پرانا روم

قدیم روم
Ancient Rome
قدیم روم; Ancient Rome روما; Roma
	753 ق م–476 عیسوی
	Senātus Populusque Rōmānus
	رومی تہذیب دے علاقے: رومی جمہوریہ رومی سلطنت لہندی رومی سلطنت چڑھدی رومی سلطنت
راجگڑھ	روم
عمومی زباناں	لاطینی
حکومت	مملکت (753 ق م-509 ق م); جمہوریہ (509 ق م- 27 ق م); سلطنت (27 ق م-476 عیسوی)
تاریخی دور	قدیم تریخ
• قیام روم	753 ق م
• Overthrow of Tarquin the Proud	509 ق م
• آکیٹوین اعلان آگستس	27 ق م
• روم دا زوال	476 عیسوی

پرانا روم جان پرانی رومی رہتل اک اطالوی رہتل سی جو 8 ویں صدی ق م وچ اطالوی جزیرہ نما وچ ترقی یافتہ ہونا شروع ہوئی۔ ایہہ بحیرہ روم دے کنڈھے واقع اتے روم دے آلے دوآلے مرتکز سی اتے ایہہ پرانی دنیا دے سبھ توں وڈے سامراجاں وچوں اک سی۔^[۱] اک اندازا دے مطابق پہلی اتے دوسری صدی وچ اپنی سکھر دوران اس وچ لگبھگ 5-9 کروڑ نواسیاں (دنیا دی آبادی دا لگبھگ 20%) سن^[۲]^[۳]^[۴]) اتے اس دا رقبہ 65 لکھ مربع کلومیٹر سی۔(25 لکھ مربع میل) ^[۵]^[۶]^[۷]

اساطیری قیام

روم دے قیام دے متھہاس دے مطابق، شہر دا قیام 21 اپریل 753 ق م نوں جڑوا بھراواں روملس اتے ریمس نے کیتا، جو ٹروجن شاہزادہ اینیس^[۸] نال متعلق سن اتے اوہ ایلبا لونگا دے لاطینی بادشاہ دے پوترے سن۔ راجا نومیٹر نوں اپنے بھرا املیئس ولوں نکار دتا گیا سی، جدوں نومیٹر دی دھی رہیا سلویا نے جڑواں نوں جم دتا۔^[۹]^[۱۰] کیونکہ رہیا سلویا دا مریخ، لڑائی دے رومن دیوتے ولوں زبردستی عصمت دری کیتی گئی سی، جس کارن اوہ حاملہ ہو گئی سی۔ اسدے جنمے جڑواں نوں ادھا-برہم منیا گیا سی۔

نواں راجا املیئس ڈردا سی کہ روملس اتے ریمس وڈے ہو کے راج گدی واپس نہ منگ لین، اس لئی اسنے اوہناں نوں ڈوبن دا حکم دے دتا۔^[۱۰] اک بگھیاڑن (جاں کجھ اکھاڑیاں دے چرواہے دی بیوی) نے اوہناں نوں بچایا اتے پالیا، جدوں اوہ کافی وڈے ہو گئے تاں واپس ایلبا لونگا دی گدی اُتے جا پہنچے۔^[۱۱]^[۱۰]

سامراج

روم شہر ٹیبر دریا دے کنارے آلے-دوآلے پھیلیاں بستیاں توں وسیا سی، جو آواجائی اتے وپار دا اک چوڑا رستہ سی۔^[۱۱] آثار قدیمہ ثبوت دے مطابق، روم دے پنڈ نوں شاید 8 ویں صدی ق م وچ کجھ ویلے لئی قائم کیتا گیا سی، حالانکہ ایہہ شاید 10 ویں صدی ق م تک اٹلی دے لاطینی گوت دے میمبراں ولوں، پیلیٹائین ہل دے سکھر تے واپس جا سکدا سی۔^[۱۲]^[۱۳]

ایٹرسکینج، جو پہلاں ایترریا وچ شمال ول وسیا ہویا سی، نے لگپگ 7 ویں صدی دے ق م دے اخیر وچ کھیتر وچ اک خوبصورت اتے شاہی امیر سیاسی کنٹرول قائم کیتا سی۔ ایٹرسکینج نے 6 ویں صدی دے ق م دے اخیر وچ اقتار گوا دتا سی اتے اس ویلے مول لاطینی اتے سابین قبیلیاں نے اپنی سرکار نوں اک جمہوریہ بنا کے اپنی سرکار نوں نواں روپ دتا، جس نال طاقتاں دی ورتوں لئی حکمراناں دی اہلیت اُتے بہت زیادہ روکاں سن۔^[۱۴]

