محمد اسحاق سندیلوی
محمد اسحاق سندیلوی | |
---|---|
جم |
|
وفات |
|
قومیت | برطانوی ھند پاکستان |
عرفیت | امام اہلسنت حضرت مولانا محمد اسحاق صدیقی |
پیشہ | شیخ الحدیث ،نگران شعبہ دعوت والارشادبنوری ٹاؤن کراچی،دعوت وتبلیغ ،تحقیق، تصنیف وتالیف |
باب ادب | |
ترمیم |
محمد اسحاق صدیقی سندیلوی پاکستانی سنی عالم دین،مدرس،شیخ الحدیث،مبلغ،مورخ،محقق تے مصنف سن ۔ آپ نے دارلعلوم ندوۃ العلماء لکھنؤ تے جامعۃ العلوم الاسلامیہ بنوری ٹاؤن کراچی وچ تدریسی خدمات سرانجام دتیاں۔ آپ دے رشحاتِ قلم وچ اسلام دا سیاسی نظام،اظہار حقیقت تے مسلۂ ختم نبوت علم وعقل دی روشنی وچ مشہور نيں۔
ناں
[سودھو]آپ دا ناں محمد اسحاق سی۔ سلسلہ نسب ابوبکر صدیق رضی اللہ عنہ تک پہنچدا اے اس لئی انہاں نوں صدیقی کہیا جاندا اے۔
ولادت
[سودھو]۱۲فروری ۱۹۱۳ء بروز چہارشنبہ لکھنؤ وچ پیدا ہوئے۔[۱]
وطن
[سودھو]آپ دا تعلق لکھنو دے قصبے سندیلہ توں سی ايسے لئی سندیلوی ناں کےلاحقہ کےطور اُتے مستعمل اے۔ بعد وچ کراچی مکین ہوئے۔
تحصیل علوم
[سودھو]مڈھلی سِکھیا دے سلسلہ وچ ندوۃ العلماء وچ دو سال پڑھیا۔ اس دے بعد درس نظامی دی تکمیݪ کےلئے آپ نے مدرسہ الفرقانیہ (لکھنؤ) وچ داخلہ لیا تے اوتھے توں فارغ التحصیل ہوئے۔ قراءت تے مولوی فاضل دے امتحانات دتے تے فیر منبع الطب کالج لکھنو توں علم طب حاصل کيتا۔ چند دن آپ نے کانپور وچ طبابت وی کيتی۔ آپ نوں شبلی نعمانی دی شاگردی دا شرف وی حاصل ہويا۔[۲]
ندوۃ العلماء وچ تدریس
[سودھو]۱۹۳۹ء وچ سید سلیمان ندوی دی دعوت اُتے آپ ندوۃ العلماء لکھنؤ تشریف لے گئے اوتھے اُتے آپ نے تدریسی خدمات سرانجام انجام دتیاں۔ تے فیر اپنی خداداد صلاحیتاں دی نیہہ اُتے آپ اُتے اک وقت ایسا وی آیا کہ آپ ندوۃ العلماء دے شیخ الحدیث تے مہتم وی رہے۔
بیعت
[سودھو]آپ نے اپنا اصلاحی تعلق اشرف علی تھانوی توں قائم کيتا تے فیر آخر وچ انہاں دے خلیفہ ڈاکٹر عبدالحئی عارفی نال تعلق قائم کيتا تے عبدالحئی عارفی توں مجاز وی ہوئے۔
جامعة العلوم الاسلامیہ بنوری ٹاؤن آمد
[سودھو]۱۹۷۱ء وچ محمد یوسف بنوری دی دعوت اُتے آپ پاکستان تشریف لے آئے تے آندے ہی محمد یوسف بنوری نے شعبہ تخصص فی الدعوة والارشاد (جس وچ درس نظامی توں فارغ شدہ علماء نوں جو امتیازی نمبرات وچ پاس ہوئے ہاں داخلہ دتا جاندا سی تے اس شعبہ وچ طلباء نوں مذاہب باطلہ توں متعارف کرایا جاندا سی تے انہاں دی تردید تے دعوت و تبلیغ دے لئی انہاں نوں تیار کيتا جاندا سی) دا نگران بنادتا۔ جس توں اس شعبہ نوں چار چاند لگ گئے تے اس شعبہ وچ دیکھدے ہی دیکھدے وڈی ترقی ہوئی۔
تبحر و انکساری
[سودھو]ندوۃ العلماء وچ آپ شیخ الحدیث کےمنصب اُتے فائز رہے۔جدوں پاکستان کےلیےدستوری خاکہ تیار ہونا سی ،تب آپ نے سیدسلیمان ندوی کےحکم اُتے "اسلام دا سیاسی نظام" کتاب تصنیف کيتی۔ سیدیوسف بنوری کےحکم اُتے آپ بنوری ٹاؤن تشریف لیائے جتھے تحقیقی سرگرمیاں نوں ہور فروغ ملا۔