عَلَی مَحَبَّتِهِ یرْجُونَ تِجارَةً لَنْ تَبُورَ فِی مَوَدَّتِهِ. (۶) وَ الَّذِینَ هَجَرَتْهُمْ الْعَشَائِرُ إِذْ تَعَلَّقُوا بِعُرْوَتِهِ، وَ انْتَفَتْ مِنْهُمُ الْقَرَابَاتُ إِذْ سَکنُوا فِی ظِلِّ قَرَابَتِهِ. (٧) فَلَا تَنْسَ لَهُمُ اللَّهُمَّ مَا تَرَکوا لَک وَ فِیک، وَ أَرْضِهِمْ مِنْ رِضْوَانِک، وَ بِمَا حَاشُوا الْخَلْقَ عَلَیک، وَ کانُوا مَعَ رَسُولِک دُعَاةً لَک إِلَیک. (۸) وَ اشْکرْهُمْ عَلَی هَجْرِهِمْ فِیک دِیارَ قَوْمِهِمْ، وَ خُرُوجِهِمْ مِنْ سَعَةِ الْمَعَاشِ إِلَی ضِیقِهِ، وَ مَنْ کثَّرْتَ فِی إِعْزَازِ دِینِک مِنْ مَظْلُومِهِمْ. (۹) اللَّهُمَّ وَ أَوْصِلْ إِلَی التَّابِعِینَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ، الَّذِینَ یقُولُونَ: «رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا وَ لِإِخْوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالْإِیمانِ»[۱۱] خَیرَ جَزَائِک. (۱۰) الَّذِینَ قَصَدُوا سَمْتَهُمْ، وَ تَحَرَّوْا وِجْهَتَهُمْ، وَ مَضَوْا عَلَی شَاکلَتِهِمْ. (۱۱) لَمْ یثْنِهِمْ رَیبٌ فِی بَصِیرَتِهِمْ، وَ لَمْ یخْتَلِجْهُمْ شَک فِی قَفْوِ آثَارِهِمْ، وَ الِائْتِمَامِ بِهِدَایةِ مَنَارِهِمْ. (۱۲) مُکانِفِینَ وَ مُوَازِرِینَ لَهُمْ، یدِینُونَ بِدِینِهِمْ، وَ یهْتَدُونَ بِهَدْیهِمْ، یتَّفِقُونَ عَلَیهِمْ، وَ لَا یتَّهِمُونَهُمْ فِیمَا أَدَّوْا إِلَیهِمْ. (۱۳) اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَی التَّابِعِینَ مِنْ یوْمِنَا هَذَا إِلَی یوْمِ الدِّینِ وَ عَلَی أَزْوَاجِهِمْ وَ عَلَی ذُرِّیاتِهِمْ وَ عَلَی مَنْ أَطَاعَک مِنْهُمْ. (۱۴) صَلَاةً تَعْصِمُهُمْ بِهَا مِنْ مَعْصِیتِک، وَ تَفْسَحُ لَهُمْ فِی رِیاضِ جَنَّتِک، وَ تَمْنَعُهُمْ بِهَا مِنْ کیدِ الشَّیطَانِ، وَ تُعِینُهُمْ بِهَا عَلَی مَا اسْتَعَانُوک عَلَیهِ مِنْ بِرٍّ، وَ تَقِیهِمْ طَوَارِقَ اللَّیلِ وَ النَّهَارِ إِلَّا طَارِقاً یطْرُقُ بِخَیرٍ. (۱۵) وَ تَبْعَثُهُمْ بِهَا عَلَی اعْتِقَادِ حُسْنِ الرَّجَاءِ لَک، وَ الطَّمَعِ فِیمَا عِنْدَک وَ تَرْک التُّهَمَةِ فِیمَا تَحْوِیهِ أَیدِی الْعِبَادِ (۱۶) لِتَرُدَّهُمْ إِلَی الرَّغْبَةِ إِلَیک وَ الرَّهْبَةِ مِنْک، وَ تُزَهِّدَهُمْ فِی سَعَةِ الْعَاجِلِ، وَ تُحَبِّبَ إِلَیهِمُ الْعَمَلَ لِلْآجِلِ، وَ الِاسْتِعْدَادَ لِمَا بَعْدَ الْمَوْتِ (۱٧) وَ تُهَوِّنَ عَلَیهِمْ کلَّ کرْبٍ یحِلُّ بِهِمْ یوْمَ خُرُوجِ الْأَنْفُسِ مِنْ أَبْدَانِهَا (۱۸) وَ تُعَافِیهُمْ مِمَّا تَقَعُ بِهِ الْفِتْنَةُ مِنْ مَحْذُورَاتِهَا، وَ کبَّةِ النَّارِ وَ طُولِ الْخُلُودِ فِیهَا (۱۹) وَ تُصَیرَهُمْ إِلَی أَمْنٍ مِنْ مَقِیلِ الْمُتَّقِینَ. |