رومن پرمپرا اتے آثار قدیمہ ثبوت فورم رومنم دے اندر اک گنجھل دار نوں اشارہ کردے ہن کیونکہ راجے لئی طاقت دی سیٹ اتے اتھے مذہبی مرکز دی شروعات وی ہندی اے۔ روم دے دوجے راجے نوما پوپلیئس نے روم دے کامیاب ہون توں بعد روم دے اساری پراجیکٹ شروع کیتے، جس وچ اس دے شاہی محل نے ریجیا اتے ویسٹل کواریاں دے گنجھل دار کم شروع کیتے۔

جمہوریہ

پرمپرا دے مطابق اتے بعد دے لکھاری جویں کہ لیوی، رومن ریپبلک دا قیام 509 ق مدے وچ کیتا گئیا سی،^[۱۵] جدوں روم دے ستّ بادشاہاں وچوں آخری اخبار، تروکن پروڈ، نوں لوسیئس جونیئس بروٹس ولوں نکار دتا گیا سی اتے ہر سال نرہیرو میجسٹریٹاں اتے وکھ-وکھ پرتیندھ سنستھانواں تے مشتمل اک نظام قائم کیتی گئی سی۔^[۱۶] اک آئین نے چیکاں اتے بکایاں دی اک لڑی مقررہ کیتی اے، اتے طاقتاں دی ونڈ سبھ توں اہم میجسٹریٹ دو طرحاں دے کنسلسن سن، جنہاں نے مل کے ایگزیکٹیو اتھارٹی جویں کہ کمئم جاں فوجی کمانڈ دا استعمال کیتا۔^[۱۷] کنسلاں نوں سینیٹ دے نال کم کرنا پیا سی، جو کہ شروع وچ رینکنگ انیلٹی جاں صلاحکاراں دا صلاح کار کونسل سی، پر اوہناں دا سائز اتے طاقت وچ وادھا ہویا۔^[۱۸]

ہور ویکھو

حوالے

↑ Chris Scarre, The Penguin Historical Atlas of Ancient Rome (London: Penguin Books، 1995)۔
↑ McEvedy and Jones (1978)۔
↑ See estimates of world population in antiquity.
↑ an average of figures from different sources as listed at the US Census Bureau's Historical Estimates of World Population; see also *Kremer, Michael (1993)۔ "Population Growth and Technological Change: One Million B.C. to 1990" in The Quarterly Journal of Economics 108(3): 681–716.
↑ There are several different estimates for the Roman Empire. Scheidel (2006, p. 2) estimates 60 ۔ Goldsmith (1984, p. 263) estimates 55 ۔ Beloch (1886, p. 507) estimates 54 ۔ Maddison (2006, p. 51, 120) estimates 48 ۔ Roman Empire Population estimates 65 (while mentioning several other estimates between 55 and 120)۔
↑ Mclynn Frank "Marcus Aurelius" p. 4. Published by The Bodley Head 2009
↑ Taagepera, Rein (1979). "Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D". Social Science History (Duke University Press) 3 (3/4): 125. doi:10.2307/1170959.
↑ (1998) Handbook to Life in Ancient Rome. Oxford: Oxford University Press, 3. ISBN 0-19-512332-8.
↑ F. Cavazzi۔ "The Founding of Rome"۔ Illustrated History of the Roman Empire۔ اخذ شدہ بتاریخ 8 مارچ 2007
↑ ^۱۰.۰ ^۱۰.۱ ^۱۰.۲ (1998) The Rise of Rome, Books 1–5. Oxford: Oxford World's Classics, 8–11. ISBN 0-19-282296-9.
↑ ^۱۱.۰ ^۱۱.۱ (1944) The Story of Civilization – Volume III: Caesar and Christ. United States: Simon and Schuster, Inc., 12–14. ISBN 978-1-56731-023-8.
↑ (2003) Chronicle of the Roman Republic. London: Thames & Hudson, 19. ISBN 0-500-05121-6.
↑ (2001) World History, Third, Wadsworth, 129. ISBN 0-534-57168-9.
↑ Ancient Rome and the Roman Empire by Michael Kerrigan. Dorling Kindersley، London: 2001. ISBN [[Special:BookSources/0-7894-8153-7۔ page 12.
↑ Langley, Andrew and Souza, de Philip, "The Roman Times"، Candle Wick Press, Massachusetts
↑ (2003) Chronicle of the Roman Republic. London: Thames & Hudson, 43–44. ISBN 0-500-05121-6.
↑ (1998) Handbook to Life in Ancient Rome. Oxford: Oxford University Press, 41–42. ISBN 0-19-512332-8.
↑ Richard Hooker (جون 6, 1999)۔ "Rome: The Roman Republic"۔ Washington State University۔ 14 مئی, 2011 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ مارچ 24, 2007

