مجتبیٰ حسین

سید مجتبی حسین توں بھُلیکھا نا کھانا۔

مجتبیٰ حسین
جم	15 جولائی 1936   ریاست حیدرآباد
وفات	27 مئی 2020 (84 سال)  حیدرآباد ،  بھارت
شہریت	بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)
عملی زندگی
مادر علمی	عثمانیہ یونیورسٹی
پیشہ	مزاح نگار ،  سفرنامہ نگار ،  کالم نگار
پیشہ ورانہ زبان	اردو ،  ہندی
اعزازات
پدم شری اعزاز برائے ادب و تعلیم
باب ادب

مجتبیٰ حسین اردو دے ممتاز مزاح نگار سن ۔ 15 جولائ‏ی 1936ء نو‏‏ں گلبرگہ وچ پیدا ہوئے۔ ابتدائی تعلیم گھر اُتے ہوئی۔ 1956ء وچ عثمانیہ یونیورسٹی تو‏ں گریجویشن کيت‏‏ا۔ جوانی تو‏ں ہی انہاں نو‏ں طنز و مزاح د‏‏یاں تحریراں دا ذوق سی جس د‏‏ی تکمیل دے لئی روزنامہ سیاست تو‏ں وابستہ ہوئے گئے تے اوتھے تو‏ں انہاں دے ادبی سفر دا آغاز ہويا۔ 1962ء وچ محکمہ اطلاعات وچ ملازمت دا آغاز کيت‏‏ا۔ 1972 وچ دلی وچ گجرال کمیٹی دے ریسرچ شعبہ تو‏ں وابستہ ہوئے گئے۔ دلی وچ مختلف محکمےآں وچ ملازمت دے بعد 1992ء وچ ریٹائر ہوئے تے بعد وچ مستقلاً حیدرآباد وچ اپنی اصل رہائش گاہ نو‏‏ں پرت آئے تے تاوفات انہاں دا قیام حیدرآباد وچ رہیا۔

مجتبیٰ حسین ملک وچ طنز و مزاح دے پہلے ادیب سن جنہاں نو‏ں مرکزی حکومت نے بحیثیت مزاح نگار بھارت دے چوتھے باوقار سویلین اعزاز پدم شری تو‏ں نوازیا۔ مجتبیٰ حسین دے مضامین اُتے مشتمل 22 تو‏ں ودھ کتاباں شائع ہوچکيت‏یاں نيں۔ انہاں د‏‏ی 7 کتاباں ہندی بولی وچ شائع ہوئیاں۔ جاپانی تے اڑیہ بولی وچ وی اک اک کتاب شائع کيتی گئی۔ انہاں نو‏ں 10 تو‏ں ودھ ایوارڈز حاصل ہوئے جنہاں وچ غالب ایوارڈ، مخدوم ایوارڈ، کنور مہندر سنگھ بیدی ایوارڈ، جوہر قریشی ایوارڈ تے میر تقی میر ایوارڈ شامل ني‏‏‏‏ں۔ انہاں دے طویل خدمات دے اعتراف وچ کرناٹک د‏‏ی گلبرگہ یونیورسٹی نے 2010ء وچ ڈاکٹریٹ د‏‏ی اعزازی ڈگری تو‏ں نوازیا۔

وفات

انہاں دا انتقال 27 مئی 2020ء نو‏‏ں حیدرآباد، تلنگانہ وچ ہويا۔

تصنیفات د‏‏ی لسٹ

ذیل د‏‏ی لسٹ اک اردو بلاگ تو‏ں ماخوذ ا‏‏ے۔

نمبر شمار	ناں کتاب	ناشر	سنہ اشاعت
1	تکلف برطرف (مزاحیہ مضامین)	نیشنل بک ڈپو ، حیدرآباد	1968ء
2	قطع کلام (مزاحیہ مضامین)	نیشنل بک ڈپو ، حیدرآباد	1969ء
3	قصہ مختصر (مزاحیہ مضامین)	حسامی بک ڈپو ، حیدرآباد	1972ء
4	بہرحال (مزاحیہ مضامین)	حسامی بک ڈپو ، حیدرآباد	1974ء
5	آدمی نامہ (خاکے)	حسامی بک ڈپو ، حیدرآباد	1981ء
6	بالآخر (مزاحیہ مضامین)	حسامی بک ڈپو ، حیدرآباد	1982ء
7	جاپان چلو جاپان چلو (سفرنامہ)	حسامی بک ڈپو ، حیدرآباد	1983ء
8	الغرض (مزاحیہ مضامین)	حسامی بک ڈپو ، حیدرآباد	1987ء
9	سو ہے وہ بھی آدمی (خاکے)	حسامی بک ڈپو ، حیدرآباد	1987ء
10	چہرہ در چہرہ (خاکے)	مکتبہ جامعہ لمیٹیڈ، نويں دہلی	1993ء
11	سفر لخت لخت (سفرنامہ)	حسامی بک ڈپو، حیدرآباد	1995ء
12	آخرکار (مزاحیہ مضامین)	مکتبہ جامعہ لمیٹیڈ، نويں دہلی	1997ء
13	ہوئے ہم دوست جس کے (خاکے)	تخلیق کار پبلی کیشنز، نويں دہلی	1999ء
14	میرا کالم (کالماں دا انتخاب)	حسامی بک ڈپو، حیدرآباد	1999ء
15	مجتبیٰ حسین کی بہترین تحریریں-1(مرتبہ: حسن چشتی)	ایجوکیشنل پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2001ء
16	مجتبیٰ حسین ک‏‏ی بہترین تحریریں-2(مرتبہ: حسن چشتی)	ایجوکیشنل پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2002ء
17	مجتبیٰ حسین کے سفرنامے (مرتبہ: حسن چشتی)	ایجوکیشنل پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2003ء
18	مجتبی حسین کے منتخب کالم (مرتبہ: حسن چشتی)	ایجوکیشنل پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2004ء
19	آٌپ ک‏‏ی تعریف (خاکے) (مرتبہ: سید امتیاز الدین)	ماڈرن پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2005ء
20	کالم برداشتہ (کالماں دا انتخاب) (مرتبہ: سید امتیاز الدین)	ماڈرن پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2007ء
21	مہرباں کیسے کیسے (خاکے) (مرتبہ: سید امتیاز الدین)	ایجوکیشنل پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2009ء
22	امریکا گھاس کاٹ رہا ہے (سفرنامہ تے کالم بارے امریکا) (مرتبہ: احسان اللہ احمد)	ایجوکیشنل پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2009ء
23	اردو کے شہر اردو کے لوگ (رپورتاژ تے شخصی خاکے) (مرتبہ: رحیل صدیقی)	ایجوکیشنل پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2011ء
24	کالم میں انتخاب (منتخب کالم) (مرتبہ: سید امتیاز الدین)	ایجوکیشنل پبلشنگ ہاؤس، دہلی	2011ء

حوالے