(1) اے اللہ ! تاں اہل زمین وچوں رسولاں دی پیروی کرنے والےآں تے انہاں مومنین دی اپنی مغفرت تے خوشنودی دے نال یاد فرما جو غیب دی رو توں انہاں اُتے ایمان لیائے اس وقت کہ جدوں دشمن انہاں دے جھٹلانے دے در پے سن تے اس وقت کہ جدوں اوہ ایمان دی حقیقتاں دی روشنی وچ انہاں دے (ظہور کے) مشتاق سن ۔ ہر اس دور تے ہر اس زمانہ وچ جس ميں نے نے کوئی رسول بھیجیا۔ (2) تے اس وقت دے لوکاں دے لئی کوئی رہنما مقرر کيتا۔ حضرت آدم دے وقت توں لے کے حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے عہد تک جو ہدایت دے پیشوا تے صاحبان تقوی دے سر براہ سن (ان سب اُتے سلام ہو) (3) بار الہا! خصوصیت توں اصحاب محمد صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم وچوں اوہ افراد جنہاں نے پوری طرح پیغمبر دا نال دتا۔ تے انہاں دی نصرت وچ پوری شجاعت دا مظاہرہ کيتا تے انہاں دی مدد اُتے کمر بستہ رہے تے انہاں اُتے ایمان لیانے وچ جلدی تے انہاں دی دعوت دی طرف سبقت کيتی۔ تے جدوں پیغمبر نے اپنی رسالت دیاں دلیلاں انہاں دے گوش گزار کيتياں تاں انہاں نے لبیک کہی۔ (4) تے انہاں دا بول بالا کرنے دے لئی بیوی بچےآں نوں چھڈ دتا تے امر نبوت دے استحکام دے لئی باپ تے بیٹےآں تک توں جنگاں کيتياں تے نبی اکرم دے وجود دی برکت توں کامیابی حاصل کيتی۔ (5) اس حالت وچ کہ انہاں دی محبت دل دے ہر رگ و ریشہ وچ لئے ہوئے سن تے انہاں دی محبت و دوستی وچ ایسی نفع بخش تجارت دے متوقع سن جس وچ کدی نقصان نہ ہوئے۔ (6) تے جدوں انہاں دے دین دے بندھن توں وابستہ ہوئے تاں انہاں دے قوم قبیلے نے انہاں نوں چھڈ دتا۔ تے جدوں انہاں دے سایہ قرب وچ منزل دی تاں اپنے بیگانے ہو گئے۔ (7) تاں اے میرے معبود! انہاں نے تیری خاطر تے تیری راہ وچ جو سب نوں چھڈ دتا تاں (جزائے دے موقع پر) انہاں نوں فراموش نہ کیجئیو تے انہاں دی فدا کاری تے خلق خدا نوں تیرے دین اُتے جمع کرنے تے رسول اللہ صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم دے نال داعی حق بن دے کھڑا ہونے دا صلہ وچ انہاں نوں اپنی خوشنودی توں سرفراز و شاد کم فرما۔ (8) تے انہاں نوں اس امر اُتے وی جزا دے کہ انہاں نے تیری خاطر اپنے قوم قبیلے دے شہراں توں ہجرت دی تے وسعت معاش توں تنگی معاش وچ جا پئے تے یونہی انہاں مظلوماں دی خوشنودی دا سامان کر کہ جنہاں دی تعداد نوں تاں نے اپنے دین نوں غلبہ دینے دے لئی ودھایا (9) بار الہا! جنہاں نے اصحاب رسول دی احسن طریق توں پیروی دی انہاں نوں بہترین جزائے خیر دے جو ہمیشہ ایہ دعا کردے رہے کہ اے ساڈے پروردگار! تاں سانوں تے ساڈے بھائیاں نوں بخش دے جو ایمان لیانے وچ اسيں توں سبقت لے گئے۔ (10) تے جنہاں دا مطمع نظر اصحاب دا طریق رہیا تے انہاں دا طور طریقہ اختیار کيتا تے انہاں دی روش اُتے گامزن ہوئے۔ (11) انہاں دی بصیرت وچ کدی شبہ دا گزر نئيں ہويا کہ انہاں نوں شک و تردید نے پریشان نئيں کیا (12) اوہ اصحاب نبی دے معاون و دستگیر تے دین وچ انہاں دے پیرو کار تے سیرت و اخلاق وچ انہاں توں درس آموز رہے تے ہمیشہ انہاں دے ہمنوا رہے تے انہاں دے پہنچائے ہوئے احکام وچ انہاں اُتے کوئی الزام نہ دھرا (13) بار الہا! انہاں تابعین تے انہاں دے ازواج تے آل اولاد تے انہاں وچوں جو تیرے فرمانبردار و مطیع نيں انہاں اُتے اج توں لے کے روز قیامت تک درود رحمت بھیج۔ (14) ایسی رحمت جس دے ذریعہ تاں انہاں نوں معصیت توں بچائے، جنت دے گلزاراں وچ فراخی و وسعت دے۔ شیطان دے مکر توں محفوظ رکھے تے جس کار خیر وچ تیرے توں مدد چاہن انہاں دی مدد کرے تے شب و روز دے حوادث توں سوائے کسی نوید خیر دے انہاں دی نگہداشت کرے۔ (15) تے اس گل اُتے انہاں نوں آمادہ کرئے کہ اوہ تیرے توں حسن امید دا عقیدہ وابستہ رکھن تے تیرے ہاں دی نعمتاں دی خواہش کرن۔ تے بندےآں دے ہتھوں وچ فراخی نعمت نوں دیکھ کے تجھ اُتے (بے انصافی کا) الزام نہ دھراں (16) توں کہ تاں انہاں دا رخ اپنے امید و بیم دی طرف پھیر دے تے دنیا دی وسعت و فراخی توں انہاں نوں بے تعلق کر دے تے عمل آخرت تے موت دے بعد دی منزل دا ساز و برگ مہیا کرنا انہاں دی نگاہاں وچ خوش آیند بنا دے (17) تے روحاں دے جسماں توں جدا ہونے دے دن ہر کرب و اندوہ جو انہاں اُتے وارد ہو آسان کر دے (18) تے فتنہ و آزمائش توں پیدا ہونے والے خطرات تے جہنم دی شدت تے اس وچ ہمیشہ پئے رہنے توں نجات دے (19) تے انہاں نوں جائے امن دی طرف جو پرہیز گاراں دی آسائش گاہ اے منتقل کر دے۔ |
حوالے
[سودھو]- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳٧۳ش، ج۳، ص۱۵۱-۳۴۶؛ خلجی، اسرار خاموشان، ۱۳۸۵، ج۲، ص۲۳۵-۲۹۸۔
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳٧۳ش، ج۳، ص۱۵۱-۳۴۶۔
- ↑ ممدوحی، کتاب شہود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۳۱۹-۳۳۶۔
- ↑ خلجی، اسرار خاموشان، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۲۳۵-۲۹۸۔
- ↑ فہری، شرح و تفسیر صحیفہ سجادیہ، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۲۵٧-۲٧۶۔
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ھ،ج۲، ص۸۱-۱۳۶۔
- ↑ مغنیہ، فی ظلال الصحیفہ، ۱۴۲۸ھ، ص۹۵-۱۰۶۔
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳٧۹ش، ص۸۳-۹۵۔
- ↑ فضل اللہ، آفاق الروح، ۱۴۲۰ھ، ج۱، ص۹٧-۱۱۴۔
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفہ السجادیہ، ۱۴۰٧ھ، ص۲٧-۲۹۔
- ↑ حشر: ۱۰.
مآخذ
[سودھو]- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفہ سجادیہ، تہران، پیام آزادی، ۱۳٧۳ ہجری شمسی۔
- خلجی، محمد تقی، اسرار خاموشان، قم، پرتو خورشید، ۱۳۸۳ ہجری شمسی۔
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفہ السجادیہ، محقق حسین درگاہی، تہران، نشر اسوہ، ۱۳٧۹ ہجری شمسی۔
- فضل اللہ، سید محمد حسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ھ۔
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفہ السجادیہ، تہران، مؤسسہ البحوث و التحقیقات الثقافیہ، ۱۴۰٧ھ۔
- مدنی شیرازی، سید علی خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفۃ سید الساجدین، قم، مؤسسہ النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ھ۔
- مغنیہ، محمد جواد، فی ظلال الصحیفہ السجادیہ، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ھ۔
- ممدوحی کرمانشاہی، حسن، شہود و شناخت، ترجمہ و شرح صحیفہ سجادیہ، مقدمہ آیت اللہ جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ ہجری شمسی۔
متعلقہ مضامین
[سودھو]- صحیفہ سجادیہ دی چوتھی دعا دا متن تے آڈیو فائل، سایت عرفان