بیرونی جوڑ

وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: پرانا روم

Ancient Rome resources for students from the Courtenay Middle School Library.
History of ancient Rome OpenCourseWare from the یونیورسٹی آف نوٹری ڈیم providing free resources including lectures, discussion questions, assignments, and exams.
Gallery of the Ancient Art: Ancient Rome
Lacus Curtius
Livius.Org
United Nations of Roma Victrix (UNRV) History
Water and Wastewater Systems in Imperial Rome
Roman DNA project

[1] Chris Scarre, The Penguin Historical Atlas of Ancient Rome (London: Penguin Books، 1995)۔

[McEvedy-2] McEvedy and Jones (1978)۔

[3] See estimates of world population in antiquity.

[HistoricalEstimates-4] verage of figures from different sources as listed at the US Census Bureau's Historical Estimates of World Population; see also *Kremer, Michael (1993)۔ "Population Growth and Technological Change: One Million B.C. to 1990" in The Quarterly Journal of Economics 108(3): 681–716.

[5] There are several different estimates for the Roman Empire. Scheidel (2006, p. 2) estimates 60 ۔ Goldsmith (1984, p. 263) estimates 55 ۔ Beloch (1886, p. 507) estimates 54 ۔ Maddison (2006, p. 51, 120) estimates 48 ۔ Roman Empire Population estimates 65 (while mentioning several other estimates between 55 and 120)۔

[Frank-6] Mclynn Frank "Marcus Aurelius" p. 4. Published by The Bodley Head 2009

[size-7] Taagepera, Rein (1979). "Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D". Social Science History (Duke University Press) 3 (3/4): 125. doi:10.2307/1170959.

[8] (1998) Handbook to Life in Ancient Rome. Oxford: Oxford University Press, 3. ISBN 0-19-512332-8.

[9] F. Cavazzi۔ "The Founding of Rome"۔ Illustrated History of the Roman Empire۔ اخذ شدہ بتاریخ 8 مارچ 2007

[livy8-10] ۱۰.۰ ^۱۰.۱ ^۱۰.۲ (1998) The Rise of Rome, Books 1–5. Oxford: Oxford World's Classics, 8–11. ISBN 0-19-282296-9.

[Caesarandchrist-11] ۱۱.۰ ^۱۱.۱ (1944) The Story of Civilization – Volume III: Caesar and Christ. United States: Simon and Schuster, Inc., 12–14. ISBN 978-1-56731-023-8.

[12] (2003) Chronicle of the Roman Republic. London: Thames & Hudson, 19. ISBN 0-500-05121-6.

[13] (2001) World History, Third, Wadsworth, 129. ISBN 0-534-57168-9.

[14] Ancient Rome and the Roman Empire by Michael Kerrigan. Dorling Kindersley، London: 2001. ISBN [[Special:BookSources/0-7894-8153-7۔ page 12.

[15] Langley, Andrew and Souza, de Philip, "The Roman Times"، Candle Wick Press, Massachusetts

[16] (2003) Chronicle of the Roman Republic. London: Thames & Hudson, 43–44. ISBN 0-500-05121-6.

[17] (1998) Handbook to Life in Ancient Rome. Oxford: Oxford University Press, 41–42. ISBN 0-19-512332-8.

[18] Richard Hooker (جون 6, 1999)۔ "Rome: The Roman Republic"۔ Washington State University۔ 14 مئی, 2011 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ مارچ 24, 2007

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]