محمد اسحاق صدیقی دی تعلیم و تربیت عبد الشکور لکھنوی دے مدرسہ وچ ہوئی اس لئی صحابہ کرام دی محبت و عظمت انہاں دے روح و قلب وچ موجود سی فیر انہاں دی عمر دا قیمتی وقت وی لکھنؤ دے اس ماحول وچ گزریا سی کہ آپ نے مدح صحابہ وچ لوکاں دی چیرہ دستیاں تے تحریک مدح صحابہ دی جولانیاں نوں بچشم خود دیکھیا سی اس لئی دشمنان صحابہ دے لئی انہاں دے دل وچ کوئی نرم گوشہ نہ سی۔حد درجہ آپ وچ انکساری و مسکنت سی۔عبادات دا بہت ہی ودھ اہتمام کردے سن ۔ نماز ایداں دے خشوع و خضوع توں پڑھدے سن کہ دیکھݨ والے نوں رشک آجاندا۔ اس سلسلے دی اہم چیز ایہ اے کہ انہاں دی ذاتی ڈائری وچ (جس نوں انھاں نے اپنی زندگی دے آخری حصہ وچ تحریر کیا) لکھیا اے کہ "میری زندگی وچ میرے چند احباب تے چند علماء نے میرا دل بہت دکھایا لیکن وچ اللہ دے حضور شکایت دے ایہ کانٹے لے کے نئيں جانا چاہندا وچ انہاں سب نوں صدق دل توں معاف کردا ہاں تے اللہ توں دعا کردا ہاں کہ اوہ وی انہاں نوں معاف کر دے"[۳]
لکھتاں
[سودھو]آپ نے متعد دقیمتی کتاباں تصنیف فرما ئاں۔ مثلاً
- اسلام دا سیاسی نظام
- اظہار حقیقت بجواب خلافت و ملوکیت( اس وچ ابو الاعلیٰ مودودی دی متنازعہ کتاب خلافت و ملوکیت دا جواب دتا گیا اے )
- تجدید سبائیت
- حجاج بن یوسف حقائق دے آئینے وچ (ماخوذ از اظہار حقیقت جلدسوم)
- آخری نبی
- مسلہ ختم نبوت علم وعقل دی روشنی وچ
- تصویر علم وعقل دی روشنی وچ
- دینی نفسیات
- تنوير العينين في تفسير المسعودتين
- ایمان و ایمانیات
- نور حیات
- گرداب بلا تے غفلت ناخدا (مضامین از بینات)
- علامہ بنوری دی حمیت دینی(ماخوذ از بینات)
- Behind the curtain exposing shiaism
اس دے علاوہ متعدد تحقیقی مضامین و مقالات کئی رسالے وچ چھپدے رہےہاں۔ خاص کر کے آپ دے مضامین رسالہ بینات دی زینت بندے رہے۔
سفر آخرت
[سودھو]آپ اپنے چھوٹے بھائی عبدالحق تمنا دے نال گلشن اقبال پلاٹ نمبر انز د جامع مسجد قباء وچ رہائش پذیر سن ۔اوتھے ۲۷ جمادی الاولی ۱۴۱۶ھ بمطابق۲۳ اکتوبر ۱۹۹۵ء شب نوں دو بجے اس دار الفانی توں دار الباقی دی طرف کوچ فرمایا۔
نماز جنازہ
[سودھو]جنازے دی نماز علامہ سید محمد یوسف بنوری دے وڈے داماد تے مجلس علمی دے مالک محمد طاسین نے پڑھائی۔
تدفین
[سودھو]آپ دی تدفین فیڈرل بی ایریا وچ غریب آباد توں ملحقہ قبرستان وچ ہوئی۔[۴]
حوالے
[سودھو]- ↑ وسایا, اللہ. چمنستان ختم نبوت دے گلہاۓ رنگا رنگ ،جلد دوم،صفحہ 624. عالمی مجلس تحفظ ختم نبوت.
- ↑ صدیقی, محمد حسین. تذکرہ مشاہیر علماء کراچی،صفحہ 156. مکتبہ حسان کراچی.
- ↑ صدیقی, محمد حسین. تذکرہ مشاہیر علماء کراچی،صفحہ 159. مکتبہ حسان کراچی.
- ↑ صدیقی, محمد حسین. تذکرہ مشاہیر علماء کراچی،صفحہ 161. مکتبہ حسان کراچی.
- ٹُٹے ہوئے جوڑاں آلے صفحے
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- صفحات تستخدم قالب:صندوق معلومات كاتب مع وسائط غير معروفة
- علمائے اہلسنت
- ۱۹۱۳ دے جم
- ۱۹۹۵ دیاں موتاں
- لکھنؤ دیاں شخصیتاں
- کراچی دیاں شخصیتاں
- سندھ دیاں شخصیتاں
- پاکستان دے سنی علما
- دیوبندی شخصیتاں
- ندوی فضلا
- پاکستانی سنی
- پاکستانی مورخین
- پاکستانی اسلامی مذہبی رہنما
- مسلمان مبلغین
- پاکستانی مذہبی مصنف
- 1913 دے جم
- 1995 دیاں موتاں